زخم
و ترمیم آن یکی از مشکلات مهم است که به آن در حیطه پزشکی و فناوری‌های
نوین در سال‌های اخیر توجه شده است. به این دلیل که زخم‌ها عوارض قابل
ملاحظه‌ای داشته باشند و برای پزشکان، بیماران و همینظور برای مسئولان
بهداشتی هزینه‌بر هستند.
از این‌رو در سال‌های اخیر سعی شده که به معضل زخم
و راه‌های ترمیم آن از طرق مختلف و مهم‌تر از همه پیشگیری از بروز اسکارها
در زخم ها همت زیادی گمارده شود. یکی از کارهای جدیدی که در پیشگیری از
بروز اسکار و در ترمیم اسکارها امروزه در دنیا و در سال‌های اخیر مورد توجه
است،
استفاده از سم بوتولینیوم در پیشگیری از زخم و درمان اسکارها است. سم بوتولینیوم بیش‌از دو دهه است که کاربردهای زیبایی متفاوتی دارد. مخصوصا نوع A آن که برای حجم‌دهی و فرم‌دهی صورت و ازبین بردن چین و چروک و برای اسپاسم عضلانی کاربرد دارد.
اما سم بوتولینیوم کاربردهای دیگری هم
در پزشکی دارد، مثلا در ارتوپدی، در مشکلات چشم و اشکالاتی که در نواحی
مختلف بدن وجود دارد. یکی از کاربردهای آن در درمان اسکارها و پیشگیری از
اسکار است که عبارت است از هرچیزی که با کاهش فشاری که در داخل اسکار است،
محیطی ایجاد شود که سلول‌های سازنده رشته‌های پوست عملکرد خود را تغییر
داده و کمتر تکثیر پیدا کرده و درنتیجه کم کم حجم اسکار کاهش پیدا کند.
در
ابتدا از تزریق داخل عضلات زیر زخم‌ها برای کاهش حجم زخم و اسکار استفاده
شده و امروزه مطالعات جدید نشان داده که در داخل بافت اسکار هم تزریق میزان
مناسبی از سم بوتولینیوم را داشت و نتایج زیبایی بسیار خوبی در بیمارانی
که اسکارهای لب شکری دارند یا بیمارانی که مشکل محل جراحی تیرویید را
دارند، یا اسکار ناحیه مقعد در بیمارانی که فیشرهای مزمن این منطقه را
دارند، داشته است. پا از این هم فراتر رفته و سم بوتولینیوم را با تزریق
داخل ضایعه ترکیبات کورتونی مقایسه کرده‌اند.
حجم بالای کورتیکواستروییدها و
تکرار جلسات تزریق می‌تواند، عوارض زیادی همچون نازک شدن و گشادی عروق
داشته باشد. مشاهده شده در مقایسه با ترکیبات کورتونی یا کورتواستروییدها،
تزریق سم بوتولینیوم نتایج خوبی داشته؛ البته نتایج تقریبا معادل همان
کورتواستروییدها بوده، اما بدون عارضه. علایم بیمار شامل سوزش، خارش و
قرمزی را به سرعت کاهش داده و رضایت قابل ملاحظه بیمار شده است. اما اشکال
آن این است که به دلیل ساخت تکنولوژی که در ساخت کورتواسترویید است، هنوز
این مساله هزینه‌براست.سپید
پروین منصوری
متخصص پوست و مو
