شفا آنلاین>اجتماعی>دیابت بحران امروز سرتاسر جهان است و برای برخی کشورها بیشتر و جدی‌تر و ایران عزیز ما از آن جمله کشورهاست؛ بنابراین پیشگیری، کنترل و درمان عوارض این بیماری از مهم‌ترین اولویت‌های امروز نظام سلامت ماست.
1- در سرتاسر جهان و از جمله ایران بار اصلی پیشگیری، کنترل و درمان عوارض
دیابت بر دوش پزشکان عمومی است؛ زیرا مثلاً در ایران جمعیت چند صد نفره
همکاران فوق‌تخصص غدد و چند هزار نفره همکاران متخصص داخلی هرگز کفاف ارائه
خدمت به چند میلیون بیمار دیابتی کشور را نخواهد داد.3) از پیشگیری که بگذریم، کنترل دیابت و درمان عوارض آن به‌کمک داروهایی صورت می‌گیرد که خوشبختانه در چند سال اخیر بر کارایی‌شان بسیار افزوده شده و امیدهای جدیدی برای «غلبه بر دیابت» (شعار امسال سازمان جهانی سلامت) ایجاد کرده است، ولی در کمال تعجب و تاسف، پوشش بیمه‌ای برخی از این داروها در برخی سازمان‌های بیمه‌گر به‌صورت انتخابی برای پزشکان عمومی (درمانگران اصلی و خط مقدم غلبه بر دیابت) فیلتر شده است. مهم‌ترین این تبعیض‌ها عدم پوشش قلم‌های انسولین در آغاز درمان با این دارو توسط پزشکان عمومی است که در سازمان تامین اجتماعی اعمال می‌شود. این در حالی است که چنین تبعیضی در بیمه سلامت وجود ندارد.
4. به‌عبارت دیگر اگر پزشک عمومی در روند درمان بیمار دیابتی تحت پوشش تامین اجتماعی خود، تشخیص داد که دیگر درمان خوراکی پاسخگو نیست و برای جلوگیری از پیشرفت این بیماری باید انسولین شروع شود، تنها مجاز به تجویز انسولین‌های سنتی (ان‌پی‌اچ و رگولار) است و برای تجویز انسولین‌های نوین باید بیمار را به همکاران متخصص داخلی یا فوق‌تخصص غدد ارجاع دهد (و این محدودیت در تبدیل انسولین سنتی از پیش تجویز شده به نوع نوین نیز وجود دارد). ولی نکته این‌جاست که این محدودیت و تبعیض هیچ پایه علمی ندارد زیرا انسولین‌های جدید هم از نظر سهولت آموزش و استفاده برای بیمار و هم از نظر کم‌خطر بودن و کاستن از عارضه کاهش قند خون (هیپوگلیسمی) مزیت‌های آشکاری بر انسولین‌های سنتی دارد و بدین دلیل در اکثریت قریب به اتفاق موارد شروع این انسولین‌ها نیاز به بستری کردن بیمار در بیمارستان نیست؛ پس این شبهه که پزشکان عمومی از نظر علمی توانایی تجویز این قلم دارو را ندارند از اساس مردود است. از آن گذشته، همین تامین اجتماعی هم وقتی فقط یک بار برای بیماری انسولین جدید تجویز شده باشد، حق هر گونه تجویز، اصلاح دوز یا تغییر نوع انسولین را برای پزشکان عمومی به رسمیت می‌شناسد.
5. در سالی که جهان بر مبارزه با دیابت و غلبه بر آن متمرکز شده است و مهم‌ترین سکانداران نظام سلامت کشور بر نقش پزشکان عمومی در خط اول این مبارزه همداستان‌اند، این محدودیت چه معنی دارد؟ در ماه‌های اخیر هم شخص وزیر بهداشت با تاکید بر این‌که «پزشکان عمومی باید انسولین تجویز کنند» و «پزشکان عمومی باید درمانگاه‌های زنجیره‌ای دیابت تاسیس کنند» بر این پرچمداری صحه گذاشته است و هم رییس‌کل نظام پزشکی در گردهمایی سالانه انجمن پزشکان عمومی (اردیبهشت 95) با تایید طرح این انجمن در تاسیس درمانگاه‌های دیابت توسط پزشکان عمومی، خواستار تسریع در بررسی و تصویب آن شده است. این تازه علاوه بر فعالیت چند ساله بنیاد امور بیماری‌های خاص است که با همکاری وزارت بهداشت، سازمان نظام پزشکی و انجمن پزشکان عمومی و با تداوم برگزاری دوره‌های آموزشی ویژه برای پزشکان عمومی، در صدد توسعه طرح «100 مطب دیابتی» پزشکان عمومی به «1000 مطب دیابتی» در سراسر کشور است.
6. و در پایان پارادوکس قضیه این‌جاست که در زمانی از اعمال این محدودیت غیرمنطقی در تامین اجتماعی حرف می‌زنیم که زعامت این سازمان بر عهده یکی از شناخته‌شده‌ترین فعالان صنفی پزشکی و منتخب سه دوره شورای‌عالی نظام پزشکی است. دکتر تقی نوربخش خود بارها بر نقش پزشکان عمومی در دروازه‌بانی نظام سلامت تاکید کرده و در عمل نیز بارها اعتقاد به این نقش را نشان داده است. اگر ما از او که هنوز یادمان نرفته خود در همان گردهمایی اردیبهشت 95 انجمن خواستار رفع همه محدودیت‌های غیرمنطقی بر سر راه پزشکان عمومی بود، دفع این ظلم بر همه (پزشکان عمومی، مردم و مجموعه نظام سلامت) را نخواهیم، از که بخواهیم!؟سپید
مسعود جوزی
مدیر رسانه‌های انجمن پزشکان عمومی ایران
مدیر رسانه‌های انجمن پزشکان عمومی ایران
مطالب مرتبط
نظرشما
آخرین اخبار