پروفسور
لرنر، محقق اول پژوهش، اين روش را «رويکردي کاملا نوين براي درمان سرطان»
توصيف ميکند. او ميگويد که تيم تحقيقاتي درصدد آنند تا هرچه سريعتر اين
راه را در انسان نيز آزمايش کنند.
در
پژوهشي براي يافتن آنتيباديهاي درماني (سلولهاي دستگاه ايمني) که به
هدف موردنظر متصل شده و گيرندههاي دلخواه را فعال ميکنند، آزمايشگاه دکتر
لرنر در توليد و بررسي تعداد وسيعي از آنتيباديها پيشگام بوده است.
اين
تيم در صدد يافتن راهي براي درمان افراد فاقد سلولهاي ايمني خاص و يا
برخي فاکتورهاي خوني بوده است. آنها تلاش ميکردند آنتيباديهايي بيابند
که با فعالسازي گيرندههاي فاکتور رشد روي سلولهاي نابالغ مغز استخوان،
بتوانند اين سلولها را به سلولهاي خوني بالغ و تکامل يافته تبديل کنند.
اين
گروه ميگويند که بعضي آنتيباديهاي فعالکننده گيرنده، تاثيرات غيرقابل
انتظاري روي سلولهاي مغز استخوان داشتهاند؛ بهاينصورت که آنها را به
سلولهايي اساسا متفاوت، نظير سلول عصبي، تبديل ميکردند.
تبديل سلولهاي سرطاني به سلولهايي غير سرطاني
محققان
با اينکه دليل اين امر را نميدانستند، حدس زدند که ميتوانند از همين روش
براي تبديل سلولهاي سرطاني مغز استخوان (سلولهاي لوکميا) به سلولهاي
غير سرطاني استفاده کنند.
زماني
که لرنر و همکارانش 20 آنتيبادي فعالکننده گيرنده را که به تازگي کشف
کردهبودند، در بيماران مبتلا به لوکمياي ميلوئيد حاد امتحان ميکردند،
متوجه شدند که يکي از آنتيباديها تاثيري غير معمول بر سلولهاي ميلوئيد
لوکميا داشته است. درصد بالايي از سلولهاي لوکمياي ميلوئيد حاد بر سطح خود
گيرنده ترومبوپويتين را بيان ميکنند. آنتيبادي مورد نظر فعالکننده قوي و
انتخابي اين گيرنده بر سطح سلولهاي مغز استخوان بود.
هنگامي
که اين آنتيبادي در معرض سلولهاي نابالغ اما سالم مغز استخوان قرار
گرفت، سبب شد که اين سلولها به سلولهاي خوني توليدکننده پلاکت
(مگاکاريوسيت) تبديل شوند. اما هنگامي که اين آنتيبادي در معرض سلولهاي
ميلوئيد لوکمياي حاد قرار گرفت، اين سلولها به صورت سلولي کاملا متفاوت به
نام دندريت، که از سلولهاي دخيل در سيستم ايمني نيز هست، تبديل شدند. با
طولاني شدن زمان مواجهه و نيز تحت ديگر شرايط خاص آزمايشگاهي، اين
دندريتها به سلولهاي توسعهيافتهتري مشابه سلولهاي کشنده
Natural killer) NK) تبديل شدند.
نقش سلولهاي NK در از بين بردن سلولهاي سرطاني
سلولهاي
NK نوعي واکنش سريع را در سيستم ايمني شکل ميدهند. اين سلولها ميتوانند
بدون مواجهه پيشين با ويروسها، باکتريها و نيز سلولهاي سرطاني مقابله
کنند.
هنگامي
که اين سلولهاي NK به وسيله روش الکترون ميکروسکوپي مورد آزمايش قرار
گرفتند، بسياري از آنها در غشاي خارجي سلولهاي لوکمياي اطراف خود،
سلولهايي که قبلتر خويشاوندانشان بودند، ريشه دوانده و آنها را نابود
کردند.
در
تسبررسيت آزمايشگاهي، ميانگينِ سلولهاي NK توانستند 15 درصد از جمعيت
سلولهاي ميلوئيد لوکمياي حاد را در طول مدت 24 ساعت از بين ببرند.
نکته
جالب توجه اين است که سلولهاي NK فقط ميتوانند سلولهاي خويشاوند خود را
از بين ببرند. سلولهاي نامربوط سرطان پستان در حضور تعداد زيادي از
سلولهاي NK آسيبي نديدند.
دليل
اينکه چرا سلولهاي NK فقط ميتوانند بر سلولهاي هدف خاص وخويشاوند خود
تاثير بگذارند، هنوز مشخص نيست. گرچه تصور ميشود که آنتيباديهاي ديگر
بتوانند سلولهاي ديگر سرطاني را به سلولهاي NK تبديل کنند.
اين
روش درماني چندين مزيت دارد. اول از همه اينکه اگر از آنتيبادي استفاده
شود، ميتوانند بدون اينکه نياز به تغيير و يا اصلاحي داشته باشند از لحاظ
کلينيکي مفيد واقع شوند. دوم اينکه احتمال بروز عوارض جانبي نسبت به
درمانهاي شيمي درماني که در حال حاضر مورد استفاده قرار ميگيرند بسيار
کاهش خواهد يافت. اين امر به اين علت است که آنتيباديها براي سلولهاي
هدف بسيار انتخابي عمل ميکنند و در نتيجه سلولهاي NK نيز براي سلولهاي
سرطاني مربوطه اختصاصي ميشوند. و در آخر، اگر هر سلول سرطاني اين امکان را
داشته باشد تا به يک سلول NK کشنده تبديل شود، نه تنها جمعيت سلولهاي هدف
سرطاني کمتر خواهد شد بلکه اين خود باعث ميشود که تمام سلولها يکجا از
بين بروند. Medical News Today