» عمومی
بروز و نفوذ آسيب‌هاي اجتماعي در مدارس ايران بيش از پيش جدي شده است. از اعتياد گرفته تا روابط جنسي، اين سال‌ها به عنوان تهديدي جدي و غيرقابل تصور در مدارس ايران قلمداد مي‌شود و از پرورش نسلي پرخطر خبر مي‌دهد.
شفاآنلاین>اجتماعی>خبرهاي رسمي از ورود اعتياد به مخدر ها و روان‌گردان ها به ميان دانش آموزان و خبرهاي غير رسمي نيز از روابط جنسي ميان دانش آموزان حكايت دارد.
به گزارش شفاآنلاین، بروز و نفوذ آسيب‌هاي اجتماعي در مدارس ايران بيش از پيش جدي شده است. از اعتياد گرفته تا روابط جنسي، اين سال‌ها به عنوان تهديدي جدي و غيرقابل تصور در مدارس ايران قلمداد مي‌شود و از پرورش نسلي پرخطر خبر مي‌دهد. تا همين چندسال قبل، مسئولان دولتي بروز آسيب‌هاي اجتماعي(social harm) جدي در مدارس را منكر شده و غيرقابل استناد مي‌دانستند اما گستردگي آن، امروز سبب شده تا از گفتن اعتياد دانش‌آموزي يا حرف از مسائل جنسي ميان دانش‌آموزان، ديگر ابايي نباشد.اين اتفاق، چه در ميان دانش‌آموزان دختر و چه دانش‌آموزان پسر رشد پيدا كرده و به موازات آن، سن آن نيز كاهش پيدا كرده است. اكنون رفتارهای پرخطري مانند مصرف دخانیات و مواد مخدر، خشونت و گرایش به خودکشی درصدر آسیب‌های اجتماعی دانش‌آموزان قرار دارند و با گستره غيرقابل انكار شبكه‌هاي اجتماعي و فضاي سايبر، بيشتر و بيشتر نيز مي‌شود.
سندي براي مهار بحران
خبرهاي رسمي از ورود اعتياد(addiction) به مخدرها و روان‌گردان‌ها به ميان دانش‌آموزان و خبرهاي غيررسمي نيز از روابط جنسي ميان دانش آموزان حكايت دارد و اين مهم سبب شده تا تلاش براي ارتقاي سطح آموزشي آسيب‌ها در مدارس دوچندان شود. براین اساس نقشه خطرپذیری مدارس کشور تهیه شده است تا اقدامات كنترلي در حوزه آسيب‌هاي اجتماعي در مدارس صورت گيرد. سند نظام مراقبت اجتماعی از دانش‌آموزان(طرح نماد) از جمله اقدامات كنترلي سال‌هاي اخير در حوزه آسيب‌هاي اجتماعي دانش‌آموزي است كه مهرزاد حمیدی، معاون وزير آموزش‌وپرورش درباره آن مي‌گويد: «طرح نماد زمانی شکل گرفت که تمام دستگاه‌ها به این یقین رسیدند که پیشگیری بر درمان مقدم است.
همه دستگاه‌ها به این نتیجه رسیده‌اند كه باید روی پیشگیری سرمایه‌گذاری خوبی صورت گیرد».معاون تربیت‌بدنی و سلامت وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه از طریق این سند به دنبال ایجاد هم‌افزایی میان دستگاه‌ها بودیم گفت: «طرح نماد، نماد یک کار تیمی در سطح ملی است. زمانی که کار را شروع کردیم معاونت پیشگیری قوه قضاییه همراه ما بود و ما پس از آن ائتلافی با حضور 9 دستگاه تشکیل دادیم و وزارت کشور و استانداران نیز به این مجموعه اضافه شدند.اكنون 64 راهنمای آموزشی و 40 راهنمای غربالگری و 40 راهنمای مداخله طی یک سال اخیر تولید شد‌ه‌اند». مدیرکل دفتر مراقبت در برابرآسیب‌های اجتماعی آموزش و پرورش نيز در اين باره با اشاره به اینکه طرح نماد سه بخش شناسایی و غربالگری، آموزش و ارجاع و مداخله را در برمی‌گیرد، ادامه داد: «در بخش غربالگری ابزاري استاندارد ساخته شده و در اختیار استان‌ها قرار گرفته است.
نقشه خطرپذیری، ابزارهای پروژه مددکاری اجتماعی و پروژه نماد، قرار است آموزش و پرورش را در مسیری قرار دهند که در آینده نزدیک با برگزاری کارگاه‌های توجیهی و آموزش معلمان، آن‌ها را به این توانایی برساند که بدانند چگونه ابزار شناسایی و غربالگری را در مدرسه استفاده کنند تا مداخله بموقع در مدرسه و در صورت نیاز ارجاع به نهادهای همکار صورت بگیرد. سال گذشته در بین نوجوانان شاهد خودکشی‌هایی بودیم.یکی از مهم‌ترین سرمایه‌گذاری‌های آموزش‌وپرورش در بحث مددکاری اجتماعی است تا پس از شناسایی و غربالگری روانی و خطرپذیری، مداخله مختصر در مدرسه و ارجاع به نهادهای همکار مانند بهزیستی و مراکز بهداشت انجام شود. مراکز بهداشت، بهزیستی، کمیته امداد و سایر نهادها در قالب طرح نماد برای حل ریشه‌ای مشکلات غربالگری، ارجاع و توانمندسازی دانش‌آموزان با ما همکاری می‌کنند و تا رسیدن این پروژه به پوشش حداکثری در کشور، طرح مددکاری مدارس را پیش می‌بریم».
سن طلايي آموزش
كارشناسان معتقدند كه ناآشنايي كافي كودكان و نوجوانان با مهارت‌هاي اجتماعي، ريشه اغلب آسيب‌پذيري‌هاي اجتماعي آن‌هاست و از اين رو بررسي نقش آموزش مهارت‌هاي اجتماعي مي‌تواند به كاهش آسيب‌هاي اجتماعي در مدارس بسيار كمك‌كند. آموزش و پرورش، ۱۲ سال با افراد ارتباط دارد؛ ضمن آنكه مدرسه يكي از مورد وثوق‌ترين محيط‌هاي اجتماعي است. از سوي ديگر مردم و خانواده‌ها نيز در زمان حضور فرزندان‌شان در مدرسه، با اين محيط در ارتباط هستند. بنابراين دانش‌آموزان در سني قرار دارند كه اگر اطلاعات كافي به آن‌ها داده شود، به ندرت در سنين بالاتر درگير آسيب‌هاي گوناگون از جمله آسيب‌هاي ناشي از مواد مخدر مي‌شوند. فضاي آموزش و پرورش بهترين فرصت براي آموزش و ارائه اطلاعات به دانش‌آموزان است. اين وزارتخانه مي‌تواند به دو شيوه مستقيم و غيرمستقيم براي افزايش سواد اجتماعي دانش‌آموزان گام بردارد. بسته‌هاي آموزشي با موضوعاتي از قبيل «كنترل خشم»، «تصميم‌گيري» و«روابط فردي»مي‌تواند مفيد و موثر باشد. آموزش و پرورش بايد در برنامه‌هاي پيشگيرانه و آموزش مهارت‌هاي خود بازنگري كند. اين سال‌ها، افسردگي، تند خويي و تحريك‌پذيري، از دست دادن علايق، احساس بي‌ارزش بودن، تمركز نداشتن در فعاليت‌ها، بي‌انگيزه بودن براي ادامه زندگي، خودشيفتگي، اجتماعي نبودن، خودنمايي كردن، پايين بودن عزت نفس و انتظار تاييد از ديگران به دليل نبودن عزت نفس از جمله آسيب‌هاي روان‌شناختي است كه متاثر از آسيب‌هاي اجتماعي، دانش‌آموزان را رنج مي‌دهد. خشونت، تبعيض، محدوديت مطلق، آزادي مطلق، روحيه عدم درك منطقي شرايط و عدم درك متقابل در خانواده‌ها، از مهم‌ترين مواردي است كه هم ريشه و علت ايجاد‌كننده آسيب‌هاي اجتماعي و هم معلول آن در خانواده‌هاست.
بسته‌های آموزشی پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی در مدارس
آموزش به عنوان يكي از دو وظيفه اصلي وزارت آموزش و پرورش در سال‌هاي گذشته بيشتر مربوط به ارائه سواد خواندن و نوشتن و سپس ارائه آموزه‌ها در حوزه‌هاي ديني و تربيتي بوده است. اما در سال‌هاي اخير، رشد آسيب هاي اجتماعي در مدارس سبب شده تا آموزش‌هايي از نوع ديگر از جمله چگونگي راه‌هاي پيشگيري از بارداري ميان دانش‌آموزان دختر و آثار مصرف‌مخدرها در دانش‌آموزان پسر بسيار جدي گرفته شود. اكنون 32 بسته ویژه آموزشی در چهار حیطه تخصصی پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی در مدارس تهيه شده تا آموزش‌ها در حوزه آسيب‌هاي اجتماعي مدارس را محسوس‌تر كند. محمد هادی ایازی، معاون اجتماعي وزير بهداشت و درمان دراين باره با بیان اینکه برنامه‌های سلامت را به دو بعد اجتماعی و بعد جسمانی معطوف کرده‌ایم، گفت: «در همین راستا و در بعد اجتماعی و سلامت روانی، کتابچه سلامت روان سازمان بهداشت جهانی را بومی‌سازی و دستورالعمل‌های لازم را تدوین کردیم». وي با اشاره به اینکه پیشگیری از اعتیاد در مدارس، اقدام دوم ما بود، گفت: «باید از دوران کودکی و نوجوانی به این امر بپردازیم. در این راستا تفاهم‌نامه‌ای با آموزش و پرورش برای مهارت فرزندپروری امضا کردیم که جامعه هدف اول، گروه سنی شش تا ۱۲ سال بودند. برای انتقال مفاهیم آموزشی ۶۴۵۰ نفر از کارشناسان خودمان در کارگاه‌های مربوطه شرکت کردند».
فرزندپروری ویژه گروه سنی ۱۲ تا ۱۷ سال نيز پس از آن مدنظر قرار گرفت و دو کارگاه آموزشی در این زمینه برگزار کردیم.ایازی با اشاره به اجرای برنامه‌هایی در پایه اول دبستان با هدف کاهش رفتارهای پرخاشگرانه گفت: «سه بسته برای معلم و خانواده تدوین کردیم و این طرح در شش مدرسه پياده شد. کارگاه آموزشی برگزار کردیم که اگر جواب دهد، قابلیت تعمیم پیدا می‌کند».قائم مقام وزیر بهداشت با اشاره به برنامه‌های پیشگیری و کنترل ایدز و پیشگیری از خشونت و طلاق که تبعات آن روی کودکان اثرگذار است، گفت: «این برنامه‌ها را دنبال كرده و بستر اجرایی کار را فراهم کردیم. تفاهم‌نامه‌ای نیز در حوزه بهداشت جسمانی و بوفه مدارس داشتیم که بر اساس آن مواد غذایی آسیب‌رسان از بوفه مدارس حذف شد و از ۸۵ هزار مدرسه بازرسی کردیم که نتایج خوب بود».وی با بیان اینکه تقاضا کردیم تا آموزش و پرورش روند توزیع شیر در مدارس را اصلاح کند، اظهار کرد: «ایمنی محیط مدارس نيز حايز اهمیت است که آن را دنبال می‌کنیم. یک موضوع دیگر این است که در سال ۳۰۰۰ نفر به علت سوختگی فوت می‌کنند و عده‌ای دچار نقص عضو می‌شوند. کارگاه‌های آموزشی در این خصوص برگزار شده و باید مورد توجه قرار گیرند».قانون
به گزارش شفاآنلاین، بروز و نفوذ آسيب‌هاي اجتماعي در مدارس ايران بيش از پيش جدي شده است. از اعتياد گرفته تا روابط جنسي، اين سال‌ها به عنوان تهديدي جدي و غيرقابل تصور در مدارس ايران قلمداد مي‌شود و از پرورش نسلي پرخطر خبر مي‌دهد. تا همين چندسال قبل، مسئولان دولتي بروز آسيب‌هاي اجتماعي(social harm) جدي در مدارس را منكر شده و غيرقابل استناد مي‌دانستند اما گستردگي آن، امروز سبب شده تا از گفتن اعتياد دانش‌آموزي يا حرف از مسائل جنسي ميان دانش‌آموزان، ديگر ابايي نباشد.اين اتفاق، چه در ميان دانش‌آموزان دختر و چه دانش‌آموزان پسر رشد پيدا كرده و به موازات آن، سن آن نيز كاهش پيدا كرده است. اكنون رفتارهای پرخطري مانند مصرف دخانیات و مواد مخدر، خشونت و گرایش به خودکشی درصدر آسیب‌های اجتماعی دانش‌آموزان قرار دارند و با گستره غيرقابل انكار شبكه‌هاي اجتماعي و فضاي سايبر، بيشتر و بيشتر نيز مي‌شود.
سندي براي مهار بحران
خبرهاي رسمي از ورود اعتياد(addiction) به مخدرها و روان‌گردان‌ها به ميان دانش‌آموزان و خبرهاي غيررسمي نيز از روابط جنسي ميان دانش آموزان حكايت دارد و اين مهم سبب شده تا تلاش براي ارتقاي سطح آموزشي آسيب‌ها در مدارس دوچندان شود. براین اساس نقشه خطرپذیری مدارس کشور تهیه شده است تا اقدامات كنترلي در حوزه آسيب‌هاي اجتماعي در مدارس صورت گيرد. سند نظام مراقبت اجتماعی از دانش‌آموزان(طرح نماد) از جمله اقدامات كنترلي سال‌هاي اخير در حوزه آسيب‌هاي اجتماعي دانش‌آموزي است كه مهرزاد حمیدی، معاون وزير آموزش‌وپرورش درباره آن مي‌گويد: «طرح نماد زمانی شکل گرفت که تمام دستگاه‌ها به این یقین رسیدند که پیشگیری بر درمان مقدم است.
همه دستگاه‌ها به این نتیجه رسیده‌اند كه باید روی پیشگیری سرمایه‌گذاری خوبی صورت گیرد».معاون تربیت‌بدنی و سلامت وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه از طریق این سند به دنبال ایجاد هم‌افزایی میان دستگاه‌ها بودیم گفت: «طرح نماد، نماد یک کار تیمی در سطح ملی است. زمانی که کار را شروع کردیم معاونت پیشگیری قوه قضاییه همراه ما بود و ما پس از آن ائتلافی با حضور 9 دستگاه تشکیل دادیم و وزارت کشور و استانداران نیز به این مجموعه اضافه شدند.اكنون 64 راهنمای آموزشی و 40 راهنمای غربالگری و 40 راهنمای مداخله طی یک سال اخیر تولید شد‌ه‌اند». مدیرکل دفتر مراقبت در برابرآسیب‌های اجتماعی آموزش و پرورش نيز در اين باره با اشاره به اینکه طرح نماد سه بخش شناسایی و غربالگری، آموزش و ارجاع و مداخله را در برمی‌گیرد، ادامه داد: «در بخش غربالگری ابزاري استاندارد ساخته شده و در اختیار استان‌ها قرار گرفته است.
نقشه خطرپذیری، ابزارهای پروژه مددکاری اجتماعی و پروژه نماد، قرار است آموزش و پرورش را در مسیری قرار دهند که در آینده نزدیک با برگزاری کارگاه‌های توجیهی و آموزش معلمان، آن‌ها را به این توانایی برساند که بدانند چگونه ابزار شناسایی و غربالگری را در مدرسه استفاده کنند تا مداخله بموقع در مدرسه و در صورت نیاز ارجاع به نهادهای همکار صورت بگیرد. سال گذشته در بین نوجوانان شاهد خودکشی‌هایی بودیم.یکی از مهم‌ترین سرمایه‌گذاری‌های آموزش‌وپرورش در بحث مددکاری اجتماعی است تا پس از شناسایی و غربالگری روانی و خطرپذیری، مداخله مختصر در مدرسه و ارجاع به نهادهای همکار مانند بهزیستی و مراکز بهداشت انجام شود. مراکز بهداشت، بهزیستی، کمیته امداد و سایر نهادها در قالب طرح نماد برای حل ریشه‌ای مشکلات غربالگری، ارجاع و توانمندسازی دانش‌آموزان با ما همکاری می‌کنند و تا رسیدن این پروژه به پوشش حداکثری در کشور، طرح مددکاری مدارس را پیش می‌بریم».
سن طلايي آموزش
كارشناسان معتقدند كه ناآشنايي كافي كودكان و نوجوانان با مهارت‌هاي اجتماعي، ريشه اغلب آسيب‌پذيري‌هاي اجتماعي آن‌هاست و از اين رو بررسي نقش آموزش مهارت‌هاي اجتماعي مي‌تواند به كاهش آسيب‌هاي اجتماعي در مدارس بسيار كمك‌كند. آموزش و پرورش، ۱۲ سال با افراد ارتباط دارد؛ ضمن آنكه مدرسه يكي از مورد وثوق‌ترين محيط‌هاي اجتماعي است. از سوي ديگر مردم و خانواده‌ها نيز در زمان حضور فرزندان‌شان در مدرسه، با اين محيط در ارتباط هستند. بنابراين دانش‌آموزان در سني قرار دارند كه اگر اطلاعات كافي به آن‌ها داده شود، به ندرت در سنين بالاتر درگير آسيب‌هاي گوناگون از جمله آسيب‌هاي ناشي از مواد مخدر مي‌شوند. فضاي آموزش و پرورش بهترين فرصت براي آموزش و ارائه اطلاعات به دانش‌آموزان است. اين وزارتخانه مي‌تواند به دو شيوه مستقيم و غيرمستقيم براي افزايش سواد اجتماعي دانش‌آموزان گام بردارد. بسته‌هاي آموزشي با موضوعاتي از قبيل «كنترل خشم»، «تصميم‌گيري» و«روابط فردي»مي‌تواند مفيد و موثر باشد. آموزش و پرورش بايد در برنامه‌هاي پيشگيرانه و آموزش مهارت‌هاي خود بازنگري كند. اين سال‌ها، افسردگي، تند خويي و تحريك‌پذيري، از دست دادن علايق، احساس بي‌ارزش بودن، تمركز نداشتن در فعاليت‌ها، بي‌انگيزه بودن براي ادامه زندگي، خودشيفتگي، اجتماعي نبودن، خودنمايي كردن، پايين بودن عزت نفس و انتظار تاييد از ديگران به دليل نبودن عزت نفس از جمله آسيب‌هاي روان‌شناختي است كه متاثر از آسيب‌هاي اجتماعي، دانش‌آموزان را رنج مي‌دهد. خشونت، تبعيض، محدوديت مطلق، آزادي مطلق، روحيه عدم درك منطقي شرايط و عدم درك متقابل در خانواده‌ها، از مهم‌ترين مواردي است كه هم ريشه و علت ايجاد‌كننده آسيب‌هاي اجتماعي و هم معلول آن در خانواده‌هاست.
بسته‌های آموزشی پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی در مدارس
آموزش به عنوان يكي از دو وظيفه اصلي وزارت آموزش و پرورش در سال‌هاي گذشته بيشتر مربوط به ارائه سواد خواندن و نوشتن و سپس ارائه آموزه‌ها در حوزه‌هاي ديني و تربيتي بوده است. اما در سال‌هاي اخير، رشد آسيب هاي اجتماعي در مدارس سبب شده تا آموزش‌هايي از نوع ديگر از جمله چگونگي راه‌هاي پيشگيري از بارداري ميان دانش‌آموزان دختر و آثار مصرف‌مخدرها در دانش‌آموزان پسر بسيار جدي گرفته شود. اكنون 32 بسته ویژه آموزشی در چهار حیطه تخصصی پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی در مدارس تهيه شده تا آموزش‌ها در حوزه آسيب‌هاي اجتماعي مدارس را محسوس‌تر كند. محمد هادی ایازی، معاون اجتماعي وزير بهداشت و درمان دراين باره با بیان اینکه برنامه‌های سلامت را به دو بعد اجتماعی و بعد جسمانی معطوف کرده‌ایم، گفت: «در همین راستا و در بعد اجتماعی و سلامت روانی، کتابچه سلامت روان سازمان بهداشت جهانی را بومی‌سازی و دستورالعمل‌های لازم را تدوین کردیم». وي با اشاره به اینکه پیشگیری از اعتیاد در مدارس، اقدام دوم ما بود، گفت: «باید از دوران کودکی و نوجوانی به این امر بپردازیم. در این راستا تفاهم‌نامه‌ای با آموزش و پرورش برای مهارت فرزندپروری امضا کردیم که جامعه هدف اول، گروه سنی شش تا ۱۲ سال بودند. برای انتقال مفاهیم آموزشی ۶۴۵۰ نفر از کارشناسان خودمان در کارگاه‌های مربوطه شرکت کردند».
فرزندپروری ویژه گروه سنی ۱۲ تا ۱۷ سال نيز پس از آن مدنظر قرار گرفت و دو کارگاه آموزشی در این زمینه برگزار کردیم.ایازی با اشاره به اجرای برنامه‌هایی در پایه اول دبستان با هدف کاهش رفتارهای پرخاشگرانه گفت: «سه بسته برای معلم و خانواده تدوین کردیم و این طرح در شش مدرسه پياده شد. کارگاه آموزشی برگزار کردیم که اگر جواب دهد، قابلیت تعمیم پیدا می‌کند».قائم مقام وزیر بهداشت با اشاره به برنامه‌های پیشگیری و کنترل ایدز و پیشگیری از خشونت و طلاق که تبعات آن روی کودکان اثرگذار است، گفت: «این برنامه‌ها را دنبال كرده و بستر اجرایی کار را فراهم کردیم. تفاهم‌نامه‌ای نیز در حوزه بهداشت جسمانی و بوفه مدارس داشتیم که بر اساس آن مواد غذایی آسیب‌رسان از بوفه مدارس حذف شد و از ۸۵ هزار مدرسه بازرسی کردیم که نتایج خوب بود».وی با بیان اینکه تقاضا کردیم تا آموزش و پرورش روند توزیع شیر در مدارس را اصلاح کند، اظهار کرد: «ایمنی محیط مدارس نيز حايز اهمیت است که آن را دنبال می‌کنیم. یک موضوع دیگر این است که در سال ۳۰۰۰ نفر به علت سوختگی فوت می‌کنند و عده‌ای دچار نقص عضو می‌شوند. کارگاه‌های آموزشی در این خصوص برگزار شده و باید مورد توجه قرار گیرند».قانون
نظرشما
آخرین اخبار