وظایف متخصص بیهوشی، قبل و بعد از جراحی

شفا آنلاین:پس از بیهوشی و جراحی بیمار، مرحله‌ای داریم به نام ریکاوری، که در آن بیمار نه به بخش منتقل می‌شود و نه بیهوش است. عملاً متولیان بخش ریکاوری، متخصصین بیهوشی هستند. در این مکان، مریض بیدار می‌شود و حالت‌های مخصوص پس از بیداری را طی می‌کند.

به گزارش شفا آنلاین:به نقل از سپید  در این زمان تنها بیدار شدن، مطرح نیست و همه شرایط وی از قبیل درد، فشار خون، ضربان قلب و دیگر موارد چک می‌شود. به صورت کلی و عمومی، مردم متخصصین بیهوشی را تنها در اتاق عمل می‌بینند و کسی آنها را نمی‌شناسد. ولی اگر با نگاه دیگری به بخش جراحی نگاه کنیم، به نتیجه متفاوت‌تری هم می‌رسیم.

مسئول اتاق عمل، مسئول نظارت بر قلب و ریه بیمار و مسئول بخش ریکاوری همگی متخصصین بیهوشی هستند. همه جراحانی متفق‌القول هستند که حضور متخصص بیهوشی رکن اصلی اتاق عمل است و بدون حضور آنها در اتاق جراحی، عملی امکان‌پذیر نیست. در واقع برای حفط امنیت جامعه، ما برخی نیروهای انتظامی و ارتشی داریم و برخی هم سربازان گمنام. سربازان گمنام نظام سلامت، متخصصان بیهوشی هستند. به این علت که اگر دقت کرده باشید، بسیاری از مردم برای پیدا کردن جراح مناسب برای بیماری خود، کلی جستجو می‌کنند. در حالی که هیچ‌گاه متخصص بیهوشی خود را انتخاب نمی‌کنند، ولی همگی به لحاظ بخش بیهوشی سالم از اتاق بیرون می‌آیند. عوارض بیهوشی در ایران و دنیا یک در 300 هزار بیمار گریبانگیر کسی می‌شود که رقم بسیار ناچیز و پایینی است. به همین دلیل امروزه عوارض بیهوشی خوشبختانه جان کسی را نمی‌گیرد و آمار بسیار پایین است. درصد میزان عوارض بیهوشی در ایران نیز مانند سایر کشورها در سطح بین‌المللی است و ما در تلاش هستیم این آمار را از این میزان هم پایین‌تر بیاوریم. در رابطه با بخش ریکاوری، باید مواردی را برای بیمار در نظر بگیریم که وجود چنین کنگره‌ای، اینجا به کمک ما می‌آید. برای مثال آیا بیماری را که می‌خواهیم به بخش منتقل کنیم، بی‌درد است؟ آیا وضعیت قلب و عروق وی به شکلی هست که بتواند استرس ناشی از جراحی را تحمل کند؟ بسیار پیش آمده بیمار را با موفقیت جراحی کردند و به بخش فرستادند و پس از دو روز فوت کرد. بنابراین احتمالاتی مانند فشارخون و میزان منظم بودم ریتم قلب حتماً باید مورد توجه قرار بگیرد. امروزه کار متخصصان بیهوشی صرفاً این نیست که بیمار را از ریکاوری ترخیص کند، بلکه کنترل درد نیز با این دسته از متخصصان است. کنترل درد امروزه تنها به این صورت مطرح نمی‌شود که درد بیمار کنترل شود تا بیمار راحت باشد، بلکه از این جهت اهمیت دارد که بیماری که درد ندارد، می‌تواند حرکت کند و به فعالیتهای روزانه خودش برسد. وقتی بیمار می‌تواند راه برود، تنفس بهتری دارد، آمبولی نمی‌کند و به عفونت هم دچار نمی‌شود. در نتیجه دیگر ضروری نیست بیمار در تخت یا حتی بیمارستان بماند و سریع‌تر ترخیص می‌شود. پیش از جراحی، کلینیک‌های بیهوشی داریم که در آن بیمار را از لحاظ آمادگی برای جراحی در پیش رو، ویزیت می‌کنیم. بیماری که قرار است جراحی شود، ابتدا به کلینیک بیهوشی مراجعه می‌کند و ما بر اساس سن، جنس، بیماری و وضعیت بیماری‌های همراه مانند فشار خون، کم‌خونی، دیابت و مواردی شبیه به این، وی را چک می‌کنیم تا مطمئن شویم می‌تواند برای جراحی پیش رویش آمادگی لازم را دارد یا نه. بنابراین آزمایش‌هایی تجویز می‌کنیم، بیمار را معاینه می‌کنیم و گاه پیشنهاد می‌کنیم جراح، عمل را به تعویق بیندازد. برای مثال فردی برای جراحی زیبایی بینی مراجعه می‌کند و ما متوجه می‌شویم، تیروئید کم‌کار دارد. این دستور وزارتخانه است که تمام بیمارانی که قرار است جراحی از پیش تعیین شده‌ای داشته باشند، حتماً پیش از جراحی توسط یک متخصص بیهوشی، ویزیت شوند. حال فرقی نمی‌کند جراحی کوچک و بی‌خطر باشد یا سنگین و ریسک‌پذیر.

این جراحی‌ها بیهوشی و غیربیهوشی ندارند و بیماری که می‌خواهد وارد اتاق عمل شود، باید توسط متخصص مورد بازبینی قرار بگیرد، تنها استثنا در این موارد بیمار اورژانسی است. در مورد بیماری که همان لحظه به اورژانس آمده است و قرار است تحت جراحی قرار بگیرد، دیگر فرصتی برای پایش نیست و در همان حین جراحی تلاش می‌شود، اطلاعات مورد نیاز برای جراحی کسب شود و در اختیار تیم جراحی قرار بگیرد. این پایش در تمام بیمارستان‌ها، خصوصی و دولتی انجام می‌شود و در اعتباربخشی بیمارستانی نیز در نظر گرفته می‌شود. در گذشته اگر بیماری برای دیسک کمر خود می‌خواست اقدام کند و برای مثال قند و فشارخون هم داشت، باید از پزشک قلب و عروق و غدد خود نامه می‌گرفت که در دو مکان متفاوت بودند و دو ویزیت جداگانه تلقی می‌شدند. اما اکنون همه کارها در درمانگاه‌های بیهوشی توسط متخصص بیهوشی انجام می‌گیرد.

علی حاج قاسمعلی
متخصص بیهوشی، عضو کمیته اجرایی کنگره