طرح تحول سلامت و تاثیر آن بر نظام دارویی» مورد بحث قرار گرفت و در بخش دوم هم در مورد تفاوت کیفیت داروی ایرانی و خارجی صورت گرفت
شفا آنلاین>اجتماعی>بیستمین
سمینار دانشجویان داروسازی سراسر کشور به میزبانی دانشکده داروسازی
دانشگاه علوم پزشکی تهران و در سالن همایشهای بینالمللی هتل المپیک تهران
از بیست و سوم لغایت بیست و پنجم فروردینماه برگزار شد. به گزارش
شفا آنلاین: در نخستین پنل این سمینار که با حضور عباس کبریاییزاده، رئیس
سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران،
اکبر عبداللهیاصل دبیر کل
نظارت و ارزیابی دارو و مواد مخدر سازمان غذا و دارو، شکوفه نیکفر معاون
تحقیق و توسعه سازمان غذا و دارو و مرتضی آذرنوش عضو هیئت مدیره یکی از
شرکتهای داروسازی برگزار شد، «طرح تحول سلامت و تاثیر آن بر نظام دارویی»
مورد بحث قرار گرفت و در بخش دوم هم در مورد تفاوت کیفیت داروی ایرانی و
خارجی صورت گرفت.
عباس
کبریاییزاده اظهار کرد: «با توجه به سیاستگذاریهای موجود در حال حاضر
مشکل اصلی طرح تحول نظام سلامت، نبود ساختاری کارآمد و حضور ناکافی متخصصین
در حوزه سیاستگذاری و مدیریت میباشد.» وی در ادامه، طرح جدید وزارت
بهداشت مبنی برمقابله با تجویز غیرمنطقی پزشکان را یکی از موارد موثر در
ارتقای سطح کیفی طرح تحول نظام سلامت دانست.»
در
ادامه آذرنوش ایجاد ساختار مناسب و زیر ساختهای موثر در طرح تحول نظام
سلامت به علاوه عدم اختصاص منبع پایدار و معتبر جهت تامین بودجه این طرح را
از عوامل اصلی مشکلساز آن بیان کرد. همچنین، به ضرورت اجرای درست و منطقی
طرح نظام ارجاع که همراستا با طرح تحول نظام سلامت میباشد، اشاره داشت.
اکبر
عبداللهیاصل هم به بیان تاریخچهای از حوزه دارویی این طرح پرداخت و در
ادامه از مشکلات این طرح صحبت کرد. وی یکی از این مشکلات را منبع تامین
هزینهها و مدیریت آن دانست. به عقیده وی وزارت بهداشت فقط باید
تامینکننده بودجه باشد و وظیفه تعیین سطح قیمت برای داروهای مختلف را به
بیمهها بسپارد.
در
ادامه بحث، کبریاییزاده صحبتی پیرامون سیاست دولت برای جایگزینی کارت
بیمه سلامت به جای دفترچههای بیمه کنونی عنوان کرد. وی با اشاره به اینکه
مشکل اساسی در این حوزه، ساختار اداری کشورهای در حال توسعه است، گفت:
«اختلافی بین دولت و سازمان بیمه در کلیت طرح وجود ندارد و تنها اختلاف نظر
در فرآیند اجرا است که بیشتر به خاطر متغیر بودن منابع تامین هزینهها
میباشد.»
وی
تصریح کرد: «تاخیر پرداختی بیمهها به داروخانه همیشه وجود داشته اما در
حال حاضر به دلیل وابستگی داروخانهها به بیمه، این موضوع بیشتر به چشم
میآید.»
تاکید بر خصوصیسازی نظام سلامت
این
عضو هیئت علمی دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی تهران در ادامه اظهار
کرد: «بهتر است ردیف هزینههای دارویی از سایر هزینههای بیمارستانی جدا
شود و همچنین خصوصیسازی نظام سلامت میتواند عامل کمککنندهای برای
ارتقا طرح تحول نظام سلامت باشد.» کبریاییزاده افزود: «با وجود تمام این
مشکلات از زمان آغاز طرح تحول نظام سلامت تاکنون با تلاشهای دولت و سازمان
بیمه و... سهم سلامت از GDP کشور از حدود 4 یا 5 درصد به 6 درصد رسیده است
که این مسئله، رشد 20 درصدی در این حوزه را موجب شده است.»
در
بخش دوم پنل طرح تحول نظام سلامت، کبریاییزاده پیرامون سیاستهای حمایت
از تولید داخل و مجریان آن اظهار کرد: «سیاستگذاری باید در بستر جهانی
مفهوم داشته و به دنبال تراز مثبت خدماتی باشیم. مهمترین نقطه قوت این
سیاستها خوداتکایی است. در واقع پاسخ این سوال توجه به یک سیر تاریخی است و
منطق حکم میکند که صنایع داروسازی به دنبال تراز تجاری مثبت باشند.»
رئیس
سندیکای صاحبان صنایع دارویی انسانی ایران در ادامه تصریح کرد: «در ارتباط
با کیفیت داروهای ایرانی، داروی تولید داخل توانسته در نظام سلامت
تاثیرگذار باشد اما متاسفانه به عنوان مثال ما به راحتی به داروی هندی قیمت
بیشتر اما به داروی ایرانی قیمت کمتر اختصاص میدهیم، درواقع نظام اقتصادی
که خودمان ایجاد کردیم، نظام سرکوب کیفیت است.»
عبداللهیاصل
در اینباره گفت: «زمانی که میگوییم دارویی کیفیت ندارد، منظور این است
که خط تولید آن GMP ندارد و احتمال بروز خطر وجود دارد و شرکتهای ما
متاسفانه از نظر GMP بسیار فرسوده و high risk هستند.»
در
ادامه شکوفه نیکفر دبیر شورای فهرست داروهای ایران در پاسخ به این سوال
که نظر شما در مورد ورود داروهای شرکتهای خارجی به سیستم بیمهای کشور
چیست، گفت: «ما باید به سمت طبقهبندی منطبق با فهرست دارویی کشور برویم.
تدوینکنندگان فهرست دارویی کشور حمایتکنندگان سیستم واردات نیستند.»
کبریاییزاده
در مورد مدیریت عرضه و تقاضا خاطر نشان کرد: «دارو یک کالای high
requested و به شدت مقررات محور است و صیانت از فهرست دارویی کشور بسیار
مهم بوده و باید به طور جد دنبال شود.»
عبداللهیاصل
هم دراین مورد گفت: «عدم وجود ظاهر و بستهبندی جذاب درمورد داروهای ساخت
داخل، منجر به فروش کمتر آنها میشود. همچنین، با وجود اینکه GMP درمورد
داروهای داخل به طور کامل رعایت نمیشود با این حال حداقلهای فارماکوپهای
را دارا میباشند. پس لزوما کیفیت در رضایت و فروش دخیل نیست.»
ایران در بازار جهانی دارو نقشی ندارد
دومین
پنل بیستمین سمینار دانشجویان داروسازی سراسر کشور هم با موضوع بررسی
آینده شغلی داروسازان با حضور رسول دیناروند رئیس سازمان غذا و دارو، حمید
خویی، رئیس انجمن داروسازان تهران و دکتر حمید اکبری قائممقام معاونت
آموزشی وزارت بهداشت برگزار شد.
در ابتدای برنامه آماری از فرصتهای شغلی موجود برای
دانشجویان داروسازی، ارائه شدکه بر اساس آن، در صورت ایجاد زیرساختهای
مناسب، امکان ایجاد 1500 موقعیت شغلی بهعنوان موسس داروخانه، 1000 موقعیت
شغلی در داروخانهها بهعنوان مسئول فنی، 2500 موقعیت شغلی بهعنوان
داروساز بیمارستانی و 1000 موقعیت در صنعت وجود دارد.
با وجود این فرصتها، با توجه به پذیرش سالانه 1500 داروساز، همچنان نیاز به ایجاد فرصتهای شغلی بیشتر احساس میشود.
رسول
دیناروند در این پنل با اشاره به تعداد کم سرانه داروساز در ایران در
مقایسه با سایر کشورها گفت: «یک پارادوکس مهم وجود دارد و آن احساس اشباع
شدن بازار دارویی کشور است که حتی برخی از داروسازان نیز به آن دامن
میزنند. درنتیجه آینده شغلی مطمئنی وجود ندارد اما این سخن صحت ندارد.
بازار دارویی کشور ما محدود است ولی آینده شغلی وابسته به بازار دارویی و
اقتصاد است و این دلیل اصلی ایجاد احساس اشباع شدن بازار کار دارویی است.»
این استاد گروه فارماسیوتیکس دانشگاه علوم پزشکی تهران براساس مطالعهای که
در سالهای 87 و 94 انجام داده بود، آماری را به شرح زیر ارائه نمود:
«نسبت داروهای مصرفی در ایران از هر دو جنبه عددی و ارزش ریالی به استثنای
آنتیبیوتیکها بسیار پایینتر از کشورهای OECD است. ارزش بازار جهانی در
زمینه دارو در سال 2014، 1100 میلیارد دلار بوده و سهم ایران 2/4 میلیارد
دلار ارزیابی شده که از نظر ارزشی معادل 4 دهم درصد است. در بازار جهانی
دارو ایران تقریبا نقشی ایفا نمیکند. این نشان میدهد که بازار دارویی
کشور نیاز به توسعه و گسترش دارد تا بتوان فرصتهای شغلی بیشتری ایجاد
کرد.»
خدمات دارویی متناسب با شان
و مقام واقعی داروساز در جامعه ارائه نمیشود
در
ادامه، حمید اکبری سخنان خود را با مثبت ارزیابی کردن تولیت وزارت بهدشت
بر داروسازی آغاز کرد و گفت: «این موضوع که وزارت بهداشت متولی داروسازی
است، یک مزیت است زیرا رشتههای زیرمجموعه وزارت علوم برنامهریزی کافی
نداشته و توجه ویژهای به آنها نمیشود اما در وزارت بهداشت، با سنجیدن
شرایط موجود و نظارت مناسب بر روند رشتهها، بر اساس نیاز، پذیرش دانشجو
صورت میپذیرد.» وی افزود: «در حال حاضر 25 دانشکده داروسازی فعال در سطح
کشور وجود دارد که با توجه به بالا بودن هزینه تاسیس، آموزش و ... بر اساس
استاندارد، بهتر است راهاندازی دانشکدههای جدید داروسازی متوقف شود؛
چراکه با وجود موقعیتهای شغلی فعلی با ظرفیت موجود، میتوان پاسخگوی نیاز
به داروسازان در سطح کشور بود. فقط باید این توزیع ناهمسان به سمت همسان
شدن پیش رود. به عنوان مثال در مناطقی که داروساز وجود ندارد، از افراد
بومی همان منطقه انتخاب برای داروسازی صورت گیرد. در این صورت، هم رقابت
برای قبولی در این منطقه ایجاد میشود، هم نیاز به داروساز منطقه تامین
خواهد شد.»
دبیر
انجمن داروسازان تهران در ادامه به وجود یک بیماری مزمن در داروسازی که
«تعریف نشدن صحیح حرفه داروسازی و خدمات دارویی در اقشار مختلف مردم» است؛
اشاره کرد.» وی تصریح کرد: «در حال حاضر خدمات، تولیدات و دانش دارویی در
ایران ارزشی ندارد؛ زیرا تا زمانی که خدمات دارویی متناسب با شان و مقام
واقعی داروساز در جامعه ارائه نشود، به طور مشخص مردم شناختی نسبت به آن
پیدا نخواهند کرد و از تبعات این بیماری ارائه طرحی در مجلس بود که
داروخانه بدون داروساز اداره شود.»
وزارت بهداشت و دانشکدههای داروسازی
در
ادامه پنل، عدم اقدام موثر وزارت بهداشت در ارتقای سطح کیفی دانشگاهها و
روند پذیرش در دانشگاههای خارج از کشور و اعتبار دانشکدههای مورد نظر،
دستمایه بحث قرار گرفت.
حمید
اکبری در این باره گفت: «دانشکدههای قرارگرفته در رتبهبندیهای معتبر
بینالمللی از جمله QS در لیست دانشکدههای مورد قبول وزارت کشور قرار
دارند و تا حد توان اقدامات لازم جهت خارج نمودن دانشکدههای نامعتبر از
این لیست انجام گرفته است. تلاش ما در جهت کاهش خروج دانشجو از کشور و
افزایش پذیرش دانشجو در ایران است.» وی اظهار کرد: «در طول سه سال دورهی
حضور اینجانب در وزارت بهداشت با وجود تمام مشکلات موجود در دانشکدهها
شرایط رو به رشدی در دانشکدهها داشتیم و همچنان تلاش ما در راستای ارتقای
کیفیت آموزش و امکانات لازم برای دانشکدهها است.»سپید