به باور بسیاری از دانشمندان یکی از مهم‌ترین عوامل این نوع مقاومت دارویی، مصرف خودسرانه و یا بیش‌از حد آنتی‌بیوتیک‌ها است.
شفا آنلاین: مقاومت آنتی‌بیوتیکی، چالش علمی که در چند سال اخیر شیوع فراوانی پیدا
کرده و کل جوامع انسانی را به خطر انداخته است و گاه خطر آن را به تروریسم
تشبیه می‌کنند. در این اتفاق میکروب‌های بیماری‌زا که برای مبارزه با آنها
آنتی‌بیوتیک<Antibiotics> استفاده می‌شود، با جهش ژنی نسبت به این داروها مقاومت پیدا
کرده و نسل‌های جدیدی به‌وجود می‌آیند که در برخی موارد امکان مبارزه با
آنها وجود ندارد. به گزارش شفا آنلاین:به باور بسیاری از دانشمندان یکی از مهم‌ترین عوامل این نوع مقاومت دارویی، مصرف خودسرانه و یا بیش‌از حد آنتی‌بیوتیک‌ها است. اتفقاقی که در کشور ما شیوع فراوانی دارد و شاید همین عامل زنگ خطری باشد برای لزوم کنترل و هدف‌مند کردن مصرف داروهای حاوی آنتی‌بیوتیک در کشور.
به همین منظور در سال 95 کمیته کشوری تجویز و مصرف منطقی داروی سازمان غذا و دارو دستورالعمل جدید مصرف منطقی آنتی‌بیوتیک‌ها را تدوین و به داروخانه‌های سراسر کشور ابلاغ کرد. دبیر کمیته کشوری تجویز و مصرف منطقی داروی سازمان غذا و دارو در این زمینه گفته بود: «به منظور آموزش تجویز منطقی آنتی‌بیوتیک‌ها ۲۵ حلقه فیلم آموزشی در زمینه نحوه تجویز صحیح آنتی‌بیوتیک ویژه آموزش پزشکان عمومی و متخصص که توسط اساتید گروه عفونی تدریس شده است در کمیته کشوری تجویز و مصرف منطقی دارو تهیه و برای استفاده برای همه پزشکان در اختیار معاونت‌های غذا و داروی سراسر کشور قرار داده شده است.»
آنتی‌بیوتیک‌های موجود در غذا
حال بعد از گذشت یکسال از ابلاغ دستورالعمل مصرف منطقی آنتی‌بیوتیک‌ها؛ بار دیگر اهمیت و ضرورت کنترل مصرف آنتی‌بیوتیک در ایران، وزارت بهداشت را برآن داشته تا برنامه ملی را برای تجویز منطقی آنتی‌بیوتیک‌ها تدوین و اجرا کند. فاطمه سلیمانی، دبیر کمیته کشوری تجویز و مصرف منطقی دارو با اعلام این خبر به باشگاه خبرنگاران، می‌گوید: «وزارت بهداشت برنامه‌های مهمی برای تجویز منطقی آنتی‌بیوتیک‌ها دارد و نگرانی دیگر درمورد آنتی‌بیوتیک‌های دریافتی از غذا‌ها است.
فاطمه سلیمانی اظهار می‌دارد: «اهمیت فقدان توسعه آنتی‌بیوتیک‌های جدید در برابر میکروب‌های مقاوم زمانی اهمیت می‌یابد که بیمار بستری است، زیرا در این شرایط بیمار به علت داشتن مقاومت میکروبی از یک سو و بنیه ضعیف‌تر نسبت به افراد سالم از سوی دیگر، بیش از پیش در معرض عفونت‌های مختلف قرار دارد.» او با تاکید بر اینکه مرگ بیمار و تهدید حیات وی در زمان بستری شدن، ازجمله نگرانی‌های مهم درخصوص مقاومت‌های میکروبی است، می‌افزاید: «متاسفانه عموم مردم در اغلب موارد خطرات مصرف خودسرانه آنتی‌بیوتیک‌ها را جدی نمی‌گیرند. این در حالی است که اگر میکروبی در بدن فردی مقاوم به دارو شود، می‌تواند با همین میزان مقاومت و حتی به صورت تکامل‌یافته‌تر به دیگران نیز منتقل شود. در چنین شرایطی، جان بیماران بستری به شدت به خطر می‌افتد.»
دبیر کمیته کشوری ترویج و مصرف منطقی دارو با اشاره به مهم‌ترین نکات کلیدی برای جلوگیری از مقاومت میکروبی، تصریح می‌کند: «اجتناب از مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها در شرایطی که بیماری فرد ویروسی بوده و با چند روز استراحت بهبود یابد، یکی از راهکار‌های اساسی به شمار می‌رود. ضمن اینکه درنظر گرفتن تدابیری جدی و اجرای برنامه‌هایی که توسط حوزه‌های متولی سلامت جامعه ازجمله سازمان غذا و دارو و کمیته کشوری تجویز و مصرف منطقی دارو برای افزایش سطح آگاهی جامعه انجام می‌شود، از دیگر راه‌حل‌های مهم برای کاهش ابعاد وسیع مقاومت میکروبی در افراد به شمار می‌آید.»
سلیمانی اضافه می‌کند: «اگر جایی لازم است که سیستم مدیریتی قوانین را برای دسترسی مناسب و به موقع فراهم آورد، آن نیز می‌تواند در زمینه کاهش تلفات مقاومت میکروبی بسیار موثر واقع شود. به همین منظور پیش‌نویسی در همین ارتباط آماده کرده‌ایم که به سمت جامعه سالم‌تر گام برداریم. ما باید تلاشمان را به مصرف و تجویز منطقی آنتی‌بیوتیک‌ها معطوف کنیم که این مهم باید به توزیع‌کنندگان و تولیدکنندگان مواد غذایی نیز ابلاغ شود.»
مصرف بالای آنتی‌بیوتیک‌ها در ایران
او تصریح می‌کند: «تقریبا نیمی از بیماران مراجعه‌کننده به مراکز درمانی کشور حداقل یک نوع آنتی‌بیوتیک را مصرف می‌کنند که در مقایسه با آمار‌های سایر کشور‌ها بسیار قابل توجه است و قطعا راهکارهایی برای اصلاح این الگوی مصرف دارو در نظر گرفته شده است، زیرا اگر میزان و یا درمان با آنتی‌بیوتیک، متناسب با نوع بیماری به اندازه و درست تجویز شود، میکروب‌ها و باکتری‌ها فرصتی برای مقاومت دارویی پیدا نکرده و درمان‌های آنتی‌بیوتیکی به خوبی جواب می‌دهد.»
دبیر کمیته کشوری تجویز و مصرف منطقی دارو یادآور می‌شود: «درصورتی که آنتی‌بیوتیکی به اشتباه تجویز شود یا میزان و دوز داروی تجویزی نسبت به نوع بیماری عفونی فرد استاندارد نباشد، نه تنها آنتی‌بیوتیک برای درمان بیمار به درستی اثر نمی‌کند، بلکه ساختار سلولی و ژنتیکی باکتری و میکروب بهترین فرصت را برای مقاوم‌تر شدن به درمان به دست می‌آورند». سلیمانی ادامه می‌دهد: «وقتی تقاضا از سمت جامعه به سمت تجویزات منطقی سوق پیدا کند، قطعا در زمینه تجویز دارو علی‌الخصوص آنتی‌بیوتیک‌ها روند رو به اصلاحی را درپیش خواهیم داشت. همچنین برگزاری دوره‌های آموزشی ویژه برای گروه‌های مختلف پزشکی توسط متخصصان و اساتید عفونی برای آگاهی از محاسن و مضرات جدی تجویز بی‌رویه آنتی‌بیوتیک‌ها نیز می‌تواند گام مهم، راه‌گشا و موثری در کاهش آمار مصرف خودسرانه و بی‌رویه آنتی‌بیوتیک‌ها محسوب شود.»
دبیر کمیته کشوری تجویز و مصرف منطقی دارو سازمان غذا و دارو با بیان اینکه آنتی‌بیوتیک دریافتی از غذا نیز به تنهایی یک چالش و نگرانی بزرگ محسوب می‌شود، اضافه می‌کند: «طبیعتا آن موضوعی که در برنامه ملی مبارزه با مقاومت میکروبی در وزارت بهداشت تدوین شده، موضوع مشارکت سازمان دامپزشکی برای کاهش مقاومت میکروبی است که باید با تعامل بین‌بخشی به نسخه مناسبی برای رفع این مشکل دست یابیم. البته در زمینه دامپزشکی و دامپروری و استفاده از آنتی‌بیوتیک در این گروه در طول یکی دو سال گذشته کمیته کشوری تجویز و مصرف منطقی دارو سازمان غذا و دارو جلسات متعددی با مسئولین سازمان دامپزشکی برگزار کرده و خوشبختانه برای جلوگیری از مقاومت میکروبی آنتی‌بیوتیک‌ها بین دو سازمان اتقاق‌نظر خوبی وجود داشته است. البته در این زمینه سازمان دامپزشکی مسئول است و چنانچه تدوین دستورالعملی لازم باشد به این سازمان مربوط می‌شود.»سپید
مطالب مرتبط
نظرشما
آخرین اخبار