شفا آنلاین>حوادث پزشکی>با نزدیک شدن به پایان «اهداف توسعه هزاره» در سال گذشته و ورود به مرحله نوین «اهداف توسعه پایدار»، متصدیان امر سلامت و درمان خود را آماده میکنند تا دستاوردهای 10 سال گذشته را جمعبندی و برای چالشهای آینده آماده شوند.
به گزارش
شفا آنلاین،
باوجود کاهش تحسینبرانگیز در میزان مرگزایی مادران و کودکان
زیر 5 سال در جهان، کاهش مرگزایی بعد از زایمان همچنان از این پیشرفتها
عقب مانده است. امروزه، سهم مرگومیر نوزادان تازهبهدنیا آمده از کل مرگ
کودکان زیر 5 سال نزدیک به 50 درصد است.
چرا مراقبتهای پس از زایمان مهم است؟ اکثر
مرگزاییهای مادران و نوزادان در 42 روز اول تولد نوزاد اتفاق میافتد.
هرچند این دوره در بقای مادر و نوزاد نقشی حیاتی دارد اما مراقبتهای پس از
زایمان از کمترین پوشش برخوردار است. آمارها دراینباره درمجموع حدود 28
درصد است. برای کاهش مرگزایی و بهبود سلامت و بقای مادران و نوزادان در
دوره بعد از زایمان هم دسترسی و هم کیفیت خدمات این دوره باید مورد توجه
قرار گیرند.
دیدگاههای سازمان بهداشت جهانی درباره کیفیت مراقبت و
تلاشهای دیگر برای بهبود بهداشت عمومی روشن است و با توجه به اینکه
توجهها بیشتر بر پوشش و بر کیفیت درمان بهعنوان عناصر مهم در ارتقاء
سلامت عمومی متمرکز شده است، میتوان گفت ما در میانه راه مراقبتهای پیش
از تولد و زایمان هستیم. کیفیت بد مراقبتهای زایمان در مراکز درمانی که
تصور شده یا بهواقع وجود دارند را امروز از عوامل بازدارنده برای جستجوی
درمان و استفاده از آن میدانند. درست همانطور که زنان بارداری که فکر
میکنند مراقبتهای دوران پیش از تولد نوزادشان مطلوب نبوده است برای
مراقبتهای زایمان بازنمیگردند، خانوادههایی هم که در ویزیتهای اولیه از
برخوردهای بد کارکنان بهداشتی نامناسب دلسرد شدهاند، نوزادان خود را در
ابتدای تولد به مراکز درمانی نمیآورند. در حال حاضر در مجموعه مربوط به
مراقبتهای باروری و زایمانی موضوع بسیار مهم کیفیت خدمات مراقبتها
بهدرستی مورد توجه قرار نمیگیرد.
اهداف کلان اهداف
توسعه پایدار (اسدیجی)، مصوب مجمع عمومی سازمان ملل متحد، متضمن اهدافی
خاص برای کاهش میزان مرگ پس از زایمان است که خود شاخصی از مرگزایی و
کمتوجهی در اندازهگیریهای محتوا و کیفیت مراقبت شمرده میشوند.
برای
بهبود مراقبتهای پس از زایمان هم در عرصه پوشش جمعیتی و هم درزمینه کیفیت و
رضایت بیمار باید اندازههای استاندارد حساستری را برای رصد کردن
پیشرفتها به کار گرفت. آنچه نیاز داریم توجه بیشتر به محتوای مراقبتهای
پس از زایمان بهخودیخود است: برای مثال، کدام مداخلات درمانی خاص به زنان
زایمان کرده و نوزادان ارائه میشود؟ آیا این مداخلات از بهروزترین
دستورالعملهای بالینی پیروی میکنند؟ آیا مراقبتهای دوگانه مادر و نوزاد
از دید حساسیتهای فرهنگی و بیمارمحوری با هم همگرایی دارند؟ آیا افزایش
استفاده از خدمات به دلیل بهبود برونده بهداشت بوده است؟ کیفیت مراقبت و
درمان شامل بسیاری از مباحث پیچیده است که باید بازگشایی شوند، مانند امکان
بروز بیماریهای یاتروژنیک (درمانزا)، بیماریهایی که به دلیل اقدامات
تشخیصی یا درمانی بروز میکنند که ممکن است سطحی از کیفیت نازل زمینهساز
آنها باشند.
نظامهای بهداشتی تقویت شوند تقویت
نظام بهداشتی برای بهبود کیفیت مراقبت از مادر و نوزاد بسیار مهم است.
برای افزایش ظرفیت پاسخگویی سیستمهای بهداشتی و بهبود کیفیت باید
زیرساختها و ابزارهای دسترسی به انرژی، آب سالم و بهداشت را بهبود بخشید و
کارکنان جدیدی را استخدام کرد و آموزش داد و افراد موجود را حفظ کرد.
مراقبتهای پس از زایمان باید در مراکز درمانی، خانوارها و در سطح اجتماعات
مورد توجه قرار گیرند. بهاینترتیب، پیگیری و بهبود کیفیت و پوشش کارآمد
در مراکز درمانی و در سطح اجتماع که پوشش کیفی مراقبتهای پس از زایمان هم
ازجمله آنها به حساب میآید، باید در اولویتهای موضوعات بهداشت جهانی
قرار گیرد.
بـرابـری علاوه
بر آن، هدف قرار دادن کیفیت به معنای توجه دقیق به برابری و پیشبرد
سیاستهایی است که کمک میکند نابرابری بین افراد طبقات مرفه و آسیبپذیر
جامعه کاهش یابد. زنان فقیرتر با سطح آموزش پایینتر و زنان روستایی از
پوشش کمتر مراقبتهای پس از زایمان برخوردارند؛ اینها همان گروه محرومی
هستند که در مراکز درمانی نیز مورد تبعیض و بیاحترامی قرار میگیرند. برای
از میان برداشتن موانع برای دسترسی، باید فاصله و هزینه را تا حد امکان کم
کرد و باید سرمایهگذاری و تلاش بیشتری کرد تا مطمئن شویم درمان برای همه
قابلدسترسی و باکیفیت است.
توجه مسئولان بهداشت جهانی ورای
شاخصهای پوشش، زمانی دراز طول کشید تا جامعه مسئولان بهداشت جهانی محتوای
مراقبتهای پیش از زایمان و مراقبتهای زایمان را بهطورجدی مورد توجه
قرار دهند. اکنون، باید از این تجربه درس بگیریم و اطمینان یابیم که کیفیت و
همگرایی مراقبتهای پس از زایمان توجههای سیاسی و سرمایهگذاری لازم را
برای خود فراهم میآورد. وظیفه ماست که طی این مسیر را سرعت بخشیم و ضمن
ادامه تلاشها برای افزایش پوشش و برابری، درباره محتوا و کیفیت مراقبتهای
پس از زایمان صحبت کنیم. زمان گشودن جعبه سیاه خدمات مراقبتهای پس از
زایمان همین حالاست و باید به کیفیت مراقبتهای پس از زایمان هم در زمینه
تحقیقات، هم سیاستگذاری و هم اقدامات عملی. توجه بیشتری کرد.
«راهبرد
جهانی برای سلامت زنان، کودکان و نوجوانان، 2030-2016» مترصد است به بقا،
کامیابی و تحول مردم کمک کند؛ بنابراین، عصر نوین نمیتواند فقط به بقا
بپردازد، بلکه باید تلاش کند تا نظامهای بهداشتی نیز پیشرفت کرده و تحول
پیدا کنند. اگر بهواقع درپی کاهش مرگزایی مادران و نوزادان و کودکان،
پیشرفت بهسوی پوشش یکپارچه بهداشتی و دستیابی به اهداف توسعه پایدار جدی
هستیم، باید کیفیت را درک کنیم و به آن بپردازیم. سپید
Lancet