شفا آنلاین>اجتماعی>سامانه یکپارچه بهداشت سیب، طرحی که از آن به عنوان یکی از مهمترین اقدامات اجرایی حوزه بهداشت در سال جاری یاد می‌شود و مسئولان وزارت بهداشت اجرای آن را در راستای ارائه خدمات بهداشتی و درمانی در قالب برنامه‌ها و پروژه‌های تحول نظام سلامت می‌دانند.
به گزارش شفا آنلاین،به نقل از سپید براساس این طرح تمام اطلاعات مربوط به
خانوارها، نوع خدمات بهداشتی درمانی مورد نیاز در مراکز، پایگاه‌های سلامت
جامعه و خانه‌های بهداشت در این سامانه وارد و ثبت می‌شود و تمامی
پوشه‌های خانوار و دفاتر مربوط به خدمات و برنامه‌های بهداشتی درمانی
جمع‌آوری خواهد شد.این طرح اکنون در تمام روستاهای کشور توسط پزشکان خانواده اجرا می‌شود تا با الکترونیکی کردن پرونده‌ها گامی در جهت بهبود وضعیت موجود برداشته شود.در واقع وزارت بهداشت چنین برنامه‌ای را در دست دارد تا از این طریق تمام ثبت‌ها از شیوه کاغذی به الکترونیکی تبدیل شود و در این شرایط دسترسی به اطلاعات بیماران با سهولت و دقت بیشتری انجام شود.
موافقان اجرای این طرح می‌گویند که با اجرای این برنامه می‌توان از بسیاری از تقاضاهای القایی جلوگیری کرد چرا که در این شرایط برای بیماران بخش سرپایی نیز پرونده تشکیل شده و در صورت مراجعه به بیمارستان دیگر نیاز نیست آزمایشات را تکرار کنند و از طرفی پزشک نیز از سوابق بیمار مطلع خواهد بود.
بدون زیرساخت‌ها طرح شکست می‌خورد
اما در پی اجرای این طرح موجی از انتقادات از سوی پزشکانی که این اطلاعات را وارد سامانه می‌کنند نیز وجود دارد. آنها معتقدند که زیرساخت‌ها و اصول اولیه اجرای چنین طرحی فراهم نشده و آنان را با مشکلات بسیاری مواجه کرده است. رضا دوستی پزشک عمومی از جمله این پزشکان است که معتقد است پزشکان در پی اجرای این طرح با مشکلات بسیاری مواجه شده‌‌اند. وی می‌گوید: «این سامانه به یک سیستم ارتباطی کاملا پایدار نیاز دارد یعنی در دوردست‌ترین نقاط کشور نیز باید در دسترس باشد در حالی که در بسیاری از روستاها قابل دسترس نیست و اگر هم باشد پایدار نیست و اکثرا با قطعی مواجه هستند.»
دوستی می‌افزاید: «راه‌حلی که مسئولان وزارت بهداشت برای این مشکل در نظر گرفته‌اند این است که اگر پزشکی با قطع شبکه مواجه شد اطلاعات بیمار را بر روی کاغذ بنویسند و بعد از اتمام کار آن را وارد سیستم کند که در این صورت وقت و انرژی بسیاری لازم است.»
این پزشک عمومی همچنین به این نکته اشاره کرد که ثبت اطلاعات بیمار در سامانه به 30 تا 40 دقیقه زمان نیاز دارد در حالی که به دلیل بار مراجعه زیاد بیماران، بسیاری از پزشکان حتی زمان کافی برای ویزیت بیماران ندارند و در این خصوص توضیح می‌دهد:
«ارزش اصلی کار به ویزیت بیمار است. طبق قانون پزشک عمومی برای هر بیمارباید 15 دقیقه وقت بگذارد. گاهی اوقات به خصوص در درمانگاه‌های دولتی بار مراجعه به قدری زیاد است که پزشک شرح حال سریعی از بیمار دریافت کرده و در کمتر از 5 دقیقه بیمار را ویزیت می‌کند و در این شرایط به همان پزشک می‌گویند که اطلاعات بیمار را باید وارد سامانه کند. عملا ما هنوز به مراحله‌ای نرسیده‌ایم که بیمار را در مدت زمان استاندارد ویزیت کنیم چه برسد به اینکه اطلاعات را هم وارد سامانه کنیم.» دوستی می‌گوید: «در کشورهای پیشرفته لزوما تمام اطلاعات به صورت الکترونیکی نیست بلکه در ابتدا سیستم کاغذی را اصلاح و بعد از آن به سراغ سیستم الکترونیک رفته‌اند. در حالی که در کشور ما به یک دفعه بدون اینکه سیستم کاغذی را به درستی طی کنند، سیستم الکترونیک را بدون بسترسازی درست راه‌اندازی کردهاند که قطعا در صورت عدم توجه با مشکل مواجه می‌شوند.»
وارد نکردن اطلاعات صحیح از سوی برخی پزشکان
وارد نکردن اطلاعات صحیح از سوی پزشکان در سامانه سیب از دیگر موارد تهدید کننده این طرح است چرا که برخی پزشکان به دلیل کمبود وقت یا اطلاعات صحیحی را وارد سیستم نمی‌کنند و اگر هم وارد کنند به صورت کامل نیست که این موضوع خود به تنهایی تهدید جدی برای این طرح محسوب می‌شود. دوستی در این خصوص توضیح می‌دهد: «در صورتی که بستر مناسبی وجود نداشته باشد امکان هر نابسامانی در سیستم وجود خواهد داشت. باید به این نکته توجه داشت که پزشک برای ویزیت و وارد کردن اطلاعات بیمار حداقل به 30 دقیقه زمان نیاز دارد در حالی که در شرایط موجود و کمبود پزشک به خصوص در مناطق روستایی هر پزشک در روز 70 بیمار و حتی بیشتر از این تعداد را ویزیت می‌کند، بنابراین در این شرایط پزشک چاره‌ای ندارد که اطلاعات را به صورت ناقص و یا نادرست در سامانه ثبت کند و مسئولان وزارت بهداشت نیز چاره‌ای ندارند که این اطلاعات را قبول کنند چرا که هیچ سیستم نظارتی درستی نمی‌توان برای صحت و سقم این اطلاعات تعریف کرد.»
این پزشک عمومی تاکید می‌کند: «باید انگیزه کافی و زمان برای پزشک فراهم شود تا وقت کافی و برای ویزیت بیمار داشته باشد. در صورتی که این موضوع محقق نشود علاوه بر مشکلاتی که به آن اشاره شد بروز خطا، خستگی، فرسودگی پزشک و تشخیص غلط را در پی خواهد داشت ومنجر می‌شود که دیگر بیمار به پزشک اعتماد نکند. در واقع باید گفت تا زمانی که بستر زمانی برای پزشک فراهم نشود امکان ندارد این طرح با موفقیت روبرو شود. در شرایط موجود اطلاعات صحیح نخواهد بود و قطعا مسئولان در تصمیم‌گیری‌ها با مشکل مواجه می‌شوند. ممکن است اطلاعات زیادی در این سامانه ثبت شود ولی باید گفت که این اطلاعات معتبر نخواهد بود.»
اکثر مناطق روستایی به اینترنت دسترسی دارند
ناصر کلانتری، رئیس مرکز مدیریت شبکه بهداشت و درمان در گفت‌وگو با سپید در خصوص این سامانه و دغدغه‌هایی که برای پزشکان ایجاد شده است، توضیح می‌دهد: «همان‌طور که می‌دانید سامانه سیب در کل روستاهای کشور اجرا می‌شود و ما در هر منطقه‌ای که زیرساخت‌های اینترنتی آماده باشد این طرح را اجرا می‌کنیم. تقریبا در 65 درصد خانه‌های بهداشت روستایی زیرساخت‌های دسترسی به اینترنت وجود دارد بنابراین پزشکان به صورت آنلاین اطلاعات را در سامانه ثبت می‌کنند و اگر اینترنت وجود نداشت براساس برنامه‌ریزی‌های محلی در مرکز بهداشت و درمان مربوط به خود اطلاعات را وارد می‌کنند. تقریبا در اکثر مراکز روستایی که پزشک حضور دارد زیرساخت‌های لازم وجود دارد.»
حداکثر زمان ثبت اطلاعات 25 دقیقه است
وی در پاسخ به این سوال که برخی پزشکان از نبود وقت برای ثبت اطلاعات ابراز نارضایتی کردهاند، می‌گوید: « این موضوع قابلیت محاسبه و زمان‌سنجی دارد. تعداد سوالات و عناوینی که در این پرونده وجود دارد برای کودکان که بالاترین و بیشترین داده را دارند، برای بار اول مراجعه 25 دقیقه محاسبه شده است که برای سایر افراد کمتر از این میزان است. باید به این نکته توجه داشت که این رقم محاسبه شده در مراجعات بعدی براساس ویزیت عادی بیمار است و به زمان زیادی نیاز ندارد.»
رئیس مرکز مدیریت شبکه بهداشت و درمان در خصوص نحوه نظارت بر اطلاعات وارد شده در سامانه می‌گوید: «سازمان ساختار نظارت و پایش و ارزش‌یابی به صورت آنلاین این موضوع را بررسی می‌کند و تمام نیروها تحت نظارت آنلاین دائمی هستند.»
کلانتری بر این باور است که اطلاعات وارد شده در سامانه کمتر از اطلاعاتی است که پزشکان در دوره آموزشی در 4 صفحه وارد می‌کردند و تاکید می‌کند: «در کل در مرحله گذر از یک شرایط به شرایط دیگر مسائلی رخ می‌دهد که از جمله آن آمیخته شدن و عادت کردن کاربران به ابزار جدید است. طبعا برخی مقاومت‌های فرهنگی در این زمینه وجود دارد. قبلا سابقه این کار در کشور ما وجود نداشت حال با این اقدام سابقه بیماری فرد را خواهیم داشت و پزشک می‌تواند تصمیمات دقیق‌تر و درست‌تری را اتخاذ کند.»
وی ادامه می‌دهد: « تا زمانی که پزشکان به این روش جدید عادت کنند زمان می‌برد. باید فرهنگ سازی در این زمینه صورت گیرد. باید قبول کنیم که برای کنترل هزینه‌های سلامت به نظام ثبت اطلاعات نیاز داریم. ما در مسیر تحول کشور از یک برآیند کاغذی کامل که هیچ چیزی در آن مشخص نیست باید به فرآیند قابلیت تجمیع اطلاعات کمک کنیم.»
مطالب مرتبط
نظرشما
آخرین اخبار