عرصه دارو به داروخانه محدود نیست

در خارج و در اغلب کشورها حاشیه امنیتی که برای داروخانه‌ها در نظر می‌گیرند حداقل 35 درصد است. شاید این 35 درصد زیاد به نظر بیاید. علت این است که در داروخانه این امکان وجود دارد که بیمار از خرید دارو منصرف شود، پزشک تغییر نظر پیدا کند یا داروهای جدید به بازار بیاید و در نهایت ما مجبور باشیم داروهایی را که در قفسه‌ها مانده و تاریخ آنها گذشته است، دور بریزیم.

خیلی از مواقع هم بیمار بر اساس نسخه یک پزشک دارو را می‌گیرد، این دارو برای دو ماه تجویز شده، اما پس از آنکه دارو را دو هفته مصرف می‌کند و نتیجه‌ای نمی‌گیرد، پزشک خود را عوض می‌کند، بیمار داروهای جدید دریافت می‌کند و داروهای قبلی را مرجوع می‌کند و چرخه قبلی تکرار می‌شود. به همین علت معتقدم به‌خاطر طبیعت کار داروخانه مارژین داروخانه‌ها در کشور باید اصلاح شود.

       اگر قرار باشد برای ارتقای کیفیت دارو هزینه کنیم، باید لوازم و ابزارآلات جدید تهیه کنیم. SOP (دستورالعمل‌های اجرایی استاندارد) برای تولید دارو شرایط سختی را وضع کرده که بسیاری از کارخانه‌های داروسازی ما دارای این شرایط نیستند. بسیاری از آنها به امکانات و تجهیزات بسیار گران‌قیمتی احتیاج دارند که تنها راه برای تهیه آنها داشتن مارژین است. به هر حال بیمار که نمی‌تواند این هزینه را بر دوش داشته باشد، بیمه باید آنها را پرداخت کند و بیمه‌ها هم همیشه دیرکرد دارند.

       باید یک همت بلند در دولت ایجاد شود که درمانی اساسی برای بخش داروی کشور و بخش‌های مرتبط با آن باشد. در مرحله اول به دانشجویان و در مرحله دوم به اساتید توصیه می‌کنم، در نظر داشته باشند که علم داروسازی عرصه بسیار گسترده‌ای دارد که برای فعالیت بسیار زیاد است. در بخش‌های مختلف آرایشی بهداشتی، دارو، فرمولاسیون، توزیع، واردات، داروخانه، مکمل‌های غذایی، همگی جا برای فعالیت زیاد است و تصور نکنند یا باید در داروخانه کار کنند یا بیکار باشند. بسیاری از دانشجویان را می‌شناسم که ابتدا در تلاش بودند وارد داروخانه شوند و پس از آنکه فرصت این کار فراهم نشد وارد صنعت شدند و در این بخش بسیار سرشناس‌تر و موفق‌تر عمل کردند و پیشرفت زیادی داشتند. همچنین فارغ‌‌التحصیلان این رشته هم باید خود را همیشه به روز نگه دارند و با خواندن مقالات و جزوات علمی همیشه با علم روز پیش بروند و در مرحله دوره آموزش خود نمانند.

       نگران عرصه کار برای داروسازان نیستم، به شرطی که چشمان خود را باز کنند و عرصه نعت بزرگ دارو را محدود به داروخانه نبینیم. در حال حاضر اگر نه بهترین، یکی از بهترین صنایع دارویی در خاورمیانه را داریم که به لحاظ کمیت تقریباً 95 درصد نیاز دارویی کشور را تولید می‌کند و پاسخگو است. پیشنهاد می‌کنم حال که به لحاظ کمیت به حد قابل قبولی رسیده‌ایم، توجه به کیفیت را هم در درجه اول اهمیت قرار دهیم و با سرمایه‌گذاری شرایط توسعه کار داروسازی خارج از کشور را در نظر بگیریم و برای آن برنامه‌ریزی کنیم.

       یکی از مشکلات ما این است که نظر بیمار را در تجویز دارو در نظر نمی‌گیریم، همین موضوع باعث می‌شود قاچاق دارو در شهرها و استفاده از داروهای مختلف جهت خوددرمانی افزایش پیدا کند. در دو سال گذشته قاچاق دارو افزایش داشته و این موضوع خطر بسیار بالایی برای طولانی شدن روند درمان و بالا رفتن هزینه سلامت دارد.

       به نظر من وضعیت داروها و داروخانه‌ها در کشور مطلوب نیست. داروسازان ما باید مانند دیگر کشورها خدمات ویژه‌تری به مردم ارائه دهند. همکاری‌های بیشتری باید بین پزشک و داروساز اتفاق بیفتد. برای مثال در کشورهای دیگر انجام تست‌های کوچک مانند تست قند، بارداری و فشارخون توسط داروساز انجام می‌شود و گزارش آن را به بیمار می‌دهند، تا بیمار پیش از مراجعه به پزشک یک پرونده کامل از خود داشته باشد. انجام این موارد در بهبود سلامت عمومی جامعه نقش دارد.