به گزارش شفا آنلاین،احمد محیط‌طباطبایی، پژوهشگر حوزه میراث فرهنگی و قائم‌مقام رئیس پژوهشگاه
میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور می‌گوید: «تمامی
آیین‌های ما که سبب جمع شدن، گردهم آمدن و وفاق افراد در سطح خانواده،
طایفه و درنهایت ملت می‌شود؛ ارزش غیرقابل انکاری دارد. این آیین‌ها، چه
شاد و چه همراه با عزا، از جشن نوروز گرفته تا محرم و تاسوعا و عاشورا همه
از چنین اهمیتی برخوردار هستند».او با اشاره به این‌که شب یلدا شب آغاز زمستان در ایران و طولانی‌ترین شب سال محسوب می‌شود، اظهار می‌کند: «این آیین که یکی از آیین‌های قدیمی فرهنگ ایرانی محسوب می‌شود، با ورود آریایی‌ها به سرزمین ما، مرتبط می‌شود.
یلدا طولانی‌ترین شب است، اما درنهایت به روز می‌رسد؛ روزی که آن را روز میلاد مهر می‌دانند؛ خود یلدا نیز از کلمه میلاد و تولد آمده است».
محیط‌طباطبایی ادامه می‌دهد: «نکته قابل توجه این است که ما در فرهنگ‌مان شبانه‌روز داریم؛ یعنی همیشه از شب به روز می‌رسیم و از تاریکی به روشنایی؛ همان‌طور که شب یلدا نیز به روشنایی و تولد روز می‌رسد، حتی اگر طولانی‌ترین شب سال هم باشد؛ به همین دلیل نیز در این آیین یک ویژگی اساسی وجود دارد و آن هم قصه و قصه‌گویی است؛ همه افراد پیرامون بزرگ خانواده یا طایفه جمع می‌شوند تا او قصه بگوید، این قصه‌ها باعث می‌شود که افراد نخوابند تا به صبح برسند و طلوع آفتاب پس از یلدا را ببینند.»
آیین شب یلدا در سال ۱۳۸۷ تحت عنوان میراث ناملموس فرهنگی در فهرست آثار ملی به ثبت رسید، اما تاکنون خبری در ارتباط با ثبت این آیین در فهرست جهانی یونسکو نبوده است، اما فرهاد نظری، مدیرکل دفتر ثبت آثار سازمان میراث فرهنگی برای نخستین‌بار از اقدام ایران برای ثبت جهانی آیین شب یلدا خبر می‌دهد: «ثبت جهانی شب یلدا در اولویت‌های ما قرار دارد، بنابراین ما فراخوانی را مبنی بر درخواست ثبت جهانی شب یلدا به یونسکو فرستاده‌ایم، این فراخوان اکنون روی سایت یونسکو قرار دارد تا اگر کشوری تمایل به پیوستن به این پرونده دارد؛ آن را به ما اعلام کند.»
او ادامه می‌دهد: «این آیین نه‌تنها این پتانسیل را دارد که به‌عنوان میراث جهانی ثبت شود، بلکه از آن‌جا که دامنه نفوذش محدود به ایران نیست و در کشورهایی مانند افغانستان، تاجیکستان، کردستان عراق، عراق و جمهوری آذربایجان نیز جشن گرفته می‌شود؛ می‌تواند؛ مانند نوروز در قالب پرونده مشترک به ثبت برسد.»
