چرا رویکردهای پیشگیرانه در جرائم و تخلفات رانندگی امروزه در کشور اهمیت دارد؟به گزارش شفا آنلاین،البته باید توجه داشت که پیشگیری در اینجا به مفهوم همه اقدام‌هایی است که از طرف نهاد‌های دولتی و غیردولتی به منظور کاهش جرائم مرتبط با جرائم رانندگی صورت می‌گیرد و باید مدنظر داشت پیشگیری کیفری و غیرکیفری در جرائم ناشی از تخلفات رانندگی با یکدیگر فرق دارد.
پیشگیری غیرکیفری ناظر بر روش‌های غیرسزادهی و استفاده از شیوه‌های غیرکیفری نظیر آموزش، استفاده از قدرت رسانه و... است.
اما پیشگیری کیفری ناظر بر برخورد قانون و به‌سزا‌رساندن مرتکب جرائم رانندگی و در ابعاد فرهنگی اجتماعی نیازمند فرهنگ‌سازی است که اهمیت بسزایی دارد که خارج از حیطه وظایف این اداره کل بوده و واحدهای مسئول در این زمینه از جمله اداره کل پیشگیری‌های فرهنگی و اجتماعی در این معاونت عهده‌دار انجام آن هستند.
درحال‌حاضر جامعه ما از یک سو با معضلاتی مثل افزایش جمعیت و استفاده فراوان از خودرو و وسایل نقلیه مواجه است و این معضل رسیدگی به تخلفات رانندگی و جرائم ناشی از آن را چند‌برابر کرده است و از سوی دیگر با وجود اینکه تاکنون اقدامات وسیع و متنوعی در این زمینه انجام شده اما این اقدامات نتوانسته از وقوع این تخلفات به طور جدی جلوگیری کند. آمارهای نگران‌کننده‌ای هم وجود دارد که بر ناکارآمدی این اقدامات صحه می‌گذارد.
به طور مثال، بر اساس آمار اعلامی از سوی راهنمایی و رانندگی جمهوری اسلامی ایران، متأسفانه سالانه تعداد ١٦هزارو٨٧٢ نفر از هموطنان عزیزمان کشته و ٣٠٤هزارو٤٨٥ نفر مصدوم و مجروح می‌شوند که هزینه جبران خسارات وارده در این موارد معادل ٦/٤ درصد از تولید ناخالص ملی است. با نگاهی به این آمار و بر اساس آنچه در ابتدا گفته شد، به‌نظر می‌رسد در شرایط فعلی باید سازوکارهای دقیق‌تری پیش‌بینی شود تا از این‌گونه تخلفات و جرائم ناشی از آن پیشگیری شود.
برخی معتقدند، اعمال جریمه‌های رانندگی با مبالغ بالا و ابلاغ
جریمه به رانندگان متخلف با سرعت و قاطعیت، می‌تواند در کاهش جرائم و
تخلفات رانندگی مؤثر باشد؛ نظر شما دراین‌باره چیست؟
جریمه‌های رانندگی یکی از اصول سه‌گانه مدیریت ترافیک است. این نوع
جریمه‌های زمانی بازدارنده خواهند بود که سه مؤلفه شدت، سرعت و قطعیت مدنظر
قانون‌گذاران و مجریان قانون قرار گیرد. در این راستا تنها با افزایش
مبالغ جریمه‌های رانندگی نمی‌توان انتظار داشت که تخلفات رانندگی در سطح
جامعه کاهش یابد اما تجربه نشان داده است چنانچه هریک از متخلفان پس از
ارتکاب تخلف، به‌سرعت با مجازات متناسب با آن تخلف روبه‌رو و با قاطعیت و
بدون اغماض با متخلفان برخورد شود، منجر به کاهش آن تخلفات در سطح جامعه
خواهد شد.
آیا راهکار دیگری علاوه بر اعمال جریمه در جرائم رانندگی وجود دارد؟
هر جرمی مجازاتی دارد اما گاهی لازم است مجازات‌های بیشتری در کنار مجازات
اصلی بر مجرم بار شود تا به این صورت، هم دیگر به فکر تکرار جرم نیفتد، هم
زمینه بروز جرائم بعدی از بین برود و هم روند اصلاح مجرم سرعت بیشتری به
خود بگیرد. در این شرایط قاضی می‌تواند در حدود قانون و ضمن صدور حکم برای
مجازات اصلی، مجرم را به مجازات‌های تکمیلی و تبعی محکوم کند. مجازات‌های
تکمیلی یا به تعبیری تتمیمی برای کامل‌کردن مجازات اصلی از سوی قاضی تعیین
می‌شود.
بنابر اصل قانونی‌بودن جرم و مجازات، دست قاضی برای صدور مجازات‌های گسترده بسیار باز و وسیع نیست اما در حدود قانون می‌تواند مجازات‌های خاصی را در کنار مجازات اصلی برای مجرم در نظر بگیرد. هدف اصلی از وضع مجازات‌های تکمیلی، اثربخشی بیشتر و کمک به اصلاح رفتار مجرمان است، مجازات‌هایی نظیر منع رفت‌وآمد به اماکن خاص یا منع خروج از محدوده خاص، الزام به حرفه‌‌آموزی یا سوادآموزی، الزام به اشتغال در جای خاص و نظایر اینها مجازات‌هایی هستند که از سوی قاضی می‌تواند در کنار مجازات اصلی برای مجرم یا محکوم در نظر گرفته شود تا روند اصلاح فرد با سرعت بیشتری پیگیری شود.
به طور مثال، بر اساس بند (ث) ماده ٢٣ قانون
مجازات اسلامی مصوب ١٣٩٢ دادگاه می‌تواند فردی را که به حد، قصاص یا مجازات
تعزیری از درجه شش تا درجه یک محکوم کرده است، با رعایت شرایط مقرر در
این قانون خصوصا مواد ٧١٤ و ٧١٥ از کتاب پنجم در بحث تعزیرات و مجازات‌های
بازدارنده، به منع رانندگی با وسایل نقلیه موتوری یا تصدی وسایل موتوری به
مدت دو سال تحت عنوان مجازات تکمیلی محکوم کند.
پنابراین همان‌طور که ملاحظه کردید، اگر همکاران محترم قضائی در محاکم نسبت به اجرای بند ث ماده ٢٣ قانون مجازات اسلامی برای همه رانندگانی که مرتکب تصادفات فوتی و جرحی مشمول مجازات مقرر در مواد ٧١٤ و ٧١٥ قانون مذکور می‌شوند، اقدام لازم را انجام دهند و گواهی‌نامه مشمولان مارالذکر مطابق ماده ١٦ قانون رسیدگی به تخلفات راهنمایی و رانندگی ضبط و برای درج در سوابق توسط واحدهای اجرای احکام به راهنمایی و رانندگی ارسال شود، می‌توان شاهد کاهش چشمگیر جرائم ناشی از تصادفات رانندگی بود.
راهکار شما درباره آگاهی‌بخشی به جامعه برای عدم ارتکاب به جرائم رانندگی چیست؟
یکی از این راهکارها، آموزش رانندگان و دیگری افزایش امنیت جاده‌ها و
بهره‌گیری از توان رسانه‌ها در جهت ارتقای آگاهی‌های عمومی آحاد جامعه است.
از طریق رسانه‌های جمعی مانند رادیو، تلویزیون، روزنامه‌ها و جراید عمومی و
به‌تازگی از طریق ارسال پیامک‌های تلفنی و استفاده از اینترنت و شبکه
مجازی می‌توان از وقوع این جرائم جلوگیری کرد.
همچنین برگزاری کلاس‌های آموزشی برای متخلفان نیز می‌تواند مفید باشد. اگرچه راهنمایی و رانندگی برای متخلفان کلاس آموزشی برگزار می‌کند اما این میزان به نظر کافی نیست. از سوی دیگر، می‌توان با ایجاد امنیت جاده‌ای و بهسازی جاده‌ها و مناطق جرم‌خیز از وقوع این حوادث جلوگیری کرد. بنابراین صرف ایجاد محدودیت برای افراد خاطی، نمی‌تواند به بهبود وضعیت تصادفات و بالارفتن کیفیت رانندگی منتهی شود، بلکه باید با اعمال تدابیر آموزشی و اصلاحی و کنترل و نظارت بر شخص خاطی، او را با هنجارهای نقض‌شده آشنا کرد.شرق
