شفا آنلاین>سلامت>جامعه پزشکی > آسیب‌شناسی(پاتولوژی) و کاربرد آن در آزمایشگاه و تشخیص بیماری‌ها از مدت‌ها پیش مورد توجه بوده است.
به گزارش شفا آنلاین به نقل از سپید ،تشخیص و درمان تمام بیماری‌ها از سرطان گرفته تا دیابت به تبحر متخصص و
صحت آزمایش‌های پاتولوژی وابسته است. بنابراین همین موضوع کنگره‌ها، سمینارها و کارگاه‌های علمی این رشته را متمایز می‌کند. هفدهمین کنگره آسیب‌شناسی و طب آزمایشگاه با هدف تبادل تجربه‌ها و انتقال دانش پاتولوژی در سالن همایش‌های رازی برگزار شد. این همایش برای سومین بار شاهد جشنواره استادان مسلم بهادری و پرویز دبیری، همراه با معرفی مقالات برتر همایش، کتب برتر در زمینه پاتولوژی و معرفی نفرات اول بورد بود.
فلسفه پزشکی، پاتولوژی است!
مسلم بهادری استاد پیشکسوت پاتولوژی در این همایش گفت: « شاید قدمت رشته پاتولوژی به بعداز جنگ جهانی دوم برگردد، و این افتخار برای بنده وجود داشته که سال به سال شاهد شکوفایی این علم باشم. مساله پاتولوژی یک مساله جدی است. همانطور که برای علم فلسفه داریم، فلسفه پزشکی هم پاتولوژی است. پاتولوژی تنها یک تشخیص آزمایشگاهی نیست، گرچه بخشی از خدمات در این بخش قرار دارد. اما تفکر علمی در پزشکی با پاتولوژی آغاز می‌شود. دانشمندانی که در قدیم پایه‌گذار پزشکی بودند، بخشی که تفکر علمی را منصوب می‌کند، پاسخ چرا؟ چگونه؟ چه زمانی؟ است که در بحث پاتولوژی بررسی می‌شود. همانطور که ترقی در علم صورت گرفته، در پاتولوژی هم تحولات زیادی به‌وجود آمده است. امروزه پاتولوژی فقط به عنوان یک کار آزمایشگاهی ساده دیده نمی‌شود. بلکه بخش مهم پاتولوژی نوآوری است.»
وی ادامه می‌دهد: « متاسفانه در تمام رشته‌های پزشکی مشکلاتی وجود دارد. اما در رشته پاتولوژی این مشکلات بیشتر است. بی‌لطفی به پاتولوژی چه از طرف وزارت بهداشت و چه از سوی دانشگاه‌ها و پزشکان فراوان وجود دارد. همین موضوع باعث می شود، عده زیادی از همکاران پاتولوژیست جوان علاقه خود را نسبت به این رشته از دست داده‌اند. مشکلات کاری منجر شده که همه‌ساله عده‌ای از دستیاران پاتولوژیست انصراف بدهند. امیدوارم مشکلات این رشته تقلیل پیدا کند. کار پاتولوژی تجارت نیست، بلکه استخوان بندی و پایه‌های پزشکی مدرن است.
بنابراین باید مراقب باشیم.» بهادری درمورد انجمن آسیب‌شناسی می‌گوید: «این انجمن را غنیمت می شماریم. درسال 1321 فقط دونفر پاتولوژیست دکتر آرمین و دکتر کمالیان در کشور وجود داشتند. امروزه اکثر دانشگاه‌های ما به تربیت پاتولوژیست می‌پردازند و درحال حاضر بیش‌از 1700 پاتولوژیست داریم که مایه افتخار است.»
نقش اساسی آسیب‌شناسی در درمان هدفمند
علیرضا زالی دبیر سازمان نظام پزشکی کشور درمورد اهمیت رشته آسیب‌شناسی گفت: «آسیب‌شناسی به عنوان رشته مادر در طب محسوب می شود. نزدیک به 100سال از عمر رشته نوین آسیب‌شناسی در کشور ما می‌گذرد، تاریخچه آسیب شناسی در کشور ما مقارن با تاسیس دانشکده پزشکی است. این رشته به دلیل تشخیص بیماری‌ها جایگاه ویژه‌ای دارد و امروزه بدون توجه به نگاه عمیق به رشته آسیب شناسی تشخیص بیماری‌ها، غیرممکن است. این رشته در سال‌های اخیر به‌خصوص در ایران تحولات بسیاری داشته است. تقریبا سنگ بنای رسیدن تشخیص و بعد پی‌ریزی اقدامات درمانی و پروتکل‌های بعدی متناسب با تشحیص پاتولوژی صورت می‌گیرد. بنابراین تمام درمان وابسته به آسیب شناسی است. امروزه در طب بحث درمان هدف‌دار مطرح شده است. در کشور ما نیز این موضوع درحال جایابی است. در بحث درمان هدفمند آسیب‌شناسی نقش اساسی را ایفا می‌کند. کشور ما از لحاظ دانش و مهارت متخصصان پاتولوژی هم در منطقه و هم در عرصه جهانی جایگاه خوبی را دارد و پیوستن ایران به آکادمی بین‌المللی پاتولوژی بازهم صحه بر ممتاز بودن دانش و مهارت ایرانی دارد.»
استعداد تشخیص بیماری در ایران خوب است
پریکالا ویجیننداکومار، متخصص پاتولوژی بالینی و تشریحی، استادی هندی‌تبار است که در هفدهمین کنگره آسیب‌شناسی و طب آزمایشگاه ریاست کنگره را برعهده گرفته است. وی می‌گوید: «درهفدهمین کنگره آسیب‌شناسی و طب آزماشیگاه درمورد تازه های پاتولوژی، آموزش و پژوهش در مقوله پاتولوژی و راه‌اندازی رشته فوق‌تخصصی در ایران صحبت شد. اینگونه کنگره‌ها باید بیشتر درایران برگزار شود و استادان خارجی برای مدت کوتاه به ایران بیایند و با دانشجویان رشته پاتولوژی کار کنند و هدف از این بحث نیز انتقال دانش آنها به صورت عملی به متخصصان پاتولوژی ایرانی است.
اگر یک شاگرد به خارج از کشور اعزام شود، آنچنان کارساز نخواهد بود، چراکه یک‌نفر یاد می‌گیرد. اما با آمدن فوق‌تخصصان پاتولوژی از کشورهای دیگر به ایران تعداد زیادی متخصص ایرانی می‌توانند با جدیدترین روش‌های آسیب‌شناسی آشنا شوند و این علم به صورت منسجم‌تر در کشور گسترده شود.» وی درخصوص انتخاب وی به عنوان رئیس هفدهمین کنگره آسیب‌شناسی و طب آزمایشگاه می‌گوید: «از سال‌ها پیش در دانشکده پزشکی شیراز استاد هستم و شاید دلیل انتخاب تیم اجرایی کنگره نیز همین باشد.» وی ادامه می‌دهد: « ایران از لحاظ امکانات و نیروی مستعد برای یادگیری تازه‌ترین دستاوردهای پاتولوژی پتانسیل خوبی دارد. نه تنها پاتولوژی، بلکه در تمام شاخه‌های پزشکی وضعیت ایران درسطح مطلوبی قرار دارد.
بنابراین امکان اینکه بیماری‌ها زود تشخیص داده شود و برای درمان بیماران در اسرع وقت اقدام شود، وجود دارد. باید این پتانسیل شناخته و امکان پیشگیری و تشخیص زودرس فراهم شده و از پیشرفت بیماری‌ها به دلیل تشخیص ناصحیح جلوگیری شود.»
پاتولوژی زمینه تشخیص بیماری
این کنگره در کنار مباحث صنفی و علمی که داشت، با راه‌اندازی بخش ویژه دانشجویی حضور فعال دانشجویان جوان و پژوهشگر را در ارائه مقالات شاهد بود. برای آشنایی بیشتر دانشجویان با مشارکت گروهی آنان در طی دو روز کارگاه مقاله‌نویسی همراه با ارائه مقالات مرتبط مورد بحث و بررسی قرار گرفت. ایمان انصاری، دانشجوی پزشکی و عضو فعال تحقیقات دانشجویی پزشکی است. وی که دبیر بخش دانشجویی این کنگره است، گفت: «امسال برای اولین باراست که پیشنهاد وجود بخش دانشجویی در کنگره پاتولوژی را به دبیران اجرایی و علمی کنگره دادیم که مورد قبول واقع شد.
بعداز آن تبلیغات را آغاز کردیم و درنهایت 70 مقاله از سراسر ایران ارسال شد. این مقالات توسط 12 داور دانشجویی و 3 داور که عضو انجمن پاتولوژی بودند، بررسی شد. از 70 مقاله، 50 مقاله پذیرفته شد که 44 مقاله در بخش پوستر و 6 مقاله در بخش سخنرانی بود. نکته مهم این است که همایش‌های دانشجویی همراه با آموزش در پژوهش است، بنابراین 6 کارگاه دانشجویی داریم که توسط دانشجویان پیشکسوت در زمنیه پژوهش ارائه می‌شود.» وی درخصوص هدف گنجاندن بخش دانشجویی در این کنگره گفت: «آموزش در پژوهش و آشنایی بیشتر دانشجویان پزشکی با رشته پاتولوژی اهداف مهمی بود که سبب شد، بخش دانشجویی در این کنگره جا بگیرد. کم کردن فاصله بین متخصصان پاتولوژی و پزشکان هدف دیگر ما است. دانشجویان پزشکی می‌توانند در دوران دانشجویی با این رویکرد پیش بروند. پاتولوژی و تشخیص بیماری‌ها در طول خدمت پزشکی کاربرد دارد، بنابراین نزدیک شدن این دو گروه باهم، ضروری است.»
نقش پاتولوژی در تشخیص و پیگیری دیابت
یکی از پنل‌های این کنگره مربوط به چالش‌های تشخیص و پیگیری آزمایشگاهی بیماری دیابت بود. علیرضا استقامتی، متخصص غدد و متابولیسم که یکی از اعضای این پنل بود، می‌گوید: « در شرایط فعلی که نقش آزمایشگاه در تشخیص بیماری‌ها بی‌بدیل است و در موارد بسیاری تشخیص صرفا متکی بر انجام آزمایش است. و از سویی پیگیری پاسخ‌های درمانی در موارد زیادی منحصرا از طریق انجام آزمایش‌های مختلف امکان‌پذیر است و به دلیل هزینه‌های قابل ملاحظه انجام آزمایش‌های تخصصی و فوق تخصصی لزوم استانداردسازی و تلاش برای پایایی و روایی آزمون‌های انجام شده بیش‌از پیش ضروری است. با توجه به لزوم آزمایش‌های تخصصی برای برخی بیماران مبتلا به دیابت، آزمایشگاه‌هایی به عنوان مرجع دیابت در بخش‌هایی از کشور انتخاب شوند تا با حمایت وزارت بهداشت، انجمن‌های تخصصی و بخش خصوصی نسبت به اجرای این آزمایش‌ها با هزینه اثربخشی مناسب اقدام کنند. بحث تشخیص دیابت تماما آزمایشگاهی است. یعنی اینکه براساس شرح‌حال و معاینه نمی‌توان تشخیص دیابت را برای فردی قطعی کرد. یعنی ملاک‌ها و معیارهایی که برای تشخیص دیابت به کار می‌روند، آزمایشگاهی است.
بنابراین چنانچه در آزمایشگاه خطا وجود داشته باشد، چه خطای قبل از آزمایش و چه خطای حین آزمایش منجر می‌شود که تشخیص اشتباهی روی دهد. درنتیجه فردی که دیابتی نیست، ممکن است به اشتباه دیابتی تشخیص داده شود. خطاهای قبل‌از آزمایش به شرایطی که آزمایشگاه‌ها باید به بیمار توصیه کنند تا رعایت کند، برمی‌گردد. به عقیده وی: « خطای حین آزمایش خیلی اهمیت دارد. چراکه به ابزار و کیت‌هایی که در آزمایشگاه وجود دارد، مربوط است. کیت‌های آزمایشگاهی باید حتما استاندارد باشد. یکی از آزمایش‌های مهمی که برای تشخیص بیماری دیابت صورت می‌گیرد، اندازهگیری هموگلوبین a1c است. این تست در دنیا استاندارد شده است.
سازمان‌هایی مانند NGSP (برنامه استاندارد ملی Glycohemoglobin) اندازهگیری هموگلوبین a1c را استاندارد کرده‌اند. می‌گویند، کیت‌هایی که مورد استفاده قرار می‌دهید، باید تاییدیه NGSP را داشته باشد. در ایران آزمایشگاه مرجع توصیه می‌کند که کیت‌ها تاییدیه NGSP را داشته باشد. به دلیل تنوع کیت در کشور، نمی‌توان نوع استاندارد آن را تشخیص داد. برخی کیت‌ها از دقت بالا برخوردار نیست. بنابراین دراختیار داشتن و تایید آنها باید با محدودیت روبرو باشد.»
نظرشما
آخرین اخبار