خبر آلودگی هوای دیروز را، دیروز مثل همیشه شرکت کنترل کیفیت هوای تهران اعلام کرد؛ «لیلا نظری» سخنگوی شرکت کنترل کیفیت هوای تهران دیروز گفت که شاخص کیفیت هوا در تهران روز سهشنبه از مرز ١٥٠ فراتر رفت؛ هوای تهران در شرایط ناسالم برای تمام افراد جامعه قرار گرفت.
او از تهرانیها خواست هشدارهای سلامت را جدی گرفته و از فعالیت بدنی شدید در فضای باز خودداری کنند. نظری گفت استمرار آلودگی هوا تقریبا سه هفته متوالی برای مردم نگرانکننده شده است اما «متاسفانه روز سهشنبه با وجود اینکه تعطیل بوده و انتظار کاهش غلظت آلایندهها را داشتیم شاهد افزایش آنها و قرار گرفتن شاخص کیفیت هوا در وضع قرمز یعنی خطر آلودگی هوا برای آحاد جامعه هستیم. شاخص کیفیت هوا در ساعت ٨ صبح سهشنبه ١٥٧ بوده است. در این شرایط توصیه میکنیم شهروندان از حضور غیرضروری در فضای باز خودداری کنند.»
نظری ادامه داد: «امروز ورزش و فعالیت بدنی شدید ازجمله کوهنوردی یا دویدن در بوستانها میتواند برای سلامت همه افراد بهویژه گروههای حساس خطرات جدی به همراه داشته باشد.»
تهرانیها در روزهای گذشته در شبکههای اجتماعی سرشان به شایعات مختلفی درباره وضع آلودگی هوا گرم بود؛ از بالا رفتن شاخص کیفی هوا و لزوم تخلیه تهران تا چرایی بیتوجهی مسئولان به سلامت مردم در روزهای آلودهای که شهرهای بزرگ ایران میگذرانند؛ شایعاتی که هرچند میزان زیادی از آنها صحت ندارد ولی این موضوع را هم دوباره به یاد کارشناسان آورده که این دلیل که اطلاعرسانی درباره آلودگی هوا فقط به روزهای آلوده در زمستان محدود میشود، اطلاعات شهروندان درباره آن بالا نیست و آنها هشدارهای مربوط به آلودگی هوا را جدی نمیگیرند.
رنگهای نمادین مختلف برای انواع وضع هوا و اعداد مربوط به آنها یکی دیگر از اطلاعاتی است که این روزها و به اشکال مختلف بین شهروندان تهرانی دست به دست میشود. رنگها و عددهایی که حالا دانستنشان برای کسانی که در شهرهای آلوده ایران زندگی میکنند، بیشتر از گذشته لازم به نظر میرسد. آنطور که از اطلاعات سازمان محیطزیست و شرکت کنترل کیفیت هوای تهران برمیآید؛ شرایط هوای با شاخص کیفی صفر تا ٥٠ است و با رنگ سبز نشان داده میشود؛ شرایطی که تجربه نشان داده تهران فقط در تعطیلات عید ممکن است به آن برسد. شرایط سالم هوا از شاخص ٥٠ تا ١٠٠ و رنگ آن زرد است و هوا یعنی شاخص کیفی ١٠٠ تا ١٥٠ به رنگ نارنجی و ناسالم برای گروههای حساس است. اما وضع وقتی خطرناک میشود که عدد شاخص کیفی هوا روی عددهای بالاتر از ١٥٠ تا ٢٠٠ بایستند؛ در این صورت رنگ نمادین کیفیت هوا قرمز میشود و هوا در شرایط هشدار برای همه افراد جامعه است؛ یعنی اتفاقی که دیروز افتاد. وضع خطرناکتر اما برای زمانی است که شاخص کیفی هوا عدد ٢٠٠ به بالا را نشان بدهد و این یعنی از ٢٠٠ تا ٣٠٠ کیفیت هوا در وضع اضطرار است و رنگش ارغوانی است و از ٣٠٠ تا ٥٠٠ هوا در شرایط خیلی خطرناک قرار دارد و رنگش سیاه است.
تردد ۲.۵ میلیون خودرو فاقد معاینه فنی درتهران
در دو هفته گذشته اما با افزایش آلودگی هوای تهران و بعضی شهرهای بزرگ و
صنعتی، مسئولان بخشهای مختلف انگشتشان را به سمت یکی از دلایل آلودگی هوا
گرفتهاند.
یکی از این دلایل نقش خودروها در آلودگی هوای تهران است. مثلا همین دیروز «ولی الله آذروش» مدیرعامل ستاد مرکزی معاینه فنی شهر تهران گفته است از ٣,٥ میلیون خودرویی که در تهران تردد میکنند، سال قبل حدود ۵۰۰ هزار دستگاه خودرو در تهران به مراکز معاینه فنی مراجعه کردهاند.
این درحالی است که به گفته او معاینه فنی مستمر و کارآمد ۱۵ تا ۲۰درصد در
کاهش آلودگی هوا نقش دارد: «اکنون بیش از ۲.۵ میلیون خودرو در شهر
تهران تردد دارند که فاقد برگه معاینه فنی هستند. یکی از مباحثی که در
راستای برنامه جامع کاهش آلودگی هوای تهران توسط شهرداری دنبال میشود،
معاینه فنی خودروهاست. متاسفانه از ٣,٥ میلیون خودرویی که در تهران تردد
میکنند، درسال گذشته حدود ۵۰۰ هزار دستگاه خودرو در تهران به مراکز
معاینه فنی مراجعه کردهاند. این درحالی است که قریب به ۵۰۰ هزار برگه
معاینه فنی هم از سایر مراکز که وابسته به شهرداری تهران نیست، صادر شده
است.»
آذروش با بیان اینکه معاینه فنی اهرم حاکمیت است تا وضع ایمنی و آلایندگی
خودروها بهطور مداوم رصد شود، گفت: «۱۴ مرکز معاینه فنی شهرداری تهران با
الگوبرداری از تستهای ایمنی و آلایندگی کشورهای مدرن اروپایی فعال هستند؛
اما متاسفانه بهرغم حساسیت و اهمیت نقش معاینه فنی در کاهش انتشار
آلایندهها و افزایش ایمنی خودرو، شهروندان در معاینه فنی تعلل میکنند.»
او با اشاره به نقش موثر معاینه فنی در کاهش آلودگی هوا ادامه داد:
«با تنظیم نسبت سوخت به هوا در خودروهای کاربراتوری و نیز عیبیابی موتور
خودروهای انژکتوری میزان مصرف سوخت حدود ۱۲درصد کاهش مییابد.»
از طرف دیگر دیروز دبیر انجمن علمی اقتصاد شهری ایران اعلام کرد كه تهران سیامین شهر آلوده دنیا است و گفت آلودگی معلول علتهای زیادی است که مسئولان باید برای آن چارهاندیشی کنند. «محسن طباطبایی مزدآبادی» در نشست «بررسی نقش مدیریت شهری در کاهش آلودگی هوا» گفت که انتظار اینکه مدیریت شهری بتواند مشکل آلودگی هوا را که توسط انبوهی از دلایل و عوامل شکل گرفته حل كند، انتظاری غیرمنصفانه و غیرکارشناسی است: «اگر نگاهی به فهرست ٣٠ شهر آلوده جهان درسال ٢٠١٥ بیندازیم، تقریبا همگی آنها مربوط به کشورهای درحال توسعه هستند و تهران نیز در این ردهبندی در جایگاه سیام آلودهترین شهرهای جهان قرار دارد.»
او با اشاره به اینکه این شهرها نقاط اشتراک دیگری نیز دارند ازجمله اینکه اکثر آنها از پرترافیکترین شهرهای جهان به حساب میآیند، ادامه داد: «تهران در رده هشتم پرترافیکترین شهرها قرار دارد.» مدرس دانشگاه خوارزمی با بیان اینکه به نظر میرسد امری که بیشترین تأثیر را روی آلودگی شهری دارد، برنامهریزی شهری است که در اکثر شهرهای آلوده جهان بهصورت بخشی و با نگرشهای مجزا دیده میشود، گفت: «برنامهریزی شهری به صورت یکپارچه در نظر گرفته شود بسیاری از مشکلات مربوط به آلودگی بهوجود نخواهند آمد.»
باران و برف در راه پایتخت
چشم ایرانیها اما این روزها بیشتر از همیشه به آسمان است؛ بهویژه حالا که
وضع هوا در سه شهر مهم ایران قرمز شده و سازمان هواشناسی تهران از چند روز
پیش میگوید که سامانه بارشی جدیدی در راه ایران است. دیروز هم «احد
وظیفه» مدیر پیشبینی و هشدار سریع سازمان هواشناسی گفت که از بعدازظهر روز
چهارشنبه برای تهران بارش باران، برف و مه پیشبینی میشود: «بررسی و
تحلیل آخرین اطلاعات هواشناسی جوی بیانگر شکلگیری ناوهای در تراز میانی
جو بر روی دریای مدیترانه میباشد که انتظار داریم بهتدریج در اواخر
وقت سهشنبه با انتقال به شرق، از سمت غرب وارد کشور شده و روز
چهارشنبه موجب بارش گسترده برف و باران در غالب مناطق شمال غرب، غرب، جنوب
غرب، مرکز و سپس سواحل شمالی و دامنههای جنوبی البرز و بهطور پراکنده در
شرق و شمال شرق کشور شود.»
او ادامه داد: «انتظار میرود با فعالیت این سامانه در روز چهارشنبه، بهتدریج غلظت آلایندهها در مناطق مرکزی و نیمه شمالی کشور بهطور قابل ملاحظهای کاهش یابد که در تهران از بعدازظهر چهارشنبه آلایندهها کاهش مییابد. با عبور موج تراز میانی از مناطق غرب و مرکزی از اواخر چهارشنبه، در روز پنجشنبه فعالیت بارشی این سامانه با بارش پراکنده محدود به شرق و جنوب کشور خواهد شد.
از بعدازظهر پنجشنبه با ورود موج دوم از شمال غرب و غرب طی پنجشنبه و جمعه ضمن بارش برف و باران در دامنههای زاگرس از شمال غرب تا جنوب غرب کشور، کاهش نسبی دما در نیمه شمالی کشور نیز پیشبینی میشود. همچنین در روز چهارشنبه برای سواحل شمالی کشور، اردبیل، خوزستان، ایلام، شرق کرمان، شرق یزد، نیمه شمالی سیستانوبلوچستان، خراسان جنوبی و شرق خراسان رضوی وزش باد شدید پیشبینی میشود.»
وظیفه درباره وضع هوای استان تهران گفت: «هوای تهران در روز سهشنبه صاف، در پارهای نقاط غبارآلود و در روز چهارشنبه، نیمهابری و غبارآلود در بعدازظهر ابری بهتدریج بارش باران و برف و مهآلود با بیشینه و کمینه دمای ٦ و ٢ درجه سانتیگراد پیشبینی میشود. همچنین برای روز پنجشنبه هوای تهران نیمهابری همراه با مه صبحگاهی خواهد بود و بیشینه و کمینه دمای هوا در این روز ٩ و ١ درجه سانتیگراد پیشبینی میشود.»
افزایش تعداد بیماران قلبی بر اثر آلودگی هوا
حال بیماران قلبی و تنفسی اما این روزها بدتر از بقیه است. «بابک حیدری»
متخصص قلب و عروق دیروز دراینباره گفته است كه افزایش و تداوم
آلودگی هوا موجب افزایش شمار بیماران قلبی و تشدید علایم در افرادی شده است
که دارای زمینه بیماری بودهاند: «آلودگی هوا موجب افزایش شمار بیماران
قلبی شده است.
برای مثال بیمارانی که در حدود دو ماه گذشته با مصرف دارو به وضع پایداری دست پیدا کرده بودند با افزایش و تداوم آلودگی هوا دچار علایم شدهاند. آلودگی هوا موجب افزایش اسپاسم عروق کرونر و کاهش خونرسانی به قلب میشود که این مسائل زمینه تشدید و بروز علایم بیماری قلبی را افزایش میدهد.»
او با بیان اینکه به بیماران قلبی و ریوی تأکید میشود كه از ترددهای
غیرضروری در سطح شهر خودداری کنند، گفت: «اگر مجبور به خروج از منزل شدند
حتما باید از ماسکهای فیلتردار استفاده شود. آلودگی هوا به صورت مستقیم بر
روی ریه و غیرمستقیم بر روی قلب تأثیر میگذارد؛ برای مثال فردی که به
برونشیت مبتلا است بر اثر آلودگی هوا دچار تشدید علایم میشود که این امر
موجب بروز نارسایی در قسمت راست قلب میشود.»
او از بیماران قلبی و ریوی خواست در صورت مشاهده علایم از قبیل سرفه، تنگی نفس، سوزش قفسه سینه، سرفه و ... سریعا به پزشک متخصص خود مراجعه کنند.شهروند