شفا آنلاین>جامعه پزشکی-همایش ها> صرع، بیماری غریب و قدیمی است که از دیرباز بشر را به وحشت انداخته است. زدودن باورهای خرافه در رابطه با این بیماری و بررسی علمی مغز و اعصاب بیماران، سالها طول کشیده است.
به گزارش شفا آنلاین،به نقل از سپید با این حال، حتی اکنون هم در قرن بیست‌ویکم، هنوز با
باورهای متفاوت مردم درباره این بیماری مواجه هستیم. فردی که صرع دارد را
در خیلی از مراکز استخدام نمی‌کنند و گاه در مسئله ازدواج با مخالفت
خانواده مقابل روبه‌رو می‌شود. آمار مربوط به صرع در ایران و جهان، مشکلات
پیش روی بیماران و درمان‌های جدید، همه آن چیزی است که در این گزارش
می‌خوانید.مشکل ما 30 درصد باقی‌مانده است
حسین پاکدامن، رئیس انجمن مغز و اعصاب ایران، در حاشیه دوازدهمین کنگره صرع در جمع خبرنگاران اعلام کرد: «صرع یکی از بیماری‌های مغز و اعصاب است که بیشتر کمک درمانی را می‌طلبد. با این همه، بیماری دو سوم بیماران تنها با یک یا دو دارو کنترل و در نهایت پس از دو سال درمان می‌شود. اما مشکل اصلی ما، 30 درصد باقی بیمارانی است که به درمان دارویی، چه خوراکی و چه تزریقی، مقاوم هستند و باید با جراحی‌های مختلف درمان شوند.»
پاکدامن در رابطه با این بیماران گفت: «تنها کاری که می‌توان کرد آشنایی با روش‌های نوین درمان است، چه به لحاظ دارویی و چه به لحاظ جراحی‌های مغز و اعصاب. چرا که 80 درصد بیماران مقاوم به دارو، با جراحی و استفاده از دستگاه‌های نوینی که جدیداًبه بازار آمده است، بهبود پیدا می‌کنند.
البته این بهبودی کامل نیست و تنها تا درجه قابل ملاحظه‌ای می‌تواند از میزان بیماری کم کند. برای مثال بیماری تا پیش از جراحی هر هفته، بیش از 40 بار دچار تشنج می‌شد و پس از جراحی تنها ماهی یک بار امکان دارد، به تشنج دچار شود.»
رئیس انجمن مغز و اعصاب ایران همچنین از روش نوینی که در درمان بیماری صرع رایج شده است، خبر داد و گفت: «تحریک عصب واگ روش جدید در درمان صرع غیرقابل کنترل است و می‌تواند در بسیاری از مواقع تعداد حمله‌های تشنجی را کاهش دهد. این روش در مرکز درمان صرع ایران که از سال 1999 به عنوان اولین مرکز در خاورمیانه راه اندازی شد، انجام می شود.
عصب واگ به عنوان عصب دهم مغزی 60 درصد از توان سیستم نباتی بدن را جهت کنترل قلب و ریه و دستگاه گوارش برعهده دارد. البته باید در نظر داشت صرع علل و عوامل مختلفی دارد و بر طبق آن باید نوع درمان مورد نظر و مناسب را انتخاب کرد. در برخی از موارد، نارسایی اکسیژن به مغز حین زایمان بعد از گذشت سالها ممکن است فرد را دچار بیماری صرع کرده و حملات تشنجی ایجاد کند. در بسیاری از موارد عواملی از جمله استرس، خستگی و هیجان شدید هم می‌تواند نقش داشته باشد.»
چه کسانی بیشتر به صرع مبتلا می‌شوند؟
صرع دقیقاً چه زمانی اتفاق می‌افتد؟ احمد نگهی، عضو هیئت مدیره انجمن صرع و دبیر اجرایی کنگره در پاسخ به این پرسش گفت: «تمام رفت‌وآمدهای عصب‌ها منظم هستند و مغز هیچگاه این نظم را بر هم نمی‌زند.
حتی اگر فرد تحت شرایط بحرانی باشد. زمانی که این نظم به هم می‌ریزد تشنج اتفاق می‌افتد.» نگهی در همین رابطه گفت: «ما براساس شرایط بیمار و خصوصاً سن وی، نوع درمان را انتخاب می‌کنیم. فرم‌های تزریقی دارویی از نظر متخصصین مغز و اعصاب و جراحان صرع به فرم‌های خوراکی آن ارجحیت دارند. چرا که به مرور زمان تاثیرات بهتری روی بیمار می‌گذارند و درمان را بی‌بازگشت می‌کنند.»
نگهی همچنین در رابطه با داروهایی که بیماران مبتلا به صرع مصرف می‌کنند، توضیح داد: «95 درصد داروهای بیماری صرع در کشور تولید می‌شوند و کیفیت آنها کم از داروهای خارجی ندارد. خصوصاً برای افرادی که تحت پوشش بیمه هستند این داروها ارزان‌تر خریداری می‌شوند و هزینه کمتری بر دوش خانواده بیمار می‌گذارد.»
این متخصص مغز و اعصاب درباره پراکندگی جمعیتی این بیماری گفت: «مردان بیشتر از زنان به صرع دچار می‌شوند. هرچند علت هنوز مشخص نیست و پژوهش‌ها چیزی را ثابت نکرده‌اند. ژنتیک هم تاثیر بسیار ناچیزی روی میزان ابتلای فرد به بیماری دارد.
تنها 5 درصد امکان دارد فردی این بیماری را از والدین خود به ارث ببرد. از سوی دیگر، پراکندگی جغرافیایی این بیماری نیز مشخص نیست. نه تنها در ایران بلکه در باقی کشورها هم همین‌طور است. نمی‌توان به درستی گفت چه کشوری در دنیا و به چه دلایلی جمعیت بیماران بیشتری دارد. همچنین آمارهای جدید نشان می‌دهد صرع در دهه ششم و هفتم زندگی افراد بیشتر اتفاق می‌افتد.
همانقدر که کودکان و نوجوانان بیشتر در معرض ابتلا به صرع، خصوصاً از نوع حساس به نور هستند، هر چه به سمت بزرگسالی پیش می‌رویم درصد میزان ابتلا کم و کمتر می‌شود. اما باز از سنین 65 سالگی به بعد، احتمال ابتلا به صرع در افراد افزایش پیدا می‌کند. در حقیقت صرع در سالمندان از شایع‌ترین بیماری‌هایی است که منجر به مرگ می‌شود.»
نگهی همچنین در رابطه با عوامل تشدید کننده این بیماری اعلام کرد: «در پژوهش‌ها ثابت نشده است آلودگی هوا باعث ابتلای افراد به این بیماری می‌شود. هرچند اگر فرد بیمار به صورت مزمن در معرض آلودگی قرار بگیرد، بیماری وی تشدید خواهد شد. از سوی دیگر، موج‌ها و پارازیت‌های مختلف هم همچنان نسبت به تشدید این بیماری نامرتبط هستند و تحقیقات ارتباطی نشان نداده است. با این همه، خستگی، گرسنگی، بی‌خوابی و اضطراب همگی جزو عواملی هستند که در بیماران صرع باعث تشدید بیماری و افزایش تعداد تشنج‌ها می‌شوند.»
از قشر بیماران مبتلا به صرع انگ‌زدایی شود
علیرضا زالی، رئیس سازمان نظام پزشکی در کشور، در حاشیه دوازدهمین کنگره صرع در ایران، در جمع خبرنگاران گفت: «صرع جزو بیماری‌های نسبتا شایع در جوامع ایرانی است و با وجودی که علل ابتلای افراد به این بیماری هنوز به طور دقیق مشخص نیست اما گمان می‌رود تعداد و درصد این بیماران در ایران به دلیل تصادفات زیاد ترافیکی و ضربه‌های احتمالی به سر وگردن، میزان بالا بودن ازدواج‌های فامیلی، حوادث شغلی و تبعات جنگ، بالا‌تر است.»
وی در مورد درمان بیماران مبتلا به صرع اظهار کرد: «برای درمان این بیماران بهتر است اشتراک و تبادل نظر با باقی همکاران پزشک انجام شود. همچنین باید در نظر داشت در درمان صرع‌های مزمن و طولانی‌مدت باید از ضرورت‌های گروه‌های علمی مختلف در درمان استفاده کنیم، چراکه تبعات اجتماعی، اقتصادی این بیماری بسیار مهم بوده و باید از ظرفیت‌های گروه‌های مختلف استفاده کرده و به جنبه‌های مختلف این بیماری توجه شود.
درمان سریع نیز مسئله مهم دیگری است که باید در دستور کار قرار بگیرد. بیشتر افرادی که به صرع مبتلا هستند هنوز می‌توانند به لحاظ اقتصادی مفید و موثر باشند و بیمار بودن آنها، کشور را از تولیدات اقتصادی عقب می‌اندازد.»
زالی همچنین بر لزوم انگ‌زدایی از بیماران مبتلا به صرع در جامعه تاکید کرد و گفت: «نکته مهمی که وجود دارد، این است که فوبیا و ترسی نسبت به بیماران مبتلا به صرع در کشور وجود دارد، با نوعی خرافات آمیخته شده است. بنابراین باید از بیماران مبتلا به صرع در جامعه انگ‌زدایی شده و ترس ناشی از این بیماری در جامعه کنار گذاشته شود. باید بدانیم که صرع یک بیماری درمان‌پذیر است و این موضوع باید در جامعه ایران جا انداخته شود تا افراد مبتلا به صرع بتوانند با اعتمادبه‌نفس زندگی کنند و یک زندگی عادی و معمولی در جامعه داشته باشند.
از این طریق می‌توان تبعات اجتماعی و اقتصادی این بیماران را کاهش دهیم و بستر فعالیت‌های اقتصادی و اجتماعی آنها را در جامعه فراهم کنیم.»
به ایجاد مراکز جامع صرع نیاز داریم
رئیس کل سازمان نظام‌پزشکی ایران در ادامه، درباره بیماران مقاوم به درمان گفت: «10 تا 15 درصد مبتلایان صرع، دچار صرع مقاوم به درمان هستند که در مجموع 30 درصد از جمعیت کل بیماران را تشکیل می‌دهند. نکته مهم در مورد بیماران مقاوم به درمان این است که باید از آنها حمایت شود. این بیماران باید داروهای زیادی را مصرف کنند و ممکن است به صورت ماهیانه نزدیک به یک میلیون تومان هزینه دارو داشته باشند.
بنابراین بیماران باید حمایت اقتصادی داشته باشند و انجمن‌ها در این کار نقش اصلی را دارند.» زالی ادامه داد: «در درمان مبتلایان به صرع در کشور به ایجاد مراکز جامع صرع نیاز داریم. با توجه به آمار فزآینده مبتلایان به صرع در کشور، تعداد مراکز موجود کافی نیستند و باید مراکز جامع صرع ایجاد شود. این مراکز باید با برنامه‌های متقن و تجهیزات نوین بتوانند به این بیماران کمک کنند. متخصصین مغز و اعصاب ما هم در پی انجام همین کار هستند.»
وی در نهایت باز هم بر لزوم حمایت‌های اقتصادی از بیماران مبتلا به صرع تاکید کرد و در مورد پوشش‌های بیمه‌ای گفت: «ایجاد فرآیندهای بیمه‌ای برای بیماران صرع چه در مواردی که قابل درمان هستند و چه برای کسانی که مقاوم به درمانند، ضروری است.
چراکه این بیماران از داروهای مختلفی استفاده می‌کنند، به گونه‌ای که حدود ۴ درصد بیماران مبتلا به صرع نیازمند سه دارو و ۱۳ درصد آنها نیازمند دو دارو هستند. این داروها معمولا ۱۸ ماه باید مصرف شوند. بنابراین به دلیل نیاز دارویی و تنوع دارویی بیماران مبتلا به صرع، حمایت‌های اقتصادی و بیمه‌ای از این بیماران بسیار حائز اهمیت است.»
در کل، می‌توان به آینده بیماران صرع امیدوار بود. این بیماری دردناک، شاید کشنده نباشد، اما موانع زیادی را برای داشتن یک زندگی با آرامش، پیش پای بیمار و خانواده وی می‌گذارد که به همگی آنها باید توجه کرد. همچنین تبلیغات مربوط به این بیماری باعث می‌شود مردم با آگاهی بیشتری در مواجه با بیماران صرع برخورد کنند و با این افراد مانند بیماران عجیب رفتار نشود.
در این کنگره خبر از یک رونمایی کتاب جدید بود. کتاب جامع «تشخیص و در مان صرع ایران» نخستین کتاب راهنما در ایران است که توانسته با استفاده از شیوه‌های متفاوت درمان و تحقیقات متعددی که در سطح دنیا در بیماری صرع انجام شده، دستورالعمل جامعی برای تشخیص و در مان این بیماری ارائه کند.
به گفته حسینعلی افخمی، مولف این کتاب، اثربخشی روش‌های پیشنهادی در کتاب کاملاً مورد تایید است و میزان عوارض آنها نیز، بسیار پایین است. وی می‌گوید: «روش‌های درمان این کتاب دارای تاییدیه‌های بین‌المللی است.
به همین علت این کتاب از زمان رونمایی به بعد، منشا قضاوت‌های سازمان‌های بیمه قرار می‌گیرد و اگر درمانی غیر از روش‌های انجام شده، روی بیمار اعمال شود، بیمه هزینه‌های آن را پرداخت نمی‌کند.» با این همه، تمام روش‌های تشخیصی و درمانی، انقضای دو ساله دارند و پس از دو سال مورد بررسی مجدد قرار می‌گیرند. این در مورد این کتاب جامع هم صدق می‌کند.
نظرشما
آخرین اخبار