فلا نوئیـدهای رهـایی بخـش

       مطالعاتی که به‌تازگی روی مشتقات پوست لیموترش انجام گرفته، توجهات گسترده‌ای را در میان محققین با خود به‌همراه داشته است.

برای مثال در سرطان‌های پستان و کولون هر دو فلاونوئید tagereti- و nobileti- از تکثیر سلولی که در نهایت منجر به تجمع سلولی در فاز G1/S چرخه سلولی می‌شود، پیشگیری کرده، در نتیجه از بروز آپوپتوز جلوگیری نمی‌کند. این یافته احتمالا بتواند پایه‌گذار یک تئوری مفید در درمان تومور باشد، چراکه بدین ترتیب موجب تکثیر سلول به روشی می‌شود که کمتر منجر به بروز مسمومیت و مرگ سلول در بافت‌های نرمال می‌شود. مشابه این یافته در رده سلول‌های سرطان ریه، یعنی سلول‌های A549، H640 و H1299 مشاهده شده است.

بدین ترتیب که فلاونوئید tangereti- در هر سه رده سلولی، فاز G2/M چرخه سلولی را از طریق افزایش بیان p53 و کاهش بیان cdc2 و cyclinB1، متوقف می‌سازد. علاوه بر این، مطالعات نشان می‌دهند که فلاونوئیدهای موجود در پوست لیموترش، علاوه بر مسدود کردن سیکل سلولی، از تکثیر سلول‌ها و پیشرفت آپوپتوز، بخصوص در سرطان پستان نوع تریپل نگاتیو هم پیشگیری می‌کنند. دیگر مطالعه انجام شده روی رده سلولی سرطان پستان، یعنی سلول‌های MCF-7، نشان داد سلول‌هایی که با PMFهای هیدروکسیله شده تحت درمان قرار گرفته بودند، رشد سلول‌ها کاهش پیدا کرده و آپوپتوز رخ داده بود. علاوه بر این، کلسیم داخل سلولی در مقایسه با سلول‌هایی که با PMF به تنهایی تحت درمان قرار گرفته بودند، افزایش یافته بود. با توجه به این یافته و یافته‌های دیگر، پژوهشگران بر این اعتقادند که نوع هیدروکسیله شده PMF ها موثرتر از نوع هیدروکسیله نشده آن است.

        نتیجه مطالعه دیگری نشان داد، زمانی که از داروی دوکسوروبیسین doxorubici- و هسپریدین hesperidin، به ترتیب هرکدام با غلظت 200nM و 100M بصورت ترکیبی در درمان سلول‌های سرطان پستان، یعنی سلول‌هایMCF-7، مورد استفاده قرار گرفت، اتر سیتوتوکسیسیته آن افزایش یافته و آپوپتوز در این سلول‌ها مشاهده شد. استفاده از tangereti- به‌همراه این دارو نیز تاثیر سیتوتوکسیک doxorubici- را از طریق ایجاد مرگ سلولی و توقف فازهای چرخه سلولی، در رده‌های سلولی سرطان پستان یعنی MCF-7 و T47D افزایش داد. Nobileti- این تاثیر را فقط در سلول‌های MCF-7 نشان داد. لازم به ذکر است که doxorubici- یک داروی متداول شیمی‌درمانی برای درمان سرطان پستان است. در یک مطالعه که روی موش‌های آزمایشگاهی صورت گرفت، از یک محصول خوراکی که ترکیبی از 6 فلاونوئید موجود در پوست لیموترش بود، برای این موش‌ها استفاده شد. نتیجه این مطالعه کاهش تعداد سلول‌های توموری در بافت کولون را نشان داد. در این محصول غنی شده با فلاونوئیدها، غلظت PMF ها 0.1mg/m- بود. همچنین پیشگیری از انتقال NF-B به هسته به‌علت بالا بودن محتوای فلاونوئیدی این محصول، به اثبات رسید. یکی دیگر از مکانیسم‌های مولکولی تاثیر فلاونوئیدها در پیشگیری از سرطان، مهار ROS (Reactive Oxyge- Speices) ها و اکسیدان‌های محرک رشد است که کاتالیست‌های اصلی در نمو و توسعه تومور است. Tangerei- که از فلاونوئیدهای پلی‌متوکسیله شده است، با بهبود ویژگی‌های آنتی‌اکسیدانی، مثل کاهش سطح لیپید پراکسیداز، آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی SOD، CAT و GPx و آنزیم‌های غیر آنتی‌اکسیدانی، نظیر GSH و ویتامین‌های E و C از تکثیر سلول‌های سرطانی جلوگیری می‌کند. تمام نتایج مطالعات ذکر شده در مجموع، تاثیر حفاظتی فلاونوئیدهای لیموترش و پوست آن را در ممانعت از تکثیر سلول‌های سرطانی تایید می‌کنند.

       نتایجی که ذکر شد، همگی قطع به یقین این ایده را که ساختار خاص المنت‌های فلاونوئیدها نقش اصلی و کلیدی در در فعالیت‌های دارویی این ترکیبات مفید ایفا می‌کند، تایید می‌کنند.

این المنت‌های ساختاری ویژه فعالیت آنتی‌اکسیدانی این ترکیبات مفید را تعیین می‌کند. ظرفیت مهار رادیکال‌های آزاد به‌طور عمده با فعالیت بالای زیرمجموعه‌های هیدروکسیلی این ترکیبات ارتباط دارد. فلاونوئیدها با دارا بودن گروهای هیدرکسیلی خود، شکلی مسطح داشته که در نتیجه پایداری رادیکال فنوکسیل را در فلاونوئیدها افزایش می‌دهد.

علاوه بر این، گلیکولیزه شدن فلاونوئیدها به‌طور چشمگیری فعالیت آنتی‌اکسیدانی این ترکیبات مفید را در شرایط i- vitro در مقایسه با فرم گلیکولیزه نشده آن کاهش می‌دهد. با این حال، هنوز به مطالعات بیشتری برای درک بهتر ارتباط میان ساختار فلاونوئیدها و فعالیت‌های بیولوژیکی آنها بخصوص تاثیر آنتی‌توموری ترکیبات مورد نیاز است. همچنین، نفوذپذیری فوق‌العاده غشای فلاونوئیدها موجب می‌شود تا دسترسی بیولوژیکی بالایی داشته باشند و همین موضوع موجب برانگیخته شدن علاقه محققین به انجام پژوهش‌های علمی بیشتر در مورد تاثیر این ترکیبات مفید در پیشگیری و درمان بیماری‌های مزمن باشد.