اندومتریوز اختلالی است که طی آن بافت داخل حفره رحم در جایی خارج از رحم قرار میگیرد و بر اساس مکان قرارگیری، علائم متفاوتی ایجاد میکند. این بیماری جنبه ژنتیکی دارد.
اگر یکی از بستگان درجه اول فرد به این بیماری دچار شده
باشد، خطر اندومتریوز ۷ برابر افزایش مییابد، ولی عوامل دیگری هم به غیر
از ژنتیک، در فعال شدن و بروز بیماری دخالت دارد. هرچه سن اولین بارداری
کمتر و سن یائسگی زودتر باشد، احتمال بروز این بیماری کمتر می شود. یکی از
مهمترین علل
شیوع بالای اندومتریوز بالا رفتن سن ازدواج و بارداری است.
درواقع بارداری، بیماری را برای مدتی خاموش میکند و درمانهای طبی این
بیماری نیز بر همین اساس است. با توجه به اینکه بافت اندومتر میتواند در
هر نقطهای از حفره لگن و خارج از رحم نفوذ کرده و رشد کند، براساس مکان
قرارگیری، شرایط و علائم متفاوتی را نیز ایجاد خواهد کرد. با اینکه
اندومتریوز نشانههای متفاوتی مانند علائم رحمی، گوارشی یا ادراری ایجاد
خواهد کرد، ولی درد زمان قاعدگی یا هنگام نزدیکی، دردهای مزمن لگنی و کاهش
باروری از جمله شایعترین علائم این بیماری است. درد برخی بیماران مبتلا
به اندومتریوز خفیف است و گروهی هم از درد شدید لگنی که گاهی با تیرکشیدن
به پاها یا مجاری ادراری و مقعد همراه است، شکایت میکنند
البته باید توجه
داشت که شدت درد معمولا ارتباطی با شدت بیماری ندارد، به این معنی که ممکن
است کسی اندومتریوز شدیدی داشته باشد، اما چون نزدیک به اعصاب نبوده، درد
آزار دهندهای را حس نکند یا در مقابل، فردی که اندومتریوز خیلی خفیفی
دارد، میتواند درد شدیدی را تجربه کند. اگر اندومتریوز از نوع شدید یا
متوسط یا همراه با گرفتاری لولهها و تخمدانها باشد، میتواند موجب
ناباروری یا کاهش باروری شود. البته نباید تصور کنید همه افرادی که به این
بیماری مبتلا هستند، دچار ناباروری خواهند شد. اگر اندومتریوز خفیف باشد و
محل درگیری هم نزدیک لولهها و تخمدانها نباشد، ممکن است تاثیر چندانی بر
باروری فرد نداشته باشد و در چنین شرایطی فقط درد و اختلالات قاعدگی او را
اذیت کند. بنابراین شدت بیماری و میزان درگیری بیمار باید مورد توجه قرار
گیرد.
گاهی این بیماری میان زنانی مشاهده میشود که چند مرتبه بارداری
داشتهاند و همین مساله نشان میدهد اندومتریوز ۱۰۰ درصد عاملی برای نازایی
نیست، اما ۴۰ درصد موارد نازایی به علت اندومتریوز ایجاد میشود. گاهی
علائم این بیماری به صورت مشکلات گوارشی مانند سندرم روده تحریکپذیر
نمایان میشود و ممکن است با درد، تهوع و استفراغ، درد هنگام اجابت مزاج و
تغییر عادات دفع همراه باشد و حتی در موارد شدیدتر ممکن است، به انسداد
روده منجر شود. به همین دلیل بسیاری از بیماران مبتلا به اندومتریوز بارها
به کلینیکهای گوارشی مراجعه میکنند ، در حالی که مشکل اصلی از جای دیگری
است.سپید
آمنه سادات جنجگو
متخصص زنان و زایمان