اغلب 3000 بيمار در کلينيک مراقبت فراگير بيمارستان ماتر که به درمان HIV/AIDS
اختصاص دارد، از آلونکنشينهاي مجاور ميآيند. اين کلينيک تقريبا بهطور
کامل با پول اهداکنندگان، عمدتا «طرح اضطراري برطرف کردن ايدز» (REPFAR) رئيسجمهوري آمريکا اداره ميشود (گريس، 32 ساله، مادري بيوه ساکن زاغه نيائو فوئاتا در نايروبي است).
پشتيباني مالي اهداکنندگاني مانند REPFAR
و بنياد جهاني مبارزه با ايدز، سل و مالاريا به ميليونها نفر افرادي
مانند گريس کمک رسانده است. براساس گزارش سازمان ايدز ملل متحد (UNAIDS)، شيوع HIV
در ميان بزرگسالان در کنيا از اواسط دهه 1990 تقريبا نصف شده و در سال
2014 به3/5 درصد رسيده است. حدود 60 درصد از بودجه سالانه بهداشتي 25/1
ميليارد دلاري کنيا صرف مقابله با HIV/AIDS ميشود و از اين مقدار، حدود سهچهارم از منابع بينالمللي فراهم ميشود.
بااينوجود، HIV/AIDS
علت اصلي مرگومير در کنيا باقي ميماند و مسئول تقريبا سه مورد از هر 10
مورد مرگومير در اين کشور شرق آفريقا است. دادههاي دولتي در سال 2014
نشان ميدهد 6/1 ميليون نفر کنيايي به ويروس ايدز مبتلا هستند.
از طرف ديگر، اين تمرکز بيش از حد بر ايدز به قيمت بيتوجهي به ساير بيماريها تمام شده و نظام بهداشتي عمومي در فراهم آوردن مراقبتهاي بهداشتي در زاغهنشينها و نواحي دوردست دچار مشکل شده است.
يک کارمند
کنيايي که با يک خيريه ايدز کار ميکند و نخواست نامش برده شود، گفت: «ما
بايد موضوعات مربوط به سلامت توليدمثل و HIV را همراه ديگر نکات موردتوجه قرار دهيم. خدمات براي مبتلايان به ويروس ايدز شتاب گرفته است، اما بقيه بيماريها فراموش شدهاند.»
نظام بهداشتي قويتر
اهداف جديد توسعه پايدار سازمان ملل (SDG)
که قرار است که در اجلاس رهبران جهان در اواخر اين ماه مورد موافقت قرار
گيرد، بر اساس «اهداف توسعه هزاره» يعني کاهش مرگومير مادران و پايان دادن
به اپيدميهاي ايدز، سل و مالاريا تا سال 2030 است.
يک هدف ايجاد پوشش بهداشتي همگاني- خدمات بهداشتي با کيفيت بالا و ارزانقيمت- و جذب، آموزش و گردآوري کارکنان بهداشتي است.
کارشناسان
ميگويند، اگر کنيا و ساير کشورهاي درحالتوسعه بخواهند به اهداف توسعه
پايدار برسند، لازم است سرمايهگذاريهايشان را از بيماريهايي مانند HIV
بهسوي تقويت نظامهاي بهداشتي ببرند. گرچه خدمات براي مادران و کودکان
زير پنج سال و سرويسهاي اورژانس در کنيا به طور اسمي رايگان هستند، اما
تسهيلات دولتي بدون بودجه کافي با فشار شمار زياد بيماران روبرو هستند و
بيماران را مجبور ميکنند که خودشان داروهايشان را بخرند.
گريس
و دخترش هنگامي که در بيمارستان دولتي مباگاتي در نايروبي پذيرش شدند،
مجبور شدند که روي زمين بخوابند، زيرا همه تختها پر بودند.
رسانه
هاي محلي گزارشهاي مبتني بر مرگ بيماران به علت اعتصاب مداوم پرستاران
برسد عدم پرداخت دستمزدها دادهاند. روحيه کارکنان پايين است و بيماران
اغلب از بدرفتاري کارکنان شکايت دارند. کارشناسان ميگويند، کنيا براي
ساختن يک نظام بهداشتي بهتر بايد مراقبتهاي پيشگيري و در سطح اوليه را در
اولويت قرار دهد.
پيتر
کيمو، رئيس اداره سياستها، طراحي و تأمين مالي مراقبتهاي بهداشتي در
وزارت بهداشت کنيا گفت، نيمي از بودجه بهداشتي کنيا به علت ناکارآمدي و
فساد تلف ميشود. سازمان جهاني بهداشت تخمين ميزند که در سطح جهاني 20 تا
40 درصد بودجههاي بهداشتي تلف ميشوند.
ژوزف
کوتزين، کارشناس تأمين مالي بهداشت در سازمان جهاني بهداشت گفت: «برنامه
کاري در 10 تا 15 سال آينده... درواقع افزايش بهرهوري است و نه افزايش
درآمدها.»
براي مثال، يک متخصص تغذيه که براي مشاوره به بيماران HIV درباره رژيمهاي غذاييشان استخدام شده است، ميتواند براي دادن مشاوره به بيماران ديابتي و زنان باردار نيز به کار گرفته شود.
مورد ابولا
تحليلگران
ميگويند، پشتيبانان مالي که به اهداي پول براي برنامههاي بهداشتي
ميپردازند، نياز به تمرکز بيشتر بر تصوير درازمدت سلامت دارند و بايد
انعطافپذيري بيشتري در تأمين اعتبارات داشته باشند.
ناردوس
بکله-توماس، هماهنگکننده کمکهاي انساني در کنيا و دستيار سازمان ملل
دراينباره گفت: «هنگاميکه بحراني بهداشتي مانند شيوع ابولا وجود دارد،
همه افراد بسيج ميشوند و بهآساني ميتوان پول به دست آورد.»
حدود
70 درصد از اعتباراتي که سازمان ملل در فاصله سالهاي 2009 تا 2013 هزينه
کرده است، صرف موارد اضطراري، مانند گرسنگي و جابهجايي جمعيتي ناشي از
خشکسالي شده است
او گفت: «بهجاي اين کار، ما بايد انرژي و منابعمان را صرف پيشگيري از اين بحرانها کنيم.»
براي حل اين مشکل، اصلاحاتي در حال انجام است. PEPFAR در کنيا برنامه «کنيا فارما» (Kenya Pharma) که يک نظام درمانمحوراست که بهوسيله «سازمان ايدز ايالاتمتحده» (USAIDS)
براي تحويل داروهاي ايدز برپاشده است، کنار ميگذارد و بهجاي آن، در حال
سرمايهگذاري در زنجيره فراهم آوري اين داروها بهوسيله دولت کنيا است.
بااينحال مشکلاتي بهجاي ميمانند.
کيمو
از وزارت بهداشت کنيا گفت، حدود 60 درصد کمکهاي اهدايي به کنيا، خارج از
بودجه بهداشتي کشور است، بهاينترتيب اين مبالغ صرف مواردي ميشود که در
راهبرد پنجساله بخش بهداشت دولت قرار ندارند.
وجود
فساد در کشورها باعث ميشود، براي اهداکنندگان سادهتر باشد که هزينه شدن
کمکهاي مالي و موفقيت در رسيدن به اهداف موردنظر را از طريق برنامههاي
مستقل دنبال کنند.
عوامل دگرگون ساز
پوشش بهداشت همگاني ميتواند عاملي تسريعکننده در بهبود شاخصهاي بهداشتي در ميان جمعيتهاي فقير و فراموششده باشد.
سازمان
جهاني بهداشت ميگويد، حدود يک ميليارد نفر در سراسر جهان نميتوانند به
مراقبتهاي بهداشتي موردنيازشان دسترسي يابند و 100ميليون نفر در سال
درنتيجه هزينههاي مصيبتبار مراقبتهاي بهداشتي به زير خط فقر رانده
ميشوند.
به
گفته مقامات کنيا، 37 درصد هزينه مراقبتهاي بهداشتي در کنيا را بيماران
بايد از جيب خود بپردازند که بيش از همه به افراد فقير ضربه ميزند، 35
درصد ديگر هزينهها را اهداکنندگان تأمين ميکنند و فقط 28 هزينهها را
دولت پرداخت ميکند.
کيمو
گفت، دولت قصد دارد بيمه بهداشتي اجباري به اجرا درآورد که به همه
کنياييها امکان ميدهد، خدمات بهداشتي را از 4000 مرکز بهداشتي دولتي و
6000 مرکز بهداشتي خصوصي دريافت کنند. او افزود: «مراکز پزشکي دولتي براي
بهبود بخشيدن به خدماتشان بايد امتياز دريافت کنند، بهطوريکه براساس
شمار بيماراني که درمان ميکنند، به آنها پول پرداخت شود.»
اهداف توسعه پايدار بدون جابهجا کردن کانون تلاشها به سوي اقدامات مراقبتهاي بهداشتي اوليه مانند کارزارهاي واکسيناسيون، محقق نخواهد شد.سپید