قالیباف: «شفق» شبیه هتل است

صحبت‌ها و سؤال‌ها محور مشترک دارند و پاسخ‌های شهردار تهران هم به‌جز برخی قسمت‌ها، تقریبا تکراری بود. شهردار تهران می‌گوید مسائل محله هرندی به اندازه تاریخ دروازه‌غار است و در دورانی کمتر و بیشتر این شرایط وجود داشته است و ناشیانه است که برای موضوعی انسانی با این مشخصات که در جوامع دیگر هم نمونه دارد، زمان بدهیم. ما در این سال‌ها همیشه برای پروژه‌های عمرانی روزشمار می‌گذاشتیم.

برای این محله تایمر نگذاشته‌ایم اما حرف‌هایی را گفته‌ایم. همیشه تأکید کردیم که بدون داشتن مأموریت و وظیفه حتما شروع می‌کنیم و تکلیف روی دوش ماست و به هیچ‌کس منتی نداریم. این آتشی است که اگر اینجا آن را مهار نکنیم، دامن زندگی خودمان را هم می‌گیرد. علاوه‌بر همه این موارد ادعا نداریم که محله هرندی و شوش و فرحزاد و... معتاد ندارد. قبلا تهران حدود ١٥‌ هزار معتاد متجاهر داشته است؛ اما ما یک‌سوم این جمعیت را هم جمع نکرده‌ایم. چطور ادعا کنیم که کلشان را جمع کرده‌ایم.

شهردار تهران معتقد است که با همه تلاش‌های صورت‌گرفته و وضع فعلی محله هرندی رسانه‌ها باید انصاف بدهند که اوضاع محله هرندی نسبت به چند ماه قبل بهتر شده است و با بازدیدهایی که شخصا دارد و گاهی هم خودش رانندگی می‌کند، در این محله حضور دارد. او می‌گوید منکر این موضوع نیستیم که کارمان کامل نبوده است؛ اما تلاش کرده‌ایم به این محله و پارک به شکل ویژه توجه کنیم.

شهردار تهران می‌گوید اصلا منکر رهاکردن معتادان پس از دوران کوتاه ترک نیستیم و در ادامه می‌گوید: همیشه می‌گفتند معتادان را بروید جمع کنید؛ اما ما گفتیم باید انسان‌هایی را که خودمان به این روز انداختیم‌شان جذب کنیم. بهاران منطقه ٩ امروز خانه امید معتادان بهبودیافته شده است و همین امروز هم که با بهبودیافتگان در بهاران صحبت می‌کردم، موضوع آرامش و درک‌شدن را مطرح می‌کردند که در جاهای دیگر نداشتند و اگر این‌گونه نبود، اینجا نمی‌ماندند. ما در بهاران کنترل داریم و برای نگه‌داشتن افراد اجبار نداریم؛ اما سیستم‌های غلطی وجود داشته است. قرار بود تعدادی به شهرستان‌ها بروند و تعدادی هم که نمی‌خواهند ترک کنند، طبق قانون باید با استفاده از ماده ١٦ اجبارا ترک کنند. درباره این دو بخش معتادان شهرستانی و ماده ١٦ با دادستان تهران و ستاد هماهنگی جلسه مشترک داریم. 
شهردار تهران می‌گوید ١١ دستگاه مسئولیت اصلی و قانونی دارند؛ اما نیاز به هماهنگی دارند و ما هم از این کار خسته نمی‌شویم و این کار تمام‌شدنی نیست و چرخه دائمی باید بچرخد و حداقل در بهاران‌ها نیاز به ٩ ماه تا یک ‌سال ماندگاری برای توانمندی بیماران داریم.

تجربه اول ما در بهاران ما را مجبور کرد تا دو کمپ ترک اعتیاد مانند روال فعالیت بهاران آن‌طور که مطلوب نظر خودمان است، ایجاد کنیم. البته براساس استانداردهای جهانی ٣٠ الی ٤٠ درصد معتادان پاک باقی می‌مانند و حدود ٦٠ درصد ممکن است به چرخه زندگی برگردند. این الگوها برای غرب است و الگوی اعتیاد ما با غرب متفاوت است؛ اما ما تلاش می‌کنیم تا بازگشت را به ٥٠ درصد برسانیم.

قالیباف باز هم به مسئولیت‌نداشتن خود در این حوزه اشاره کرد و گفت: این چرخه نباید دولت باشد و همه مجموعه‌ها باید زمینه‌سازی کنند و برای اصلاح باید داوطلبان و مردم باشند. اگر این دلسوزان وارد کار شوند و برای پول کار نکنند، آن‌وقت می‌توانیم خیالمان راحت باشد که آن اشکالاتی که درباره شفق اخیرا گفته‌اند، تکرار نشود. مراکز بهاران نباید جزء سازمان شهرداری شود و البته برخی از رسانه‌ها بی‌انصافی کردند و علیه مجموعه‌های بهاران در محلات سمپاشی کردند و فردای قیامت باید جواب بدهند و این موضوع دامنگیرشان خواهد شد. این افراد بویی از دین و اخلاق نبرده‌اند و علیه این مراکز میان مردم محلات صحبت می‌کنند و نام‌هایی برای بهاران در محلات می‌گذارند که درست نیست؛ درحالی‌که مددجویان ما ترک کرده‌اند و می‌خواهند گام‌به‌گام به خانواده برگردند. اینها بچه‌های من و شما هستند! 
وی تأکید کرد که سرجمع از هماهنگی دستگاه‌ها و نهادها راضی هستم و اضافه کرد: ممکن است در برخی موارد گلایه‌هایی به‌دلیل ناهماهنگی‌هایی وجود داشته باشد و مثلا به‌دلیل دیرآمدن پزشکان در بهاران از وزیر بهداشت گلایه کنم یا ستاد کل مبارزه با مواد مخدر باید انجام می‌داد و نداد؛ اما اجازه نداده‌ایم که چرخه لنگ بماند و حتما خودم یا همکارانم وارد شدیم و کار راه افتاده است. امروز بعد از سال‌ها مراکز کوثر، برای زنان سرپرست خانوار و شرایط اشتغال این افراد و بهاران‌ها شرایط خوبی دارند و می‌توانند برای خود درآمدزایی داشته باشند. در حال حاضر چرخه تولید و برند‌سازی با تولیدات معتادان در بهاران‌ها روند خوبی دارد و مطمئن باشید اگر حتی یک روز هم دیگر شهردار نباشم به‌عنوان یک شهروند این موضوعات را مطالبه و پیگیری می‌کنم.

وی در پاسخ در مورد اینکه «برای مداوای هرندی و منطقه ١٢ زمان و موعدی قول داده نشده»، ممکن است از سوی شما نبوده باشد اما زیرمجموعه اجرائی شما مستندا این قول را داده‌اند، گفت: مسئول مستقیم شهرداری من هستم و اگر زیرمجموعه من قولی داده باشد، یعنی من داده‌ام و اگر موردی بود و قول داده شده بود جواب می‌دهم. سابقه من هم نشان می‌دهد اگر کاری را حتی با تأخیر شروع می‌کنم، کارشناسی و سیستمی باشد.

شهردار تهران در مورد اینکه شهردار بعد از شما می‌تواند این برنامه‌ها را پیگیری نکند و شما با این اقدامات یک‌سویه در شهرداری توقع و مسکن موقتی را ایجاد می‌کنید، اما مشکل حل نمی‌شود، گفت: مطمئن باشید که مجموعه‌های کوثر و بهاران هم سیستمی است و مجموعه‌های کوثر ما دیگر هزینه‌ای برای شهرداری ندارند و خودشان، خودشان را اداره می‌کنند و زنان سرپرست خانوار زیادی با آن درآمد دارند و نیازی نیست نگران ادامه کار آنها باشید.

وی تصریح کرد: اینکه دستور و توجه مقام معظم رهبری برای ما تکلیف را سنگین می‌کند درست است، اینکه رسانه‌ها درد جامعه را پیگیری و برجسته می‌کنند و حتما روی تصمیمات ما اثر می‌گذارد، درست است اما در سال ٨٤ که من وارد شهرداری شدم، گفتم که رویکرد ما فرهنگی و اجتماعی بوده است. تاریخ زندگی من نشان می‌دهد از بعد جنگ تحمیلی هر جایی که بودم، هیچ‌وقت از موضوع آسیب‌های اجتماعی جدا و بی‌تفاوت نبوده‌ام.

وی در پاسخ به این سؤال که با این صحبت‌ها چرا این اقدامات در مورد محله هرندی و منطقه ١٢ را از همان سال ٨٤ شروع نکردید تا تعداد معتادان و آسیب‌ها این اندازه نشود و شرایط محله به بحران نرسد؟ گفت: حتما اگر ١٠ سال قبل شروع می‌کردیم شرایط بهتر بود، ولی من این احساس و وظیفه و امکان دخالت مستقیم برای کار را که امروز دارم، آن زمان نداشتم. من نقش پشتیبانی داشتم، بروید ردیف‌های بودجه‌ای را که در این سال‌ها به آموزش‌وپرورش، تشکل‌ها و گروه‌ها و... داده‌ام، ببینید که به همه کمک می‌کردیم تا آنها کار کنند. ببینید که چند سال است در شهر تهران درراه‌ماندگان و کارتن‌خواب‌ها را در گرمخانه‌ها سامان دادیم. یعنی آن روز احساس نیاز کردیم و بعدها برای گرسنگی و لباس و... اقدام کردم و این کارها از دیروز شروع شده، اما هیچ‌وقت فکر نمی‌کردم که توانمند‌سازی و سامان‌دهی و جذب آنها از کف خیابان را هم من باید انجام دهم. وی تأکید دارد که در این سال‌ها در این موارد غفلت نداشته‌اند که حالا یک‌شبه از خواب غفلت بیدار شویم.

قالیباف همچنین  در مورد رقم نهایی اعتبارات هزینه در منطقه ١٢ و به‌خصوص در محله هرندی در سال ٨٤ و در مجموع از ابتدای این طرح، گفت «فعلا حضور ذهن ندارم». اما در عین حال هزینه پذیرایی و نگهداری هر معتاد بهبودیافته در مرکز بهاران را بدون محاسبه فضای اختصاص‌یافته و هزینه‌های درمان آنها، روزانه حداقل هشت ‌هزار تومان اعلام کرد. در کنار همین صحبت‌هایی که در مورد هزینه‌های صورت‌گرفته در منطقه ١٢ شد، گفتند شهرداری ساختمان جدید برای بهاران گذاشته است، اما ما هیچ ساختمان جدیدی برای ایجاد بهاران اختصاص نداده‌ایم و همان ساختمان‌های موجود شهرداری در منطقه را مورد استفاده قرارداده و تجهیز کردیم و همه ٤٠ بهارانی که قرار است در مناطق باشد از همان فضاهای موجود است. البته باید گفت بخشی از آن هشت ‌هزار تومان و سایر هزینه‌ها را هم مردم می‌دهند. 
وی در پاسخ به برخی انتقادات مبنی بر عدم واگذاری و تجهیز کمپ‌های ترک اعتیاد توسط شهرداری به ایسنا، گفت: شهرداری نه مسئول راه‌اندازی کمپ است و نه اداره‌کننده کمپ است. کمک کردیم کمپ‌های موجود خصوصی یا تحت پوشش ستاد مبارزه با مواد مخدر بهتر شود. من خودم قبل از واگذاری کمپ شفق از ستاد بازدید کردم و شفق واقعا شبیه هتل شده بود. در عین حال گفتیم می‌خواهیم دو کمپ را برای ضرورت‌های خودمان آماده و اداره کنیم. من فکر اینکه هنوز در کوچه‌ و خیابان‌های این محله معتاد هست، نیستم اما اینکه بگوییم هیچ تغییری نکرده، کم‌لطفی است و حداقل هفته‌ای یک‌بار در هفته می‌آیم. رسالت اصلی این کار برعهده وزارت کشور است که باید هماهنگی ایجاد کند و وزیر یک نوبت هم در منطقه آمده و هماهنگی شده است.

وی در پاسخ به این سؤال که گزارش‌ها حاکی از مصرف متادون در مراکز بهاران است، گفت: بنای ما نیست که در بهاران متادون استفاده کنند و افراد در بهاران حتی متادون هم نباید مصرف کنند و باید کاملا پاک و سالم باشند. اصلا به همین دلیل آنها را به محل زندگی مردم بردیم، چون خیالمان راحت شده که درمان شده‌اند. در مورد عقیم‌سازی زنان کارتن‌خواب و معتاد هم من مرجع مربوطه نیستم و مراجع مربوطه برای این موضوع باید نظراتشان را ارائه کنند.

شهردار تهران در پاسخ به این سؤال که شما هنوز اعضای شورا را همراه خود نکرده‌اید و هنوز معتقدند که شهرداری مسائل اجتماعی را نمی‌شناسد و اشتباه عمل می‌کند، گفت: در مورد شفق من اخبار را در رسانه شنیدم؛ چون موضوع حساس را از مراجع ذی‌ربط پرس‌وجو کردم و آنها تکذیب کردند، اما در مورد امکانات خودم شخصا بازدید کردم و ایده‌آل‌ترین شرایط بود. حتی بعد از تأخیر رفتن پزشک، برای جبران این شرایط پزشک سیستم خودمان را مستقر کردم. اینکه موقع رفتن به قرنطیه، موضوع بیماری‌های واگیردار یا بارداربودن خانم‌ها تشخیص داده نشده است، احتمال دارد چون عجله وجود داشته است.

اما در حال حاضر یکی از کمپ‌هایی که می‌خواهیم صفر تا صدش را در دست بگیریم و اداره کنیم، شفق است و این نقص را هم از بین می‌بریم. درعین‌حال نمی‌پسندم که مسئولان حرف‌هایشان را در رسانه با هم بزنند و یکدیگر را نقد کنند. سیستم این ارگان‌های دولتی نباید این‌گونه باشد که اگر من تماس بگیرم کار راه می‌افتد، سیستم باید خودکار وظیفه‌اش را انجام دهد.

به من نه نمی‌گویند، اما هر روز نمی‌توانم دنبال کارها باشم. وی همچنین تصریح کرد: درعین‌حال افراد در اظهارنظر آزاد هستند و همه حرف و قضاوت را دارند. نمی‌گویم شناخت من در این کار دقیق و عمیق و بی‌عیب است اما خودم را صاحب‌نظر می‌دانم و دو دهه است با این موضوعات زندگی می‌کنم. درعین‌حال در سفرهای خارجی به این موضوع پرداخته‌ام و آخرین متدهایشان را دیده‌ام. البته مدعی بهترین‌بودن نیستیم اما یک ادعا دارم و آن، این است که شهرداری در این موضوعات بیشتر، جدی‌تر، دقیق‌تر و علمی‌تر از هر ارگان دیگری وارد شده است. شرق