شفا آنلاین>سلامت>خيليها معتقدند اين مكملها تبليغشان روی ديوارهاي داروخانه هم نفاخ است و گاز شکمشان را زياد ميكند. آيا اين مكملها واقعا نفاخ هستند؟
به گزارش شفا آنلاین،دل دردهای دائمي، سر و صداهاي شكمي و بوهاي مزاحم از كجا به شكمتان وارد ميشوند؟
در منزل، محل كار و مهماني حتما ديدهايد كساني را كه بعد از صرف غذا
دنبال قرص يا شربتي براي از بين بردن نفخشان ميگردند. با اين وجود اغلب
اين افراد هنوز ضرورت درمان و پيدا كردن راهي هميشگي براي رها شدن از
دلدردهاي ناشي از نفخ و صداهاي شكمي را درك نكردهاند و عادت كردهاند با
ناراحتيهاي گوارشيشان يك عمر زندگي كنند.
دكتر سيدمحمود
اسحاقحسينی، فوق تخصص گوارش كبد، عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي تهران و
رئيس بخش داخلي بيمارستان امير اعلم ميگويد اگر شما هم يكي از اين افراد
هستيد، هرگز نبايد از كنار اين صداهاي مزاحم و بوهاي آزاردهنده ساده
بگذريد. او در ادامه اين مطلب ميگويد كه چرا هيچ وقت نميتوانيد بعد از
خوردن غذا آرامش داشته باشيد و راههاي خلاص شدن از نفخ را هم با شما
درميان ميگذارد. در صفحه بعد هم پیشنهادهای طب سنتی را برای حل این مشکل
خواهید خواند.
ماجرا چيست؟
نفخ،
يكي از علائم سوءهاضمه است كه بر وجود مشكلي در سيستم گوارش دلالت
ميكند. معمولا فردي كه دچار اين مشكل شده باشد، از احساس نامطبوع پري شكم
يا سنگيني و سوزش سر دل شكايت ميكند. درواقع جمع شدن گاز درون شكم باعث به
وجود آمدن نفخ و ناراحتيهاي ثانويه آن ميشود. اين گاز از نظر تجزيه
شيميايي هيچ تفاوتي با هوا ندارد. فقط تجمع آن جايي در دستگاه گوارش عملكرد
طبيعي بدن را مختل ميكند و فرد را آزار ميدهد. چهار دليل عمده نفخ ايجاد
ميكنند؛ اول: بلعيدن هوا، دوم: رشد بيش از اندازه باكتريها در بدن، سوم:
پوشيدن لباسهاي تنگ و چهارم: اضطراب.
هورت نكشيد
بلعيدن
هوا يكي از علتهاي اصلي به وجود آمدن نفخ است. شايد قدري عجيب به نظر
بيايد كه چطور ممكن است كسي هوا را ببلعد؟ اما اگر در طول روز روي نحوه
آشاميدن مايعات دقيقتر شويد به پاسخ سوال دست خواهيد يافت. وقتي بسيار
تشنه هستيد و به آب ميرسيد، جرعههاي پياپي مينوشيد. حين تنفس مقداري هوا
هم همراه آب بلعيده ميشود. مورد ديگر به عادت شايع نحوه نوشيدن چاي
برميگردد. در آداب معاشرت، هورت كشيدن عمل زشتي است، اما اين تنها دليل
پرهيز از آن نيست؛ وقتي هورت ميكشيد آشكارا مقداري هوا با چاي وارد بدن
شما ميشود كه ميتواند بعدا رنج نفخ را به دنبال بياورد.
چه بايد
كرد؟ اگر ميخواهيد از شر نفخ خلاص شويد يا دچار نفخ ناشي از بلعيدن هوا
نشويد، سبك نوشيدن مايعات را اصلاح كنيد؛ آب را جرعهجرعه بنوشيد و هرگز آن
را سر نكشيد. سر سفره آب نگذاريد. نيم ساعت قبل و نيم ساعت بعد از غذا
اصلا آب ننوشيد. چاي را هورت نكشيد، بگذاريد سرد شود بعد بنوشيد. علاوه بر
اين فقط به چاي، آب و آب ميوه اكتفا نكنيد؛ در نوشيدن ديگر انواع مايعات
مثل سوپ و غذاهاي آبكي هم اين قاعده را رعايت كنيد تا مشكلي برايتان پيش
نيايد.
آنتيباكتريال شويد
باكتريها
در بدن انسان زندگي ميكنند ولي بايد بدانيد همه باكتريها مضر نيستند و
يك سري باكتريهاي مفيد براي سلامتي هم وجود دارند ازجمله باكتريهايي كه
در روده هستند. چيزي حدود 10 به توان 12باكتري در روده زندگي ميكنند كه يك
عدد طبيعي محسوب ميشوند. مشكل زماني آغاز ميشود كه تعداد باكتريها از
اين مقدار بيشتر شوند. رشد بيش از حد باكتري منجر به توليد گاز ميشود و
فرد را به نفخ دچار ميكند.
چه بايد كرد؟ برخي از كساني كه نفخ
دارند همه نوع شربت و ضد نفخي را امتحان كردهاند ولي هيچ كدام روي مشكل
اثري نگذاشته است، اما همين افراد تعريف ميكنند كه مثلا براي كشيدن دندان
دارويي دريافت كردهاند كه نفخشان را از بين برده است.
دليل اين
اتفاق به ظاهر بيربط اين است كه بعضي داروها باعث توقف رشد بيش از حد
باكتريهاي روده ميشوند و درنتيجه نفخ را از بين ميبرند، اما علم به
اينكه چه داروهايي اين ويژگي را دارند و دوز مصرف؛ در دست پزشك متخصص است.
به او مراجعه كرده و با يك درمان دارويي ساده خودتان را از چنگال نفخ خلاص
كنيد.
ضدنفخ بپزيد
شايعترين
علت نفخ، خوردن غذاهاي نفاخ است. بعضي از غذاهايي كه روزانه مورد استفاده
قرار ميگيرند باعث تشكيل گاز در دستگاه گوارش و نفخ ميشوند.
مواد
غذايي مانند شير، كشك، تخم مرغ، حبوبات، خيار، تره، ترب، پياز، كنگر، كلم
بروكلي، موسير، نخود فرنگي، سيب، آلو، هلو، گلابي، سيبزميني، انار،
زردآلو، پسته خام و... موادي هستند كه موجب بروز نفخ ميشوند.
در
كنار اينها نوشيدن نوشابههاي گازدار و خوردن فستفود هم نفخ زيادي خواهد
داشت. بينظمي در غذا خوردن يكي ديگر از عوامل مهم و رايج نفخ است كه
امروزه عده كثيري به سبب مشغلههاي روزمره دچارش شدهاند.
چه بايد
كرد؟ سادهترين روش براي پيشگيري از ابتلا به نفخ اين است كه مواد غذايي
نفاخ را بشناسيد و آنها را نخوريد يا در صورت تمايل، با احتياط بيشتري
بخوريدشان.
نكته بعدي كه در زندگيهاي روزمره چندان جدي گرفته
نميشود، سر وقت غذا خوردن است. يادتان باشد هر روز سر يك وقت معين صبحانه،
ناهار و شام صرف كنيد، مثلا اگر هر روز ساعت دو ناهار ميخوريد، روز بعد
ساعت 12 ناهار نخوريد. بعضيها ممكن است دو روز اصلا ناهار نخورند، ولي
باقي ايام هفته سر برنامه باشند؛ اين هم غلط است و اساسا منظور از نظم در
غذا خوردن همين است كه تحت هر شرايطي طبق برنامه باشيد.
سراغ روانپزشك برويد
اين
روزها زياد ميشنويم كه استرس باعث و باني بسياري از ناراحتيهاي جسماني
است. بعضي وقتها به ظاهر بيماري و استرس هيچ ربطي به هم ندارند و
ارتباطشان تعجب برانگيز ميشود. در مورد نفخ واقعيت اين است كه خود استرس
بهتنهايي عامل ايجادكننده نفخ نيست، ولي اگر دستگاه گوارش كسي كمترين
ضعفي داشته باشد، مستعد اختلال ميشود و استرس، ضعف را تشديد ميكند و نفخ
را به وجود ميآورد. با اين حال اضطراب را در اين زمينه بايد جدي گرفت و
فكري به حال درمانش كرد.
چه بايد كرد؟ داشتن يك سبك زندگي سالم كار
دشواري به نظر ميرسد، ولي شايد اين تنها يك مانع ذهني باشد كه در اثر
تلقين و تكرار در گفتن و شنيدن حاصل شده است. تن و روان ارتباط تنگاتنگي با
يكديگر دارند و مستقيما روي هم تاثير ميگذارند. بهعنوان مثال اگر شما
غذاهاي مضر نخوريد، درست غذا بخوريد و هر روز ورزش كنيد نيمي از راه را
رفتهايد چراكه سلامت و شادابي را به دست ميآوريد و زمينه بروز بسياري از
بيماريها را از بين ميبريد.
براي نابود كردن استرسها هر روز
ورزش كنيد. هر ورزشي را كه دوست داريد انتخاب كنيد ولي به برنامه
روزانهتان وفادار باشيد. بعد از چند بار تكرار خودتان نتايج مثبت و غير
قابل انكاري از ورزش كردن خواهيد ديد، ضمن اينكه متوجه ميشويد ديگر نفخ
نداريد.
لباس گشاد بپوشيد
نوع
لباسي كه ميپوشيد روي ميزان سلامتتان تاثير ميگذارد. با پوشيدن لباس
تنگ، عملكرد طبيعي دستگاه گوارش مختل ميشود؛ به اين شكل كه عمل دفع به
آساني انجام نميشود و تجمع گازها صورت ميگيرد و به فرد احساس نامطبوعي
دست ميدهد كه همان نفخ است.
چه بايد كرد؟ كساني كه عادت دارند
لباسهاي تنگ بپوشند، بايد در انتخاب نوع پوشششان تجديدنظر كنند، چون اگر
دچار نفخ هستند، باعث تشديد آن ميشود و اگر نفخ ندارند، ممكن است با اين
روش خودشان را در معرض ابتلا به نفخ قرار دهند. كساني كه مدام گن ميپوشند و
زمان طولاني اين نوع لباسها را بر تن دارند، اين كار را كنار بگذارند و
لباسهاي مناسب غيرچسبان بپوشند. حتي به آقاياني كه كمربندشان را سفت
ميبندند، توصيه ميشود آن را شل كنند يا در عوض از ساسبند استفاده كنند.
مکمل های دردسرساز
مكملهاي غذايي نفاخ هستند؟
زيادهروي
در مصرف هر چيزي دردسرساز است، در مورد مكملها هم همينطور است. مصرف بيش
از حد آنها ميتواند مشكلاتي ايجاد كند. اما با اين پرسش روبهرو هستيم كه
اساسا مصرف مكملها در اين اندازه لزومي دارد يا خير؟ قطعا خير. بدن انسان
روزانه به مقدار معيني از مواد غذايي مختلف احتياج دارد که اگر بيش از حد
لزوم دريافت كند، مشكلساز ميشود.
مكملهاي غذايي رايجي نظير آهن و
روي كه مصرفكنندگان زيادي دارد، بهطور طبيعي در رژيمهاي غذايي سالم
وجود دارند بنابراين يك فرد عادي و سالم نيازي به مصرف خودسرانه آنها
ندارد. جز در موارد خاص (بيماران خاص، افراد سالمند و بيمار) آن هم به
تشخيص پزشك مصرف مكملهاي غذايي توصيه نميشوند چون اگر تندرست باشيد، هر
قدر از اين مكملها بخوريد، فايدهاي به حالتان نخواهد داشت، بنابراين خود
را در معرض نفخ و ساير مشكلات قرار ندهيد.
بادكُشي به سبک بوعلی
طب سنتي براي پيشگيري از نفخ اصول سادهاي را توصيه ميكند كه با رعايتشان ميتوانيد سلامت دستگاه گوارشتان را هم تضمين كنيد.
دردي
كه بعد از غذا در ناحيه شكم و اطراف نافتان احساس ميشود از كجا آمده؟ طب
سنتي ميگويد اگر اصول درست غذا خوردن را رعايت نكنيد، در دستگاه
گوارشتان دچار تجمع اخلاط و مواد نامناسب شده باشيد يا اينكه حد و اندازه
شكمتان را ندانيد و پرخوري كنيد، نفخ سراغتان ميآيد. دكتر مينا محبي،
دستيار طب سنتي اين راهها را براي خلاص شدن از نفخ به شما پيشنهاد ميكند.
1. آداب غذا خوردن
شما
نبايد تا زماني كه احساس گرسنگي كرديد، سراغ غذا برويد و قبل از سير شدن
هم بايد دست از غذا خوردن بكشيد تا معده فضاي كافي براي انجام عمل هضم
داشته باشد. اما كنترل زماني كه پاي ميز غذا صرف ميكنيد به تنهايي
نميتواند مشكل شما را حل كند.
مقابل تلويزيون غذا نخورید
وقتي
غذا ميخوريد، بايد تمام هوش و حواستان معطوف به غذا باشد پس مقابل
تلويزيون غذا نخوريد و از گفتن خاطرات سر ميز غذا هم دست برداريد. يادتان
نرود غذايي كه با حال خوب و تمركز ميل ميشود، فايده بيشتري به بدن شما
ميرساند.
2. چي بخوريم؟
اينكه
كدام يك از مواد غذايي را با هم ميل ميكنيد هم در نفاخ شدن دستگاه
گوارشتان تاثير دارد. پس براي سد كردن راه اخلاط به دستگاه گوارشتان ساده
غذا بخوريد و در هر وعده غذايي يك نوع غذا سر سفره بگذاريد.
خودتان را بشناسيد
درصورتيكه
حين غذا خوردن علائم سردي در گوارش (مثل تاخير هضم غذا، آروغ زدن و تجمع
آب در دهان) میشوید، از خوردن غذاهاي سرد و مرطوب مثل لبنيات خودداري كنيد
یا مصلحات آن (مثل ماست با نعناع، گل سرخ و آويشن، شير گرم، و گلاب، عسل،
زنجبيل و دارچين) را فراموش نكنيد.
3. كدام ميوه وكدام سبزي؟
ميوههاي
سرد و مرطوب مثل شليل، هلو، زردآلو، خيار و گوجه حالت نفخ را تشديد
ميكنند. بهتر است هلو و زردآلو به صورت برگه و خشكشده ميل شوند. همچنين
در صورت خوردن خيار و گوجه سبز حتما آنها را همراه سبزيجاتي مثل نعناع،
زولنگ، اناريچه و نمك ميل كنيد.
بي سبزي هرگز
اگر
سبزي خوردن دوست دارید، نعناع، ريحان و پونه بهترين گزينههای همراه آن
هستند. اما سبزيجاتي مثل سير و پياز خام، ترب و تربچه، شاهي، كلم خام
وميوههاي ترش مولد نفخ هستند و بايد كمتر مصرف شوند.
4. درمانگر خود باشيد
اگر
نفخ، ناشي از پرخوري و ريزهخواري باشد هيچ درماني موثرتر از كم كردن
مقدار غذا و ورزش کردن نيست. گذشته از اين اگر دستگاه گوارشي نفاخ داريد،
نبايد غذاهاي غليظ و حجيم مثل آش رشته، ماكاروني و الويه ميل كنيد. در چنين
شرايطي لازم است در مصرف غذاهاي بستهبندي و كارخانهاي محتاطتر باشيد و
آن را به حداقل برسانيد.
دستكم نگيريد
علائمي
نظير سوزش و درد معده كه باعث بيدار شدن فرد از خواب ميشوند يا مدفوع شل،
قيريرنگ، بدبو و چسبناك يا كاهش وزن ناگهاني ممكن است دليل وجود يك مشكل
جدي در دستگاه گوارش باشند.
خودتان دستبهكارشويد
نهتنها
گياهان دارويي كه ادويهها هم ميتوانند سلاح خوبي براي جنگيدن با نفخ
باشند، پس قدرت آنها را دستكم نگيريد و با توصيههايي كه در ادامه
آوردهايم، نفخ دستگاه گوارشتان را درمان كنيد.
- در تهيه و طبخ غذاي روزانه ميتوانيد از ادويه ضدنفخي مثل آويشن، پونه، رازيانه، زنيان، زيره، شيرينبيان و زنجبيل استفاده كنيد.
-
يك درمان ساده براي نفخ، مصرف زيره و نبات ساييده بعد از صرف غذاست. فقط
يادتان باشد مصرف طولانيمدت زيره ممكن است باعث زرد شدن پوستتان شود.
-
بهتر است برنج را به صورت سبزي پلو يا زيره و زعفران پلو طبخ كنيد يا روي
برنج سفيد كمي زنيان بپاشيد. چاي، قهوه، نسكافه و شكلات كمتري
بخوريد.
- اگر فردي سفيد پوست، چاق يا سرمايي هستيد، مصرف پودر
زنجبيل با شكر هم نفخ را در شما از بين ميبرد و هم رطوبت اضافي دستگاه
گوارش را دفع ميكند.
- سقز و مصطكي از موادي هستند كه هم نفخ را كم ميكنند، هم موجب تقويت معده و لوله گوارش ميشوند.
- رب انار شيرين و شربت انارهمراه نعناع به دليل تقويت معده، نفخ را كاهش ميدهند.
-
اگر نفخ ناشي از يبوست و عدم دفع مدفوع باشد، ملينات ساده مثل گلقند يا
خاكشير با آب داغ يا خيسانده انجير و آلو بهترين درمان خواهند بود.
- ماساژ شكم با روغنهاي گرم مثل بابونه، كنجد و مصطكي منجر به گرم شدن احشا و كم شدن نفخ ميشود.
-
شما نبايد همراه غذا مخلفاتي مثل ماست، سالاد و نوشابه ميل كنيد يا اينكه
بلافاصله بعد از غذا ميوه بخوريد. دست كم يك تا دو ساعت بعد از غذا ميوه
مصرف كنيد.
- باقلا ازجمله سبزيهاي مولد نفخ است و بهتر است با
ادويهاي مثل گلپر كه ضدنفخ است مصرف شود، غذاهاي چرب و سرخ كردني بهخصوص
فستفود هضم طولاتيتر و دشوارتري دارند و براي افرادي كه نفخ دارند اصلا
خوراك خوبي به شمار نميآيند.