بیماری قرن را جدی بگیریم

شفا آنلاین:سردرد وسعتی به اندازه تمام کره زمین دارد. شیوع و پراکندگی آن شاید تا یکی دو قرن پیش، غریب بود، اما در دنیای حاضر با انسان‌ها کودک و بزرگسال غریبه نیست. به گفته آمار جهانی، امروزه هر فرد حداقل یک بار به سردرد شدید<severe headache> در زندگی خود مبتلا شده است.

به گزارش شفا آنلاین:به نقل از سپید سردرد هم می‌تواند علامت خیلی از بیماری‌ها باشد و هم خودش به تنهایی یک بیماری در نظر گرفته شود.

 به همین خاطر سردردهای متنوع و شایعی وجود دارد. از سوی دیگر سر و صورت نسبت به قسمت‌های دیگر بدن گیرنده‌های خیلی زیادی دارند. پراکندگی این گیرنده‌ها که درد را به مغز منتقل می‌کنند و باعث درک درد می‌شوند در سر و صورت بیشتر هستند، بنابراین درد در آنجا بیشتر حس می‌شود. به گفته سایت درمان سردرد (Headache cure) سردردهای اولیه، سردردهایی هستند که معمولاً زمینه ذاتی و ارثی برای آنها وجود دارد.

در این افراد اختلال قابل دید ساختاری آسیب شناختی در مغز <Traumatic brain>نیست. این اختلال در ملکول‌های شیمیایی مغز و در سطح ژنتیک و مولکول است. مانند میگرن که شایع‌ترین سردرد در تمام دنیاست. سردردهای ثانویه یک علامت به حساب می‌آیند که امکان دارد مثلا تومور در نظر گرفته شوند. هر اتفاقی که در داخل جمجمه، مغز یا ساختمان اطراف مغز بیفتد می‌تواند ایجاد سردرد کند. بعضی بیماری‌های سیستمیک یا عمومی هستند که اینها هم منجر به سردرد می‌شوند. یک سرماخوردگی معمولی هم سردرد ایجاد می‌کند. همچنین سردرد را باید پس از بروز ضربه به ناحیه سر فرد جدی گرفت، چرا که امکان دارد خونریزی داخلی صورت گرفته باشد. سردرد در مسائل عفونی نیز زیاد دیده می‌شود. ضایعاتی مثل تومورها و ضایعات عروقی یا کیست‌ها یا افزایش فشار داخل جمجمه که در مغز وجود دارند به هر علتی که باشند، مستقیماً مغز را مورد هجوم قرار می‌دهند و پرده‌های مغز را می‌گیرند نیز باعث بروز سردرد برای فرد می‌شوند. همین طور ضایعاتی که در گردن وجود دارد که سردردهای ثانویه را به وجود می‌آورد. یک طیف وسیعی وجود دارد که سردرد هم می‌تواند خیلی ساده و گذرا باشد و هم خیلی خطرناک باشد و زنگ خطر باشد.
سردرد در گذشته نمود دیگری داشته و در حال حاضر الگوی آن عوض شده است. این مسئله برای پژوهشگران اهمیت زیادی دارد. با این حال عواملی وجود دارد که می‌تواند نشان دهد یک سردرد خطرناک است. سردردی که اول خفیف بوده و الان شدت آن زیاد شده یا تعداد دفعات بروز آن کم بوده و الان افزایش یافته نیز باید جدی گرفته شود. همچنین سردردی که خیلی شدید و ناگهانی باشد سردرد مهمی است. در افراد مسن هم، خصوصاً وقتی در گذشته سردرد نداشته‌اند باید جدی گرفته شود. اینها همه سردردهایی هستند که نیاز به پیگیری، معاینات و دقت بیشتری دارند.
نوعی از سردرد میگرنی مختص میگرن قاعدگی در بین زنان وجود دارد که بیش از همه توجه دانشمندان و محققان جهانی را به خود جلب کرده است. میگرن قاعدگی دو نوع است. یک نوع میگرن قاعدگی است که تنها در این دوران بروز می‌کند، نوع دوم میگرنی است که همیشه وجود دارد اما تنها در زمان قاعدگی شدت می‌گیرد. سردردهای میگرن هر دوی این بیماران با بارداری، بهبود قابل توجهی پیدا می‌کند. در 25 تا 30 درصد موارد، امکان دارد میگرن در دوران بارداری بهتر نشود. حتی امکان دارد در این درصد میگرن شدت بگیرد یا برای اولین بار بروز پیدا کند. در دوران شیردهی، میگرن به چند دلیل تشدید می‌شود. یکی اینکه میزان استروژنی که در دوران بارداری زیاد شده بود، پس از بارداری به میزان اولیه خودش باز می‌گردد. علت دیگر بیخوابی و استرس مادر در نگهداری از کودک است که باز عامل تشدید کننده بیماری است.

درمان میگرن به استمرار و توجه خود فرد احتیاج دارد. دوره درمان به صورت میانگین بین شش ماه تا یک سال است که پس از آن با قطع تدریجی دارو و رعایت جلوگیری از قرار گرفتن در معرض عوامل محیطی برانگیزاننده سردردهای میگرنی غیردارویی منجر به معالجه کامل می‌شود. با رعایت این موارد حدود 50 تا 70 درصد بیماران از این روش درمانی سود برد‌ه‌اند.

 این عوامل برانگیزاننده می‌تواند آلودگی هوا و سیگار، کم خوابی و پرخوابی، کم خوری و پرخوری، گرما و سرما، استرس، رژیم‌های غذایی ناسالم، غذاهای محرک مثل فلفل و سیر و ترشی، غذاهای چرب و سرخ کردنی، نوشابه‌های گازدار، و شیرین کننده‌های مصنوعی باشد. موارد و عوامل برانگیزاننده در هر فرد متفاوت است و ما با توجه به شرایط هر فرد با مشاوره خود وی تصمیم می‌گیریم بیمار بهتر است از کدام موارد اجتناب کند. غیر از مواد غذایی نکته بسیار مهم وضعیت نظم خواب و غذا خوردن است. نظم خوب در خواب و غذا برای پیشگیری از سردرد مزمنی کمک می‌کند. نظم خواب این است که در تمام روزهای هفته در یک ساعت مشخصی خوابیده و بیدار شوند به شکلی که اگر حتی در آخر هفته فرد ساعت خواب بیشتری داشته باشد و دیرتر بیدار شود، ممکن است با سردرد همراه باشد. بنابراین این نظم باید وجود داشته باشد و خواب نیز کافی باشد. از لحاظ غذا نیز هر سه وعده اول و میان وعده وجود داشته باشد.

البته چون اضافه وزن از عوامل سردرد میگرنی است، باید نظم خاصی در مورد وزن و غذا وجود داشته باشد. غذاهای سنگین، چرب و حجیم باید کنار گذاشته شود، اما نباید وعده‌های غذایی حذف شود. البته وضعیت ایستادن و نشستن افراد نیز مهم است. کسی که عادت دارد مدت زیادی به دلیل کتاب خواندن یا کار با موبایل و کامپیوتر پایین را نگاه کند به سردرد دچار می‌شود. فرد اگر روی شکم بخوابد یا سر خود را کج روی بالش بگذارد یا از بالش بلند استفاده کند، ممکن است دچار سردرد شود. باید افراد حتما قبل از خواب دستشویی بروند و مثانه و روده قبل از خواب خالی شود که هم خواب آرامتری خواهند داشت و هم می‌تواند مانع از سردرد شود.