به گزارش شفاآنلاین اهميت اين مساله در سطح کلان باعث طرح يک سند
جامع و راهبردي در راستاي تامين سلامت جوانان شد که اگرچه توليت آن با
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکي است، اما وزارت ورزش و جوانان و سازمان
ملي جوانان نيز خواه يا ناخواه با آن درگير هستند. سند سلامت جوانان که
مشتمل بر 8 بسته راهبردي شامل «سبک زندگي سالم در جوانان»، «سلامت باروري
جوانان و ازدواج مناسب»، «تقويت بنيان خانواده»، «سلامت رواني، اجتماعي
جوانان»، «پيشگيري از اعتياد»، «گسترش برنامه سلامت جوانان»، «بسيج همگاني
دستگاهها» و «ارتقاي ايمني حمل و نقل جادهاي» است، مدتها است که در پيچ و
خم اداري باقي مانده و هراز گاهي يادي از آن زنده ميشود.
آبان ماه سال 1386 بود که رئيس وقت سازمان ملي جوانان از تهيه سند سلامت جوانان خبر داد و گفت: «آخرين رايزني را با دستگاههاي مرتبط و بهخصوص وزارت بهداشت انجام دادهايم و بعد از نظر نهايي آنها، سند نهايي ميشود.»
محمدجواد حاجعلياكبري با بيان اينکه تهيه اين سند از نظر ما تمام
شده و براي عرضه به جوانان آماده است، تصريح کرد: «تمام مواردي كه در
سلامت جوانان مداخله دارند شامل سلامت جسماني، رواني، معنوي و اجتماعي
جوانان در اين سند ديده شده است.»
اما برخلاف اين اظهارنظر، نهتنها هيچ سندي در اختيار جوانان قرار نگرفت، بلکه تا سالها حتي نامي از آن نيز به ميان نيامد تا اينکه 6 ماه پيش بار ديگر صحبت از اين سند و اينبار ازسوي مديرکل دفتر سلامت جمعيت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت به ميان آمد.
محمداسماعيل مطلق با اشاره به ضرورت تدوين اين
سند از راهاندازي اداره سلامت جوانان خبر داد و گفت: «همکاران ما با درنظر
گرفتن همه ابعاد براي حفظ و ارتقاء سلامت جوانان تلاش ميکنند.»
وي يکي از
مهمترين فعاليتهاي اداره سلامت جوانان را تدوين سند جامع و راهبردي سلامت
جوانان در حوزه وزارت بهداشت عنوان کرد و گفت: «اين سند بعد از دريافت
نظرات درونسازماني، براي اخذ نظرات ساير دستگاههاي اجرايي مرتبط نيز
ارسال ميشود.»
مطلق سند جامع سلامت جوانان را مجموعهاي جامع، يکپارچه و پويا از اهداف، سياستها، راهبردها و برنامهها دانست و يادآور شد: «چنانچه بستر اجرايي اين سند با همکاري گسترده و همهجانبه دستگاهها و نهادهاي متولي سلامت کشور فراهم شود، ميتواند گام ارزشمندي در تأمين، حفظ و ارتقاء همه جانبه سلامت جوانان محسوب شود.»
وي تهيه و تدوين اين سند را
استوار بر چند پيشفرض کليدي عنوان کرد و گفت: «سلامت، همانطور که در
بند دوازدهم از اصل سوم قانون اساسي اشاره شده است، حق طبيعي انسان ازجمله
جوانان کشورمان است.» مطلق افزود: «بنيان بسياري از رفتارهاي تأثيرگذار بر
سلامت و شيوه زندگي افراد در سنين جواني شکل ميگيرد و اتخاذ شيوه زندگي
سالم در اين دوران بر کاهش بار بيماريها بسيار تأثيرگذار است.»
وي با تاکيدبر اينکه برنامههاي ارتقاي سلامت در جوانان از اثربخشترين برنامهها در حوزه سلامت کشور است، تصريح کرد: «توفيق در ارتقاء سلامت جوانان، قطعاً تضمينکننده سلامت نسل حاضر و آينده کشور است و پايداري برنامههاي توسعه کشور را در عرصههاي کلانتر به دنبال خواهد داشت.»
مديرکل دفتر سلامت
جمعيت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت، تأثيرگذاري بسيار زياد جوانان را
پيشفرض ديگر دستاندرکاران تدوين سند جامع سلامت جوانان عنوان کرد و گفت:
«براساس اين پيش فرض، جوانان ميتوانند بيشترين تأثير را بر همسالان و
اعضاي خانواده خود داشته باشند و از اين رو نرخ بازگشت مستقيم و غيرمستقيم
سرمايهگذاري بهمنظور ارتقاء سلامت آنها بسيار بالا خواهد بود.»
منتظر تصويب مجلس هستيم
رئيس اداره سلامت جوانان وزارت بهداشت در گفتگو با سپيد اين تاخير غيرمنطقي در نهاييشدن سند ملي سلامت جوانان را ناشي از عدم تصويب آن در مجلس شوراي اسلامي عنوان و تصريح کرد: «تصويب اين سند که متشکل از 8 زيرمجموعه متنوع است، نيازمند طي يک روال اداري است.»
گلايل اردلان ادامه داد: «اين سند با درنظر گرفتن فعاليتها و وظايف درون سازمان طي يک بازه زماني 6 ماهه در حوزه وزارت بهداشت تدوين شد. سپس آن را به وزارت ورزش و جوانان منتقل کرديم و فکر ميکنم در ماه جاري در شورايعالي جوانان طرح موضوع شود.» وي اضافه کرد: «با تکيهبر قول وزارت ورزش و جوانان، اگر بتوانيم سند را مصوب و به دستگاهها ابلاغ کنيم، قادر خواهيم بود بودجههاي موردنظر را منطبق با فعاليتها در دستگاههاي مختلف از سازمان مديريت و برنامهريزي اخذ کرده و حمايت همهجانبه دستگاهها را جلب کنيم.»
اردلان
توضيح داد: «درواقع اين سند براي ما حکم يک پايه را دارد تا ازطريق آن
بتوانيم رويکرد مشارکتآميز همه دستگاهها را در ارتقاي سلامت جوانان داشته
باشيم.» وي در توضيح تفاوتهاي ميان سند سلامت جوانان و بسته خدمت جوانان،
خاطرنشان کرد: «درواقع سند يک زمينه و بسته خدمتي جزئي از آن است و رابطه
اين دو، رابطه کل به جزء است. مثلا 8 فعاليت مختلف براي وزارت بهداشت و
ساير دستگاهها تعريف ميشود که يکي از آنها نظام ارائه خدمت است و يکي از
فعاليتهاي نظام ارائه خدمت، همان بسته خدمت است.»
هيچ مانعي برسر راه سند نيست
معاون
دفتر ساماندهي امور جوانان وزارت ورزش و جوانان نيزدرخصوص آخرين وضعيت تدوين سند ملي سلامت جوانان، با تاکيدبر اينکه هيچ
مانعي بر سرراه تدوين اين سند نيست، گفت: «وزارت بهداشت اين سند را تدوين و
پيشنويس آن را به ما ارجاع کرده است.» حسين معتمدنيا افزود: «سند يک
تقسيم کار ملي است که وظايف مختلفي را بهعهده دستگاهها قرار داده است.
دستگاههاي مختلف بايد اين وظايف را بپذيرند و در آينده آن را اجرا و به
تعهدات خود عمل کنند. لذا ما هماکنون منتظريم تا کميتههاي تخصصي تشکيل و
از دستگاهها نظرخواهي شود.»
وي ادامه داد: «اين پيشنويسها ويرايش و
اصلاح ميشود و نهايتا در ستاد ملي ساماندهي طرح خواهد شد و درصورت موافقت،
بلافاصله در آيندهاي نزديک به شورايعالي جهت تصويب نهايي خواهد رفت.»
معتمدنيا مجري اصلي، ناظر و پايش کننده سند سلامت جوانان را وزارت بهداشت
معرفي و تصريح کرد: «فعاليتهاي تخصصي اين سند مربوط به وزارت بهداشت است.
ما تنها يک دستگاه هماهنگکننده و درواقع يک تسهيلکننده براي تصويب آن
هستيم که فقط نقش تسريع در امور را بهعهده گرفتهايم تا در کانالهاي
ديگر، بوروکراسي اداري را طي نکند.»
وي در پايان با اشاره به وجود يک نگاه
تخصصي به تدوين سند سلامت جوانان اظهار کرد: «اگر ايراد و اشکالي در روند
تدوين سند وجود داشته باشد، بهمرور بازنگري و اصلاح ميشود.»
سند سلامت جوانان درحد يک پيشنويس باقي مانده است
تمام اين اميدواريها درحالي ازسوي مسئولين وزارت بهداشت و وزارت ورزش مطرح ميشود که عضو کميسيون اجتماعي مجلس شوراي اسلامي معتقد است اين سند درحد پيشنويس باقي مانده و هنوز به تصويب نهايي نرسيده است.»
عباس صلاحي با
بيان اينکه دستگاههاي متولي حوزه جوانان مسئول تهيه سند سلامت جوانان
هستند، اظهار داشت: «دستگاههاي مرتبط با سند سلامت جوانان بايد وظايف خود
را براساس قانون انجام دهند.» وي با اشاره به مشکلات جوانان افزود: «در
شرايط فعلي قشر جوان کشور با مشکلات متعددي روبرو هستند که حل آنها تنها
برعهده يک نهاد اجرايي نيست، بلکه تمام دستگاههاي مربوطه در روابط
بينبخشي و فرابخشي بايد مشکلات موجود را از سر راه جوانان بردارند.»
صلاحي
با اشاره به اهميت سلامت جوانان در ابعاد جسمي و روحي گفت: «قرار بر اين
بود تا سندي با همکاري نهادهاي متولي حوزه جوانان در رابطه با ارتقاي سلامت
جسمي، رواني و معنوي جوانان تدوين شود که اين مساله در حد پيشنويس باقي
مانده است.»
اين نماينده مجلس خاطرنشان کرد: «طبق آمارهايي که وجود دارد حدود 20 ميليون جوان 18 تا 29 سال در کشور داريم که مسئولان متولي بايد برنامه ازدواج سالم را نيز براي اين قشر جوان اجرا کنند و درواقع زمينه ازدواج سالم را براي آنها فراهم کنند.» وي اضافه کرد: «ازدواج سالم يکي از موضوعاتي است که به سلامت روح جوانان بستگي دارد، بنابراين مسئولان بايد در اجراي برنامه ازدواج سالم، براي آموزش جوانان و آشنايي جوانان با معيارهاي همسرگزيني برنامهريزي کنند.»
سپید