شفا آنلاین>اجتماعی>سلامت>کارشناسان و صاحب‌نظران حوزه سلامت معتقدند که وضع مالیات بر کالاهای آسیب‌رسان به سلامت نظیر دخانیات و نوشابه و ... منجر به کاهش مصرف این اقلام و درنتیجه کاهش بیماری‌ها خواهد شد.
به گزارش شفا آنلاین،به نقل از سپید از طرفی مسئولان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
درکنار توجهی که به این مهم دارند، همیشه نیم‌نگاهی هم به منابع مالی قابل
احصا از طریق وضع مالیات‌های تخصیصی (allocative tax) (فراتر از مالیات بر
ارزش افزوده) بر کالاهای آسیب‌رسان به سلامت داشته و دارند.این نیم‌نگاه زمانی تبدیل به نگاهی جدی شد که طرح تحول نظام سلامت علی‌رغم همه همکاری‌ها و همراهی‌ها در دولت و مجلس، با مشکل حاد کسر منابع مالی مواجه شد تا آنجا که اگر منابع پایدار دیگری برای آن درنظر گرفته نشود، با شکست مواجه خواهد شد.
4 درصد مالیات بر ارزش افزوده به جای کلیه اعتبارات وزارت بهداشت
وزیر بهداشت دولت یازدهم هم که بارها بر این مطلب تاکید داشته است، در یکی از آخرین اظهارنظرهای خود از آمادگی وزارت بهداشت برای حذف کلیه اعتبارات این وزارتخانه در ازای اختصاص درصد مشخصی از مالیات بر ارزش افزوده و مالیات به کالاهای آسیب‌رسان خبر داد.
وی تصریح کرد: «سال گذشته ما پیشنهاد کردیم که این بیست و چند هزار میلیاردی که در اختیار کل وزارت بهداشت (اعم از دانشگاه‌ها، بهداشت، درمان، دارو و غیره) می‌گذارند را حذف کنند و به جای آن مثلا 4 درصد مالیات بر ارزش افزوده را به سلامت اختصاص دهند.» هاشمی ادامه داد: «قرار بود عوارض بر کالاهای آسیب‌رسان را به وزارت بهداشت بدهند ولی من فکر می‌کنم بخشی از آن مثل «سیگار» که می‌تواند سالی 2500 میلیارد تومان آورده داشته باشد، می‌شود در اختیار بیمه‌ها قرار گیرد که آنها هم در تگنا و فشار نباشند.»
ارتباط افزایش مالیات دخانیات و افزایش قاچاق
از طرف دیگر باوجودی‌که مالیات بر مواد دخانی در ایران بسیار کمتر از آن چیزی است که در «معاهده جهانی کنترل دخانیات» به آن تصریح شده است، برداشت‌های متفاوت نمایندگان مجلس شورای اسلامی و حتی اعضای کمیسیون بهداشت و درمان، باعث شده تا طرفداران وضع مالیات خاص بر کالاهای آسیب‌رسان موفقیت چندانی در مجلس کسب نکنند. عده‌ای از نمایندگان مجلس افزایش مالیات بر سیگار را باعث افزایش قاچاق این کالا در کشور می‌دانند.
عابد فتاحی معتقد است که باید به صنعت دخانیات کشور اجازه دهیم با سرمایه‌گذاری و خرید تجهیزات و ماشین‌آلات، سیگار مورد نیاز کشور را تولید کند. نماینده مردم ارومیه و عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی در بیان مخالفت خود با افزایش مالیات بر دخانیات اینطور استدلال می‌کند: «مطالعات جهانی نشان داده افزایش مالیات می‌تواند انگیزه مصرف دخانیات را کاهش دهد. ولی باتوجه به حجم غیرقابل‌توصیف قاچاق دخانیات به کشور، اگر مالیات سیگار افزایش پیدا کند تنها کاری که انجام داده‌ایم، هدایت مصرف‌کنندگان از سیگار ایرانی به سیگار قاچاق است.»
بهانه است
اما وزیر بهداشت با این نظر مخالف است. سید حسن هاشمی در گفت‌وگو با خبرنگار «سپید» گفت: «این موضوع را سازمان جهانی بهداشت در هفتاد کشور مطالعه کرده و از نظر علمی ثابت شده است. البته در کشور نباید قاچاق وجود داشته باشد. وقتی که دستگاه‌های نظارتی و امنیتی ما می‌توانند کوچکترین جنبنده‌ای را رصد کنند، چطور نمی‌شود تریلی‌های حامل سیگار را پیدا کرد؟ بنابراین من فکر می‌کنم که این یک بهانه است.
اگر برای کنترل قاچاق و عوارض بر سیگار و همه کالاهای آسیب‌رسان که سیگار یک قلم از آنهاست عزمی وجود داشته باشد، دیگر نه لازم است که حق بیمه مردم افزایش پیدا کند، نه نیازی هست که از بودجه عمومی برای سلامت آنها هزینه شود. همین «عوارض و مالیات» درعین‌حال که بازدارنده است، از آن طرف هم می‌تواند بخشی از هزینه‌های سلامت و بهداشت و درمان مردم را تامین کند.»
قاچاق به واردات رسمی متصل است
محمدرضا واعظ مهدوی، رئیس انجمن علمی اقتصاد سلامت، هم با این ادعا که افزایش مالیات بر دخانیات باعث افزایش قاچاق می‌شود را نادرست خواند و گفت: «این حرف بسیار غلطی است. اصلا چرا باید در جامعه سیگار قاچاق فروخته شود؟ در جامعه ما 70 میلیارد نخ سیگار در سال مصرف می‌شود که بر اساس گزارش‌هایی که موجود است، 30 میلیارد نخ آن توسط سازمان دخانیات تولید شده است. یعنی 40 میلیارد نخ قاچاق می‌شود. این 40 میلیارد نخ، بیش از 5 هزار تریلی می‌شود. اینها از کجا و چگونه وارد می‌شوند؟
همه سیگارهایی که در مغازه‌ها وجود دارد، برچسب دخانیات دارند. پس کدام یک از آنها قاچاق است؟ و کدام یک قانونی است؟»
معاون توسعه علمی و فرهنگی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی ادامه داد: «این توجیه غلطی است که وارد کننده‌ها برای استمرار واردات و برای اینکه عوارض افزایش پیدا نکند، این توجیهات غلط را انجام می‌دهند. درحالی که امروزه متاسفانه قاچاق به واردات رسمی متصل است.»
واعظ مهدوی در بیان راهکار مقابله با قاچاق خاطرنشان کرد: «برای مقابله با قاچاق باید عوارض سنگین بسته شود و عرضه، حمل، خرید، فروش و نگهداری کالایی که آن عوارض را نداده است، جرم تلقی شود. اگر دستگاه‌های اجرایی ما عزم جدی مقابله با قاچاق بکنند، می‌توانند بر این مسائل غلبه کنند.»
نظرشما
آخرین اخبار