شفا آنلاین>سلامت>علیرغم دههها استفاده، جایگزینهای مصنوعی و طبیعی قند هنوز هم نگرانیهای زیادی را میان مصرفکنندگان برمیانگیزد.
به گزارش
شفا آنلاین،
در این نوشتار، سعی
برآن است تا آنچه را که شما باید در مورد ایمنی این جایگزینها بدانید،
آنچه که درواقع ترکیبات این مواد هستند و چگونگی مصرف آنها تا بیشترین
منفعت را داشته باشند، آورده میشود.
حقیقتهایی در مورد جایگزینهای قند چند
مورد از بیشترین سوالاتی که اغلب از پزشکان پرسیده میشود، در مورد
جایگزینهای قند است. این موضوع در واقع به نوعی دو قطبی است: بعضی از شما
آنها را دوست دارید و بعضی نیز نفرت. بعضی از شما در مورد ایمنی آنها
نگرانیهایی دارید و بعضی دیگر نیز به دنبال نکاتی هستید که چگونه از آنها
بیشتر استفاده کنید. برای بسیاری از افراد مبتلا به دیابت،
جایگزینهای
قند، که شامل شیرینکنندههای مصنوعی و طبیعی هستند، راهحلی است برای عدم
مصرف بیش از حد کالری و کربوهیدرات و در عین حال، بتوانند همچنان طعم شیرین
را هم بچشند و از آن لذت ببرند.
جایگزینهای
قند در سراسر دنیا در میان دستهای از محصولات غذایی قرار دارند که از نظر
علمی بیشترین آزمایشها را پشت سر گذاشتهاند. سازمان غذا و داروی آمریکا،
موسوم به FDA نیز بهطور کلی آنها را به عنوان مواد ایمن به رسمیت شناخته
است. یکی از این شیرینکنندهها که هنوز روی برچسب اطلاعات آن هشدارهایی
داده میشود، آسپارتام است، زیرا گروه کوچکی از افراد مبتلا به نوعی بیماری
ژنتیکی هستند که در متابولیزه شدن فنیلآلانین، یک آمینواسید در آسپارتام،
با اختلال مواجه هستند.
در
حالی که هنوز برای محصولات جدیدی که قرار است وارد بازار شود، تستهای
زیادی انجام میشود، ما در حال حاضر، اطلاعات بسیار بیشتری در مورد این
شیرینکنندهها نسبت به زمانی که نخستین جایگزین قند، یعنی ساخارین، بیش از
100 سال پیش کشف شد، به دست آوردهایم.
سوال 1) فرد مبتلا به دیابت، بهتر است از قند واقعی استفاده کند یا از جایگزینهای آن؟ این
موضوع به موارد زیادی بستگی دارد. هر دوی آنها میتواند در یک برنامه
غذایی سالم گنجانده شوند، اما شما باید مصرف هر دوی آنها را محدود کنید. در
مواردی که سلامت قلب مطرح است، مطالعات کوتاهمدت پیشنهاد میکنند سودای
رژیمی بهتر از سودای معمولی است. اخیرا، یک مطالعه کوچک در دانمارک دریافت،
افراد سالمی که در روز حدود 4 فنجان کولای شیرین شده با قند را به مدت 6
ماه مینوشند، در مقایسه با افرادی که کولای شیرین شده با آسپارتام
مینوشند، بهطور قابل توجهی با افزایش چربی در ناحیه شکم، افزایش سطح
کلسترول و تریگلیسیرید مواجه میشوند. اغلب غذاهایی که بهطور مصنوعی
شیرین میشوند، هنوز حاوی کالری و کربوهیدرات هستند، بنابراین اگر غذاها و
نوشیدنیهای دیگری هم مصرف میکنید، باید آنها را در محاسبه کالری و
کربوهیدرات روزانه به حساب آورید.
سوال 2) چرا بعضی میگویند شیرینکنندههای مصنوعی باعث بروز سرطان میشود؟ این
ایده و فرضیه که شیرینکنندههای مصنوعی باعث سرطان میشوند، از نتایج
مطالعات اولیهای برمیآیند که نشان داده بودند، دوزهای بالای یک نوع
شیرینکننده به نام سیکلامات، که امروزه از بازار ایالات متحده خارج شده،
در ترکیب با ساخارین، باعث بروز سرطان مثانه در حیوانات آزمایشگاهی شده
است. از آن زمان، سازمان غذا و داروی آمریکا شیرینکنندههای مصنوعی را که
در ایالات متحده استفاده میشوند، تحت آزمایشهای گسترده حیوانی و انسانی
قرار میدهد تا ایمنیشان تائید شود. علاوه براین، مطالعات مختلف اثرات
جانبی مرتبط با جایگزینهای مصنوعی قند را ثابت نکردهاند، حتی در مواردی
که مردم از آنها مقادیر نسبتا زیادی استفاده کرده باشند. پژوهشهای اندکی
در انسانها انجام شده تا اثرات درازمدت مصرف جایگزینهای قند مشخص شود.
در
هرصورت، سازمان غذا و دارو محدودیتهای قابل قبولی را در مقدار دریافت
روزانه هر یک از این شیرینکنندههای مصنوعی وضع کرده است. یک مطالعه نشان
میدهد متوسط مصرف روزانه افرادی که بیشترین مقدار آسپارتام را استفاده
کردهاند، فقط 5 تا 10 درصد میزان مصرف روزانه قابل قبول است.
سوال 3) داخل بستههای جایگزین قندها چهچیزی قرار دارد؟ اغلب
جایگزینهای قند بیشتر از قند شیرین میکنند، بنابراین مقدار اندکی از
آنها برای معادل کردن با شیرین کنندگی قند کافی است. اما افراد دوست دارند
جایگزینها هم مانند قند به نظر رسیده و از نظر مقیاسی هم مانند قند باشند،
بنابراین شرکتهای تولید کننده با ابعاد متفاوتی اقدام به توزیع آنها
میکنند. بعضی از جایگزینها هم حاوی فیبر اضافی هستند، البته این نوع فیبر
همان مزیتهای فیبر موجود در غذای کامل را ندارد.
سوال 4) آیا عسل و شهد آگاو بهتر از شیرینکنندههای مصنوعی نیستند؟ عسل
(و نه شهد آگاو) در مقایسه با قند سفید تصفیه شده، کمی بیشتر آنتیاکسیدان
دارد. عسل همچنین مقدار کمی مواد معدنی دارد که برای کنترل خوب قند خون
مهم هستند، مانند کرومیوم، مس و روی. در کل، شهد آگاو و عسل خالص شاخص
گلیسمی کمتری از قند حبهای دارد، بنابراین ممکن است گلوکز خون را کمتر تحت
تاثیر قرار دهد. البته هر دوی این شیرینکنندهها مقدار کالری معادل قند
دارند، بنابراین اگر فردی مقادیر زیادی را از آنها مصرف کند، در معرض خطر
افزایش وزن قرار میگیرد.
سوال 5) الکلهای قندی چه هستند؟ الکلهای
قندی که پلیاول هم نامیده میشوند، جایگزینهای قندی هستند که حدود نیمی
از کالری قند را داشته و ایندکس گلیسمیک کمی هم دارند. کارخانههای تولید
غذا، در حال حاضر از پلیاولهای مختلف متعددی استفاده میکنند. و نام اغلب
آنها به «اول OL» ختم میشود، مانند سوربیتول. نتایج یک مطالعه کوچک 12
هفتهای روی بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 پیشنهاد میکند، مقادیر متوسط از
پلیاولها که بهطور منظم به غذاها افزوده میشوند، ممکن است به بهبود
هموگلوبین A1C یا متوسط سطح گلوکز خون کمک کنند. مصرف مقدار زیادی از
پلیاولها خاص، خصوصا سوربیتول، میتوانند مشکلات گوارشی، مانند مدفوع شل،
ایجاد کنند، اما مصرف مقدار متوسط آن، یعنی 10 تا 15 گرم در روز اغلب به
خوبی تحمل میشود.Medical Xpress