شفا آنلاین>اجتماعی>ششمین دوره جایزه ملی کیفیت غذا، دارو و بهداشت ایران در حالی برگزار شد که مسائل مختلفی در این جلسه مطرح شد.
به گزارش
شفا آنلاین،به نقل از سپید از گلایههای انجمنهای داروسازان
گرفته تا گفتههای نماینده مجلس در خصوص خطاهای پزشکی. با اینحال مهمترین
مسئله مطرح همان کیفیتی است که این روزها بیشتر از هرچیز دیگری برای همه
دغدغه شده! وزیر بهداشت که در این مراسم حضور داشت، معتقد است در حوزه
نظارت آن طور که باید عمل نکردهاند و میگوید: «بر این اساس باید علاوه بر
ایجاد زیرساختهای لازم، به نقش نظارتی مردم در قانون توجه کنیم.»
حسن
هاشمی راه طولانی را در حوزه نظارتی میبیند که در حال حاضر موفق نبوده و
نیازمند اقداماتی جدی و قوانینی متقن است که تنها با همراهی دستگاههای
مختلف به خصوص مجلس میتواند میسر میشود.
او
در انتقاد به وضعیت نظارتی کشور میگوید: «اصولا در ایران بنا نیست برای
نظارت هزینه زیادی انجام شود و اینجاست که سهم و حق مردم مغفول میماند.
مردم میپرسند چگونه ممکن است که چند دستگاه عریض و طویل بر کار خدمات و
محصولات نظارت دارند، اما این نظارت فایدهای ندارد!»
با
این حال نظارت بر امور نیازمند بسترهای خاص و مختلفی است که از نظر وزیر
بهداشت قابلیت و کفایت میتواند از این بسترها باشد. او میگوید: «در بخش
قابلیت نیاز به امکانات نرم افزاری، مغز افزاری و سخت افزاری وجود دارد که
در زمینه بحث نرم افزاری با مشکلات کمتری مواجهیم. البته در این زمینه هم
مشکلاتی وجود دارد. به عنوان مثال گاهی اتفاقاتی میافتد که افراد دارای
دانش ترجیح میدهند که در بخش خصوصی فعالیت کنند. در عین حال در حوزه سخت
افزاری با مشکلات متعددی مواجهایم.»
هاشمی
جایزه ملی کیفیت غذا، دارو و بهداشت را یکی از موارد نظارت تشویقی میداند
و میگوید: «به عنوان مثال اعطای همین جایزه ملی کیفیت کارایی نسبتا خوبی
داشته، اما انتظار ما بیش از اینهاست. به هر حال اگر در فرآیند ارزیابی
این جایزه به خوبی عمل شود میتواند ابزار مناسبی برای نظارت در این حوزه
باشد.»
از
سویی به گفته وزیر بهداشت برای کافی بودن نظارتها نیز باید قوانین با
کیفیتی وجود داشته باشد. بنابراین موضوع نظارت دارای دو بخش تشویقی و
تبیینی است و مجلس نیز باید در قالب برنامه ششم توسعه نگاهی به این حوزه
داشته باشد و از مردم، سازمان استاندارد و سازمان غذا و دارو در این زمینه
حمایت کرده و نقش نظارتی مردم را در قانون پر رنگتر کند؛ چرا که مجموعهای
مانند سازمان استاندارد و سازمان غذا و دارو نمیتوانند روزانه هزاران
محصولی را که وارد بازار میشوند، کنترل کنند. بنابراین باید در این زمینه
راهکارهایی را که برگرفته از دانش بشری هستند، ایجاد کرد.
او
که اخلاق و دانش را از ضروریات ارتقای کیفیت میداند، توضیح میدهد: «این
دو هم بازدارنده هستند و هم منجر به تعالی کار میشوند؛ چرا که برای افزایش
کیفیت، رفتار مسئولانه نیاز است و ما باید فکر کنیم که مسئول آن چیزی
هستیم که مردم میپسندند و بنابراین آنچه را که برای خودمان میپسندیم،
برای مردم نیز بپسندیم. بنابراین راه ارتقا کیفیت محصول، دانش و اخلاق است.
در عین حال در عرصه اجتماعی و جمعی نیز باید زیرساختهای لازم برای افزایش
کیفیت وجود داشته باشند. ما باید به دنبال انجام وظیفه خودمان باشیم.»
هاشمی
به نمونههای موفق در جهان اشاره میکند و میگوید: «کشورهایی که در این
حوزه پیشرفت کردهاند، به صورت دو سویه عمل میکنند؛ یعنی هم از سوی دولت
امکانات نظارتی ایجاد میشود و هم نقش نظارتی مردم پر رنگ است. به طوریکه
کمتر کسی به خودش اجازه تخلف میدهد؛ چرا که این موضوع جزو حقوق شهروندی
است و در کشورهای پیشرفته شهروندان به عنوان مامور کیفیت کالاها ناظر
هستند. بر این اساس امیدواریم مجلس و مسئولان جهت بهینهسازی قوانین نظارت
بر کیفیت اقدام عملی را انجام دهند.»
به
گفته وزیر بهداشت کیفیت هر محصول حاصل دانش و بینش است و اگر قرار باشد که
محصول بهتری خلق و ارائه شود، باید دانش بیشتری نیز برای آن به کار گرفت.
او
با وجود اینکه نقش تولیدکنندگان را در این حوزه موثر میداند اما نیم
دیگری از ارتقای کیفیت را سهم مردم میداند و میگوید: «نیمی از این فرهنگ
در گرو کار شما تولیدکنندگان است و نیمی از آن در دست مردم است که نباید
محصولات بیکیفیت را بخرند یا تبلیغ کنند. ما باید یاد بگیریم که کیفیت را
مطالبه کنیم و برای ایجاد این فرهنگ مهمترین موضوع تعدد انتخابها، شکستن
انحصار و ایجاد فرصت برای تولید است. در عین حال زیرساخت بعدی کیفیت، رقابت
است.
تولید کننده در رقابت یاد میگیرد که برای بقاء باید تلاش کند و به
نیازهای مشتری توجه کند. البته رقابت شرایط خاص خود را میطلبد و برای
ایجاد رقابت سازنده باید بسترهای رقابتی را ایجاد کنیم که این وظیفه
دولتهاست.»
با
این وجود کیفیت محصولات و خدمات در حوزه سلامت باید به گونهای باشد که
بتوان آن را اندازهگیری کرد و در این راستا تنها دولتها نمیتوانند کیفیت
خدمات را بسنجند. وزیر بهداشت در این خصوص اشاره میکند و میگوید: «به
عنوان مثال بیماری که به داروخانه مراجعه میکند از ظاهر و نحوه برخورد
داروخانه تا حدی زیادی متوجه میزان کیفیت خدمات آنها میشود، اما از کیفیت
دارویی که مصرف میکند؛ مطمئن نیست. حال این موضوع یک زیرساخت نظارتی
میخواهد و ایجاد آن وظیفه دولت است.»
ورود معنای جدید کیفیت در خدمات
ششمین
دوره جایزه ملی کیفیت غذا، دارو و بهداشت با دورههای گذشته خود
تفاوتهایی داشت که رئیس سازمان غذا و دارو به آن اشاره کرد. در این دوره
داروخانههایی منتخب شدند که خدمات تخصصی را به مردم ارائه دادند. رسول
دیناروند معتقد است که این موارد ممکن است سنگبنایی باشد تا در آیندهای
نزدیک بتوان این جایزه را در بحثهای خدماتی حوزه سلامت و پزشکی توسعه داد و
میگوید: «چرا که مفهوم کیفیت با معنای جدیدش باید در این حوزهها هم
درگیر شود که امروز این اتفاق در حیطه داروخانهها اتفاق افتاده و انصافاً
این داروخانهها علیرغم همه ناملایمات در حوزه داروسازی وارد حیطههای نوین
شدند.»
او بر
ورود معنای جدید «کیفیت» به بخشهای خدماتی نظام سلامت تاکید میکند و
توضیح میدهد: «اکنون جایزه کیفیت در حال توسعه است و البته ما شرایط فعلی
را درباره این جایزه قبول نداریم، چرا که جایزه کیفیت در حوزه سلامت باید
به صورت وسیعتر و گستردهتر باشد.»
حضور
تعداد زیادی از داروسازان در این همایش، فرصتی شد تا بتوانند گلایههای
خود را به گوش مسئولان برسانند. رهبر مژدهی آذر، رئیس انجمن داروسازان
ایران در این همایش گلایه میکند: «داروسازان در داروخانهها در حال حاضر
شرایط مطلوبی ندارند و متاسفانه به آنها تنها به عنوان داروفروش نگاه
میشود.»
با
اینکه او در این همایش از جایزه ملی کیفیت به عنوان نخستین حرکت در جهت
ارتقای خدمات دارویی در کشور یاد میکند اما معتقد است به دلیل اقدامات
زیادی که این روزها علیه داروخانهها انجام میشود، روند ارتقا کیفیت دارو
به صورت مطلوب نبوده است. مژدهی آذر میگوید: «همکاران ما کمتر به یاد
دارند که اینچنین حرکتی به خصوص در مورد داروخانهها از سوی وزارت بهداشت
انجام شده باشد و هر حرکتی هم که انجام شده علیه داروخانهها بوده است و
شاید به همین دلیل هم است که تا به حال ارتقای مطلوبی در این خصوص انجام
نشده است.»
رئیس
انجمن داروسازان به فعالیت تخصصی انجام شده در داروخانهها اشاره میکند و
میگوید: «در این شرایط حاشیه سودی هم که برای داروخانه در نظر گرفتند
برابر حرفههای دیگر است، در حالیکه داروساز در این حرفه باید به بیماران
مشاوره دهد. این کار بیش از پیش داروسازی در داروخانهها را به سمت
داروسازی پیش میبرد.»
او
معتقد است که انجمنهای صنفی نقش موثری میتوانند در تصمیم گیریهای حوزه
دارو داشته باشد و میگوید: «در حال حاضر توجهی به نقش این انجمنها
نمیکنند و بدون مشورت این انجمنها و حتی بدون اطلاع آنها داروخانههای
گیاهی تاسیس میشوند، بدون اینکه به سرنوشت داروسازان توجه شود؛ ما با این تصمیم گیریهای یک نفره به کجا خواهیم رسید؟»
رئیس
سازمان غذا و دارو در واکنش به این مسئله میگوید: «زمانی که قرار است بین
صنف و مردم ناچار به انتخاب شویم، مجبوریم که مردم را انتخاب کنیم.
بنابراین بهتر است دولت و صنوف هم با نیازهای مردم همسو شوند.» دیناروند
معتقد است که داروسازان باید تهدید را به فرصت تبدیل کنند و میگوید: «بنده
به عنوان یک داروساز مطمئناً از نظر صنفی دیدگاههایی دارم، اما ما
داروسازان باید هنرمند باشیم و بتوانیم تهدیدها را به فرصت تبدیل کنیم.
به
عنوان مثال چندی پیش تعرفه حق فنی توسط یک نهاد رسمی ثبت شد، اما از سوی
دیگر تعرفه خدمات دارویی توسط نهاد رسمی دیگر احیا شد؛ یعنی در اینجا ما
تهدید را به فرصت تبدیل کردیم و باز هم میتوانیم چنین مواردی را انجام
دهیم.»
از
سویی وزیر بهداشت نیز در صحبتهای خود به نقش انجمنها اشاره میکند و
میگوید: «از نظر من مهمترین بخش صنوف و اتحادیهها هستند که میتوانند در
این زمینه از حیثیتشان دفاع کنند. به عنوان مثال ما به عنوان پزشک خودمان
باید حرمتمان را حفظ کنیم و از قدیم گفتهاند که حرمت امامزاده را متولی
آن حفظ میکند. در مجامع پیشرفته کار در دست صنوف است و صنوف بیش از منافع
خودشان به منافع مردم توجه دارند. بنابراین هیچ صنفی در زمانی که حقوق مردم
مطرح است، نباید در کشور حاشیه امن داشته باشد.»