به گزارش شفا آنلاین،پزشکی هسته‌ای شاخه‌ای از علمی پزشکی است که از تشعشعات رادیواکتیو به منظور تشخیص و درمان بیماری‌ها استفاده می‌شود.
مواد رادیواکتیو، از جمله رادیوایزوتوپ‌های «ید»، یکی از مواد پرکاربرد در این صنعت محسوب می‌شوند که غلظت‌های پایین این ماده رادیواکتیو در تشخیص محل تومورهای مغزی و نخاعی، تعیین فعالیت غده تروئید و کبد کاربرد دارد.
یکی از منابع رادیوایزوتوپ عنصر ید، پسماندهای گازی خروجی رآکتور هسته‌ای است. معرفی جاذب‌هایی با ظرفیت جذب بالا به منظور جداسازی این رادیوایزوتوپ از گازهای خروجی ، یک رویکرد مهم در جهت کاهش هزینه‌های تشخیص و درمان در صنعت پزشکی هسته‌ای به شمار می‌رود.
با توجه به اهمیت این ماده، محققان دانشگاه صنعتی شریف با همکاری پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای سازمان انرژی اتمی ایران، در یک طرح مشترک تحقیقاتی- آزمایشگاهی، موفق به سنتز جاذب به منظور جداسازی ایزوتوپ‌های رادیواکتیو «ید»، شدند. این جاذب نانوساختار از بازدهی بالاتر و قیمت پایین‌تری در مقایسه با نمونه‌های مشابه برخوردار است.
مهندس رمضان روحانی مجری طرح با اشاره به عملکرد ضعیف کربن فعال به عنوان جاذب مواد رادیواکتیو خروجی از رآکتور هسته‌ای گفت: جذب ید گازی رادیواکتیو به طور معمول به وسیله کربن فعال انجام می‌شود. این جاذب نه‌تنها میزان جذب پایینی (در بهترین حالت 24 درصد) دارد، بلکه به دلیل استحکام کم در برابر تشعشعات رادیواکتیو، تعداد دفعات تعویض جاذب در سیستم را افزایش داده و استفاده از آن مقرون‌به صرفه نیست.
وی اضافه کرد: از طرف دیگر گونه‌های اصلاح شده این نوع جاذب به دلیل استفاده از فلز نقره، نیازمند صرف هزینه بالایی است. از این رو به منظور معرفی یک جاذب با ظرفیت جذب و استحکام بالا و هزینه سنتز پایین برای جدا سازی رادیوایزوتوپ‌های عنصر ید ، پروژه تحقیقاتی مشترکی را با پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای سازمان انرژی اتمی ایران اجرایی کردیم.
روحانی، با بیان اینکه در این مطالعه دو نوع بستر نانومتخلخل سیلیکاتی به دو روش مختلف تهیه و عملکرد آنها به وسیله نانوذرات فلزی، بهینه شد، ادامه داد: حضور تخلخل‌های نانومتری در این جاذب‌ها موجب افزایش سطح تماس و متعاقب آن افزایش ظرفیت و سرعت جذب می‌شود.
وی میزان جذب بالا درجاذب نانومتخلخل اصلاح شده را موجب افزایش بازده و بهره‌وری واحد جداسازی دانست و افزود: علاوه بر آن سرعت جذب و استحکام بالاتر این ماده نسبت به کربن فعال سبب کاهش تعداد دفعات تعویض جاذب شده و صرفه‌جویی در زمان و هزینه را به دنبال خواهد داشت.
به گفته این محقق، در این تحقیق فلزات ارزان مانند مس و روی جایگزین فلز گران‌قیمت نقره شد که این امر موجب کاهش هزینه نهایی سنتز این جاذب اصلاح شده است.
وی خاطر نشان کرد: از دستاوردهای این طرح می‌توان در صنعت پزشکی هسته‌ای و تولید رادیوداروها استفاده کرد.
