رازداری پزشکی مهم‌ترین مانع آموزش بالینی

دیگر اینکه چناچه بیمار به رازداری پزشک اطمینان داشته باشد، به علم او نیز اطمینان بیشتری خواهد داشت و محصول این دو اطمینان، آرامش روانی خاصی است که زمینه بهبودی بهتر بیمار را فراهم می‌کند. معمولاً در جریان تشخیص و درمان بیماری‌ها، اطلاعات زیادی از زندگی خصوصی بیماران در اختیار پزشکان معالج قرار می‌گیرد که پزشکان می‌توانند به منظور تسهیل در یادگیری، از این اطلاعات برای آموزش به دانشجویان پزشکی استفاده کنند.

 نکته حائز اهمیت این است که بسیاری از این اطلاعات به قدری خصوصی هستند که حتی نزدیک‌ترین افراد به بیمار هم ممکن است از آن خبر نداشته باشند اما پزشکان به علت شرایط حرفه خود به این اطلاعات به راحتی دسترسی دارند. رازداری در آموزش پزشکی به این معناست که پزشک معالج تحت هیچ شرایطی اسرار بیمار را به طور مستقیم و صریح به شخص دیگری منتقل نکند و آنها را کاملاً محرمانه بداند. پزشکان به همین علت باید بتوانند اسرار بیماران را از شرکت‌های بیمه، مقامات مافوق و گاه حتی اعضای خانواده وی دور نگه دارند.

 این سوال ممکن است پیش بیاید که اگر نگهداری اطلاعات بیمار تا این اندازه اهمیت دارد، پس چرا بسیاری از پزشکان نسبت به حفظ آن توجه کافی ندارند؟ در پاسخ باید گفت براساس مطالعات انجام شده مهمترین عامل افشای راز بیماران توسط پزشکان عدم اطلاع آنها از اهمیت نگهداری و حفظ این اطلاعات است. در نهایت اگر پزشک به این نتیجه رسید که باید در آموزش های خود افشای راز کند، باید دو تصمیم دیگر بگیرد: یکی اینکه این اطلاعات را به چه کسانی می‌تواند بدهد و دیگر اینکه چه میزان از این اطلاعات باید فاش شود. به طور معمول افشای راز باید شامل اطلاعاتی باشد که از آسیب احتمالی جلوگیری کند و فقط هم به کسانی گفته شود که برای جلوگیری از آسیب به آنان احتیاج است.

 نگرانی بیماران در مورد رازداری باعث بروز چالش در آموزش بالینی می‌شود. مطالعات نشان داده است که 40 درصد از بیماران احساس می‌کنند دانشجویان نباید گزارشات آنها را مشاهده کنند. از سوی دیگر باید در نظر داشت که اگر بیماری قبول می‌کند در حضور دانشجویان معاینه شود به این معنا نیست که اجازه داده است دانشجویان می‌توانند به مدارک پزشکی وی هم دسترسی داشته باشند و در خارج از اتاق درباره بیماری بیمار صحبت کنند. به طور کلی حفظ اسرار بیماران یک مشکل جدی آموزش در بخش‌های بیمارستانی است.سپید

فرید عبادی آذر
معاون فرهنگی و دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی ایران