کاهش عرضه لبنیات توسط کارخانه‌ها؛ تهدید سلامت مردم

لبنیات هر روز از سفره مردم دورتر و دورتر می شود؛ درحالی که بخش بزرگی از مردم توان خرید محصولات لبنی متنوع رااز دست داده اند، کارخانه های لبنی حالا تولید همان اقلام محدود وتنظیم بازاری لبنیات را هم کاهش داده اند که باعث کمیابی یا نایابی آن در سطح فروشگاه ها شده است.

این درحالی است که دربرابر حدود ۱۱۲ قلم محصولات لبنی که قیمت آزاد دارند، محصولات تنظیم بازاری لبنیات تنها به چهار محصول محدود شده اند؛ ماست ۵/۲ کیلوگرمی، پنیریواف۴۰۰گرمی،شیر نایلونی۹۰۰گرمی کم‌چرب و شیر بطری یک لیتری کم‌چرب.

درواقع دولت دست کارخانه های تولید لبنیات برای آزاد کردن نرخ تمام محصولات به جز این چهار قلم را باز گذاشته ؛ اما ظاهرا سودجویی این کارخانه ها حدومرز نمی شناسد چرا که به گفته وزارت جهاد کشاورزی، علی رغم موافقت دولت با افزایش قیمت شیر خام وبه تبع آن لبنیات، این کارخانه ها عرضه همین چهار قلم محصول لبنی تنظیم بازاری را محدود کرده اند تاجایی که این اقلام در فروشگاه ها کمیاب ونایاب شده است.

این امر؛ در صورت تداوم، سبب خواهد شد که مصرف سرانه لبنیات به‌شدت کم شود، به‌طوری که هم‌اکنون نیز این میزان از ۱۳۰ کیلو سرانه مصرف سال ۱۳۸۹ به ۵۰ کیلو کاهش یافته و با افزایش قیمت صورت‌گرفته واقدام های اخیر کارخانه های لبنی، سرانه از این هم کمتر و به‌مرور از سبدغذایی مردم حذف می‌شود؛ این درحالی است که میزان مصرف سرانه لبنیات اروپاییان ۲۰۰ کیلوگرم است.

مصرف روزانه شیر و لبنیات و قرار دادن این محصولات خوراکی در سبد غذایی، می‌تواند به سلامت جسمی و روانی آحاد مردم جامعه کمک کند و عکس این موضوع هم می‌تواند اتفاق بیافتد. یعنی اگر مصرف شیر و لبنیات از سفره مردم حذف شود، در آینده‌ای نه چندان دور، افرادی را خواهیم دید که دچار ضعف جسمانی و ذهنی هستند.

نتایج مطالعات پزشکی نشان می‌دهد که مصرف لبنیات پرچرب از قبیل پنیر، ماست و شیر کامل به پیشگیری از حملات قلبی، سکته مغزی و دیگر بیماری‌های قلبی و عروقی کمک می‌کند.

اما ظاهرا این مسایل چندان برای کارخانه های تولید لبنیات اهمیتی ندارد چراکه آنان به هر قیمتی می خواهند حتی همان چهار قلم لبنیات تنظیم بازاری را حذف وقیمت آن رابه آزاد تبدیل کنند ودراین باره به هر روشی متوسل می شوند؛ حتی خبرسازی.

به عنوان نمونه، پس از افزایش قیمت شیرخام وموافقت ستاد تنظیم بازارباافزایش ۳۰ درصدی قیمت محصولات لبنی، کارخانه های تولید لبنیات تلاش کردند تا از موج ایجادشده استفاده کرده واین گونه القا کنند که دولت بهای کل محصولات لبنی واز جمله چهار قلم تنظیم بازاری را آزاد کرده است؛ اما این خبر سازی نتیجه نداد.

دراین باره، رضا باکری، دبیر انجمن صنایع لبنی در ارتباط با اعلام قیمت چهار محصول لبنی مشمول قیمت‌گذاری تنظیم بازاری، اظهار کرده بود: چهار محصول تنظیم بازاری لبنی دیگر وجود ندارد و نرخ‌گذاری محصولات لبنی تابع یک رشد قیمت منطقی است.

وی افزوده بود : این سیاست، باعث تفکیک برخی کالاها می‌شد که منطق درست و نتایج خوبی هم نداشت؛ درنتیجه امسال تمامی محصولات لبنی مشمول گروه چهار کالایی هستند که از نظر قیمت‌گذاری تابع قیمت‌گذاری کالاهای تولید داخل محسوب می‌شوند و سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان نیز بر صحت این قیمت‌گذاری‌ها نظارت می‌کند.

وی تصریح کرده بود: شرکت‌های تولیدکننده لبنیات براساس دفاتر قانونی خود وبهای تمام‌شده در استان‌های مختلف، قیمت محصولات لبنی را ارائه می‌کنند و دیگر لیست قیمت واحد برای ارائه توسط انجمن صنایع لبنی وجود ندارد.

به گفته باکری ، سازمان حمایت، نرخ‌های جدید صنایع مختلف را با درنظرگرفتن گروه چهار و براساس قیمت تمام‌شده محاسبه کرده است و نرخ‌های صنایع بررسی و درصورت نیاز اصلاح می‌شود.

دبیر انجمن صنایع لبنی اظهار داشته بود: براساس مصوبه ستاد تنظیم بازار کشوری در سال قبل همه محصولات لبنی به گروه چهار کالایی منتقل شدند، اما این مصوبه درسال گذشته مسکوت می‌ماند تا اینکه درسال جاری سازمان حمایت این مصوبه را فعال کرده است.

اما این اظهار نظر، با واکنش تند سازمان حمایت روبرو شد واین سازمان در اطلاعیه‌ای لغو قیمت‌گذاری ۴ محصول لبنی با مصوبه ستاد تنظیم بازار و مجوز سازمان حمایت را تکذیب کرد.

مقابله منفی

درادامه ماجرا، وقتی خبرسازی کارخانه های لبنیات نتیجه نداد وستاد تنظیم بازار وسازمان حمایت، حذف قیمت گذاری دولتی بر چهارقلم لبنیات حمایتی را تکذیب کردند، این کارخانه ها به نوعی لجبازی ومقابله منفی روی آوردند؛ یعنی تولید وعرضه این چهار محصول را به بازار کاهش دادند تا باعث کمیابی یا نایابی آن شده است. شدت این موضوع به حدی است که صدای وزارت جهادکشاورزی رادرآورده است.

مسعود امرالهی، مدیرکل دفتر بازرسی و نظارت بر کالای اساسی وزارت جهاد کشاورزی دراین باره می گوید: بعد از صحبت های انجمن صنایع لبنی درباره نحوه قیمت گذاری محصولات لبنی تنظیم بازاری، نظارت های ما تشدید شده است.

وی ادامه می دهد:۴ قلم لبنیات تنظیم بازاری معیار مصرف مردم است و ما دراین باره تعارف نداریم و با تعزیرات حکومتی نیز گشت مشترکی برای برخورد با این گران فروشی ها وجود دارد.

وی تصریح می کند: صنایع لبنی باید دوباره عرضه ۴ محصول لبنی تنظیم بازار را افزایش دهند و تا زمانی که سازمان حمایت نرخ های جدیدی برای لبنیات اعلام نکنند ملاک ما نرخ های قبلی است.

مدیرکل دفتر بازرسی و نظارت بر کالای اساسی وزارت جهاد کشاورزی ادامه می دهد :شیر خام کالای یارانه ای است و برای تولید این محصول از نهاده‌های یارانه ای استفاده می‌شود، در نتیجه صنایع نیز باید۴ قلم کالای تنظیم بازاری را به صورت مکفی تولید کنند.

همچنین علی احسان ظفری، رئیس هیئت مدیره اتحادیه تعاونی‌های فرآْورده‌های لبنی با تاکید بر اینکه نرخ دستوری لبنیات حذف نشده و نظارت با قدرت همچنان انجام می‌شود، اظهار کمی کند: نهاده‌های تولید شیر توسط دولت تامین می‌شود بنابراین قیمت فروش آن نیز تحت کنترل دولت است و بر اساس افزایش قیمت شیر که مواد اولیه است، قیمت سایر فرآورده‌های لبنی نیز افزایش می‌یابد.

وی درباره حذف قیمت دستوری ۴ قلم اساسی لبنی شیر یک لیتری کم چرب، شیر نایلونی ۹۰۰ گرمی، ماست دبه ۲ کیلو و ۲ کیلو و نیم گرمی و پنیر uf ۴۰۰ که جریان‌ساز شده و سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان آن را تکذیب کرده است، تصریح می کند: اینکه سازمان حمایت صحت این موضوع و ابلاغ آن را تکذیب کرده، کاملا درست است. بر کلیه محصولات لبنی نظارت می‌شودو اگراز انجمن، شخص حقیقی یا حقوقی متن یا گفت‌وگویی داشته است که قیمت دستوری از این چهار کالای اساسی حذف شده است، اصلا صحت ندارد و شاید نظر شخصی یک فرد بوده است. این مسئله کاملا تحت نظر دولت است و در جلسه تنظیم بازار مشخص و الزام شده که باید در چارچوب قیمتی که در تنظیم بازار مصوب می‌شود، افزایش قیمت اعمال شود.

اما درعین این اظهارات، مردم همچنان درباره کمبود شدید چهار قلم محصول لبنی تنظیم بازاری در سطح فروشگاه ها گلایه می کنند تاجایی که بازهم وزارت جهادکشاورزی با صحت سنجی این گلایه ها، دست به بخشنامه شده واین بار صنایع لبنی را تهدید به برخورد تعزیراتی کرده است.

دراین باره، وزارت جهادکشاورزی با ارسال نامه به انجمن صنایع لبنی درباره عدم تولید محصولات لبنی تنظیم بازاری و لزوم درج قیمت کلیه محصولات لبنی در سامانه ۱۲۴ تذکر داده است.

در این نامه آمده است:با توجه به تعیین قیمت شیر خام و فرآورده‌های لبنی توسط سازمان حمایت، ضروری است کلیه واحدهای تولیدی محصولات لبنی نسبت به رعایت قیمت‌گذاری‌ها و درج کلیه محصولات اعم از تنظیم بازاری و غیر تنظیم بازاری در سامانه ir. ۱۲۴ اقدام نمایند.

این نامه تصریح می کند: لازم به ذکر است چنانچه رعایت میزان تولید محصولات تنظیم بازاری و ضوابط قیمت‌گذاری کلیه محصولات بر اساس ضرایب سود سازمان حمایت رعایت نگردد، موارد به عنوان تخلف عدم رعایت اجرای ضوابط قیمت‌گذاری و توزیع، گرانفروشی و امتناع از عرضه کالا تلقی و پرونده متخلفین به سازمان تعزیرات حکومتی ارجاع می‌گردد./اطلاعات