رشته طب فیزیکی و توانبخشی به عنوان یکی از تخصصهای پزشکی به سه قسمت تقسیم میشود.
شفا آنلاین:همه
روزه بسیاری از مبتلایان دردهای مفاصلی و استخوانی با شکایت درد به پزشک
معالج مراجعه نموده و گاهی بیمار پس از ماههای متمادی از مصرف دارو و یا
تکرار دوره درمان خسته شده و به خوددرمانی متوسل میشود. اما به گفته
متخصصان طب فیزیکی علاوه بر درمانهای دارویی و جراحی روشهای درمانی دیگری
نیز وجود دارد. به گزارش
شفا آنلاین:به نقل از سپید رشته
طب فیزیکی و توانبخشی<During the judgment> به عنوان یکی از تخصصهای پزشکی به سه قسمت تقسیم
میشود. طب فیزیکی که در این روش به تشخیص و درمان غیر جراحی اختلالات
مربوط به فیزیک بدن پرداخته میشود.
مثل تشخیص علت و درمان درد شانه، گردن،
کمر و زانوها. متخصصین این رشته علاوه بر استفاده از روشهای متداول
دارویی از درمانهای غیر دارویی نظیر ورزش درمانی، ورزش در آب، جریانهای
الکتریکی، ماساژ و ... در درمان بیماریها استفاده میکنند.
توضیح آنکه
کمردردها میتواند ناشی از دیسکهای کمری، کمردردهای مکانیکال ناشی از
افزایش قوس و آسیب دیسکهای کمری و فشار بر روی ریشههای عصبی باشد و درصد
کمی از کمردردهای حاد به جراحی نیازمند است و عمدتاً با روشهای غیر جراحی
میتوان موارد را کنترل و مداوا کرد. بسیاری از این کمردردها مکانیکال است
که مهمترین اقدام جهت درمان تغییر سبک زندگی و پرهیز از عوامل خطر و تقویت
عضلات ضعیف شده و بهبود انعطاف پذیری عضلات مبتلا میباشد که بدون اقدامات
درمانی احتمال عدم بهبودی و یا عود مجدد وجود دارد.
همچنین استفاده از
مانورهای دستی (مانیپولاسیون) درمانهای گرمایی، سرمایی و الکتریکی در
گروهی از این کمردردها کاربرد دارد. دردهای زانو در افراد جوان و مسن نیز
شایع است. یکی از شایعترین علل آن در افراد جوان توزیع نامناسب فشار بر
روی استخوان کشکک و غضروف آن است.
ولی در افراد مسن آرتروز و تخریب غضروف
مفصلی شایعتر است که در هر دو مورد درمانهای دارویی تسکین موقت ایجاد
میکند و راهکار اصلی درمان پرهیز از عوامل ایجاد کننده درد، آموزش حرکات
تقویتی و کششی مناسب جهت کاهش درد و جلوگیری از پیشرفت بیماری، استفاده از
روشهای گرمایی و الکتریکی جهت کاهش درد و وسایلی چون کفیهای طبی،
زانوبندهای مناسب و غیره است. دومین قسمت این درمانها، طب الکترودیاگنوزیس
است.
در این قسمت که شامل تستهای تشخیصی مثل نوار عصب و عضله است با
بررسی عضلات و اعصاب مشکوک به تشخیص بیماریها کمک میکند، مثلاً
بیماریهای قطع اعصاب و شبکههای عصبی، گیر افتادگیهای عصبی، بیماریهای
دیسک کمری و گردی مثلاً خواب رفتگی و مورمور شدن دستها که در میانسالی و
سنین پیری شایع است.
پزشک پس از اخذ شرح حال و معاینه کامل با انجام تست
نوار عصب و عضله که حساسترین و دقیقترین روش تشخیص این بیماری است برنامه
درمانی خود را شروع میکند. طب توانبخشی نیز بخش سوم از درمانهای طب
فیزیکی است. که یکی دیگر از محدودههای کاری رشته طب فیزیکی و توانبخشی است
به معنی بهبود و حفظ حداکثر عملکرد جسمی، روحی و اجتماعی فرد است در این
قسمت افراد دچار ناتوانیهای اکتسابی مانند سکتههای مغزی و قلبی، بیماران
ضایعه نخاعی و بیماران مبتلا به ناتوانیهای مادرزادی (فلج مغزی) مورد
ارزیابی قرار گرفته و تلاش در جهت بهبود عملکرد و کیفیت زندگی فرد صورت
میگیرد بازتوانی ضایعات ناشی از آسیبهای ورزشی و شغلی نیز در این قسمت
انجام میشود.
اما
آنگونه که باید به طب فیزیکی و توانبخشی در ایران توجه نشده است. اکنون
در ایران حدود 500 متخصص طب فیزیکی مشغول فعالیت هستند. متاسفانه حوزه
توانبخشی مهجور واقع شده و به طور متوسط 10 تا 15 درصد مردم روی کره زمین و
همچنین در کشور ایران کم توان هستند.
با توجه به اینکه امید به زندگی
افزایش پیدا کرده است، بهتبع آن میزان ناتوانی نیز افزایش پیدا میکند.
به گفته ایازی، معاون اجتماعی وزیربهداشت، در زمان پیروزی انقلاب اسلامی سن
امید به زندگی 56 سال بود. ولی اکنون این رقم در بین مردان 79 سال و در
بین زنان 80 و نیم سال را به خود اختصاص داده است. این مقام مسئول میگوید،
اکنون مجموع تختهای توانبخشی کمتر از 100 عدد است، این در حالی است که
ما در زمینه توانبخشی حداقل به حدود دو هزار و 600 تخت نیاز داریم، همچنین
اکنون در کشور ایران بالغ بر 500 متخصص طب فیزیکی وجود دارد، ولی در کشور
مجاور ما که جمعیت مشابه ایران دارد ( ترکیه) حدود سه هزار متخصص طب فیزیکی
وجود دارد!