به گزارش شفا آنلاین، ٢٧٠٠ تن در مازندران، ٢١٠٠ تن در گیلان و ١٣٠٠ تن در گلستان. هر روز
مجموعا ٦١٠٠ تن زباله در جنگل‌ها، سواحل و حواشی رودخانه‌های شمالی کشور،
دفن که نه، رها می‌شود. شیرابه‌هایشان راه می‌گیرد و هم آب‌های سطحی را
آلوده می‌کند و هم آب‌های زیرزمینی را.
سال‌های سال است که هر روز این هزاران تن زباله‌تر و خشک بدون تفکیک، سر
از محیط‌زیست استان‌های شمالی در می‌آورند، جنگل را به کوهی از زباله تبدیل
کرده‌اند و خود به معضلی تبدیل شده‌اند که حل آن به این آسانی‌ها نیست. در
ماه‌ها و حتی سال‌های اخیر تصاویر بسیاری از فاجعه زباله‌ها در سه استان
شمالی به‌خصوص در مازندران و گیلان منتشر شده است. تصاویری که از دپوی
زباله‌ها در سواحل این دو استان و رودخانه شیرابه در گیلان و جنگل‌های
زباله‌ای در مازندران حکایت می‌کنند.
قرار است این بحران حل شود، معصومه ابتکار، رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست در
جلسه بررسی راهکارهای حل معضل پسماند استان‌های گیلان و مازندران، با
اشاره به این‌که برنامه جامع مدیریت پسماند کشور توسط سازمان حفاظت
محیط‌زیست و وزارت کشور به صورت مشترک درحال تهیه و تدوین است، اعلام کرد
که «به‌دلیل اهمیت موضوع پسماند، در برنامه ششم توسعه و سیاست‌گذاری‌های
کلان نیز نگاهی ویژه به این موضوع وجود دارد. همچنین با توجه به روند صعودی
میزان زباله تولیدی روزانه در استان‌های شمالی کشور بر اثر تردد گردشگران
به این استان‌ها و افزایش هزینه‌های مادی و معنوی این موضوع برای استان‌های
شمالی، ضروری است تصمیماتی ویژه در این‌خصوص اتخاذ شود.» تصمیماتی که شاید
به حل رها شدن روزانه ٤٨٠٠ تن زباله در جنگل‌ها، سواحل و حواشی
رودخانه‌های دو استان مازندران و گیلان کمک کند.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی محیط‌زیست (پام)، در ادامه این جلسه، محمدجواد
سروش، مدیرکل دفتر آب و خاک سازمان حفاظت محیط‌زیست با اشاره به تراکم
بالای جمعیتی در استان‌های شمالی، همچنین حساسیت‌های اکوسیستم خشکی و آبی
این بخش کشور و بالا بودن سطح آب‌های زیرزمینی، گفت: «پتانسیل آلودگی
در این استان‌ها به‌ویژه در منابع پایه آب و خاک بسیار بالاست.»
او ادامه داد: «بافت اجتماعی استان‌های شمالی، سیستم مدیریتی متفاوت برای
مدیریت پسماند این استان‌ها می‌طلبد و البته بررسی نحوه مدیریت پسماند در
سایر کشورها نیز نشان می‌دهد که با توجه به شرایط کشورها، مدیریت‌ها هم
بسیار متفاوت است. به‌طور نمونه در استرالیا با توجه به شرایط زمین ٧٠درصد
پسماند دفن و ٣٠درصد به صورت بازیافت، در ایتالیا ٥٤درصد دفن، ١٢درصد
بازیافت و ٣٣درصد کمپوست، در ژاپن تنها ٣درصد دفن، ١٧درصد بازیافت مواد و
٧٤درصد بازیافت انرژی، در سوییس یک‌درصد دفن، ٣٣درصد بازیافت مواد،
٥٠درصد بازیافت انرژی و ١٦درصد کمپوست، در آمریکا ٥٤درصد دفن، ٢٤درصد
بازیافت مواد، ١٤درصد بازیافت انرژی و ٨درصد بازیافت کمپوست است.»
او افزود: آمار جهانی نشان می‌دهد متوسط سرانه تولید پسماندهای عادی در بخش
شهرنشینی جهان، یک کیلو و ١٩ صدم است که در کشورهای پیشرفته باوجود مدیریت
جامع برای کاهش پسماند باز هم شاهد رقمی بالاتر از میانگین جهانی هستیم به
گونه‌ای که در آمریکا این رقم برای هر فرد شهرنشین ٢,٥ کیلوگرم، در آلمان
به ٢.١١ کیلوگرم، در استرالیا به ٢.٢٣ و در ژاپن به ١.٧٣ می‌رسد.»
سروش با بیان این‌که در ایران متوسط سرانه تولید پسماندهای عادی در بخش
شهرنشینی ٧١٠ گرم است، یادآوری کرد: «متاسفانه می‌بینیم که با همین
میزان که حتی ٥٠درصد کمتر از کشورهای توسعه یافته است، ٤٨هزار تن پسماند
روزانه در کشور داریم. وقتی به آمارها بر می‌گردیم می‌بینیم که در کشور ما
از این میزان زباله تولیدی تنها ٧درصد تفکیک می‌شود و با توجه به ارزش
بالای پسماند، حدود ٢٢درصد هم بازیافت زباله داریم.»
مدیرکل دفتر آب و خاک سازمان حفاظت محیط‌زیست با بیان این‌که در استان‌های
شمالی تنها ٣درصد دفن بهداشتی زباله داریم، گفت: «برای مدیریت پسماند در
ایران نیاز به مدیریت تلفیقی داریم تا بتوانیم مانند تمام دنیا دفن،
بازیافت مواد، بازیافت انرژی و کمپوست را در کنار هم به کار گیریم.» سروش
خاطرنشان کرد: «امروزه تولید کمپوست در شرایط هوازی به دلیل اثرات نامطلوبی
که بر جای می‌گذارد کاملا منتفی شده است و تولید کمپوست به صورت بی‌هوازی و
با استفاده از تکنولوژی‌های جدید صورت می‌پذیرد.»
دفن سنتی ٨٠درصد زباله‌های استان مازندران
زباله‌ها، محیط‌زیست مازندران را به تصرف خود در آورده‌اند. همه جا رها
می‌شوند، در جنگل‌ها، حواشی رودخانه‌ها و لب ساحل. آنطوری که ناصر مهردادی،
مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان مازندران می‌گوید: ٨٠درصد این زباله‌ها به
صورت سنتی دفن می‌شوند و این یعنی زباله‌ها در این استان به حال خود رها
می‌شوند. او با اشاره به تلاش‌های استانداری برای ساماندهی وضع مدیریت
پسماند استان، همچنین تشکیل کارگروه ویژه مدیریت پسماند زیر نظر استاندار،
گفت: «به دلیل حساسیت‌های اجتماعی، یکی از چالش‌ها، جانمایی برای ایجاد
مراکز مدیریت پسماند است. میانگین تولید روزانه زباله در استان ٣هزار تن
است که این رقم در ایام خاص به‌دلیل ورود گردشگران به استان افزایش چشمگیری
دارد تا حدی که به‌طور نمونه در ایام عید که شاهد حجم بالای گردشگران
نوروزی هستیم این میزان تا ١٠هزار تن در روز هم می‌رسد و همین امر مدیریت و
کنترل پسماند استان را با دشواری‌های خاص همراه ساخته است.»
مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان مازندران ادامه داد: «٨٠درصد
زباله‌های استان دفن سنتی، ٥درصد تفکیک سنتی، ١٢درصد کمپوست و ٣درصد هم
دفن بهداشتی می‌شوند.»
او از تدوین و نهایی شدن نقشه راه و برنامه جامع مدیریت پسماند استان
مازندران خبر داد و یادآوری کرد: «هم‌راستا با این اقدامات برنامه‌های
پاکسازی نیز در سطح استان در قالب طرح‌ها و پروژه‌های متفاوت همچون طرح
مسیر سبز ساحل پاک انجام شده و می‌شود و البته هماهنگی‌هایی نیز با راهداری
استان برای همکاری در این زمینه صورت گرفته است.»
مهردادی ارتقای مدیریت زیست‌محیطی، راه‌اندازی کارخانه‌های کمپوست را
ازجمله اهداف کوتاه مدت؛ ترویج تفکیک زباله از مبداء از طریق آموزش و
فرهنگ‌سازی، افزایش ظرفیت کارخانجات کمپوست را ازجمله اهداف میان‌مدت و
طراحی کاهش ٤٠درصدی مواد دفنی تا سال ١٣٩٦، کاهش ٦٠درصدی مواد دفنی تا
سال ١٤٠٠ و کاهش ٨٠درصدی مواد دفنی تا سال ١٤٠٤ را ازجمله اهداف بلندمدت
برنامه جامع مدیریت پسماند استان اعلام کرد.
تولید سالانه یک‌میلیون و ٨٥٠هزار تن زباله کشاورزی در گیلان
مسافران، تولید زباله در گیلان را سه برابر افزایش می‌دهند و این در حالیست
که هیچ برنامه‌ای برای دفن و دپوی بهداشتی و اصولی زباله‌ها در این استان
وجود ندارد. روز پنجشنبه در جلسه بررسی راهکارهای حل معضل پسماند استان‌های
گیلان و مازندران، غلامعلی محمدپور، مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان گیلان،
میانگین تولید روزانه زباله در استان را ٢هزار تن اعلام کرد و گفت: «این
رقم در ایام خاص به دلیل ورود گردشگران به استان افزایش چشمگیری دارد، تا
حدی که به‌طور نمونه در ایام عید که شاهد حجم بالای گردشگران نوروزی هستیم
این میزان تا ٦هزار تن در روز هم می‌رسد و همین امر مدیریت و کنترل پسماند
استان را با دشواری‌های خاص همراه ساخته است.»
او با ارایه گزارشی درخصوص معضلات ناشی از واحد کمپوست آستانه به‌دلیل
مجاورت با بافت مسکونی منطقه و نزدیکی به رودخانه حفاظت شده سفیدرود گفت:
«مشابه این شرایط درخصوص مرکز کیاشهر در مجاورت پارک خشکی - آبی بوجاق هم
وجود دارد.»
مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان گیلان درخصوص مرکز تالش و سراوان هم با ارایه گزارشی مشابه، یادآوری کرد: «به طور کلی وضع استان در هیچ حوزه شهری و روستایی قابل قبول نیست و حرکت در مسیر کنونی منجر خواهد شد برای دفن زباله در عمق ١٠ متر، روزانه و به‌طور میانگین ٤٠٠ متر از اراضی استان اشغال شود.»
محمدپور با اعلام این‌که برنامه جامع مدیریت پسماند استان به‌زودی نهایی خواهد شد، آماری هم از وضع و میزان پسماند کشاورزی و پزشکی استان ارایه داد و افزود: «سالانه حدود یک‌میلیون و ٨٥٠هزار تن زباله کشاورزی در استان تولید می‌شود.»
در ادامه این جلسه، مقرر شد با توجه به محدودیت‌های موجود، به‌عنوان نخستین گام اجرایی برای حل معضل پسماند طی جلسه‌ای با حضور معصومه ابتکار، معاون رئیس‌جمهوری و رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست و نمایندگان تام‌الاختیار دستگاه‌های مسئول پیش از پایان سال‌جاری و به منظور تسریع روند حل معضل پسماند استان مازندران و جلوگیری از افزایش اثرات منفی، این موضوع، درخصوص رفع موانع برای آغاز به کار مرکز زباله‌سوز ساری اقدام شود.شهروند
