چرا فقط پزشکان، بیمارستان خصوصی دارند؟

در ادامه مشروح این میزگرد را بخوانید:

چقدر به سرمایه در حوزه درمان نیاز داریم؟
حریرچی: علیرغم اقدامات مثبت دولت ما کمبودهای زیادی در حوزه بهداشت، درمان، آموزش و پژوهش داریم. در حوزه درمان پایگاه ها ومراکز بهداشتی درمانی ما مشکل دارند. برای دانستن شدت کمبود باید دانست 1.7 تخت برای هر 1000 جمعیت است که باید این میزان به 2.8 درصد برسد. 57 درصد تختهای ما فرسوده است و برای این مشکل 86 هزار و 200 میلیارد تومان اعتبار نیاز داریم. متوسط اعتبارات عمرانی ما کمتر از 1000 میلیارد تومان بوده. محاسبات ما نشان می دهد برای مراکز تصویری 1400 میلیارد تومان نیاز است.
همانطور که مقام معظم رهبری تاکید فرمودند موضوع سلامت باید در اولویت باشد. متاسفانه در دولتهای گذشته ما دچار کمبودهای چنددهه ای شدیم که با اقدامات یکی دو ساله قابل جبران نیست. فردا همایش ملی فرصتهای سرمایه گذاری در حوزه سلامت را داریم که اعتبارات دولتی برای رفع کمبودها را نمی توانیم جذب کنیم. احتیاج داریم هم سرمایه گذار داخلی بیاوریم و هم برای حضور سرمایه گذاران خارجی، زمینه را مساعد کنیم. همین امروز دو هیات آلمانی و فرانسوی در وزارت بهداشت بودند. کشورهای زیادی از جمله چین، کره جنوبی، دانمارک و سایر کشورها می خواهند بیایند.

اینها سرمایه گذاری می کنیم یا تجهیزات می فروشند؟
حریرچی: مدل کاری ما، سرمایه گذاری و بهره وری است. آنها تمایل دارند کالای خودشان را بیاورند ولی ما تمایل داریم سرمایه گذار بهره برداری کند و ما از او خرید خدمت کنیم. در رونمایی فردا برای 40 هزار و 500 تخت که برای 94 بیمارستان و 21 هزار میلیارد تومان سرمایه گذاری است اینها مطرح می شود.

اینها با تعرفه گذاری ما می آیند یا تعرفه های جدید تعریف می شود؟
حریرچی: خط قرمز وزارت بهداشت، تعرفه گذاری است. البته به خاطر تعرفه ای که درباره خدمات درمانی وضع شده، دولت آمادگی دارد تفاوت تعرفه و هزینه های این بیمارستانهای خصوصی را به صورت یارانه بپردازد.

برخی می گویند سرمایه گذاری در بخش درمان ضرر رسان است.
دکتر وحید عابدین زاده مدیر بیمارستان خصوصی به صورت تلفنی وارد بحث شد.
به نظر شما سرمایه گذار می تواند در یک بیمارستان به جای بانک سرمایه گذاری کند؟
عابدین زاده: خیر، پزشکی و درمان تابع دو وزارتخانه است. درآمد ما را وزارت بهداشت تعیین می کند و هزینه های ما را وزارت کار تعیین می کند. این دو وزارتخانه هیچ هماهنگی ای ندارند. حقوق ما شاید 70 درصد هزینه بیمارستانها است را وزارت کار تعیین می کند. وزارت بهداشت درآمد ما را تعیین می کند که این دو هیچ سخنیتی ندارند. تعیین تعرفه ها بدون اینکه ارتباط با دستمزدها و مخارج داشته باشد، باعث این وضع شده. با 50 میلیون تومان می توان دستگاه اندوسکوپی خرید. با 500 میلیون تومان هم می شود اندوسکوپی خرید. این دو یک نرخ دارد. کسی که 30 سال کار کرده همان دستمزد را می گیرد که دانشجوی تازه فارغ التحصیل شده می گیرد. سرمایه گذاران تاکنون در بخش خصوصی درمان، فقط پزشک بوده اند. بیمارستانی را نمی توانید پیدا کنید که یک غیرپزشک مالک یک سهم از بیمارستان باشد. معنی این است که سرمایه گذاران در بخش درمان سرمایه گذاری نمی کنند. دکتر حریرچی می گوید ما مابه تفاوت ضرر سرمایه گذاران خارجی را پرداخت می کنیم. خب بیایید برای پزشکان این مابه تفاوت سرمایه گذاری را پرداخت کنید تا ما هم بیمارستان بسازیم. همه بیمارستانهایی که ما می بینیم یک ریال سود سهم تقسیم نکرده. بلکه اگر سودی هم بوده صرف بازسازی کرده اند. حقوقها بسیار افزایش یافته ولی تعرفه ها چقدر افزایش داشته؟

دکتر دانش جعفری، شما در حوزه اقتصاد سلامت صاحبنظرید. با این مشکلات تعرفه و هزینه، فرصتی برای سرمایه گذاری هست؟
دانش جعفری: نظر آقای دکتر عابدین زاده را قبول ندارم. اگر شرایط سرمایه گذاری در بیمارستانهای خصوصی بد بود که این همه استقبال نمی شد و مجوزها خرید و فروش نمی شد. در حال حاضر حداقل 20 تا 25 درصد سهم تختهای کشور متعلق به بخش خصوصی است. همه اینها با بازده بالایی کار می کنند.

چرا سرمایه گذاران به سمت بخشهای دیگر می روند؟
دانش جعفری: پزشکان انحصار ناگفته ای در بیمارستانهای خصوصی بوده. هنوز پزشکان گارد را باز نکرده اند که غیر پزشک هم بیاید. پزشکان تا جایی سرمایه گذاری می کنند که پول دارند. در حالیکه منابع مالی بسیار گسترده است. ما داریم تغییر در قوانین به وجود می آوریم که غیر از پزشک نیز در بهداشت و درمان سرمایه گذاری کند. دسترسی ما به اطلاعات نشان می دهد که اینطور که عزیزما می گفت سرمایه گذاری در بیماستان توجیه ندارد، این را قبول ندارم.

عابدین زاده: حدود 40 سال قبل خیلی از بیمارستان های قدیمی تهران سرمایه گذار غیرپزشک داشتند. قسمت اعظم سهامداران، غیرپزشک بودند. چون سود نمی بردند سهامشان را فروختند. اگر بخش خصوصی 25 درصد خدمات درمان را می دهد برای این است که من پزشک کارم این است. اگردرمان سودآور بود افرادی با شم بالای اقتصادی، سرمایه گذاری می کردند. افراد غیر پزشک رفته اند چون سودآور نیست.

حریرچی: با اقتصاد خرد نمی توان نگاه کرد. در چهاردهه اخیر حوزه درمان ما سرمایه فرست بوده. سود جایی حاصل شده که صادر شده. بیمارستانهای خصوصی ما در تهران و سایر نقاط، همکاران ما به صف هستند که 10-12 هزار تخت اضافه کنند ولی به آنها مجوز داده نمی شود. سود سرمایه را با سود اشتغال و سود فعالیت پزشک را مخلوط می کنند. این دو سود با هم توامان است. در اکثر کشورهای توسعه یافته که تعرفه شان در خصوصی و دولتی برابر است، سرمایه گذار عمده می آید و سرمایه گذاری می کند. پزشکان خیلی باهوشند ولی در رشته خودشان. سرمایه گذار خصوصی نیستند. این که میزان سود را درست محاسبه کنند نیز مطرح است. میزان پرداخت به غیرپزشک در بخش خصوصی تقریبا 60 درصد بخش دولتی است. اعتقاد داریم در بخش خصوصی نیز افرادی را شم اقتصادی را باید وارد کنیم.

دانش جعفری: اعتقاد دارم این کار سودآور است ولی سودش هم بالاست. من تضمین می کنم. الان بیمارستانهای خصوصی داریم که زیر سطح اشغال 50 درصد کار می کنند و روی پای خود هستند.

حریرچی: متوسط اشغال تخت بخش خصوصی در کشور 60 درصد است.

دانش جعفری: من قبول ندارم بخش خصوصی درمان سودآور نیست. قوانین را می خواهیم از این که سرمایه گذاران صرفا پزشک باشند، هر چند قانون نیست، می خواهیم حالت عام دهیم تا هر کس سرمایه دارد، بیاورد.

در میزان سوبسید از این بیمارستانها نیز تغییری خواهد کرد؟
دانش جعفری: روال بیمارستان داری در بخش خصوصی به جای حالت سهامی، سیستم تخت محوری بوده. تختهای بیمارستانی را به عنوان سهام می فروختند به پزشکان و خودشان مریض می آورند و نوعی انحصار بوده است. در مقاطعی پرداختی بیمار به دکتر و بیمارستان جدا می شده. مثلا پزشک می گفته اینقدر می گیرم برای خودم و اینقدر به بیمارستان بدهید. همان قدر که پزشک می گرفته از منابع درآمدی بیمارستان خارج می شده. این روشها باید اصلاح شود. باید روشهای سالم از لحاظ مالیات و بحثهای دیگر مطرح شود. اگر این دو منبع را حساب کنیم، بیمارستان وارد سوددهی می شود.

عابدین زاده: ما هیچ قانونی نداریم که غیرپزشک حق ندارد سهامدار بیمارستان باشد که بخواهد این قانون را عوض کنند. اصلا چنین قانونی نداریم. امروز نیز یک سرمایه گذار غیرپزشک نمی آید؟ اصلا انحصار ایجاد نشده. من در بیمارستان خودم کسی بیاید استقبال می کنم.
حریرچی: چه سودی را تضمین می کنید؟

عابدین زاده: هیچی را نمی شود تضمین کرد.

حریرچی: خب سرمایه گذار نمی آید. شما چرا سهام خود را واگذار می کنید؟

عابدین زاده: بیمارستانی که تمام آب و برق و گاز و تلفن را باید با هزینه تجاری پرداخت کند و هزینه ها را تجاری بدهد دولت چه کمکی می کند؟ قرار شد چند سال قبل سوبسید به وزارت بهداشت و درمان داده شود، یک ریال از این به بخش خصوصی داده شد؟

دانش جعفری: سرمایه گذاری باید خودش بازده داشته باشد. دلیلی ندارد دولت وارد شود و یارانه بدهد. در قدیم تعرفه های خصوصی 10 برابر دولتی بوده. الان 4.5 برابر است. با این درآمد واحد درمانی برای سرمایه گذاری سودآور است. نمی دانم اطلاعات ایشان مربوط به کجاست و چرا اصرار دارد سودآور نیست.

آیا بیمه ها می توانند حمایت کنند تا مردم به بیمارستانهای خصوصی بروند؟
حریرچی: در وضعیت فعلی بیش از 50 درصد بیمارستانها با اشغال تخت بالای 80 درصد کار می کنند یعنی در بحران هستند. ما چاره ای جز توسعه درمان به خاطر تغییر در روند بیماریها و هرم سنی نداریم. هیچ گریزی هم نیست که اقدامات درمانی نیاز باشد و ما ارائه نکنیم. در سیاستهای کلی سلامت تکلیف شده بودجه بهداشت و درمان از میانگین منطقه بیشتر باشد. با این محاسبات در اقتصاد کلان ما تخت جدید می توانیم پوشش بدهیم و بودجه مناسب به بیمه ها و سرمایه گذاران تزریق می شود. ما این سیگنال را به بخش داخلی می دهیم. شرکت الغدیر برای سه مرکز جامع سرطان 1000 میلیارد تومان سرمایه گذاری کند. یک کشور آسیای جنوب شرقی قرارداد 5000 میلیارد تومانی امضا کرده و امیدواریم نهایی شود. کسانی که سرمایه گذاری می کنند با سود معقول باید جذب شود. همین 1000 میلیارد تومان سرمایه گذاری که معادل کل بودجه عمرانی وزارت بهداشت است حتما با محاسبه وارد شده است.

دانش جعفری: امکان خرید خدمت از بخش خصوصی برای دولت فراهم شده. یعنی سرمایه گذار می تواند بیمارستان بسازد و خدمات را به قیمت دولتی ارائه کند و از دولت مابه تفاوت بگیرد. در قزوین چنین بیمارستانی شروع کرده به کار که ما به تفاوت را از ما می گیرد. در بخش دولتی پزشکان حقوقشان را از ردیفهای بودجه می گیرند. ولی بیمارستان خصوصی می تواند خدمت بدهد و نرخ دولتی را از بیمار بگیرد و ما به تفاوت را ما می دهیم. این برای ما مقرون به صرفه است و برای بخش خصوصی نیز صرفه دارد. من قبول ندارم حوزه درمان اقتصادی نیست. بخش خصوصی هر جا سرمایه گذاری کرد محدود به بهره برداری نمی شود. ما یک الگوی مشارکت داریم که سرمایه گذار بیمارستان می سازد و پس از آن، به دولت می فروشد.