به گزارش شفا آنلاین،در بخشي از تعريف علمي اعتياد آمده است که اعتياد يک بيماري مزمن مغزي است که خصوصيت پيشروندگي و عود کنندگي دارد.
اين بدان معناست که علائم بيماري اعتياد به صورت
مزمن،يعني تدريجي،ذره ذره ودر بستر زمان بروز مي كند ومسلما" علائم جدي
وظاهري وقابل روئيت، بلافاصله پس از آغاز مصرف مواد بروز نمي نمايند.
بلکه علائم وعوارض با توجه به گذشت مراحل مختلف
بيماري اعتياد به اشکال مختلف خود را بروز مي دهند. مسئله بسيار مهم وخطاي
اجتماعي که امروز در جامعه با آن مواجهيم اين است که به دليل عدم شناخت
کافي وعلمي از بيماري اعتياد وفرايند شکل گيري آن، مردم اغلب به "علائم
اعتياد" مي گويند "اعتياد".
منظور اين که واژه "معتاد" به اشتباه فقط به کسي
اطلاق مي گردد که داراي علائمي چون تيرگي رنگ،خميدگي،چرت زدن،دندان هاي
خراب وزردشده،بداخلاقي وبي ادبي،ظاهر ژوليده وکثيف و به طور کل علائم سنتي
معتادان موادمخدر را اگر مشاهده کنند به آن شخص معتاد مي گويندواين در حالي
است که اين علائم پس از ماه ها وياسال ها مصرف مواد مخدر توسط فرد، امروز
بروز نموده اند .
طبق يافته هاي علمي، بيماري اعتياد از بدو اولين
بار مصرف يک ماده اعتياد آور در مغز فردشکل مي گيرد وبا گذشت زمان وادامه
مصرف وافزايش دز مصرفي مواد وپيشروندگي تخريب ها وصدمات مصرف، علائم وعوارض
مرحله به مرحله قابل مشاهده مي شوند.
شايد بخاطر همين اشتباه است که واژه جهل آميزي به
عنوان"مصرف تفنني"يا "مصرف تفريحي مواد" امروز باعث نابودي وکشيده شدن
جوانان جامعه به ورطه اعتياد شده است.
زيرا اين افراد اين تصور را دارند که مي توانند
مواد اعتياد آور(شامل دخانيات،مواد مخدر،مواد روانگردان ومواد محرک و..) را
به صورت تفريحي وتفنني مصرف نمايند،ولي دچار اعتياد نشوند به اين دليل که
پس از يک مدت کوتاه مصرف چون علائم ظاهري وشديدي را نمي بينند به اين تفکر
غلط مي رسند که آنها هيچ وقت معتاد نمي شوند.
به همين منظور در مطلب زير سعي شده ضمن تعريف مراحل
مختلف شکل گيري بيماري اعتياد، برخي ازعلائم ونشانه هاي هر مرحله رانيز
اشاره نماييم.
البته بايد توجه داشت که مشاهده يک يا چند مورد از علائم زير به تنهايي نمي تواند دليل قطعي برمعتاد بودن يک فرد باشد.
به خصوص که برخي از علائم در مراحل ابتدايي شبيه به علائم بيماري هاي ديگري مانند بيماري هاي رواني وعصبي است.
ولي به خانواده ها کمک مي نمايد که بروز هر گونه
تغيير در مسائل جسمي،رواني وسبک زندگي اعضاء را مشاهده وجدي بگيرند زيرا
بيماري اعتياد بسيار نرم وآهسته وبدون هيچ علائم خاص قابل مشاهده اي خزنده
ومخفي افراد را در کام خود مي بلعد به نحوي که به گفته اکثر معتادان حتي
خود آنها نيز متوجه نشده اند که چگونه وچطور معتاد شده اند.
روشهاي شناسايي معتادان به مواد مخدر( علائم ومشخصات)
1) شناسايي به وسيله آزمايش مايعات بدن(ويا گاهي ناخن ومو)که در آزمايشگاه هاانجام مي شود.
2) شناسايي با استفاده از تغييرات به وجود آمده در
فرد. آنچه مسلم است تغييرات به وجود آمده در فرد به ميزان پيشرفت اعتياد وي
بستگي دارد وشناسايي فرد از روي تغييرات در مراحل مختلف اعتياد متفاوت
است.
اين مراحل را مي توان به صورت زير دسته بندي کنيم:
الف) مراحل ابتدايي اعتياد
ب)مراحل نسبتاپيشرفته اعتياد
ج)مراحل پيشرفته اعتياد
الف) مشخصات معتاد در مراحل ابتدايي
به طور معمول تغييرات به وجود آمده در فرد معتاد در
مراحل ابتدايي از ديد خانواده هاپنهان مي ماند(تحقيقات نشان داده که امکان
دارد خانواده ها 3تا5 سال متوجه اعتياد يکي از اعضاء خود نشوند،اما مصرف
مواد مخدر حتي در مراحل اوليه نيز علايمي دارد:
1) خودداري از برخورد مستقيم با اعضاء خانواده.
2) مشغول کردن خود به اموري که قبلا به آن اهميت نمي داده: مانند خواندن کتاب ياروزنامه.
3) ظاهر شدن پياپي جلوي آينه براي اطمينان از مرتب بودن وضع ظاهري.
4) سعي در عادي جلوه دادن رفتار.
5) اصلاح زود به زود صورت براي شاداب جلوه دادن خود.
6) گذشت از خطاهاي اعضاءخانواده به خصوص در مواردي که قبلا ايراد مي گرفت.
7) شست وشوي مکرر دست وصورت ودهان وحتي شست وشوي مکرر سر.
8) خارج شدن از منزل در اوقات نامناسب.
9) نوشيدن چاي زياد ومصرف سيگار (مشاهده ته سيگار در اتاق،سطل آشغال يا توالت )
10) خوش رفتاري و مهرباني کم سابقه
11) تغيير در مردمک چشم (تنگ يا گشاد شدن ) و خواب آلودگي زياد.
12) تغيير گروه دوستان وهمسالان وانتخاب دوستان جديد
13) نياز به پول توجيبي بيشتر
ب) مشخصات معتاد در مراحل نسبتا پيشرفته
متناسب با پيشرفت اعتياد و آلوده شدن بيشتر فرد ,
به تدريج علائم جديدي در فرد ظاهر مي شود ، معتاد ديگر قادر به پنهان کاري
نيست و حداقل ، ضرورتي براي اين کار نمي بيند .
در اين مرحله که کاملا گرفتار اعتياد شده است ، ظاهر و رفتارش به کلي تغيير مي کند ، تغييراتي که براي خانواده کاملا مشخص است.
به عنوان مثال اين مرحله در مصرف ترياک ممکن است ، 5
تا 6 ماه و در مصرف هروئين، کراک وشيشه، 2 و 3 ماه پس از آغاز مصرف نمايان
شود .
مهم ترين تغييرات عبارتند از :
1) لاغر شدن نسبت به ماه هاي قبل وکم اشتهايي.
2) کبودي اطراف چشم ، قي کردن مرتب چشم و پف همراه با چروک در اطراف چشم .
3) تغيير در رنگ پوست بدن به خصوص تبديل رنگ چهره به زرد تيره ، سيخ شدن موها و تغيير حالت در نگاه کردن.
4) خميدگي در پشت و تغيير واضح در راه رفتن به طوري که فرد در راه رفتن تعادل ندارد.
5) خميازه کشيدن ، خواب آلودگي ، خشکي بيش از حد لب ها و لرزش محسوس دستها.
6) عصباني و بد خلق شدن ، پرخاشگري و از خود راضي بودن.
7) دير خوابيدن و دير از خواب بيدار شدن و اهميت ندادن به نظم و ترتيب.
8) وقفه در استحمام کردن .
9) فاصله گرفتن از خانواده و احساس غريبي کردن با آنها .
10) تغيير در لحن و گفتار (لهجه ) وکشيده ادا کردن کلمات .
11) پرحرفي و پرگويي،بيهوده گويي وتناقض گويي.
12) قطع کردن ناگهاني کلام خود وديگران.
13) رفت وآمدهاي مکرر وتماسهاي مشکوک.
14) مطلق گرايي، در مورد همه مسائل،اگر کسي را عليه خود بداند اورا بدترين فرد واگر کسي را موافق ببيند اورا بهترين فرد مي داند.
15) ارتکاب اعمال خلاف،ربودن اشياء ووسايل منزل وفروش آنها براي تهيه مخارج اعتياد.
16) آثار سوختگي روي رختخواب،فرش وانگشتان معتاد.
17) بي علاقگي نسبت به مسائل مادي ومعنوي.
ج) مشخصات معتاد در مرحله پيشرفته
در اين مرحله،اعتياد براي مردم قابل تشخيص
است.بنابراين هدف،تشريح وضعيت اوبراي شناخت اطرافيان نيست بلکه منظور معرفي
حالات ووضعيت معتادان پيشرفته است.
نمونه اي از مشخصات اين افراد:
1) خميده شدن قامت معتاد.
2) طرد شدن کامل از خانواده واجتماع.
3) چاپلوس ومتملق شدن.
4) نسبت دادن علت مشکلات واعتياد خود به ديگران از جمله خانواده.
5) تمارض به بيماري هاي ديگر از جمله درددر قفسه سينه يا ناراحتي هاي قلبي وکليوي.
6) از دست دادن تمرکز حواس وعدم تشخيص عواقب اعمال خودکه اين مسئله نيز امکان هر گونه عمل خلاف حتي جرايم سنگين را افزايش مي دهد.
7) افزايش دروغگويي وقسم هاي بي مورد.
8) خرابي لثه ودندانها.
9) سنگيني پلکها همراه با خواب آلودگي ونيمه باز بودن چشم ها توام با حرکات لرزشي پلکها.
10) رها کردن خانه وخانواده به مدت طولاني وگاهي براي هميشه.
