روشندلان پاک سرشت

به گزارش شفاآنلاین : نابینایی شرایطی است که فرد به دلیل برخی ویژگی های فیزیولوژیکی یا عامل های عصبی درک بینایی ندارد و باید برای انجام امور شخصی از وسائل کمکی استفاده کند. کم بینایی نیز به میزانی از کاهش دید فرد گفته می شود که عملکرد بینایی او را مختل می سازد به طوری که نمی توان این مشکل را با روش های متعارف پزشکی، جراحی و لوازم کمک بینایی معمولی همچون عینک یا لنزهای تماسی به میزان کافی اصلاح کرد.
سازمان جهانی بهداشت وجود 27 تا 35 میلیون نابینا را در دنیا برآورد کرده است که 90 درصد آنان در کشورهای در حال توسعه و بیشتر در آسیا و آفریقا قرار دارند و بیشتر در منطقه های محروم و روستایی زندگی می کنند.
ﻟﻮﺋﯿﺲ ﺑﺮﯾﻞ فرانسوی که بینایی خود را در سه سالگی از دست داده بود، آموزش به نابینایان را از 1826میلادی آغاز کرد و با اختراع خط برجسته یا بریل توانست نقش تاثیرگذاری را در تحصیل و مطالعه متن های مختلف برای نابینایان ایفا کند. این خط به صورت نقطه های ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﺑﺎ شکل های ﻣﻨﻈﻢ ﺑﺮ روی ﻣﻘﻮای ﻧﺎزک دیده می شود و ﻧﺎﺑﯿﻨﺎﯾﺎن از راه ﻟﻤﺲ آن ﻗﺎدر ﺑﻪ درک و خواندن ﻋﺒﺎرت ها ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد. خط بریل که نخست در ﭘﯿﺎم ﻫﺎی رﻣﺰی ارﺗﺶ به کار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﺪ، ﺑﺎ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ﻫﻤﺮاه ﺑﻮده است و در ﺑﺴﯿﺎری از ﮐﺸﻮرﻫﺎی ﺟﻬﺎن مورد استفاده قرار می گیرد.
وسیله ای به نام عصا از گذشته های دور برای کمک به راه رفتن نابینایان کاربرد داشته است اما استفاده از عصای سفید که امکان دید بیشتر را برای فرد بینا و کاهش آسیب به نابینایان فراهم می کند، پس از جنگ جهانی اول گسترش یافت.
سازمان آموزشی، علمی، فرهنگی ملل متحد(یونسکو) و شورای جهانی نابینایان در 1950 میلادی در جلسه ای مشترک، قانون «عصای سفید» را بررسی و تصویب کردند. در این نشست، 15 اکتبر برابر 23 مهر به عنوان روز جهانی عصای سفید یا روز جهانی نابینایان نامگذاری شد تا با برپایی آیین ها و نشست های مختلف در این زمان، بار دیگر بر اهمیت توجه به روشندلان و ضرورت رسیدگی به مسائل پیش روی آنان و راه های پیشگیری از نابینایی تاکید شود. در بخشی از قانونی که برای روشندلان به تصویب رسیده، آمده است: ﻧﺎﺑﯿﻨﺎﯾﺎن ﺣﻖ اﺳﺘﻔﺎده از تمام اﻣﮑﺎﻧﺎت رﻓﺎﻫﯽ ﻣﻌﻤﻮل را در ﺟﺎﻣﻌﻪ دارﻧﺪ و اﮔﺮ ﺷﺨﺺ ﯾﺎ ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ ﻓﻘﻂ ﺑﺮای ﻧﺎﺑﯿﻨﺎﯾﺎن در اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺴﻬﯿﻼت ﻫﻤﮕﺎﻧﯽ، ﻣﺤﺪودﯾﺖ اﯾﺠﺎد ﮐﻨﺪ ﯾﺎ ﺣﻘﻮق ﻧﺎﺑﯿﻨﺎﯾﺎن ﻋﺎﻗﻞ و ﺑﺎﻟﻎ را ﻧﺎدﯾﺪه ﺑﮕﯿﺮد، ﻣﺠﺮم ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد. دوﻟﺖ نیز وظیفه دارد ﻧﺎﺑﯿﻨﺎﯾﺎن را ﺑﻪ ﻣﺸﺎرﮐﺖ در اﻣﻮر دوﻟﺘﯽ ﺗﺸﻮﯾﻖ نکند ﺗﺎ آﻧﺎن ﺑﻪ ﮐﺎر ﻣﺸﻐﻮل ﺷﻮﻧﺪ. قانون عصای سفید، نابینایان را در شناخت حقوقشان یاری می کند و از جامعه می خواهد حق این افراد را به درستی ایفا کنند.
به بهانه روز جهانی نابینایان با «محمدتقی سرمدی» عضو هیات مدیره موسسه خیریه عصای سفید به گفت و گو پرداختیم.
محمدتقی سرمدی با اشاره به آمار بالای نابینایان کشور، گفت: اکنون میان 200 تا 250 هزار تن نابینای کامل و سه تا 3.5 برابر این میزان، نابینای یک چشمی و در آستانه نابینایی جدی ناشی از حادثه در کشور وجود دارد. حوادث مختلف از جمله چهارشنبه آخر سال که در قالب جشن های پرخطر چهارشنبه سوری رخ می دهد از جمله عامل هایی محسوب می شود که آمار نابینایان را در دو سال گذشته افزایش داده است.
این محقق و ناشر در امور نابینایان و کم بینایان تصریح کرد: بر پایه بررسی های علمی انجام شده 50 درصد نابینایی، پیش از تولد و در دوره جنینی یا در هنگام تولد به دلیل فشار برای خارج کردن نوزاد به روش زایمان سزارین ایجاد می شود. آمار نابینایی ناشی از این دوره اینک با پیشرفت آزمایش های ژنتیکی در هنگام بارداری در حال کاهش است. رعایت نکردن بهداشت به وسیله مادر، تغذیه نامناسب در دوره بارداری و وارد شدن ضربه به شکم از دیگر دلیل های ایجاد نابینایی در جنین به شمار می رود. 50 درصد دیگر نابینایی ها پس از تولد فرد در اثر رویدادهای مختلف به وجود می آید که این امکان در دوره کودکی به دلیل آسیب پذیر بودن فرد بیشتر است. به والدین توصیه می شود مراقبت های لازم را از کودکان خود به عمل آورند و اینگونه احتمال به وجود آمدن مشکل های بینایی فرزندان خویش را کاهش دهند.
عضو هیات مدیره موسسه خیریه عصای سفید، اظهار داشت: بر پایه آمارهای سازمان جهانی بهداشت 90 درصد نابینایی ها در کشورهای در حال توسعه به دلیل فقر فرهنگی رخ می دهد. در ایران نیز اصلی ترین دلیل این امر، مربوط به رعایت نکردن بهداشت فردی است. در شهرستان ها و منطقه های دور افتاده کشور نیز به دلیل بیشتر بودن ازدواج های فامیلی و رعایت نکردن مراقبت های لازم در دوره بارداری، مشکل های بینایی بیشتر رخ می دهد. بسیاری از زنانی که در این منطقه ها زندگی می کنند، به هنگامه بارداری برای معاینه و بررسی وضعیت حاملگی به نزد پزشک نمی روند، در صورتی که تاکید می شود این دسته از زنان باید به صورت ماهانه و در ماه آخر به طور هفتگی، برای انجام بررسی ها و سنجش های مختلف به پزشک متخصص مراجعه کنند.
وی درباره ویژگی های خاص افراد نابینا، گفت: هنگامی که انسان در عضوی از بدن خویش با مشکل رو به رو می شود، برای برطرف کردن برخی از نیازهای خود از دیگر عضوهای بدن استفاده بیشتری می کند. فرد نابینا هم با بهره گیری از قدرت خداوندی، از کوچکترین صداها یا حس لامسه خویش بهره می برد تا بخشی از نیازهای مربوط به کاستی بینایی را جبران کند.
محمدتقی سرمدی درباره وضعیت آموزش افراد نابینا و کم بینا در سال های پیشین تصریح کرد: آموزش این گروه از افراد جامعه در دهه 50 و 60 در شرایط مناسبی قرار نداشت، اما در دهه 70 به دلیل اضافه شدن آموزش و پرورش استثنایی، پیشرفت ها آغاز شد و تا دهه 80 به اوج خود رسید. تعداد نابینایان در دهه 90 به بالاترین میزان خود در طول سالیان پیش رسید که دلیل این امر را می توان در افزایش تصادف ها، مصرف نوشیدنی های الکلی و ناهنجاری های موجود در جامعه دانست.
وی موسسه خیریه عصای سفید را از مرکزهای مهم آموزش و توانبخشی برای نابینایان و کم بینایان عنوان کرد و گفت: این موسسه با همراهی نهادهای مربوط به این امر از جمله بهزیستی و آموزش و پرورش و با ارائه تبلیغ های گسترده برخی از نیازهای این دسته از افراد جامعه را برطرف می کند. بهداشت، تحرک و جهت یابی، آموزش خط بریل، موسیقی، قرآن و هنرهای دستی مختلف از جمله کارگاه و دوره های آموزشی به شمار می رود که به صورت رایگان برای توانبخشی بیشتر این افراد برگزار می شود.
این مولف، محقق و ناشر در امور نابینایان و کم بینایان با بیان اینکه آب مروارید، آب سیاه و وارد شدن ضربه از جمله موردهایی است که در صورت درمان نشدن به موقع، به نابینایی فرد منجر می شود، یادآور شد: افراد جامعه در تمام دوره های سنی باید معاینه های پزشکی را انجام دهند و والدین هم در صورت مشاهده هر گونه نقص یا کاهش بینایی در فرزندان خود به پزشک متخصص مراجعه کنند.
عضو هیات مدیره موسسه خیریه عصای سفید با اشاره به اهمیت فعالیت سازمان های مردم نهاد در کمک رسانی و حل مسائل مربوط به نابینایان، بیان داشت: نابینایی از هنجارهای جامعه است و ضروری به نظر می رسد که چنین مرکزهایی با کمک مردم و نهادهای حمایتگر در راستای تامین برخی از نیازهای آنان برآیند. بنابراین مردم باید در کنار همراهی و همدلی خود و با کمک های مالی، سازمان های مردم نهاد را برای پیشبرد اهدافشان در یاری به نابینایان یاری کنند و حرکت و ادامه راه را برای آنها تداوم بخشند زیرا بهزیستی با افراد معلول مختلفی در ارتباط است و به دلیل داشتن زیرمجموعه های فراوان توان کافی را برای کمک رسانی به این افراد ندارد.
وی اشتغال و فراهم شدن شرایط ازدواج را از اصلی ترین نیازهای نابینایان و کم بینایان دانست و خاطرنشان کرد: این افراد قادر به انجام دادن بسیاری از کارها هستند و پاسخگویی به تلفن، بسته بندی و مشاوره از شغل هایی محسوب می شود که نابینایان و کم بینایان به راحتی می توانند آن را انجام دهند. وسائل ارتباط جمعی، مسوولان و مردم می توانند در انعکاس مشکل های این افراد بسیار کمک کنند و با تلاش برای برطرف کردن نیازهای نابینایان و کم بینایان، آنان را به طرف زندگی بهتر رهنمون سازند. نابینایان در زمینه هایی همچون موسیقی و تحصیل در دوره های مختلف تحصیلی نیز می درخشند و اگر مسائل مربوط به آنها در جامعه به عنوان یک هنجار شناخته شود و با این افراد با ترحم برخورد نشود، موفقیت و استعدادهای بیشتری را از خود نشان خواهند داد.
عضو هیات مدیره موسسه خیریه عصای سفید در ادامه یادآور شد: محمد خزائلی بنیانگذار نخستین مدرسه شبانه در ایران از نابینایانی است که تلاش داشت به بیناها بگوید چطور با فرد نابینا برخورد کنند و در این راه گام های موثری برداشت اما محمدرضا نامنی بنیانگذار موسسه خیریه عصای سفید که نخست بینا بوده است و سپس قدرت دید خود را به مرور زمان از دست داد، در تلاش بود تا با تفکر خاص خود به فرد نابینا بیاموزد که چگونه با افراد بینا روبرو شود و ارتباط برقرار کند.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: حدود نیم سده پیش در سازمان ملل متحد قوانینی درباره حقوق شهروندی، رفت و آمد، کمک به ازدواج، اشتغال و ... برای نابینایان به تصویب رسید که این قانون ها باید به وسیله تمام جامعه های بشری پذیرفته و در طول سال رعایت شود.
محمدتقی سرمدی در پایان گفت: نابینایان و کم بینایان هیچ گاه تلاش را رها نکنند و با تحصیل و یادگیری علوم مختلف به همراه پیشرفت های جامعه کنونی گام بردارند و با به روز کردن اطلاعات خود از جامعه عقب نمانند.ایرنا