شفا آنلاین>سلامت>پزشکی طبق بررسیها، آنتیبیوتیکها بعد از مسکنها دومین دسته از داروهای پرمصرف کشور محسوب میشوند متاسفانه بسیاری از افراد با ظهور اولین نشانههای سرماخوردگی آنها را بهطور خودسرانه مصرف میکنند.
به گزارش
شفا آنلاین،با توجه به قرارگیری در هفته آگاهسازی
در خصوص مصرف منطقی آنتیبیوتیکها به بررسی درست و غلط مصرف این دسته از
داروها در کشور پرداختیم.
مصرف آنتیبیوتیک در کشور غیرمنطقی است دبیر
کمیته کشوری تجویز و مصرف منطقی داروی سازمان غذا و دارو با غیرمنطقی
دانستن مصرف
آنتیبیوتیکها در کشور میگوید: «اگر بخواهیم
در مورد آمار صحبت کنیم باید گفت، تقریبا نیمی از بیمارانی که برای درمان
به پزشکان عمومی مراجعه میکنند حداقل یک داروی آنتیبیوتیک در نسخه درمانی
خود دریافت میکنند.»
فاطمه
سلیمانی با اشاره به اینکه حدود 3 میلیارد عدد
آنتیبیوتیک در سال مصرف میشود، توضیح میدهد: «این آمار نشاندهنده میزان
مصرف غیرمنطقی آنتیبیوتیک در کشور است. البته لازم است این توضیح را بدهم
که داروها بهطور کلی غیرمنطقی مصرف میشوند. در این روند برخی از
گروههای دارویی مانند آنتیبیوتیکها بیش از حد انتظار مصرف دارند.»
سلیمانی
تاکید میکند: «دلایل مختلفی در هر بخش از عوامل تاثیرگذار در چرخه درمان،
چه در گروه پزشکی و چه مردم، روی روند این موضوع تاثیرگذار هستند و باعث
بوجود آمدن چرخه غیرمنطقی مصرف آنتیبیوتیکها شدند. قابل ذکر است که ایران
نیز مانند سایر کشورها برنامهریزیهای مفصلی در این خصوص انجام میدهد و
منطبق بر آن راهکارهای بینالمللی، برنامههایی برای تجویز منطقی مصرف
آنتیبیوتیکها دارد.»
دبیر
کمیته کشوری تجویز و مصرف منطقی داروی سازمان غذا و دارو، دو گروه مردم و
پزشکان را گروههای هدف برمیشمرد و میگوید: «عمدتا در گروه بیماران و
مردم افزایش آگاهی و دانش در مورد عوارض و مشکلات غیرمنطقی آنتیبیوتیکها
میتواند یک گام بزرگ باشد که تقاضای آنتیبیوتیک در مواقع غیرضروری را
کاهش دهد. همچنین راهکارهای آموزشی مهمترین راهکار در گروه پزشکی است که با
همکاری انجمنها و صاحبنظران برجسته کشوری اقداماتی انجام شده که برخی
اجرایی و برخی درحال اجراست.»
سلیمانی
توضیح میدهد: «علاوه بر آن در حوزه اقدام مدیریتی که بهعنوان یکی از
کارآمدترین حوزههای اقدام درنظر گرفته میشود درحال تبیین دستورالعملهایی
برای تجویز منطقی آنتیبیوتیکها هستیم.»
آمارهای ارائه شده در خصوص مصرف دارو واقعی نیست رئیس
سازمان غذا و دارو نیز در خصوص آمار ارائه شده در راستای مصرف داروها در
کشور به خبرنگار ما میگوید: «گاهی اوقات آماری که در خصوص مصرف دارو چه
آنتیبیوتیک و چه داروهای دیگر در ایران داده میشود، آمارهای غیرواقعی
است. گاهی آمارهایی داده میشود که مردم فکر میکنند بالاترین آمار مصرف
دارو را در ایران داریم که این درست نیست.»
رسول
دیناروند عنوان میکند: «واقعیت این است که ما نه از
نظر تعداد و نه از نظر مبلغ بالاترین مصرف دارو در دنیا را نداریم. اتفاقا
ما جزو کشورهایی هستیم که مصرف بسیار پایین دارویی داریم.» معاون وزیر
بهداشت با چهار دهم درصد خواندن سرانه ارزشی (مبلغی) دارو در کشور در
مقایسه با دنیا میگوید: «با توجه به اینکه ایران یک درصد جمعیت دنیا را
تشکیل میدهد، میتوان گفت از نظر عددی میانگین جهانی را داریم و از نظر
مبلغی هم تقریبا برابر با نصف میانگین جهانی هستیم. علت آن هم این است که
دارو در ایران ارزان است.»
دیناروند
با منطقی و معقول دانستن مصرف دارو در کشور میافزاید: «اما در مورد
آنتیبیوتیکها باید گفت که مصرف ما در کشور غیرمنطقی است. یعنی متاسفانه
در مواردی پزشک نباید آنتیبیوتیک تجویز کند که با این کار عملا به افزایش
مقاومت میکروبی کمک کرده است.»
رئیس
سازمان غذا و دارو با اشاره به اینکه ممکن است در آینده میکروبهایی درست
شوند که دیگر به هیچ نوع آنتیبیوتیکی جواب ندهند، توضیح میدهد: «در این
صورت بیمار و افراد دیگر در معرض خطر قرار خواهند گرفت.» دیناروند همچنین
با اشاره به مصرف غیرمنطقی آنتیبیوتیکها در دام میافزاید: «متاسفانه
مصارف غیرمنطقی این داروها در دامداریها نیز وجود دارد. یکی از معضلات
دیگر کشور ما این است که متاسفانه در دام و طیور نیز مصرف بالایی از
آنتیبیوتیک داریم. این نیز باعث ایجاد مقاومت میکروبی میشود.»
وی
یادآور میشود: «همین چند روز پیش بود که اعلام شد نوعی باکتری در چین کشف
شده که در برابر تمامی آنتیبیوتیکها مقاوم است و حتی داروهایی هم که پس
از کارساز نبودن سایر درمانها به کار میرود نیز بر آن اثری ندارد. پزشکان
نگران آن هستند که این باکتری مقاوم ممکن است در سراسر جهان پراکنده شود و
فهرست عفونتهای درمانناپذیر را طولانیتر کند. این احتمال مطرح شده که
دلیل مقاوم شدن این باکتری، استفاده بیرویه از کولیستین در درمان
عفونتهای دامی در چین بوده است.»
قیمت پایین مصرف بالا معاون
وزیر بهداشت در پاسخ به سوال خبرنگار ما مبنی بر اینکه سهم بالای فروش
آنتیبیوتیک در درآمد صنایع و داروخانهها میتواند عاملی برای مصرف
غیرمنطقی این دارو باشد، میگوید: «داروی آنتیبیوتیک در ایران عمدتا تولید
داخل است و آنتیبیوتیکهای وارداتی خیلی کم و در حد دو تا سه قلم است و
اکثر آنتیبیوتیکها داخلی و تحت پوشش بیمه هستند، یعنی آنتیبیوتیک در
ایران ژنریک است.»
دیناروند
توضیح میدهد: «بنابراین تبلیغ و بازاریابی خاصی که باعث افزایش مصرف توسط
پزشکان یا مردم شود صورت نمیگیرد.» وی معتقد است تجویز منطقی آنتیبیوتیک
توسط پزشکان نیاز به یک اصلاح تخصصی دارد و همچنین خاطرنشان میکند:
«آنتیبیوتیک در کشور قیمت پایینی دارد و این خود باعث زیادهروی در مصرف
آن میشود.»دیناروند در پایان یک بار دیگر تاکید میکند: «بهطور کلی
میتوانم تایید کنم که سرانه مصرف آنتیبیوتیک ما نسبت به کشورهای پیشرفته و
اروپایی بیشتر است یعنی آنها آنتیبیوتیک کمتری نسبت به ما مصرف میکنند.
اما باید گفت ما در مورد داروهایی که مربوط به بیماریهای غیرواگیر است،
مصرف سرانه کمتری داریم.»سپید