معاون آموزشی وزارت بهداشت از تعیین کتب ملی دندانپزشکی به عنوان مرجع آزمونهای ملی این رشته از سال 97 خبر داد.
شفا آنلاین: این منابع یکبار در سال گذشته و
فقط چند ماه مانده به آزمون دستیاری دندانپزشکان و در شرایطی که تمام
مجلدهای آن دردسترس نبود، بهعنوان منبع آزمون اعلام شد که با اعتراض
داوطلبان مواجه شده بود.
به گزارش
شفا آنلاین،از سپید تدوین
کتب ملی و منابع بومی یکی از مهمترین موضوعاتی است که مسئولان وزارت
بهداشت و وزارت علوم در حوزههای مختلف ازجمله علوم پزشکی، مهندسی و علوم
انسانی بهعنوان اهداف کلان آن را در دستور کار قرار دادهاند و آن را
یکقدم پیشرفت بهسوی مرجعیت علمی در منطقه و جهان میدانند.
باقر
لاریجانی، معاون آموزشی وزارت بهداشت در این مورد میگوید: «کتب مرجع که
از سوی اساتید برجسته هر حیطه تدوین میشوند، علاوه بر بومیسازی دانش
واردشده از مراکز معتبر بینالمللی، بستری برای نشر و کاربست دانش بومی
فراهم میکنند که اساتید ارزشمند دانشگاههای علوم پزشکی کشور دستاندرکار
تولید آن هستند.»
او
عنوان میکند: «نمونه مهم این عرصه تدوین مجموعه ۱۴ جلدی از کتب مرجع
دندانپزشکی است که با همت جمع بزرگی از اساتید دانشکدههای دندانپزشکی
سراسر کشور تحت نظارت شورای آموزش دندانپزشکی و تخصصی کشور تدوین و اکنون
در دسترس دانشجویان و دانشآموختگان این رشتهها قرارگرفتهاند.»
مجموعه
کتب ملی دندانپزشکی دارای 14 جلد است که در سال 92 از سوی دبیرخانه شورای
آموزش دندانپزشکی و تخصصی آغاز شد. در جریان تدوین این مجموعه 500 نفر از
اساتید دانشگاهها که براساس ضوابطی انتخابشده بودند شرکت داشتند و
دانشگاه علوم پزشکی مشهد بهعنوان قطب تکنولوژی آموزش پزشکی کشور، مسئولیت
ویرایش ادبی و گرافیکی کتب را قبول کرد. این مجموعه در جشنواره شهید مطهری
اردیبهشت امسال رونمایی شد و جایزه هم گرفت.
«یکدست
کردن منابع علمی و آموزشی برای آزمونهای تخصصی، استفاده از منابع بهروز
خارجی و اطلاعات دستاول اساتید برجسته، امکان ویرایش و بهروز کردن محتوای
کتب و ارائه آمارهای داخلی درموارد لزوم ازجمله ویژگیهای این منابع بذکر
شده است.»
اما
با همه این اوصاف، اساتید و فعالان صنفی ایرادات زیادی به کتب ملی وارد
کردند. انتقاداتی که از انتشار انحصاری این منابع در دستان نهادهای دولتی
آغاز شد و تا روند تدوین انحصاری آن از سوی اساتید دانشگاههای علوم پزشکی
ادامه داشت.
در
این میان حسن رزمی، عضو هیئتعلمی دانشگاه شهید بهشتی و عضو شورای سلامت
دهان به روند تدوین این منابع علمی انتقاد کرده و در گفتوگویی که در
مردادماه سال جاری با یکی از رسانهها داشته، میگوید: « وقتی نهادهای
دولتی متولی تدوین کتابها میشوند، بازبینی آن ممکن است تحت تاثیر مدیران
آینده قرار بگیرد و حتی دنبال نشود، اما اگر متولی این کار انجمنها بودند
که همیشه وجود دارند، این نگرانی مرتفع میشد.»
یک گام روبهجلو
منصور
خراسانی، عضو هیئتعلمی دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی قزوین که در روند
تدوین این کتاب دست داشته، میگوید: «اعلام مرجع آزمونهای تخصصی از دو سال
قبل فرصت مناسبی برای دانشجویان ایجاد کرده است. منابع بومی ظرفیتی است که
در کنار منابع جهانی و بینالمللی میتواند مورداستفاده قرار بگیرد و نیاز
دانشجویان و فعالان هر رشته را برطرف کند.»
او
با تاکید براینکه ممکن است در شروع کار تغییراتی ایجاد شود، عنوان
میکند: «شاید چشمانداز کلی این حرکت این باشد که شاید در آینده باید این
پتانسیل را ایجاد کنیم که در عرصه دندانپزشکی حرفی برای گفتن داشته باشیم
و درمورد روشهای درمانی و تکنیکهای رایج و بینالمللی حرفهای جدی
داشته باشیم.»
خراسانی
ضمن بیان اینکه به برخی از جزئیات نظیر روند اجرا و انجام تدوین این منابع
انتقاد دارد، اضافه میکند: «شاید این سوال پیش بیاید که کتب ملی در کنار
رفرنسهای علمی بینالمللی چه جایگاهی دارند. این اقدامی است که میتواند
تجربیات ما در این زمینه را مستند کند.»
کتب مرجع دانشجو را محدود میکند
علی
یزدانی، دندانپزشک و استاد سابق دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی اما
چندان با انتشار کتب ملی موافق نیست وی به خبرنگار سپید میگوید: «انتشار
این کتب پویایی را در میان دانشجویان کم میکند. نباید دانشجو را به خواندن
یک کتاب محدود کرد. تفاوت دبیرستان با دانشگاه هم در همین است. دانشجو
خودش باید به دنبال واقعیتها برود.»
او
در پاسخ به این سوال که بنابراین به نظر شما هیچ دلیلی برای انتشار کتب
ملی وجود نداشت، اینگونه توضیح میدهد: «نه. کتب ملی از منابع خارجی و
بینالمللی نوشتهشده. شاید بخشی از این منابع داخلی باشد اما چرا حتما
باید برای خودمان کتب مرجع جداگانهای ایجاد کنیم؟»
یزدانی
میگوید: «آن افرادی که ادعا میکنند برخی بیماریها فقط در ایران وجود
دارد، عنوان چند نمونه از این بیماریها را اعلام کنند و بگویند در حوزه
دندانپزشکی چند مورد است؟ بخش زیادی از علم دندانپزشکی تکنیکی است و این
تکنیکها در تمام دنیا یکسان است.»
او
با طرح این سوال که آیا انجمنهای تخصصی دندانپزشکی در انتشار و تدوین
این منابع دخالت داشتهاند یا نه، توضیح میدهد: «یک گروه بسته این کتب را
تدوین کردند. مخالفت من در این زمینه تنها به این دلیل است که منابع تحصیلی
دانشجویان محدود به همین منابع میشود. هیچ ضرورتی ندارد که دانشجویان در
دنیای امروز تنها به یک منبع اکتفا کنند.»