لزوم غربالگری‌ در پیشگیری از اختلال نوزاد

  غربالگری‌های دوران بارداری برای سنجش سلامت جنین دو نوع است که در سه ماهه اول و در سه ماهه دوم انجام می‌شود و شامل برخی تست‌های خونی است که طی آن خون مادر بررسی می‌شود.

       همچنین یک سونوگرافی که در آن چند معیار بررسی می‌شود که مهم‌ترین آن بررسی اندازه استخوان بینی است که اگر در آن استخوان بینی کودک دیده شود، مشکلی وجود ندارد. اما اگر دیده نشود احتمال وجود برخی سندرم‌ها وجود دارد که شایع‌ترین آنها سندرم دان است.

       غربالگری سه ماهه اول جزو مواردی است که باید انجام شود، اما اگر مشکلی در این غربالگری دیده شد، نمی‌توان تنها با این غربالگری تایید کرد که بیماری وجود دارد. بنابراین نیاز به انجام غربالگری در سه ماهه دوم است. اگر در غربالگری دوم نیز مشکلی دیده شد، لازم است که آمینیوسنتز به عنوان یک تست تشخیصی انجام شود.غربالگری‌ها به دلیل اینکه تست‌های تهاجمی نیستند و آسیبی به جنین و مادر نمی‌زنند، بسیار مفید هستند و هیچ عارضه‌ای برای مادر و جنین ندارند.

 همچنین از آنجایی که هزینه چندانی ندارند، می‌توان به راحتی بیماری‌های احتمالی جنین را تشخیص داد و بعد از تشخیص به انجام اقدامات لازم در این رابطه پرداخت. سونوگرافی باید در حدود 11 تا 12 هفتگی بارداری انجام شود زیرا اگر زودتر یا دیرتر انجام شود، ارزشی ندارد، اگر جواب آن مثبت باشد، باید به سرعت غربالگری سه ماهه دوم و تست های تشخیصی انجام شود تا اگر مشکلی تشخیص داده شد، با اجازه پزشکی قانونی ختم بارداری صورت گیرد. بسیاری از سندرم‌ها به ویژه سندرم دان، بیماری‌های خونی مانند هموفیلی و بیماری‌های ارثی در این غربالگری‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرند.

       هدف از انجام غربالگری‌ها پیشگیری از تولد نوزادی با آنومالی‌های زیاد است. در واقع می‌توان با هزینه کمتر و روش‌های ساده‌تر و با اجازه ختم حاملگی از تولد یک نوزاد با آنومالی‌های زیاد و تحمیل هزینه‌های مالی و روانی بر خانواده‌ها و جامعه جلوگیری کرد. البته غربالگری‌ها به تنهایی نمی‌توانند وجود یک بیماری را تایید کنند. بنابراین لازم است تست‌های تشخیصی نیز در کنار آنها انجام شود. هرچه سن مادر بیشتر باشد، احتمال اینکه تست های غربالگری مثبت باشد، بیشتر است، لازم است مادران باردار به این مساله توجه داشته باشند که اگر پزشک آنها توصیه به انجام غربالگری و تست های تشخیصی کرد، حتما این کار را انجام دهند و نسبت به این موضوع بی تفاوت نباشند.سپید

لیلا نظری متخصص زنان و زایمان -پژوهشگر برتر جوان کنگره