نظر ایران درباره توافق پاریس مفید، مهم و نسبتا متوازن

معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست با انتشار مطلبی در حساب‌های کاربری خود در شبکه‌های اجتماعی مختلف در این رابطه نوشت: «اجلاس جهانی تغییرات آب‌وهوایی در پاریس واقعه مهمی برای بشریت بود؛ اینکه تمام کشورهای جهان با تفاوت‌های سیاسی، قومی و مذهبی بتوانند بر مشترکات خود برای آینده بشر ماه‌ها مذاکره کنند و در نهایت با اراده و جدیت به یک توافق برسند، مهم است».

معصومه ابتکار همچنین ادامه داد: «١٩٥ کشور توافق کردند که برای نجات کره‌زمین، اقدامات مهمی انجام دهند که البته بی‌نقص نیست ولی برای جلوگیری از رشد دودرجه‌ای دمای زمین مفید به‌شمار می‌رود. اینکه ١٨٠ کشور جهان قبل از اجلاس، مشارکت داوطلبانه خود را اعلام کنند، گام مهمی در شکل‌گیری اجماع جهانی بود».

ابتکار در بخش دیگری از نوشته خود همچنین تأکید کرد: «بعد از توافق١+٥، دنیا به‌سوی همگرایی بیشتری پیش می‌رود و تفرقه‌ای که مولد ناامیدی و افراطی‌گری است، ظاهرا به سمت حاشیه کنار زده می‌شود. اتحاد دنیا بر یک موضوع عادلانه و انسان‌دوستانه را باید به بشریت تبریک گفت و به سازمان ملل که کاری را درست انجام داد و به دولت فرانسه که با وجود شرایط امنیتی و بحران حملات تروریستی با اقتدار کامل مذاکرات را هدایت کرد و به نتیجه‌ای عادلانه و فراگیر رساند. خوشحالم که جمهوری اسلامی ایران از ابتدای این فرایند و از دو سال قبل در تمامی مراحل فعالانه و تأثیرگذار و با هیأت کارشناسی قوی و فرابخشی حضور یافت و از منافع ایران و کشورهای درحال‌توسعه به‌خوبی دفاع کرد. در سطح ملی توانستیم با ابلاغ سیاست‌های کلی نظام توسط مقام معظم رهبری و مواضع محکم رئیس‌جمهوری و مصوبه اقتصاد کم‌کربن زمینه‌های خوبی برای کاهش انتشار و مقابله با آثار گرمایش فراهم کنیم. به علاوه دولت حدود یک ماه قبل کاهش انتشار داوطلبانه ایران را هم تصویب کرد که این گام مهمی برای کشور تلقی می‌شود.

این بخش دیگری از نوشته رئیس سازمان محیط‌زیست در این‌باره است: «بی‌تردید در دنیایی مملو از خصومت و جنگ و نفرت‌پراکنی و ترور، توافق جهانی پاریس گامی مهم در بازتولید امید و انرژی مثبت برای اتحاد و همدلی و تلاش برای آینده‌ای بهتر بوده است. از همه کارشناسان دستگاه‌های مختلف اجرائی و همکاران خوبم در سازمان حفاظت محیط‌زیست به‌خصوص روابط بین‌الملل و معاونت انسانی، دفتر تغییر اقلیم، تشکل‌ها و رسانه‌ها، همچنین صداوسیما که روزی را با عنوان «زمین در تب» به آگاهی عمومی در مورد تغییرات آب‌وهوایی اختصاص داد، تشکر می‌کنم».

همچنین در خبری دیگر مجید شفیع‌پور، رئیس هیأت اعزامی جمهوری اسلامی ایران به بیست‌ویکمین کنفرانس متعهدین به کنوانسیون تغییرات آب‌وهوایی پاریس، در گفت‌وگویی با خبرگزاری فرانسه در رابطه با این توافق گفت: «توافق‌نامه، یک سند نسبتا متوازن بود که دربرگیرنده دیدگا‌ه‌های کشورهای توسعه‌یافته و درحال‌توسعه بود. البته مشابه سایر توافق‌های جمعی و بین‌المللی دربرگیرنده همه نظرات یک گروه خاص نبود ولی به‌عنوان یک حرکت، توانست حرکت میانی مناسبی را برای آینده برنامه‌ریزی کند».

باراک اوباما، رئیس‌جمهوری ایالات متحده آمریکا، به‌عنوان رئیس‌جمهور کشوری که بیشترین حجم گازهای گلخانه‌ای را تولید و منتشر می‌کند نیز ساعتی پس از اعلام توافق جهانی آب و هوایی در پاریس، با اشاره به «اتحاد تمامی کشورها حول یک توافق بلندپروازانه»، از این توافق به‌عنوان تنها بخت جهانیان برای نجات سیاره زمین یاد کرد.

نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند، هم در این رابطه گفت: «توافق پاریس، برنده و بازنده نداشت، بلکه این عدالت آب‌وهوایی است که به پیروزی دست یافت. همه باید برای آینده‌ای سبزتر تلاش کنیم».

توافق‌نامه آب‌وهوایی سازمان ملل روز شنبه پس از دو هفته مذاکرات در پاریس به تأیید نمایندگان ١٩٥ کشور جهان رسید، هدف تغییر اقتصاد برمبنای سوخت فسیلی و کُندکردن آهنگ گرم‌شدن زمین است. طبق این توافق تاریخی که قرار است جایگزین «پیمان کیوتو» شود، برای اولین‌بار تقریبا تمامی کشورهای جهان متعهد به کاهش گازهای آلاینده می‌شوند. این سند جهانی موسوم به «توافق پاریس» در پی آن است که افزایش دمایی کره زمین را تا سال ٢١٠٠ نسبت به دوران پیش از صنعتی‌شدن تا سقف حداکثر دودرجه سانتی‌گراد محدود کند.

این سند درعین‌حال هدف بلندپروازانه‌تر محدودشدن افزایش دما به ١,٥ درجه سانتی‌گراد را نیز در نظر دارد. این امر به‌خصوص مورد درخواست برخی کشورهای کوچک جزیره‌ای است که بالارفتن سطح آب دریاها آنها را تهدید می‌کند.

متن نهایی این توافق که پس از حدود دو هفته بحث و گفت‌وگو ارائه شد، همچنین متضمن کمک مالی کشورهای ثروتمند و توسعه‌یافته به کشورهای درحال‌توسعه برای اعمال تغییرات لازم به‌منظور کاهش انتشار گازهای آلاینده است. براین‌اساس قرار است از سال ٢٠٢٠ کشورهای ثروتمند هرسال صد‌میلیارد دلار به کشورهای درحال‌توسعه به این منظور کمک کنند. کاربرد سوخت‌های فسیلی مانند نفت و گاز دلیل اصلی انتشار گازهای گلخانه‌ای و گرم‌شدن زمین شناخته شده است.

 اکنون با تصویب این سند در کنفرانس COP٢١ تمرکز کار بر تصویب آن در مجالس کشورها قرار می‌گیرد. بنا بر متن این سند، تصویب نهایی و اجرائی‌شدن توافق پاریس مستلزم تأیید آن در مجالس دست‌کم ٥٥ کشور منتشر‌کننده ٥٥ درصد از گازهای آلاینده جهان تا پیش از سال ٢٠٢٠ است. شرق