دوازدهمين کنگره بين‌المللي بيهوشي، مراقبت‌هاي ويژه و درد، در حالي هفته گذشته در تهران برگزار شد که اين حوزه در سال‌هاي اخير با مسائل و چالش‌هاي مختلقي مواجه بوده‌است، از جمله اينکه در سال‌هاي اخير شايعاتي وجود داشت مبني بر واردات داروهاي بيهوشي تقلبي از کشور چين که منجر به فوت چند بيمار شده بود.
پس از بررسي‌هاي مختلف از سوي سازمان غذاو دارو و همچنين انجمن‌هاي
داروسازان و بيهوشي کشور شايعه تکذيب شد و صحت اخبار در هاله‌اي از ابهام
باقي ماند. با گذشت اندکي زمان از حجم اخباري از اين قبيل کاسته شد. دبير
انجمن بيهوشي ايران در باب وجود داروهاي باکيفيت بيهوشي
گفت:« به‌رغم شايعاتي که به وجود آمده بود، در مورد رشته بيهوشي هيچ‌گاه
وجود و مصرف داروي تقلبي و بي کيفيت در بازار تاييد نشد.
چراکه رشته بيهوشي
با ساير رشته‌هاي پزشکي که در مطب فعاليت داشته و نسخه‌هايي براي بيمار
تجويز مي‌کنند و بيمار نيز داروهاي تجويز شده را از داروخانه تهيه مي‌کند،
تفاوت دارد.
داروهاي رشته بيهوشي صرفا در بيمارستان‌ها مصرف شده و تحت
نظارت مستقيم دولت بوده و در نتيجه کيفيت لازم را دارا هستند.» عليرضا
سليمي گفت:« بخش عمده‌اي از داروها از خارج از کشور و از شرکت‌هاي معتبر
دارويي و راه‌هاي قانوني وارد شده و درنتيجه خطر تقلب و تاريخ‌گذاري و ...
وجود ندارد.» محمد مهدي قيامت، رئيس انجمن بيهوشي ايران نيز در واکنش به
شايعات مرگ عده‌اي از بيماران به علت داروي بيهوشي تقلبي گفت:« مرگ برخي از
بيماران به دليل استفاده از داروي بيهوشي چيني اثبات نشد.»
عوارض بعداز بيهوشي و ترس از آن!
اکثر
بيماراني که قرار است تحت عمل جراحي قرار بگيرند، از بيهوشي و درد و عوارض
بعداز آن واهمه دارند. خوشبختانه امروزه علم بيهوشي به سلامت بيمار و
مراقبت‌هاي بعداز اعمال جراحي توجه کرده و مراقبت‌هاي ويژه روزهاي بعداز
جراحي را نيز جزو وظايف متخصصان بيهوشي مي‌داند.
لذا با استفاده از داروها
اين عوارض را که گاه خطرناک نيز بوده‌اند به حداقل رسانده‌ايم. تاجاييکه
امروزه در کشور ما اين موضوع که بيماري از درد شديد بعداز عمل رنج ببرد، به
حداقل رسيده و بيماران با اطمينان بيشتري براي جراحي حاضر مي‌شوند. از طرف
ديگر در کلينيک‌هاي ويژه بيهوشي با بيمار صحبت شده و مشاوره‌اي دريافت
مي‌کند.
بنابراين از ميزان استرس آنها کاسته شده و متخصصان و پزشکان نيز
مي‌توانند خدمات بهتري را ارائه دهند.» سليمي با تاکيد بر ضرورت راه‌اندازي
و توسعه کلينيک‌هاي بيهوشي، خاطرنشان کرد:« در اين کلينيک‌ها افراد توسط
متخصصان بيهوشي ويزيت مي‌شوند و مشکلات آنها به پزشک بيان خواهد شد و اين
مسئله سبب مي‌شود تا ريسک بيهوشي کاهش يابد.
لذا ضروري است تا اين
کلينيک‌ها که به تعداد اندکي در سطح کشور راه‌اندازي شده، رواج بيشتري پيدا
کرده و فراگير شود.» دبير انجمن بيهوشي ايران بر پوشش بيمه‌اي خدمات
کلينيک‌هاي بيهوشي تاکيد کرد و گفت:« در بسياري مواقع ويزيت بيمار در
کلينيک بيهوشي سبب لغو جراحي و يا جلوگيري از انجام آزمايش‌هاي بي مورد
مي‌شود. همچنين اين مسئله توجيه اقتصادي براي دولت و بيمار دارد و
هزينه‌هاي بيمار را نيز کم مي‌کند.»
تدوين پروتکل بيهوشي
محمدمهدي
قيامت، رئيس انجمن بيهوشي ايران نيز با بيان اينکه درسطح کشور کلينيک‌هاي
بيهوشي وجود دارد، گفت: «طبق استاندارد وزارت بهداشت بيمار قبل از ورود به
اتاق عمل بايد ويزيت شود. اما درخواست ما اين است که اين کلينيک‌ها بتوانند
تمام بيماران را قبل از عمل جراحي پوشش دهند. اين حق مردم است که بتوانند
از خدمات کلينيک‌هاي بيهوشي استفاده کنند. لذا اطلاع‌رساني دراين زمينه نقش
خوبي دارد. بنابراين هدف ما اين است که اين خدمت در تمام بيمارستان‌ها با
قوت انجام شود.» وي ادامه داد:« يکي از اقداماتي که بايد انجام دهيم، اين
است که پروتکل ويزيت بيمار قبل از جراحي را براي وزارت بهداشت نوشته تا
جزييات مشخص شود. اين کار باعث مي‌شود بسياري از منابع سلامت که به
آزمايشات و مشاوره‌هاي غيرضروري اختصاص پيدا کرده است، کاهش يافته و در
واقع به نفع اقتصاد سلامت کشور است. »
دانشگاه آزاد پتانسيل تربيت دستيار بيهوشي را ندارد
سليمي درخصوص مشکلات صنفي که درحال حاضر وجود دارد، گفت:« يکي از مشکلاتي که درخصوص رشته بيهوشي وجود دارد، مربوط به تعرفه‌ها است. بسياري از خدماتي که در بيهوشي وجود دارد، هنوز تعريف نشده است. لذا بايدتعريف شده و ارزش‌گذاري شود. از طرف ديگر ميزان ورودي امسال براي دستياران رشته بيهوشي به طور غيرکارشناسي بالا بود. اين موضوع مي‌تواند در آينده، آنها را با صعوبت يافتن شغل روبرو کند.
از سويي زمزمه‌هايي وجود دارد مبني براينکه
دانشگاه آزاد اسلامي نيز متخصصان بيهوشي تربيت کند. اين موضوع هم بايد
کارشناسي دقيق شود. چراکه در حال حاضر پتانسيل تربيت دستيار بيهوشي در
دانشگاه آزاد وجود ندارد. در مورد سهام در بيمارستان‌هاي خصوصي نيز پوشش
قانون مدوني وجود ندارد که بايد توسط ارگان‌هاي مربوط بررسي شده و قانونمند
شود، تا سهام‌بندي بيمارستان‌هاي خصوصي و حيطه کاري متخصصان بيهوشي مشخص
شود.» رئيس انجمن بيهوشي کشور در خصوص ضريب k رشته بيهوشي گفت:« درحال حاضر
تعرفه رشته بيهوشي با جراحي برابر درنظر گرفته شده است، اما قرار بود پايه
هاي بيهوشي دوبرابر شده و در زمان‌هاي ما تغييراتي داده شود که بعدا در
اعلام آنها توسط وزارت بهداشت دستکاري صورت گرفت. دليل آنها نيز افزايش بي
از حد تعرفه رشته بيهوشي بود. البته واقعيت اين نبود. درحال حاضر
توانسته‌ايم چند مورد را در شوراي عالي بيمه اصلاح کنيم. دنبال اصلاح ساير
موارد هستيم که دکتر حريرچي هم قول داد، در روند آنها کمک کند.»
امنيت شغلي متخصصان بيهوشي مغفول مانده است
قيامت با بيان اينکه رشته بيهوشي جزو رشته‌هايي است که بايد سختي کاري را براي آن لحاظ کرد، تصريح کرد:
«متخصصان
بيهوشي همواره در معرض گازهاي شيميايي بيهوشي و پرتوها و آلودگي‌هايي که
در اتاق عمل وجود دارد، قرار مي‌گيرند. هچنين درکنار اين عوامل استرس
بيش‌از حد نيز مي‌تواند سلامت يک متخصص بيهوشي را با مشکل روبرو کند.
بنابراين درخواست انجمن بيهوشي اين است که در برنامه حقوقي آنها صعوبت کار
هم ديده شود.»
بيهوشي ايران در مقايسه با ساير کشورها
قيامت
بيان کرد:« بارها گفته شده که مراکز استان‌ها خدمات خوبي رابراي بيهوشي
سرويس مي‌دهند که شايد درحد کشورهاي اروپايي باشد. اما هرچه از مراکز
استان‌ها دورتر مي شويم، مانند ساير خدمات ديگر در بخش‌هاي مختلف، از کيفيت
خدمات مطلوب بيهوشي نيز کاسته شده و استانداردهاي آن به طور کامل رعايت
نمي‌شود. سالانه چهارميليون عمل جراحي در سطح کشور صورت مي‌گيرد که
پيش‌نياز تمام آنها وجود يک متخصص بيهوشي است. بنابراين متخصصان بيهوشي، به
صورت مويرگي در کشور ارائه خدمت مي‌کنند و از اين لحاظ کمبودي وجود ندارد.
فقط بحث تعرفه‌ها است که با اصلاح آن، متخصصان انگيزه بيشتري براي خدمات
خواهند داشت. در گذشته ميزان شکايت از متخصصان بيهوشي زياد بود. اما در دهه
اخير از ميزان اين شکايات به نحو چشم‌گيري کاسته شده است. به نحوي که در
گذشته اکثر شکايات به دليل پايين بودن امکانات و تجهيزات بيهوشي وارد بوده
است. اما اکنون درصد شکايات از 100 به قعر جدول آمده است.»
از لحاظ تجهيزات بيهوشي از ساير کشورها عقب هستيم
رئيس انجمن بيهوشي کشور در پاسخ در خصوص تجهيزات روز دنيا در رشته بيهوشي گفت:«رشته
بيهوشي به دليل طبيعت خاص نيازمند تجهيزات خاصي است که بايد پيوسته به روز
شود. اين تجهيزات خاص در استاندارد مراقبت بيمار موثر است. لذا وزارت
بهداشت بايد کمک کند تا استانداردهاي خاص در حوزه بيهوشي را به نحواحسن
داشته باشيم. درحال حاضر متخصصان بيهوشي ايراني از نظر كيفيت درمان كه به
مهارت‌هاي حرفه‌اي بستگي دارد، بهترين و با كيفيت‌ترين خدمات را ارائه
مي‌دهند. اين درحالي است كه متاسفانه نسبت به تجهيزات و فناوري روز دنيا
عقب‌تر هستيم، که اين مشکلات بايد هرچه زودتر برطرف شوند.» سپید
