آغاز حساسیت غذایی از دوران جنینی
خوراندن
زودهنگام غذاهای متنوع و مختلف به نوزادان، پیش از شش ماهگی و حتی یکسالگی
از عوامل بسیار مهم در بروز حساسیتهای غذایی محسوب میشود، چرا که در این
سنین، هنوز مخاط رودهای تکامل پیدا نکرده و به انواع مواد غذایی واکنش
نشان میدهد.حساسیت غذایی نوزاد حتی ممکن است از دوران جنینی نیز به دلیل
وجود ریشههای حساسیتی در مادر وجود داشته باشد. خانمهای بارداری که زمینه
ابتلا به آلرژی را دارند، باید طی بارداری، مصرف مواد غذایی حساسیتزا چون
تخممرغ، بادمجان، گوجهفرنگی و بادام زمینی را به حداقل برسانند. همچنین
دوری از اضطراب و هیجان برای مادران، در زمان بارداری ضروری است، چراکه
استرس امکان بروز حساسیت را بیشتر میکند.
اغلب علائم رایج آلرژی غذایی عبارت هستند از:
* سوزش دهان
* کهیر، خارش یا اگزما
* ورم لب ها، صورت، زبان و گلو یا بخش های دیگر بدن
* خس خس و گرفتگی بینی یا تنفس سخت
* درد شکمی، اسهال، حالت تهوع یا استفراغ
* سرگیجه، گیجی و یا غش
آنافیلاکسی:
در
برخی از افراد، ممکن است یک حساسیت غذایی، واکنش آلرژیک شدیدی به نام
آنافیلاکسی ایجاد کند. این حالت می تواند باعث بروزعلائم تهدید کننده حیات
شامل موارد زیر شود:
* گرفتگی و تنگی راه های تنفسی
* ورم گلو به طوری که تنفس به سختی امکان پذیر باشد
* شوک و افت شدید فشار خون
* ضربان تند قلب
* سرگیجه، گیجی و عدم هوشیاری
درمان های فوری و اضطراری برای آنافیلاکسی، حیاتی است. عدم درمان می تواند به کما و مرگ منجر شود.
راه های موثر برای شناخت حساسیت غذایی کودک
1-
وقتی یک غذای جدید را به کودک می دهید، حداقل تا سه روز بعد از آن غذای
جدید دیگری به او ندهید تا واکنش بدن کودک را به همان نوع جدید بسنجید؛
مثلا اگر برای اولین بار در روز دوشنبه به کودک خود هلو دادید، این کار را
در روزهای سه شنبه و چهارشنبه تکرار کنید و میوه جدید دیگری در این روزها
به او ندهید تا ببینید آیا کودکتان به هلو حساسیت دارد یا نه.
2- برای اولین بار که ماده غذایی جدیدی را به کودک می دهید توجه داشته باشید که حساسیت غذایی ممکن است در دو زمان رخ دهد:
- برخی غذاها بلافاصله پس از خوردن، سبب بروز حساسیت غذایی می شوند.
- برخی غذاها 1 یا 2 ساعت بعد از خوردن، سبب بروز حساسیت غذایی می شوند.
3- به
علائمی مانند سرفه، عطسه، زدن کهیر، تهوع، گازهای دفع شده، ورم پوست و
اگزما در کودک توجه کنید. این موارد از علایم شایع حساسیت غذایی می باشند.
4- پوشک کودک را پس از دادن هر نوع ماده غذایی جدید، بررسی کنید. اسهال از دیگر علایم بروز حساسیت غذایی در کودک می باشد.
5- به محض بروز یکی از علایم بالا، به پزشک متخصص کودک خود مراجعه کنید. به کمترین علایم هم توجه کنید و آن را جدی بگیرید.
6-
اگر کودکتان با مشکل تنفسی مواجه شد، حتماً با اورژانس تماس بگیرید. اگر
علایم دیگری مانند ورم و قرمزی صورت و لب دارد و یا تهوع و اسهال بعد از
صرف غذا پیدا کرد، حتماً با اورژانس تماس بگیرید، زیرا در برخی موارد، این
علایم در مدت زمان کوتاهی، راه تنفس کودک را مسدود می کنند و ممکن است منجر
به مرگ کودک شوند.
در برخورد با حساسيت چه بايد كرد؟
پزشك
ابتدا بايد شرح حال دقيق از كودك بگيرد تا فهرستي از غذاهايي كه مصرف كرده
داشته باشد تا بتواند ارتباط اين علائم را با ماده غذايي مورد نظر پيدا
كند. تستهاي تشخيصي كه بهصورت تست پوستي و تستهای خونی انجام ميشود هم
ميتواند راه تشخيص را سادهتر كند. بهعنوان مثال براي شيرخواري كه در حال
خوردن شير خشك است در صورتي كه قبلا شير مادر مصرف ميكرده و دچار ضايعات
پوستي مانند اگزماي پوستي شده است اگر شير خشكش بر پايه سويا باشد،
ميتواند كمك كند كه حساسيت به سويا تشخيص داده شود. ضمن آنكه تعداد زيادي
از كودكاني كه حساسيت به شير گاو دارند، حساسيت به سويا نيز دارند. اين
واكنش متقاطعي است كه بين شير و سويا وجود دارد و ميتواند بين موادغذايي
مختلف وجود داشته باشد. براي هر بيماري بسته به شرح حال خانوادگي علائم و
تستهايي كه انجام ميشود تشخيص آلرژي داده ميشود. بهطور كلي و بدون
انجام اقدامات تشخيصی نميتوان گفت كودك اين موادغذايي را نبايد استفاده
كند. در كل رژيمهايي كه داده ميشود كه در آن چند ماده غذايي حذف ميشود،
درست نيست.
نکته
-
تخم مرغ، شیر، بادام زمینی، سویا، آجیل، ماهی، میگو و توت فرنگی بسیار
حساسیت زا هستند. حتماً از پزشک کودک خود بپرسید که در زمان خوراندن این
مواد برای اولین بار به کودک، چه مواردی را باید رعایت کنید.
-
کودکانی که والدین آنها حساسیت غذایی دارند، بیشتر در معرض ابتلا به این
بیماری هستند. لذا در موقع خوراندن موادی که به آنها آلرژی دارید، به کودک
خود، موارد احتیاط را رعایت کنید.
- اگر کودکتان به برخی مواد
غذایی حساسیت دارد، حتماً به پزشک اطلاع دهید. پزشک اطفال ممکن است تست
آلرژی تجویز کند. این تست مشخص می کند که چه نوع مواد غذایی منجر به بروز
حساسیت در کودک شما می شوند.
- بعضی علایم حساسیت غذایی (ذکر
شده در شماره 6) تهدید کننده حیات کودک می باشند. حتماً علایم مذکور را در
نظر داشته و جوانب احتیاط را رعایت کنید.