» عمومی
شفا آنلاین>اجتماعی> صادرات محصولات غیرنفتی در ایران همواره در دستور کار مقامات ارشد دولت بوده است و مسئولان براساس اهداف برنامه‌های پنج‌ساله توسعه در این خصوص گام برداشته‌اند اما نکته مهم در این راستا، صادرات محصولاتی است که از ارزش افزوده بالایی برخوردار باشند.
به گزارش شفا آنلاین،به نقل از سپیدطی سال‌های 1337 تا 1369 عمده صادرات کشور
به فرش، زعفران، خشکبار، محصولات کشاورزی و مواد معدنی محدود می‌شد. تجارت
سنتی در دستور کار آن سال‌ها بود و اقلامی که ارزش افزوده بالایی برای کشور
به همراه نداشت در بازار کشورهای دیگر به فروش می‌رسید و همین امر موجب شد
تا درطی سال‌های 1372 تا 1383 زمینه‌های توسعه و صادرات محصولاتی با ارزش
افزوده بالاتری در برنامه کاری دستگاه‌ها قرار گیرد و ایران کالایی با ارزش
افزوده بالا به کشورهای هدف صادر کند.دولت‌های سازندگی و اصلاحات طی 16 سال زمینه‌های توسعه صادرات را فراهم ساختند اما به دلیل منسجم‌نبودن برخی از برنامه‌ها و نداشتن تکنولوژی روز، تغییرات اساسی و قابل‌توجه حاصل نشد. دولت مهرورز نیز به دلیل استفاده از سیاست‌های خود، تحریم‌های غرب را علیه ایران به وجود آورد و همین امر سبب شد تا ورود تکنولوژی جدید به کشور بار دیگر به تاخیر انجامد. کیومرث کرمانشاهی، معاون کل سابق سازمان توسعه تجارت ایران که در تمامی دولت‌های پس از پیروزی انقلاب در زمینه صادرات فعالیت داشته است می‌گوید: «سیاست‌های دولت‌های گذشته در زمینه توسعه صادرات غیرنفتی به طور علمی و با الگوبرداری از کشورهای توسعه‌یافته تهیه و تدوین می‌شد و وزارت بازرگانی در آن سال‌ها همواره تلاش داشت تا با کمک وزارت صنعت و معدن زمینه ورود تکنولوژی را به کشور فراهم کند چراکه به‌خوبی می‌دانستیم که دوره صادرات محصولات ایران که تماماً سنتی بود اتمام خواهد یافت و صادرات این محصولات با این روش جوابگوی نیازهای کشور نخواهد بود.»
وی می‌گوید: «بارها در جلسات متعددی که با مقامات دیگر بخش‌ها تشکیل می‌شد کارشناسان مطرح می‌کردند که در رقابت با سایر کشورها به دلیل نداشتن دانش روز عقب خواهیم ماند و بهتر است دولت با استفاده از دیپلماسی مناسب مقدمات ورود این دانش را به کشور فراهم سازد چراکه طی بررسی‌های آن سال‌ها کشورهای ترکیه و عربستان با تجهیز و توسعه صنعت خود بازارهای هدف کشور ما را به دست خواهند آورد.»
نبود تکنولوژی روز در ایران طی سال‌های گذشته زیان‌های بسیاری به وجود آورد زیان‌هایی که اگر قرار باشد مورد بررسی دقیق قرار گیرد از نظر ارزش دلاری بیش از تحریم‌ها به کشور ضربه وارد کرده است. هم‌اکنون به دلیل نبود دانش، کالاهایی با ارزش افزوده پایین در کشور تولید می‌شود و همین محصولات پس از فرآوری، بار دیگر به ایران با 3 الی 4 برابر قیمت وارد می‌شود.
یحیی آل اسحاق، وزیر بازرگانی دولت دوم سازندگی و رئیس اسبق اتاق بازرگانی تهران در این خصوص می‌گوید:«محصولات پتروشیمی که در کشور تولید می‌شود به دلیل نداشتن دانش با ارزش افزوده بسیار پایین به بازار کشورهای هدف صادر می‌شود درصورتی‌که اگر ایران مجهز به دانش روز در صنایع بالادستی بود می‌توانستیم میزان صادرات غیرنفتی کشور را در سال 1386 به بیش 2 برابر میزان کنونی برسانیم.»
براساس آمار مندرج در سایت سازمان توسعه تجارت ایران میزان صادرات غیرنفتی در سال 1386 با احتساب میعانات گازی 21 میلیارد دلار بوده است که این رقم در سال 1394 مطابق آمار گمرک ایران به میزان ۴۲ میلیارد و ۴۱۵ میلیون دلار رسیده است.
دکتر منصور کمال‌نیا، کارشناس اقتصادی در این زمینه می‌گوید: «توسعه اقتصادی در ایران طی دو سال گذشته در دستور کار قرار گرفته است و زمینه‌های توسعه و ورود دانش به کشور آغاز شده است. حضور کشورهای مطرح دنیا در ایران و همچنین سفرهای متعدد فعالان اقتصادی نشان از آن دارد که اقتصاد ایران طی سال‌های آینده با تحولات قابل‌توجه روبرو خواهد شد و صادرات محصولات یکی از این تحولات خواهد بود.»
وی می‌افزاید: «کشور باید از خام‌فروشی فاصله گیرد و این دولت است که باید دستورات لازم را صادر کند. هم‌اکنون مواد معدنی و سایر منابع زیرزمینی ایران به طور فله‌ای صادر می‌شود و ما از جمله کشورهایی هستیم که به چین و برخی دیگر از کشورهای توسعه‌یافته با پایین‌ترین قیمت مواد معدنی صادر می‌کنیم و سپس با افتخار بیان می‌کنیم که میزان صادرات کالا در ایران افزایش یافته است.»
این کارشناس اقتصادی می‌افزاید: «با توجه به ظرفیت‌های بالقوه بخش معدن و همچنین استفاده از تجربه‌های کشورهایی همچون هند، اندونزی، فیلیپین و کره و با تغییر نگرش سیاست‌گذاران بخش معدنی کشور، امید است افزایش قابل‌توجهی در سهم بخش معدن را در تولید ناخالص داخلی شاهد باشیم.»
با این همه به‌نظر می‌رسد اگر سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی‌های کشور در راستای کاهش واردات و صادرات بیشتر باشد، با توجه به امکانات عظیم خدادادی که در بخش‌های مختلف وجود دارد، می‌توانیم تولید غیرنفتی را افزایش داده و صادرات غیرنفتی را جایگزین صادرات نفتی کنیم که اگر این امر محقق شود، بخش اعظمی از مشکلات اقتصادی را برطرف کرده و درآمدهای ارزی را در این بخش افزایش می‌دهیم که این به نفع اقتصاد کشور خواهد بود.سپید
نظرشما
آخرین اخبار