شیرخشک یکی از اساسی‌ترین کالا‌های موردنیاز کشور است که دردسترس‌بودن و سالم‌بودن آن بسیار اهمیت دارد؛ زیرا این کالای اساسی به‌صورت مستقیم با سلامت و جان کودکان و نوزادان در ارتباط است. اما مدت‌زمان طولانی است که کمبود شیرخشک تبدیل به یکی از موضوعات داغ حوزه دارویی شده است؛ زیرا به دلایل گوناگونی تولید و توزیع برخی از برند‌های شیرخشک به‌درستی انجام نمی‌شود. در این راستا برای بررسی دقیق‌تر وضعیت شیرخشک به برخی از داروخانه‌های پایتخت سر زده‌ایم.
بر اساس تحقیقات میدانی، برخی از برند‌های شیرخشک مانند «نان» همیشه و به‌وفور در داروخانه‌ها موجود است، اما برخی دیگر از برند‌های پرمصرف مانند آپتامیل، ببلاک و تروویتال که اکثر پزشکان برای نوزادان تجویز می‌کنند در داروخانه‌ها کمیاب است.
شیرخشک نداریم؛ به داروخانه دیگری سر بزنید
یکی از داروخانه‌داران پایتخت در پاسخ به این پرسش که چرا شیرخشک‌های پرمصرف در داروخانه‌ها موجود نیست می‌گوید: «ما مرتب به شرکت پخش‌کننده زنگ می‌زنیم و تقاضای شیرخشک داریم، اما در اکثر موارد می‌گویند که موجود نیست. یا اگر هم سفارش بگیرند، تعداد خیلی محدودی پخش می‌کنند.» این داروساز در خصوص شیرخشک‌های خاص می‌گوید: «شیرخشک‌های رگولار که به‌زور پیدا می‌شود. شیرخشک‌های رژیمی و خاص هم که در اکثر موارد شرکت‌ها موجودی ندارند. شما به چندتا داروخانه دیگر سر بزنید شاید شیرخشکی که لازم دارید را پیدا کنید.» به داروخانه بعدی سر می‌زنم. کمی به قفسه‌های شیرخشک نگاهی می‌اندازم. اولین چیزی که به چشم می‌آید قوطی‌های آبی‌رنگ شیرخشک نان است که انواع و اقسام در چند قفسه چیده شده است، اما در آخرین طبقه قفسه چند قوطی شیرخشک ببلاک و گیگوز هم به چشم می‌خورد. از تکنسین داروخانه که یک دخترخانم جوانی است سراغ شیرخشک آپتامیل پپتی را می‌گیرم و او در پاسخ می‌گوید: «آپتامیل پپتی نداریم. بعید می‌دانم که داروخانه‌های دیگر هم داشته باشند، چون شرکت موجودی ندارد.» وی در پاسخ به اینکه حالا چه کاری باید انجام داد، می‌گوید: «با پزشک صحبت کنید اگر اجازه داد برند شیرخشک را عوض کنید. به‌جای آپتامیل از گیگوز هم می‌توانید استفاده کنید.»
تور تهران گردی به قیمت یک قوطی شیرخشک.
اما خلاف توضیحات داروخانه‌داران شهر تهران، روز گذشته روابط‌عمومی سازمان غذا و دارو اعلام کرد: «تأمین شیرخشک رگولار در سراسر کشور از ابتدای سال جاری تحت نظارت دقیق و بر اساس نیاز و شرایط هر منطقه به‌منظور حمایت از تولید داخلی و ایجاد ذخایر استراتژیک در کشور انجام شده است.» این ادعا در حالی است که والدین به خبرنگار فارس می‌گویند: «بعضی وقت‌ها شیرخشک در داروخانه‌های محل زندگی‌مان موجود است. اما در مواقعی مجبوریم کل تهران را زیر پا بگذاریم تا شاید یک قوطی شیرخشک مصرفی ما پیدا شود.» البته وضعیت شیرخشک‌های رژیمی وخیم‌تر است.
معما؛ علت کمبود شیرخشک چیست؟
یک منبع آگاه در خصوص کمبود برخی از برند‌های شیرخشک به خبرنگار فارس می‌گوید: «برخی از برند‌های شیرخشک در برخی از استان‌ها و مناطق مصرف بیشتری دارد. شیرخشک توزیع می‌شود، اما به دلیل نامتعادل بودن میزان مصرف به نسبت توزیع، در برخی از مناطق برخی از برند‌های شیرخشک‌ها کمیاب می‌شود!» آیا تنها دلیل کمیاب‌بودن برخی از برند‌های شیرخشک و نایاب شدن برخی از شیرخشک‌های رژیمی فقط به دلیل نامتعادل بودن میزان مصرف است؟ آنطور که داروخانه‌داران سطح پایتخت می‌گویند علت نبود برخی از شیرخشک‌ها در داروخانه، عدم موجودی شرکت است. حتی برخی از داروخانه‌داران ادعا می‌کنند شاید شرکت‌ها برای گران‌کردن شیرخشک آن را توزیع نمی‌کنند. اما سازمان غذا و دارو دلیل این کمبود را اصرار خانواده‌ها به مصرف یک برند خاص مطرح کرده است. علیرضا رستمی مدیرکل فرآورده‌های طبیعی، سنتی و مکمل سازمان غذا و دارو دراین‌خصوص می‌گوید: «بسیاری از خانواده‌ها به دلیل توصیه‌های پزشکی بعضاً غیردقیق، تجربه‌های قبلی یا باور به کیفیت بالاتر، به دنبال برند‌های مشخصی هستند و این مسئله باعث می‌شود احساس کمبود در بازار شکل بگیرد.
اما سید حیدر محمدی رئیس سابق سازمان غذا و دارو در خصوص علت کمبود شیرخشک در کشور نظر دیگری دارد و برخلاف عقیده رستمی می‌گوید: «باتوجه‌به سیاست‌های این سازمان، محصولات تولید داخل مورد حمایت واقع می‌شوند تا مشکلات تأمین شیرخشک به حداقل برسد. به همین منظور در ۷ماهه اول سال جاری در حدود ۱۲۰ میلیون دلار اولویت‌دهی تخصیص ارز برای شرکت‌های تأمین کننده شیرخشک انجام شده است.» وی با بیان اینکه استعلام شیرخشک رگولار از سوی داروخانه‌ها افزایش‌یافته است، گفت: «سازمان غذا و دارو در تلاش است متناسب با نیاز بازار، سیاست‌های ذخیره‌سازی و توزیع را از برند‌های موردنیاز مردم تنظیم کند تا بتوانیم نیاز‌های شیرخشک را به طور کامل پاسخ دهیم.»
آیا مشکل رفع شده است؟
البته چند روزی از صحبت‌های حیدر محمدی می‌گذرد و با وجود تمام پیگیری‌های سازمان غذا و دارو و خبر‌های متعددی که این سازمان از پیگیری‌های روند حل مشکل کمبود شیرخشک منتشر می‌کند، یک داروساز در گفتگو با فارس در خصوص وضعیت شیرخشک می‌گوید: «وضعیت شیرخشک خوب نیست. به جز شیرخشک «نان» وضع شیرخشک‌های دیگر خراب است. امروز به شرکت آپتامیل شیرخشک سفارش دادیم و قرار است ظرف یک هفته آینده برایمان جنس بیاورد. حالا قرار است چه نوع شیرخشکی را در چه تعدادی به ما بدهد خدا می‌داند!»
