شفا آنلاین>اجتماعی>سلامت> ساخت وساز بیمارستانها در سالهای بعد از پیروزی انقلاب اسلامی عمدتا در شهرستانها و شهرهای کوچک انجام شده است
و شبکه بیمارستانی که قبل از
انقلاب شبکهای کوچک و مرتبط به شیروخورشید سابق بود و بیمارستانهای مربوط
به وزارت بهداری سابق در سطح شهرستانها کم بود، عملا توسط مجموعهای
ازفرآیندهای بیمارستانی تجمیع شده و در بعضی از شهرستانها بیمارستانهای
90 تختخوابی، در بعضی دیگر 150 تا 160 تختخوابی و در برخی دیگر با الگوی
200 تختخوابی یا 68 تختی اجرایی و عملیاتی شد.
حجم عملیات ساخت بیمارستانی
در شهرستانها به حدی بود که عملا تعداد زیادی از پروژههای بیمارستانی
طولانیمدت میشد و بهرهبرداری از آنها زمان طولانی میطلبید.
علاوهبراینها هفت بیمارستان بزرگ آموزشی در شهرهای کرمانشاه، همدان،
زاهدان، کرمان، یزد و بابل که بیمارستانهای بزرگ بالای 300 تختی بودند، با
رشد و گسترش دانشگاههای علومپزشکی در دانشگاههایی که فضای
درمانی-آموزشی استانداردی نداشتند، این بیمارستانها بهصورت بیمارستان
آموزشی طراحی شدند.
غیراز اینها ساخت و ساز بیمارستانی در سطح شهرها صورت
گرفت و تحقق پیدا کرد. در شهرهایی مانند زابل، بجنورد، کلیبر و بسیاری از
مناطق بیمارستانهای زیادی ایجاد شد. اما بسیاری از طرحهای بیمارستانی
کلنگ خورد و نیمهتمام باقی ماند.
درحال
حاضر پروژههای نیمهتمام بیمارستانی یکی از معضلات ساخت وساز و طرحهای
عمرانی را در تمام این سالها تشکیل داده است. شدت این معضل به نحوی بوده
که در طول سالیان سال برای اینکه اعتبارات عمرانی بتواند با اولویتبندی
صرف تکمیل پروژههایی شود که نیاز بیشتری به آنها وجود دارد، و هم پیشرفت
فیزیکی بهتری دارد، کارگروهی مرکب از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی،
سازمان مدیریت وبرنامهریزی و وزارت مسکن و شهرسازی تشکیل شد.
این کارگروه
بیمارستانها را اولویت بندی کرد و تزریق اعتبارات به این بیمارستانها
براساس اولویت سامان پیدا کرده و شکل گرفت.
این فضاهای بیمارستانی برای
فعالیت شبکه بهداشت و درمانی کشور ضروری تشخیص داده شده بود و علیالاصول
باید این بیمارستانهای نیمه تمام در دستورکار تجمیع و بهرهبرداری قرار
بگیرند، بنابراین در برنامهریزیهای طرحهای عمرانی کشور این موارد دیده
شده و نیاز به طرحهای بیمارستانی و فضاهای بیمارستانی در قالب طرحهای
بیمارستانی که عمدتا هم طرحهای نیمه تمام هستند و روی آنها سرمایهگذاری
برمبنای اولویتبندی انجام شده و برطبق همین اولویت هم اعتبارات تزریق
میشده است، درحال حاضر باید با تکمیل و بهرهبرداری از هرکدام از این
پروژهها، پروژههای بعدی که به صورت نیمه تمام هم هستند، در دستورکار قرار
بگیرد. البته ممکن است که در بعضی از مناطق ما احتیاج به طرحهای
بیمارستانی داشته باشیم که برای آنها پروژهای پیشبینی نشده باشد، رسیدگی و
تکمیل آنها اولویت دارد. لذا امکان این وجود دارد که که طرحهای جدید به
تعداد اندکی آغاز شود. اما راهحل منطقی این است که تا زمانیکه طرحهای
نیمهتمام بیمارستانی به حال خود رها شده است، از شروع پروژه جدید جلوگیری
شود.
وضعیت
تامین اعتبارات دولتی هم دارای محدودیتهایی است. به طورکلی درسطح دولت با
400 هزار میلیارد تومان طرحهای نیمهتمام مواجه هستیم که باید با احتیاط
به طرحهای جدید پرداخته و اعتبارات موجود را به پروژههای نیمهتمام
اختصاص دهیم.
چراکه شروع طرحهای جدید فقط از میزان منابع کم میکند،
چهبساکه طرحهای جدید نیز به علت اتمام بودجه نیمهتمام بماند. برای
اولویتبندی اتمام طرحهای نیمهتمام هم شاخص تختهای بیمارستانی به نسبت
جمعیت مدنظر است. یعنی درسطح کشور با اینکه میانگین تختهای بیمارستانی
59/1 به ازای هر 1000 نفر جمعیت است، در بعضی از مناطق کشور میزان تختهای
بیمارستانی کمتراز 7/0 است، مثلا در بازدید از منطقه جنوب کرمان مشاهده
کردیم که این شاخص 57/0 بود.
بنابراین طبیعی است که اولویت احداث یا تکمیل
پروژههای بیمارستانی در این مناطق بیشتر مورد توجه است. باید تجلیل و
تکمیل بیمارستانها در دستورکار باشد، نه اینکه سرمایهگذاریهای جدید دولت
به ساخت و سازهای جدید اختصاص داده شود، چراکه اتلاف منابع را درپی خواهد
داشت.
محمدرضا
واعظمهدوی/معاون توسعه علمی فرهنگی سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور