ملاحظات بارداري در زنان مبتلابه ام اس

با توجه به اينکه ام‌اس يک بيماري خود ايمني است، آيا بارداري و شيردهي سبب تشديد حمله‌هاي آن مي‌شود؟

اين تصور که بارداري سبب تشديد حمله‌هاي ام‌اس مي‌شود اشتباه است و در طول اين دوره به دليل تغييراتي که در سيستم ايمني مادر اتفاق مي‌افتد، حملات و فعاليت بيماري کم مي‌شود. نگراني ما 3 تا 6 ماه بعد از زايمان است، زيرا در اين دوره فعاليت بيماري افزايش پيدا مي‌کند و احتمال اينکه فرد دچار حمله‌هاي بيماري شود بيشتر مي‌شود.

آيا بارداري تأثير طولاني‌مدت بر روي ام‌اس مي‌گذارد؟

بسياري از خانمها اين تصور رادارند و مي‌گويند به اين دليل که شنيده‌اند بارداري حملات ام‌اس را کاهش مي‌دهد تصميم به بچه‌دار شدن گرفته‌اند. بيماران مبتلابه ام‌اس بايد بدانند بارداري در کوتاه مدت شايد حملات ام‌اس را کم کند اما در ماه‌هاي پس از بارداري زايمان شرايط تغيير مي‌کند. بنابراين به‌هيچ‌وجه توصيه نمي‌کنيم که خانم‌هايي که به اين بيماري دچار هستند به اين تصور که با بارداري بيماري‌شان تخفيف پيدا مي‌کند باردار شوند و در اين مورد حتماً بايد با پزشک‌شان مشورت کنند.

زناني که مبتلابه ام‌اس هستند، با در نظر گرفتن چه ملاحظاتي مي‌توانند باردار شوند؟

نکته اول اين است که زماني که فرد تصميم به بارداري مي‌گيرد بايد زمان مناسبي باشد، به اين معنا که در آن دوران بيماري فعال نبوده و خاموش باشد و روشن است که پزشک شخص مي‌تواند با انجام معاينه، در نظر گرفتن سوابق بيمار و ام‌آرآي، تشخيص بدهد که آيا در حال حاضر بيماري خاموش است و بارداري و دوره بعدازآن خطر کمتري دارد يا بالعکس، در حال حاضر بيماري فعال است و صلاح نيست که بارداري اتفاق بيفتد. بنابراين زنان مبتلابه ام‌اس که تصميم به بچه‌دار شدن دارند حتما بايد با برنامه‌ريزي و مشورت با پزشک خود به اين کار اقدام کنند.

نکته مهم ديگر اين است که ازآنجاکه هيجانات و فشارهاي رواني در بروز فعاليت بيماري ام‌اس و حمله‌هاي آن مؤثر است، پيشنهاد مي‌کنيم مادر تلاش کند در طول دوره بارداري و ماه‌هاي بعدازآن محيط آرام و بي‌تنشي داشته باشد. اضافه‌براين مي‌دانيم که خستگي يکي از عواملي است که فرد را مستعد حمله‌هاي ام‌اس مي‌کند و اطرافيان مادران مبتلابه ام‌اس بايد بعد از زايمان به آنها کمک کنند تا از خواب خوب و استراحت کافي بهره‌مند باشند.

آيا مصرف داروهاي ام‌اس در طول دوره بارداري و شيردهي ادامه پيدا مي‌کند؟

داروهاي ام‌اس در دوره بارداري و شيردهي کاملاً قطع مي‌شوند زيرا بر روي متابوليسم جنين تأثير مي‌گذارند. مصرف تعدادي از اين داروها در دوره بارداري ممکن است باعث بروز کم وزن که جنين و کوچک بودن او در هنگام تولد شوند. در ضمن اغلب اين داروها در شير ترشح مي‌شوند و باوجوداينکه مطالعه‌اي براي چگونگي تأثيرگذاري آنها بر روي نوزاد وجود ندارد، توصيه مي‌کنيم که در دوران شيردهي هم مصرف نشوند.

ازآنجاکه حملات ام اس ممکن است 3 تا 6 ماه بعد از زايمان تشديد شوند، چه زماني توصيه مي‌شود مادر شيردهي را قطع و داروهاي خود را شروع کند؟

مادران بايد بعد از زايمان با پزشک خود همراهي داشته باشند، زيرا او با معاينات و ام‌آرآي مي‌تواند فعاليت بيماري را ارزيابي کند و اگر تشخيص بدهد که بيماري دوباره در حال فعال شدن است، به مادر پيشنهاد مي‌کند که هرچه زودتر شيردهي خود را قطع کند و داروهاي ام‌اس را مجدد شروع کند اما اگر تشخيص بدهد که بيماري فعال نيست و فعلاً خاموش است، مي‌تواند به مادر اجازه شيردهي بدهد و شروع داروها را تا پايان شيردهي به تعويق بيندازد.

ما همواره تأکيد مي‌کنيم مادران شيردهي کامل داشته باشند و در 6ماه اول که شيردهي کامل است و از هيچ غذاي کمکي استفاده نمي‌شود نگراني ما کمتر است، زيرا ديده‌شده است که فعاليت بيماري ام‌اس در خانم‌هايي که شيردهي کامل دارند و از هيچ غذاي کمکي ديگري براي تغذيه نوزادشان استفاده نمي‌کنند کمتر است.

بعد از 6ماه که شيردهي ناقص و غذاهاي کمکي شروع مي‌شود، نگراني ما افزايش مي‌يابد. پس در بهترين شرايط که بيماري فعال نيست، توصيه مي‌کنيم 6ماه شيردهي کامل اتفاق بيفتد، اما بعد از 6 ماه ممکن است ام‌اس فعال شود و اگر هم قرار باشد توصيه به قطع شيردهي و شروع داروها کنيم بعد از 6ماه است.

آيا ممکن است پزشک براي مادر مبتلابه ام‌اس حکم ختم بارداري بدهد؟

ازآنجاکه ام‌اس با حيات کسي منافاتي ندارد، معمولاً مشکلي براي مادر ايجاد نمي‌کند که باعث بشود رأي به ختم بارداري بدهيم، زيرا حکم ختم بارداري در صورتي صادر مي‌شود که خطر جاني براي مادر وجود داشته باشد.

در چه صورتي توصيه نمي‌کنيد زنان مبتلابه ام‌اس باردار شوند؟

اگر مادر چند فرزند داشته باشد و در شرايطي قرار بگيرد که ما احساس کنيم ازلحاظ جسمي و فعاليت‌هاي ذهني صلاح نيست که مسئوليت يک فرزند جديد را بر عهده داشته باشد، پيشنهاد مي‌کنيم که ديگر صاحب فرزند نشود، زيرا گاهي ممکن است شرايط فيزيکي مادر به‌گون‌هاي باشد که نتواند مسئوليت 2 يا 3 فرزند را بر عهده بگيرد و موضوعي که اينجا براي ما مهم است مصالح مادر است.سپید