شفاآنلاین:جامعه>سلامت>سابقه فعاليت اورژانس پيش بيمارستاني در ايران به چهلمين سال خود رسيد و با وجود خدمت‌رساني شبانه‌روزي تکنسين‌هاي اين بخش، هنوز تسهيلات، حقوق، مزايا و سختي کار متناسب با مسايل اين شغل وجود ندارد.
به گزارش شفا آنلاین : مصائب مربوط به کمبود نيرو که به جان نظام سلامت ايران افتاده، دامنگير اورژانس نيز شده است تا جايي که به ادعاي رئيس هيات مديره انجمن فوريت‌هاي پزشکي ايران پرسنل اورژانس مجبورند به صورت دوشيفته کار کنند.معاون درمان وزير بهداشت نيز معتقد است که کمبودهاي جدي در زمينه اورژانس وجود دارد و با بيان اينکه 850 پايگاه اورژانس از برنامه پنجم توسعه عقب هستيم، گفت: «اين مسئله زمان رسيدن بر بالين بيمار را افزايش مي‌دهد و حجم کاري پرسنل اورژانس را نيز بسيار زياد کرده است.»
محمد حاجي آقاجاني مشکل اصلي اين حوزه را نيروي انساني عنوان کرد و گفت: «در حال حاضر براي پايگاه‌هاي موجود 7000 کمبود قطعي پرسنل داريم و اگر بخواهيم پايگاه‌هاي جديد پيش‌بيني شده را اضافه کنيم، 7000 نفر ديگر نيز نياز خواهيم داشت.»
وي با بيان اينکه در حال حاضر پرسنل اورژانس دو برابر ساعت موظفي خود کار مي‌کنند و اين در هيچ ارگاني مشابه ندارد، تصريح کرد: «وظيفه ما تامين نيروي انساني است و وزير بهداشت نيز در جلسات متعدد با تصميم‌گيران کشور به طور جدي پيگير اين موضوع هستند.»
البته نمي‌توان انکار کرد که وزير بهداشت پيگير حل اين موضوع است، چراکه در مراسم گراميداشت چهلمين سال تاسيس اورژانس پيش‌بيمارستاني، طرحي را ارائه کرد که خيلي هم بي‌حاشيه نبود. وي که به نظر مي‌رسد از سروسامان يافتن وضعيت اورژانس کشور با سازوکار کنوني نااميد شده است، پيشنهاد استقلال کامل اين بخش را داده و البته تاکيد کرده که نيازي به مصوبه مجلس هم ندارد.
تاکيدي که شائبه دور زدن مجلس از سوي آقاي وزير را در ميان منتقدان تقويت کرد. حسن هاشمي با بيان اينکه پيشنهاد تشکيل سازمان مستقل اورژانس کشور به سازمان مديريت و برنامه‌ريزي ارائه شده است، گفت: «اگر شوراي‌عالي اداري آن را تصويب کند، تشکيل آن به مصوبه مجلس نيازي ندارد.»
وزير بهداشت با بيان اينکه لازم است در کشور سازماني به نام سازمان اورژانس تشکيل شود، خاطرنشان کرد: «بايد تمام اقدامات مانند استخدام، حقوق و برنامه‌هاي اورژانس به صورت متمرکز در آن سازمان ساماندهي شود، درست مانند سازمان غذا و دارو و انتقال خون که هم‌اکنون استقلال پيدا کرده‌اند.»
وي به جلسه هفته گذشته وزارت بهداشت با محمد باقر نوبخت رييس سازمان مديريت و برنامه‌ريزي براي تشکيل سازمان اورژانس اشاره کرد و گفت: «در اين جلسه طرحي در رابطه با ايجاد سازمان اورژانس ارائه شد و کليات آن نيز مورد پذيرش قرار گرفت و اگر ايجاد اين سازمان در شوراي‌عالي اداري کشور تصويب شود، ديگر نيازي به تصويب مجلس براي تشکيل آن نداريم.»
هاشمي جبران کمبود نيروي انساني در اين بخش را چندان اميدوار کننده ندانست و تصريح کرد: «سال گذشته 17 هزار پرستار بازنشسته شد، در حاليکه حتي يک نفر نيز جايگزين نشد.»
وزير بهداشت با دورزدن مجلس به نتيجه نمي‌رسد
اما عضو کميسيون بهداشت و درمان مجلس شوراي اسلامي نظر مساعدي نسبت به طرح جديد وزير بهداشت ندارد. احمد آريايي‌نژاد در گفتگو با خبرنگار سپيد با بيان اينکه تا محتوا و هدف اين طرح به صورت کامل روشن و مشخص نشود، نمي‌توان صرفا آن را رد يا قبول کرد، گفت: «از آنجاکه بودجه لايحه‌هاي تقديمي را دولت تامين مي‌کند، حتي اگر اورژانس تبديل به يک سازمان مستقل شود، بازهم بودجه آن را دولت بايد تامين کند.»
وي با تاکيدبر اينکه کار مجلس نظارت است، تصريح کرد: «اگر متوليان اين طرح بتوانند بدون نظارت ما کار را به پيش ببرند که باعث خرسندي ماست.
اما اينکه آقاي وزير مي‌گويد نيازي به مصوبه مجلس ندارد، به اين معنا است که يا قصد کوتاه کردن مسير را دارد، يا مي‌خواهند مجلس را دور بزند. اگر منظور مورد اول باشد که خالي از اشکال بوده و مجلس نيز به امر نظارت خود مي‌پردازد. اما اگر خدايي ناکرده بحث دورزدن به ميان آيد، بعيد است کار به نتيجه برسد. از همه اين حرف‌ها گذشته محتوا، هدف و روش اجراي اين طرح از اهميت زيادي برخوردار است و اگر به طور کامل و روشن بيان شود، مجلس بهتر مي‌تواند نسبت به آن موضع‌گيري کند.»
اين عضو کميسيون بهداشت و درمان مجلس شوراي اسلامي، شخصيت وزير بهداشت را با عنوان «انسان متشرع» توصيف و خاطرنشان کرد: «گاهي اوقات صحبت‌هايي ازسوي وزير سرمي‌زند که تامل‌برانگيز است.
مثلا براي درمان نازايي مي‌گويد که اگر مجلس تصويب کند، ما حرفي نداريم. مجلس چه چيزي را بايد تصويب کند؟ لايحه يا طرح؟ طرحي که حاوي بارمالي است را که مجلس نمي‌تواند ارائه کند. بودجه لايحه را نيز که دولت مي‌دهد و ما خيلي تلاش کنيم مي‌توانيم تا چند درصد آن را تغيير دهيم.» وي ادامه داد: «بنابراين نمي‌توان گفت اين دست اظهارنظرها با چه هدفي بيان مي‌شود، اما لازم است که اصلاح شود.»
آريايي نژاد با بيان اينکه اگر يک طرح در حالت کلي خوب يا بد باشد، مجلس و دولت به يک اندازه در آن سهيم هستند، تصريح کرد: «اگرچه هردو بايد در خدمت مردم باشيم، اما بايد چارچوب‌ها حفظ شود تا تداخل وظيفه‌اي پيش نيايد. تعريف کار مجلس و دولت مشخص است، اما اينکه براي توجيه عدم توانايي در انجام يک کار، بهانه بياوريم که مجلس بايد آن را تصويب کند، کار درستي نيست.
لذا بهتر است به جاي تخريب يکديگر، از هم حمايت مبنايي انجام دهيم.» وي در بخش ديگري از سخنان خود اضافه کرد: «از لحظه‌اي که حادثه‌اي رخ مي‌دهد و مجروح يا بيماري نياز به مراجعه به مراکز درماني پيدا مي‌کند، خدمات اورژانس نقش اساسي در تسريع امور دارد. اما همه ما مي‌دانيم که در بحث اورژانس با مشکلات اساسي روبرو هستيم.»
وي ادامه داد: «تعريف فعاليت اورژانس مربوط به آن بازه زماني است که شخصي نياز به کمک دارد تا زماني که وي به مراکز درماني تحويل داده شود، اما الان نوعي تداخل و همپوشاني در نظام ارائه خدمت در اين بخش وجود دارد که تعبير قديمي «آشپز دو تا شد» را تداعي مي‌کند. به نحوي که جمعيت هلال احمر مي‌گويد ما فرايند آزادسازي را انجام مي‌دهيم و اورژانس بيمار را حمل کند که در واقع اين يک همپوشاني است که نيازمند نيرويي مضاعف است. لذا اگر بتوان اين نقيصه را برطرف و از اين طريق در نفرات و تجهيزات صرفه جويي کرد، خيلي بهتر است.»
تشکيل سازمان اورژانس ضروري است
انتقادات آريايي‌نژاد درحالي مطرح شد که ديگر عضو کميسيون بهداشت و درمان مجلس شوراي اسلامي نظراتي کاملا متفاوت دارد و تشکيل سازمان مستقل اورژانس را ضروري مي‌داند.
رسول خضري با بيان اينکه به طورحتم تشکيل سازمان مستقل اورژانس درحل مشکلات و معضلات اورژانس به ويژه اورژانس‌هاي بيمارستاني و پيش بيمارستاني بسيار موثر است، گفت: «تشکيل اين سازمان مستقل در کارآمدي سيستم اداري و ساختار اورژانس بسيار موثر بوده و مي‌توان انتظار داشت که با تصويب اين موضوع بسياري از مشکلات درارائه خدمات به بيماران حل شود.»
وي با تاکيد بر اينکه در پي تشکيل سازمان مستقل اورژانس يک شوراي راهبردي جديد منطبق با آخرين استانداردهاي دنيا دربخش اورژانس تشکيل مي شود، تصريح کرد: «هرچند که درنهايت و پس ازتشکيل سازمان اورژانس اين وزارت بهداشت است که براي اين سازمان سياستگذاري مي‌کند؛ چون سازمان اورژانس در اين شرايط به عنوان بازوي راهبردي و اجرايي وزارت بهداشت خواهد بود که فعاليت آن از نظر انسجام و ساختار بازتعريف شده و منطبق با اصول و استانداردهاي دنيا تنظيم مي‌شود.»
خضري تشکيل سازمان مستقل اورژانس را در حل مشکلات اين حوزه ضروري خواند وادامه داد: «در حال حاضر بزرگترين مشکل و خلاء در بخش اورژانس اين است که خدمات ارائه شده ازسوي اورژانس دريايي و هوايي با حد مطلوب فاصله بسياري دارد، همچنين ميزان و تعداد آمبولانس‌هاي جاده‌اي بايد افزايش پيدا کند؛ هرچند که نسبت به گذشته خدمات ارائه شده با کيفيت‌تر شده اما باز بايد تاکيد کرد که همه اين موارد با استانداردهاي جهاني فاصله بسياري دارد.»
در اين ميان رئيس اورژانس کشور تحقق ساختار عمودي در اورژانس را يکي از اهداف طرح جديد وزير بهداشت معرفي کرد. امين صابرنيا که نسبت به بهبود شرايط اعتباري و منابع مالي اين طرح جديد خيلي خوش‌بين نيست، گفت: «هنوز اين طرح به نتيجه مطلق نرسيده و نمي‌توانيم بگوييم که با ايجاد يک شبکه جداگانه، درهاي دولت براي تامين منابع باز مي‌شود.
تامين منابع نيازمند اين است که دولت اشراف بيشتري به اورژانس پيش بيمارستاني و مشکلات آن داشته باشد. شايد يکي از بحث‌هايي که با اين طرح اتفاق مي‌افتد، متمايل شدن نگاه‌ها به سمت توسعه خدمات است.»
امين صابرنيا به تجربه ساير کشورها در اين زمينه اشاره و تصريح کرد: «در کشورهاي مختلف سازمان‌هايي تحت عنوان سازمان اورژانس فعاليت مي‌کنند که کليه خدمات امدادي از جمله آتش‌نشاني، اورژانس پيش بيمارستاني و امداد و نجات را به عهده مي‌گيرند،لذا نگاه کلان ما به اين سمت است که خدمات امدادي ما از اول تا آخر به شکل مناسب انجام شود.»
وي با تاکيدبر اينکه اورژانس نيازمند چابک‌سازي است، خاطرنشان کرد: «اورژانس نياز به يک تفکر تخصصي دارد و رفتار مديريتي آن بايد از بالا به پايين با يک تعريف خاص از بايدها و نبايدها انجام شود.
اين مهم نيازمند يک زيرساخت، نيروي تخصصي و همچنين برنامه مناسب است.» صابرنيا عمودي نبودن ساختار را يکي از مشکلات حال حاضر اوژانس معرفي و تصريح کرد: «متاسفانه رفتار رئيس اورژانس در دانشگاه‌ها و شبکه‌ها به شکل عمودي اجرا نمي‌شود؛ مثلا ممکن است رئيس شبکه تصميماتي بگيرد که براي خدمات اورژانس مناسب نباشد.
ازسوي ديگر منابعي که براي اورژانس لحاظ مي‌شود، متناسب با خدمتي که انجام مي‌‌گيرد نيست و تامين منابع نيز تنها از طريق دولت است؛ در صورتي‌که منابع بايد از محل خدماتي که اورژانس در داخل شهرها يا جاده‌ها انجام مي‌دهد نيز تامين شود.»
نظرشما
آخرین اخبار