رژیم غذایی تک وعده ای آری یا نه؟

آیا تمامی افرادی که وزن مطلوبی دارند تنها یک وعده در روز غذا می خورند؟ حتی اگر موفق شوید تا چه زمانی می توانید به این شیوه غذایی ادامه داده و خسته نشوید؟

درصد بالایی از افرادی که این روش کم کالری را امتحان می کنند درمی یابند که این کار را تنها برای یک مدت کوتاه می توان انجام داد. به لحاظ جسمانی و روانی مصرف یک وعده غذایی در روز برای سلامتی شما درست نیست، به ویژه آنکه خیلی از افراد چاق شاید سال های طولانی علاقه وافری به غذا داشته و از صبح برای وعده های غذایی ناهار و شام خود نقشه می کشند . لذا طبیعی است که قادر نخواهند بود این شیوه غذایی را برای مدت طولانی ادامه دهند..

در چنین رویه ای احتمالا سطوح قند خون به غیر از چند ساعت اول پس از صرف غذا ، در اکثر اوقات روز پایین می باشد. این رژیم می تواند منجر به خستگی، گیجی ، کاهش تمرکز و مشکلاتی از این قبیل شود. علاوه بر این از آنجا که ساعات طولانی غذایی نمی خورید ، این می تواند باعث ناراحتی های گوارشی و حتی زخم معده و اثنی عشر بشود.

در چنین رژیمی وابستگی های روانی ناشی از گرسنگی معمولا برای 2 هفته نخست و در مواردی بیشتر از آن نیز وجود دارد. مطالعات نشان می دهد که پس از این مدت ،این فشار گرسنگی محدود و یا حتی ناپدید می شوند. اما همان زمان کوتاه  ودو یا سه  هفته معمولا برای تسلیم شدن و ترک رژیم غذایی کافی است. تاسف بارتر آنست که بدنبال این دوره کم خوری کوتاه مدت، معمولا دوره های پرخوری برنامه ریزی نشده ای ایجاد می شود که در مدت زمان کوتاهی وزن شما را در میزان بالاتری نسبت به وزن اولیه قرار می دهد.

هنگام رژیم غذایی اگر چه انتظار می رود که شما وزنتان را در طی یک دوره کم نمایید، ولی مواد حیاتی مورد نیاز بدن از جمله ریز مغذیها باید تامین گردد. رژیم ها و رفتارهای غذایی نا متعادل مانند رژیم یک وعده ای معمولاً تامین این ریز مغذی ها که آهن یکی از مهمترین آنهاست را دچار خدشه می نماید، که در نتیجه آن کم خونی و نیز مشکلات پوستی رایج می باشد.

نکته اساسی دیگر آن است که وقتی چاق ها تصمیم به حذف وعده های غذایی می گیرند، در وعده های بعدی همان حجم از انرژی و گاه بیش از آن را دریافت می نمایند. علاوه بر این، افراد چاق معمولا برای حذف وعده های غذایی، وعده های صبحانه و نهار را حذف می کنند. اتفاقا این یکی از عادات غذایی خیلی از افراد چاق است که در صبح اشتهایی برای خوردن ندارند و بعبارت دیگر این افراد حاضرند از صبح تا عصر مواد غذایی چندانی نخورند ولی از غروب آفتاب هیچ کنترلی بر میزان غذای دریافتی خود ندارند.

شیفت غذای خوراکی از صبح به عصر و شب معمولا بصورت یک مشکل اولیه برای خیلی از چاق ها وجود دارد، رژیم تک وعده ای همین عادت غلط را به عنوان درمان چاقی برای آنان مطرح می کند. واقعیت آن است که اولا این افراد  معمولا حجم بیشتری از مواد غذایی را در هنگام عصر و شب دریافت می نمایند. ثانیا: از نظر سوخت و ساز ، تجمع وعده های غذایی در بعد از غروب آفتاب حتی اگر در میزان کلی انرژی دریافتی روزانه تغییری ایجاد نشود، باعث افزایش وزن خواهد شد.

آفت اصلی برای کنترل اشتها، آن است که شما در نهایت خستگی و گرسنگی سر سفره غذا بنیشینید. در نظر بگیرید شما یک روز از صبح غذا نخورده اید و شب هنگام در خستگی و گرسنگی کامل بر سر میز غذا حاضر می شوید. در این هنگام هیچ توصیه ای برای شما بازدارنده نخواهد بود و شما غذای زیادی را می خورید بدون آنکه واقعا بدان نیاز داشته باشید. در رژیم های یک وعده ای نیز حتی اگر در کوتاه مدت شما حجم غذای دریافتی را کنترل نمایید، بعد از مدتی  اشتهای کاذب شما در هنگام شام نهایتا به چاقی بیشتر خواهد انجامید.
بررسیهای بعمل آمده نشان داده اند که تقسیم وعده های غذایی به وعده های کوچک و متعدد، سیستم هضم، جذب ومتابولیسم بدن را بهتر تنظیم می نماید و نهایتا باعث کاهش وزن مطلوبتر خواهد بود.

 لذا اگرچه طبیعتا کالری دریافتی در چنین رژیمی در مدت کوتاه ممکن است محدود باشد، ولی روش های ساده تر و سالم تر دیگری نیز برای خوردن و لاغر شدن وجود دارد. پس توصیه اساسی آنست که از روشهای صحیح برای کنترل وزن خود بهره جویید که کاهش وزن متناسب و بدون عارضه را تجربه نمایید.

دکتر مهدی شادنوش-متخصص تغذیه بالینی و رژیم درمانی