شفا آنلاین>سلامت>مولتیپل اسکلروز(ام‌اس)، بیماری التهابی آکسون‌های دمیلینه شده و با وجه مشخصه تشکیل پلاک در دستگاه عصبی مرکزی است.
به گزارش شفا آنلاین،تخمین زده شده که بین 2 تا 5/2
میلیون نفر در سراسر دنیا به بیماری ام‌اس مبتلا هستند. این بیماری،
بزرگسالان جوان و بیشتر زنان را گرفتار می‌کند و عوامل ایمونولوژیک، محیطی و
ژنتیکی را در ایجاد آن دخیل دانسته‌اند.
مولتیپل اسکلروز، با علائم مرتبط با افت عملکردهای عصبی-عضلانی، حسی و شناختی تشخیص داده می‌شود. درمان دارویی ام‌اس، بر تلاش برای تعدیل کردن یا متوقف کردن پیشرفت بیماری و مدیریت درمان علائم بالینی متمرکز است.
تظاهرات بالینی ام‌اس
ام‌اس با علائم عصبی متعددی بروز می‌کند. نوریت حاد اپتیک، دوبینی و نیستاگموس از جمله علائم مطرح در این بیماری هستند. ضعف در گروه‌های مختلف عضلات(عضلات صورتی و اندام‌ها)، اسپاسم‌ها،لنگش‌های غیرعادی، ترمور فعال بازو،دیس آریتمی،اسپاسم‌های یکطرفه تونیک اندام‌ها،اختلال عملکرد مثانه، بی‌اختیاری مدفوع، یبوست از جمله دیگر علائم ام‌اس هستند.
همچنین علائم عصبی مرکزی و محیطی نظیر آتاکسی، پارستزی، ضعف، اختلال عملکرد جنسی، افسردگی،اختلال شناختی، درد حاد درد مزمن مفصل وعضلات گزارش می‌شود. در 85 تا 90 درصد از موارد، شروع بیماری با علائم بالینی خاص مثلا نوریت اپتیک، میلیت ترانسورس یا سندرم سربلار یا ساقه مغز مشخص می‌شود. علائم ممکن است عود کنند و بیماری تبدیل به شکل پیشرفته شود.
با پیشرفت تدریجی بیماری ام‌اس، بیماران ناتوانی‌های بیشتری را تجربه می‌کنند. به طورحتم اختلال در راه رفتن ظرف مدت 10 سال رخ می‌دهد و نیاز به استفاده از یک وسیله کمکی برای راه رفتن، طی 15 تا 20 سال از شروع بیماری اجتناب‌ناپذیر است. شانس بقای مبتلایان به ام‌اس به طور متوسط 7 تا 10 سال کاهش می‌یابد.
دارودرمانی ام‌اس
هم اکنون هیچ درمان قطعی برای ام‌اس وجود ندارد. هدف از دارودرمانی ام‌اس، کند کردن روند پیشرفت بیماری، کاهش از دفعات عود، کاهش عوارض نورولوژیک درازمدت و مدیریت علائم با به حداقل رساندن خطر بروز عوارض ناخواسته داروهاست.
اینترفرون بتا: این دارو استاندارد شروع درمان پس از تشخیص ام‌اس محسوب می‌شود. اشکال مختلفی از اینترفرون بتا موجود هستند. اینترفرون بتا1a با نام‌های تجاری اونکس و ربیف، به دو شکل محلول برای تزریق عضلانی و زیرجلدی در بازار موجودند. پگ اینترفرون بتا 1a، با نام تجاری پلگریدی، اخیرا از سوی FDA مورد تایید قرار گرفته است.
اینترفرون بتا 1b، با نام تجاری بتاسرون، فقط به شکل محلول تزریق زیرجلدی موجود است. در کل، تفاوت اندکی میان فرآورده‌های اینترفرون بتا در زمینه اثربخشی قابل اثبات نیست و همه آنها دفعات عود بیماری را تا یک‌سوم کاهش می‌دهند. شایع ترین عوارض در مصرف‌کنندگان این دارو عبارت‌اند از: واکنش‌های التهابی محل تزریق، نشانگان شبه فلو و سردرد. متاسفانه، آنتی‌بادی‌های خنثی‌کننده تولید شده علیه اینترفرون بتا، نشانگان‌های شبه آنفولانزا و نیاز به تزریق توسط خود شخص، باعث قطع مصرف این دارو در 25درصد از بیماران ظرف یکی- دو سال اول شروع درمان می‌شود.
گلاتیامر استات: این دارو هم به عنوان درمان خط اول مورد استفاده قرار می‌گیرد و با دوز 20 میلی‌گرم یا 40 میلی‌گرم زیرجلدی، 3 بار در هفته تجویز می‌شود. مشابه آماده‌سازی اینترفرون بتا، گلاتیامر استات نیز خطر عود حملات را تا 35درصد کاهش می‌دهد.
میتوکسانترون(نوانترون): این داروی آنتی‌نئوپلاستیک، تنها داروی مورد تایید برای درمان ام‌اس با الگوی پیشرفت ثانویه (secondary-progressive MS) است. این دارو به صورت داخل وریدی و با دوز 12 میلی‌گرم بر مترمربع، هر 3 هفته یکبار تجویز می‌شود. به دلیل مطرح بودن خطر مسمومیت قلبی، میزان مصرف این دارو باید به حداکثر 140 میلی‌گرم بر مترمربع محدود شود.
دی‌متیل‌فومارات(تاکفیدرا): متیل‌فومارات، یک داروی خوراکی جدیدا مورد تایید قرار گرفته برای درمان ام‌اس با الگوی پیشرفت اولیه است. دوز آن 120 میلی‌گرم 2 بار در روز برای مدت یک هفته و سپس افزایش دوز دارو 240 میلی‌گرم 2 بار در روز است. هر چه دوز آغازین دارو کمتر باشد، عوارض گوارشی آن کمتر است. دی‌متیل‌فومارات، میزان خطر عود را در نوع با الگوی پیشرفت اولیه ام‌اس، 40 تا 50 درصد کاهش می‌دهد. این دارو با لوکوانسفالوپاتی مولتی فوکال پیشرونده مرتبط است که یک بیماری نادر، غیرقابل درمان و کشنده محسوب می‌شود.
فینگولیمود(گیلنیا): داروی دیگر خوراکی که برای درمان ام‌اس با الگوی عود و فروکش متناوب مورد استفاده قرار می‌گیرد، فینگولیمود است. این دارو با دوز 5/0 میلی‌گرم یکبار در روز تجویز می‌شود. فینگولیمود باعث کاهش 50درصدی خطر عود حملات می‌شود و در مقایسه با اینترفرون بتا 1a، ارجح است.
تریفلونوماید(اوباجیو): تریفلونوماید، متابولیت لفلونوماید است و به صورت خوراکی با دوز 7 یا 14 میلی‌گرم در روز تجویز می‌شود. میزان خطر عود دنبال مصرف هر کدام از این دو دوز دارو، به میزان 30درصد کاهش می‌یابد. دوز 14 میلی‌گرمی این دارو، پیشرفت بیماری و بروز ناتوانی را در مبتلایان به ام‌اس با الگوی عود و فروکش، کند می‌کند. شایع‌ترین عوارض مطرح برای این دارو عبارت‌اند از: اسهال، تهوع، استفراغ، ریزش مو، لنفوپنی و افزایش آنزیم‌های کبدی.
ناتالیزوماب(تیسابری): این آنتی‌بادی‌مونوکلونال، معمولا به عنوان خط دوم درمان برای ام‌اس با الگوی عود و فروکش، به صورت داخل وریدی هر 4 هفته یکبار تجویز می‌شود. میزان عود در مصرف‌کنندگان این دارو تا 68درصد کاهش می‌یابد.
آلمتوزوماب(لمترادا):آلمتوزوماب، برای درمان ام‌اس با الگوی عود و فروکش متناوب، تاییدیه دارد و با دوز 12 میلی‌گرم در روز به صورت داخل وریدی روز 1 تا 5 در سال اول و سپس برای مدت 3 روز، یک سال بعد تجویز می‌شود. به‌نظر می‌رسد که خطر عود سالانه در مصرف‌کنندگان این دارو تا 50درصد کاهش می‌یابد.
دالفامپریدین(آمپیرا): هر چند که این دارو، یک تعدیل‌کننده بیماری ام‌اس نیست، اما در بهبود حرکات مبتلایان به ام‌اس موثر شناخته شده است. دالفامپریدین، یک بلوک‌کننده کانال پتاسیم است که به صورت 10 میلی‌گرم 2 بار در روز در مورد شکل آهسته رهش تجویز می‌شود.سپید
US.Pharmacist,20 Jan2016
مولتیپل اسکلروز، با علائم مرتبط با افت عملکردهای عصبی-عضلانی، حسی و شناختی تشخیص داده می‌شود. درمان دارویی ام‌اس، بر تلاش برای تعدیل کردن یا متوقف کردن پیشرفت بیماری و مدیریت درمان علائم بالینی متمرکز است.
تظاهرات بالینی ام‌اس
ام‌اس با علائم عصبی متعددی بروز می‌کند. نوریت حاد اپتیک، دوبینی و نیستاگموس از جمله علائم مطرح در این بیماری هستند. ضعف در گروه‌های مختلف عضلات(عضلات صورتی و اندام‌ها)، اسپاسم‌ها،لنگش‌های غیرعادی، ترمور فعال بازو،دیس آریتمی،اسپاسم‌های یکطرفه تونیک اندام‌ها،اختلال عملکرد مثانه، بی‌اختیاری مدفوع، یبوست از جمله دیگر علائم ام‌اس هستند.
همچنین علائم عصبی مرکزی و محیطی نظیر آتاکسی، پارستزی، ضعف، اختلال عملکرد جنسی، افسردگی،اختلال شناختی، درد حاد درد مزمن مفصل وعضلات گزارش می‌شود. در 85 تا 90 درصد از موارد، شروع بیماری با علائم بالینی خاص مثلا نوریت اپتیک، میلیت ترانسورس یا سندرم سربلار یا ساقه مغز مشخص می‌شود. علائم ممکن است عود کنند و بیماری تبدیل به شکل پیشرفته شود.
با پیشرفت تدریجی بیماری ام‌اس، بیماران ناتوانی‌های بیشتری را تجربه می‌کنند. به طورحتم اختلال در راه رفتن ظرف مدت 10 سال رخ می‌دهد و نیاز به استفاده از یک وسیله کمکی برای راه رفتن، طی 15 تا 20 سال از شروع بیماری اجتناب‌ناپذیر است. شانس بقای مبتلایان به ام‌اس به طور متوسط 7 تا 10 سال کاهش می‌یابد.
دارودرمانی ام‌اس
هم اکنون هیچ درمان قطعی برای ام‌اس وجود ندارد. هدف از دارودرمانی ام‌اس، کند کردن روند پیشرفت بیماری، کاهش از دفعات عود، کاهش عوارض نورولوژیک درازمدت و مدیریت علائم با به حداقل رساندن خطر بروز عوارض ناخواسته داروهاست.
اینترفرون بتا: این دارو استاندارد شروع درمان پس از تشخیص ام‌اس محسوب می‌شود. اشکال مختلفی از اینترفرون بتا موجود هستند. اینترفرون بتا1a با نام‌های تجاری اونکس و ربیف، به دو شکل محلول برای تزریق عضلانی و زیرجلدی در بازار موجودند. پگ اینترفرون بتا 1a، با نام تجاری پلگریدی، اخیرا از سوی FDA مورد تایید قرار گرفته است.
اینترفرون بتا 1b، با نام تجاری بتاسرون، فقط به شکل محلول تزریق زیرجلدی موجود است. در کل، تفاوت اندکی میان فرآورده‌های اینترفرون بتا در زمینه اثربخشی قابل اثبات نیست و همه آنها دفعات عود بیماری را تا یک‌سوم کاهش می‌دهند. شایع ترین عوارض در مصرف‌کنندگان این دارو عبارت‌اند از: واکنش‌های التهابی محل تزریق، نشانگان شبه فلو و سردرد. متاسفانه، آنتی‌بادی‌های خنثی‌کننده تولید شده علیه اینترفرون بتا، نشانگان‌های شبه آنفولانزا و نیاز به تزریق توسط خود شخص، باعث قطع مصرف این دارو در 25درصد از بیماران ظرف یکی- دو سال اول شروع درمان می‌شود.
گلاتیامر استات: این دارو هم به عنوان درمان خط اول مورد استفاده قرار می‌گیرد و با دوز 20 میلی‌گرم یا 40 میلی‌گرم زیرجلدی، 3 بار در هفته تجویز می‌شود. مشابه آماده‌سازی اینترفرون بتا، گلاتیامر استات نیز خطر عود حملات را تا 35درصد کاهش می‌دهد.
میتوکسانترون(نوانترون): این داروی آنتی‌نئوپلاستیک، تنها داروی مورد تایید برای درمان ام‌اس با الگوی پیشرفت ثانویه (secondary-progressive MS) است. این دارو به صورت داخل وریدی و با دوز 12 میلی‌گرم بر مترمربع، هر 3 هفته یکبار تجویز می‌شود. به دلیل مطرح بودن خطر مسمومیت قلبی، میزان مصرف این دارو باید به حداکثر 140 میلی‌گرم بر مترمربع محدود شود.
دی‌متیل‌فومارات(تاکفیدرا): متیل‌فومارات، یک داروی خوراکی جدیدا مورد تایید قرار گرفته برای درمان ام‌اس با الگوی پیشرفت اولیه است. دوز آن 120 میلی‌گرم 2 بار در روز برای مدت یک هفته و سپس افزایش دوز دارو 240 میلی‌گرم 2 بار در روز است. هر چه دوز آغازین دارو کمتر باشد، عوارض گوارشی آن کمتر است. دی‌متیل‌فومارات، میزان خطر عود را در نوع با الگوی پیشرفت اولیه ام‌اس، 40 تا 50 درصد کاهش می‌دهد. این دارو با لوکوانسفالوپاتی مولتی فوکال پیشرونده مرتبط است که یک بیماری نادر، غیرقابل درمان و کشنده محسوب می‌شود.
فینگولیمود(گیلنیا): داروی دیگر خوراکی که برای درمان ام‌اس با الگوی عود و فروکش متناوب مورد استفاده قرار می‌گیرد، فینگولیمود است. این دارو با دوز 5/0 میلی‌گرم یکبار در روز تجویز می‌شود. فینگولیمود باعث کاهش 50درصدی خطر عود حملات می‌شود و در مقایسه با اینترفرون بتا 1a، ارجح است.
تریفلونوماید(اوباجیو): تریفلونوماید، متابولیت لفلونوماید است و به صورت خوراکی با دوز 7 یا 14 میلی‌گرم در روز تجویز می‌شود. میزان خطر عود دنبال مصرف هر کدام از این دو دوز دارو، به میزان 30درصد کاهش می‌یابد. دوز 14 میلی‌گرمی این دارو، پیشرفت بیماری و بروز ناتوانی را در مبتلایان به ام‌اس با الگوی عود و فروکش، کند می‌کند. شایع‌ترین عوارض مطرح برای این دارو عبارت‌اند از: اسهال، تهوع، استفراغ، ریزش مو، لنفوپنی و افزایش آنزیم‌های کبدی.
ناتالیزوماب(تیسابری): این آنتی‌بادی‌مونوکلونال، معمولا به عنوان خط دوم درمان برای ام‌اس با الگوی عود و فروکش، به صورت داخل وریدی هر 4 هفته یکبار تجویز می‌شود. میزان عود در مصرف‌کنندگان این دارو تا 68درصد کاهش می‌یابد.
آلمتوزوماب(لمترادا):آلمتوزوماب، برای درمان ام‌اس با الگوی عود و فروکش متناوب، تاییدیه دارد و با دوز 12 میلی‌گرم در روز به صورت داخل وریدی روز 1 تا 5 در سال اول و سپس برای مدت 3 روز، یک سال بعد تجویز می‌شود. به‌نظر می‌رسد که خطر عود سالانه در مصرف‌کنندگان این دارو تا 50درصد کاهش می‌یابد.
دالفامپریدین(آمپیرا): هر چند که این دارو، یک تعدیل‌کننده بیماری ام‌اس نیست، اما در بهبود حرکات مبتلایان به ام‌اس موثر شناخته شده است. دالفامپریدین، یک بلوک‌کننده کانال پتاسیم است که به صورت 10 میلی‌گرم 2 بار در روز در مورد شکل آهسته رهش تجویز می‌شود.سپید
US.Pharmacist,20 Jan2016
حلما
| 
۲۱:۱۸ - ۱۳۹۷/۰۶/۲۹
پاسخ
ممنون از مطالب مفیدتون،کاش درمورد عوارض داروها بیشتر وتخصصی تر مطلب میذاشتین.بازم ممنون نظرشما
آخرین اخبار