شفا آنلاین>اجتماعی>سلامت> بیمارستانهایی با نمای کهنه که اغلب از زمان قاجار و پهلوی به ارث ماندهاند، آنقدر فرسودهاند که نمایشان تغییر رنگ داده و درز و ترکهای دیوار اتاقها و راهروها و رنگ چرکمرده کمدهایی که بهسختی درشان باز میشود، توجهات را جلب میکند.
به گزارش
شفا آنلاین،به نقل از سپید داخل برخی از آنها بازسازی شده یا در حال بازسازی است. دراین میان
بیماران سرم به دست قدمزنان باید از لابه لای گچ و خاک و سازههای نیمه
تمام عبور کنند و خود را به داخل حیاط برسانند تا بلکه نفسی تازه کنند!
در
راهروها به دلیل تهویه نامناسب بوی بد شامهات را میآزارد. تجهیزات هم
کهنه و قدیمی شدهاند، با تعمیرات موقت سرپا هستند، تختهای زهواردررفته هم
به صدا درآمدهاند تا شاید به زبان بیزبانی بگویند: بیچاره بیمار!
بیمارستانهای فرسوده هرچهسریعتر شناسایی شوند عبدالرحمن
رستمیان، نائب رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، در رابطه با
استحکام
ساختمان بیمارستانها میگوید: «گذشته از اینکه در سطح
کشور تخت بیمارستانی کم داریم و تعداد زیادی از آنها فرسوده است، درواقع در
کشور ما استحکام ساختمانها نیز کم است.
طول عمر ساختمانها زیاد نیست و
تمام تلاشهای ما باید بر مبنای این موضوع باشد. بعضی از نقاط دنیا مشاهده
می شود، ساختمانی 200 سال کار میکند، اما در ایران بیمارستانها و مدارس
بعداز گذشت سی،چهل سال، از شکل افتاده و فرسوده میشوند و نیاز به تخریب و
بازسازی دارند. دوسهسال قبل مشاهده شد که بیمارستانهایی براثر زلزله
آسیب دیدند یا مکان آنها مناسب نبوده یا اینکه از کیفیت خوبی برخوردار
نبودند، یا با روشهای مقاومسازی مستحکم نشده بودند.»
به
عقیده وی: «ایران کشوری زلزلهخیز است. درنتیجه درصد حوادث و بلایای طبیعی
نیز بیشتر است. از طرف دیگرهنگام بروز حوادث و بلایای طبیعی اولین پناهگاه
مصدومان و مجروحان بیمارستان است، حال بهعلت مقاوم نبودن، این مراکز
هماکنون خود بیمارستانها نیازمند کمکرسانی هستند. اینکه بعداز چندسال
اکثر ساختمانهای کشور تخریبی بوده و نیاز به بازسازی پیدا کنند، درحد و
توان بودجهای کشور نیست.» رستمیان خاطرنشان کرد:
«درحالحاضر
اکثر بیمارستانهای جدیدی که درحال ساخت است، زلزلههایی با قدرت 8 ریشتر
را تاب میآورد. اما درخصوص بیمارستانهایی که با روشهای مقاومسازی در
برابر زلزله ساخته نشدهاند، باید بگویم که این مراکز هم باید هرچه سریعتر
شناسایی شوند. اما توان دولت هم برای ساخت و جایگزینی تختها و
ساختمانهای جدید زیاد نبوده و ممکن است که سالها طول بکشد. لذا مشارکت
مردمی و سرمایهگذاری بخش خصوصی دراین عرصه مهم است. هرچند که اولویت اول
نظام سلامت کشور باید پیشگیری باشد.
بعداز آن مراکز سرپایی که هزینه کمتری
دارد را باید مدنظر قرار داد و درنهایت به مراکز بستری رسیدگی کرد. اما
تمام اینها شاخصهایی دارد که براساس شاخصها باید نیازسنجی صورت بگیرد تا
به سمت ساخت و سازها پیش برویم. اصلاح ساختمانها هزینه بالایی دارد.
ضمن
اینکه بعضی ساختمانها قابل بازسازی نیست و باید تخریب شود. هزینه هر تخت
حدود 500 میلیون تومان است. اینها توسط مجلس شناسایی و نیازسنجی شده است.
اما منابع آن هم باید وجود داشته باشد. خرید خدمت بیمهها از بخشهای خصوصی
میتواند، آنها را تشویق به همکاری در ساخت بیمارستانها کند.»
وزارت بهداشت چه میکند؟ علی
ماهر، معاون امور فنی و برنامه ریزی معاونت درمان وزارت بهداشت با توجه به
آغاز فصل سرما و بارندگی و در رابطه با بازسازی بنای بیمارستان
میگوید:
«اقدامات
ما در سطحی که بیمارستانهای کشور دربرابر بارندگی مقاوم باشند، انجام شده
است. درحالحاضر 80 درصد بیمارستانها از بابت سرما و بارندگی مقاومسازی
شدند. ایمنی 20 درصد بیمارستانها هم تا پایان سال انجام میشود. بحثی که
وجود دارد، روی 60 درصد تختهای بیمارستانی است که فرسوده است و باید
جایگزین شوند.» به گفته وی:« زمانیکه بیمارستانی هنوز ساخته نشده است،
وزارت مسکن و شهرداریها کمککننده هستند، اما وقتی بیمارستانی بنا نهاده
شد، فقط وزارت بهداشت حق مداخله در حیطه بازسازیها را دارد.»
شورای شهر چه میگوید؟ احمد
حکیمیپور، رئیس کمیته میراث فرهنگی شورای اسلامی شهر تهران درخصوص
بازسازی بیمارستانهای میراث فرهنگی میگوید: «برخی بیمارستانها
که میراث فرهنگی محسوب میشوند، جزو بناهای ارزشمند بوده و لذا بازسازی و
مرمت آنها باید به گونهای باشد که به جلوهها و بافت میراثی آنها صدمهای
وارد نکند. سبک خاص و قدیمی بودن برخی بیمارستانها آنها را کاندیدای قرار
گرفتن در فهرست آثار ملی کشور قرار داده است و لذا تخریب شکل آنها مجاز
نیست.
چنانچه فضای داخلی و ساختمان بیمارستان آنقدر قدیمی باشد که قادر به
ارائه خدمات بهینه نباشد، کارکرد بیمارستان دچار اختلال میشود. اگر
بهواسطه اینکه بنا قدیمی است، نخواهیم آن را مقاوم کنیم، ممکن است جان
بیمار نیز به خطر بیفتد. اما مقاومسازی و بازسازی بیمارستانهای قدیمی که
جزو میراث فرهنگی است، ضوابط خاصی دارد و مسئولان اینگونه بیمارستانها
نباید به طور مستقل درخصوص بازسازی آنها تصمیم بگیرند. مشورت و همکاری
مسئولان میراث فرهنگی در اینگونه مرمتها الزامی است. رعایت سبک بازسازی
بناهای میراثی مهم بوده و باید این نکته را یادآور شد که از بین بافتها و
بناهای فرسوده، برخی از آنها ارزش میراثی دارند.»
میراث فرهنگی چه خواهد کرد؟ رجبعلی
خسروآبادی، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان تهران نیز درخصوص بلاتکلیف بودن بیمارستانهای قدیمی مانند
بیمارستان نجمآبادی و تبدیل آنها به موزه میگوید:« برای بیمارستان
نجمآبادی یک طرح توسعه پیشبینی شده است، تا هم شکل میراثی آن حفظ شود و
هم اینکه بخشهایی به آن اضافه شود.
این طرح هنوز در شورای فنی است و مباحث
آن انجام میشود و چنانچه قطعی شود، بیمارستان سرپا خواهد شد.
بیمارستانهای قدیمی که جزو لیست آثار ملی هستند، دارای دوقسمت هستند. یکی
سردرآن که جزو آثار ثبتی است و دیگری بخشهای دیگر است که بعدا ساخته شده و
به بیمارستان اضافه شده است. یعنی تمام بیمارستان جزو لیست ثبت نبوده و
بخشی از آن قابلیت توسعه، بازسازی، تجدید بنا و اضافه کردن برخی بخشها را
دارد.»
به گفته وی:« برخی از بناهای میراث فرهنگی وقفی هستند و به این خاطر
نیز اجازه ایجاد تغییر در آنها وجود ندارد. بعضی از بناها هم مالک دارد.
بنابراین با کسب اجازه از مالک بنا یا رغبت وی میتوان در مورد تبدیل آنها
به موزه نظر داد. چنانچه آنها تمایل به تبدیل بناهای میراث فرهنگی به موزه
داشته باشند، مورد استقبال ما قرار گرفته و قطعا کمک میکنیم. قطعا
پیشنهاددهنده اینگونه طرحها هستیم. اما روی ملک دیگران نمیتوان تقاضای
اینچنینی داشت.»
بیمارستانی که درگیر سیلاب شد!
اما
بازسازی بیمارستانها و نوسازی بنای آنها تنها چاره کار نیست، بلکه
استانداردسازی و بازسازی شکل شهر نیز دراین میان از اهمیت ویژهای برخوردار
است.
چندی پیش که بیمارستان هاشمینژاد تهران در اثر بارندگی شدید دچار
آسیب جدی شد، فقط قدیمی بودن و بافت بیمارستان دخیل نبود، بلکه شکل شهر و
محل احداث پلها نیز تاثیرگذار است. طوریکه رضا تقیپور، عضو شورای شهر
تهران، در یکصدوهشتاد و ششمین جلسه علنی شورای اسلامی شهر تهران درباره
حادثه سیلاب اخیر در تهران گفته بود:« بارندگی و سیلابی که بعداز آن راه
میفتد، نشان میدهد که باید این موضوع در دستورکار دستگاههای ذیربط قرار
بگیرد و ما میتوانیم از خیلی از خسارتها جلوگیری و پیشگیری کنیم.
در این
سیلاب بیمارستانهایی در میدان ونک از جمله بیمارستان هاشمی نژاد دچار آسیب
شدند. انبارهای دارویی آنها دچار آبگرفتگی شده بود و علت آن نیز به خاطر
گرفتگی مسیلها و نوع پلهایی است که در آن منطقه وجود دارد.»
هرسال یکبخش بازسازی میشود محمدجوادسلیمانی،
رئیس بیمارستان هاشمینژاد با اذعان
براینکه نفوذ سیلاب به بیمارستان براثر گرفتگی معابر و شکل شهر است، گفت:
«بیمارستان
هاشمینژاد وقف حاجمهدیدریانی است، این بیمارستان بیشاز 50سال قدمت
دارد. درسال 80 کارشناسان وزارت بهداشت بیمارستان را ارزیابی کردند، گزارش
خود را مستند کرده و برای وزیر فرستادند؛ مبنی براینکه به دلیل بافت
فرسوده، عدم کارایی و مشکلات فیزیکی، بیمارستان هرچه سریعتر تعطیل شده و
صریحا عبارت «عدمش به ز وجود» را قید کردند.
چراکه معتقد بودند، جان
بیماران به خطر خواهد افتاد. در آن زمان رئیس بیمارستان دکتر شاهحسینی
بود، که با پزشکان بیمارستان صحبت کردند و رای براین شد که با مسئولیت خود،
بیمارستان را بازسازی کنند. قدمت و موقعیت مکانی بیمارستان آنها را تشویق
به این کارکرد.
همان زمان توسط مهندسان مشاور یک ارزیابی کلی صورت گرفت. و
تصمیم بر مقاومسازی و بازسازی بیمارستان گرفته شد.
پساز مقاومسازیهای
زیربنایی، بخشهای بیمارستان مرمت شد. نکته اینجا است که ضمن بازسازی تغییر
کاربری نیز ایجاد شد و بیمارستان بهطور کامل تغییر کرد و برخی بخشها و
قسمتها اضافه شد.» سلیمانی میگوید: «اسفندماه هرسال هم یکیدو بخش را
انتخاب و مورد بازسازی قرار میدهیم و سعی میکنیم که یکساله تمام شود، تا
بتوانیم بخشهای دیگر را هم بازسازی کنیم.»