تغییرات در عادت‌های خـواب، آغـازی بـرای آلزایمر

به گزارش شفا آنلاین، درواقع، تغییرات در عادت‌های خواب، می‌تواند آغازی باشد برای ابتلا به دمانس. مغز در زمان خواب توکسین‌های مرتبط با بیماری آلزایمر را ازدرون خود پاک می‌کند. لااقل در مدل‌های حیوانی نشان داده شده که اگر به اندازه کافی نخوابند، این توکسین‌های باقی‌مانده در مغز می‌توانند تجمع پیدا کرده و به مغز آسیب برسانند.

       البته برای سال‌هاست که به این ارتباط اشاره شده و محققان نشان داده‌اند که اختلالات خواب میان افراد مبتلا به آلزایمر بسیار شایع هستند. آنها پیش از این تصور می‌کردند که آلزایمر به سادگی می‌تواند مراکز مغزی دخیل در تنظیم خواب را از مدار خارج کنند، اما دو مطالعه جدید حاکی از آن هستند که این ارتباط شاید پیچیده‌تر از اینها باشد.

       اولین یافته‌ها در این رابطه به سال 2009 بازمی‌گردد، زمانی که محققان آمریکایی نشان دادند پلاک‌های چسبنده آمیلوئید مرتبط با بیماری آلزایمر، در مغز موش‌هایی که کم‌خوابی داشته‌اند، سریع‌تر تشکیل می‌شوند. سپس، در سال 2013، گروهی دیگر نشان دادند در مرحله خواب عمیق، این پلاک‌ها به‌طور قابل‌توجهی و طی روندی پیچیده پاک می‌شوند. لااقل در مدل‌های حیوانی که اینطور نشان داده شده است. آنچه اتفاق می‌افتد، این است که مایع مغزی‌نخاعی که مایعی تمیز و شفاف است، در زمان خواب عمیق شروع به چرخش دوباره در داخل و خارج مغز و بیرون از عروق خونی می‌کند و مواد سمی تشکیل شده را از بافت مغزی بیرون می‌برد. این سیستم که glymphatic system نامیده می‌شود، به مغز اجازه می‌دهد کاملا پاکیزه شده و پلاک‌های مرتبط با بیماری آلزایمر نیز از بین بروند. این روند، شاید یک علت احتمالی باشد برای این موضوع که اختلال در خواب عاملی است برای ابتلا به بیماری آلزایمر.

       براین اساس، محققان در تلاشند تا این روند پاکسازی مغزی را روی انسان‌ها نیز بررسی کنند که مسلما کار آسانی نخواهد بود. محققان glymphatic system را در موش‌های زنده با پنجره‌ای که روی کاسه سرشان ایجاد کرده بودند، بررسی کرده‌اند. آنها در کار خود از یک لیزر قدرتمند و یک میکروسکوپ فوق‌حرفه‌ای نیز بهره گرفته بودند.

       البته آنها ناچارند در انسان‌ها راهی بیابند تا همان عملکرد را ببینند، اما به روشی غیرتهاجمی و ایمن. شاید کلید این راه در یکی از ماشین‌های تصویربرداری قدرتمند رزونانس مغناطیسی در دنیا نهفته باشد که در حال حاضر در دانشگاه اورگون قرار دارد. این دستگاه بسیار حساس بوده و باید بتواند تغییرات را در مغز تشخیص دهد. Medical News Today