شفاآنلاین :اين روزها موسم سرماخوردگي و گلودرد است. اگر مي خواهيد مثل يك پزشك متخصص تشخيص بدهيد كه گلودردي كه گريبان را گرفته ويروسي است يا ميكروبي و براي هر كدام چه كاري بايد انجام دهيد. اين مطلب را تا آخر بخوانيد.
همه ما با آن احساس ناخوشايند گرفتگي و درد و خارش در گلو آشنا هستيم.
چنين احساسي ممكن است ناشي از يك آلرژي فصلي يا سرماخوردگي ويروسي يا يك
عفونت ميكروبي شديد باشد. در ميان اين حالت ها، گلودرد چركي با باكتري
استرپتوكوك، اگر درمان نشود، مي تواند بسيار خطرناك باشد. براي همين شما
بايد بدانيد بين گلودرد ويروسي و گلودرد باكتريايي چه تفاوت هايي وجود دارد
تا براي درمان نوع استرپتوكوكي (باكتريايي) با آنتي بيوتيك مناسب تجويز
شده توسط پزشك، اقدام كنيد (آنتي بيوتيك در درمان سرماخوردگي و گلودرد
ويروسي هيچ تاثيري ندارد).
به دنبال نقطه هاي سفيد بگرديد
حتماً ديده ايد كه پزشك در زمان گلودرد به شما مي گويد: «بگو آآآ...»، شما
بايد بدانيد كه در زمان بروز عفونت باكتريايي در گلو، ممكن است نقطه نقطه
هاي سفيدي روي لوزه ها و ته گلو ببينيد كه ديدن آنها به معناي عفونت شديد
ميكروبي است. لوزه هاي بزرگ شده و قرمز هم بيشتر به نفع عفونت ميكروبي است.
گاه ممكن است چرك هم در ته گلو ديده شود.
اگر سرفه و آب ريزش داريد...
سرفه كردن متوالي و ريختن مخاط بيني از پشت بيني روي گلو مي تواند احساس
ناخوشايندي در گلو ايجاد كند. در عفونت با باكتري استرپتوكوك شما معمولاً
شاهد احتقان بيني، آبريزش بيني و سرفه نيستيد و اينها معمولاً نشانگر
سرماخوردگي يا همان بيماري ويروسي هستند.
درجه دماسنج چه عددي را نشان مي دهد؟
سرماخوردگي و عفونت هاي ويروسي باعث ايجاد تب مي شوند و معمولاً تب انها
بسيار خفيف است اما برعكس عفونت با استرپتوكوك تب بالا ايجاد مي كند. تب
بالاي ۵/۳۸ درجه سانتي گراد به طور معمول نشانگر عفونت ميكروبي نيازمند
درمان است. اما يادتان باشد عفونت ميكروبي هم ممكن است اصلاً تب ايجاد نكند
يا تب خفيف ايجاد كند.
ميكروب ها بيشتر درد دارند
اگر گلودرد ويروسي و باكتريايي را در زمان هاي مختلف عمرتان تجربه كرده
باشيد مي دانيد كه درد گلو با باكتري بسيار بيشتر است. گلودرد ويروسي چند
روزه حتي بدون درمان خوب مي شود اما گلودرد ميكروبي هر روز كه بگذرد شديد و
شديدتر مي شود. اگر گلودردتان خيلي شديد است به استرپتوكوك فكر كنيد، در
ضمن يادتان باشد كه عفونت ميكروبي ممكن است دل درد، سردرد، تهوع و استفراغ و
كاهش شديد اشتها را موجب شود كه در عفونت ويروسي به طور خيلي مشخص و شديد
وجود ندارد.
نسخه مفيد مادربزرگ ها
نسخه هاي مادربزرگ ها مي تواند در كاهش علائم سرماخوردگي هاي ويروسي و
ميكروبي مفيد باشد. استفاده از آب نمك رقيق (يك سر قاشق چاي خوري نمك در يك
ليوان آب ولرم) براي شستشوي گلو و سينوس ها از آن نسخه هايي است كه به
خوبي التهاب و درد موضعي را كم مي كند. استفاده از شيوه قديمي نفس كشيدن در
بخار آب جوش يا استفاده از دستگاه بخور هم مي تواند درد گلو و سينوس ها را
كاهش دهد.
چرا بستني؟
شايد تصور كنيد خوردن بستني در زمان گلودرد شديد سخت باشد اما بايد بدانيد
كه سرما اثر بي حس كنندگي دارد. در ضمن خوردن بستني حتي با گلوي متورم هم
آسان است. جدا از بستني، ميلك شيك، ژلاتين و سوپ هاي گرم هم مي توانند در
كاهش درد موثر باشند يادتان باشد در زمان گلودرد بهتر است از خوردن غذاهاي
تند و پرادويه خودداري كنيد. با توجه به اينكه در زمان سرماخوردگي و عفونت
چركي گلو تا مي توانيد مايعات بخوريد، البته بهتر است از خوردن مايعات ترش
خودداري كنيد چرا كه آنها گلو را تحريك مي كنند.
آنتي بيوتيك بخوريم يا نه؟
اگر عفونت باكتريايي استرپتوكوك داشته باشيد با آنتي بيوتيك مناسب طول
دوره بيماري شما و علائم آن كاهش مي يابد. در ضمن تجويز آنتي بيوتيك مناسب
باعث كاهش عوارض اين بيماري هم خواهد شد. اما در مورد سرماخوردگي هاي ساده و
ويروسي بايد گفت كه استفاده از آنتي بيوتيك ها در اين موارد بسيار اشتباه
كرد.
اگر در موارد نامناسب آنتي بيوتيك مصرف كنيد ممكن است باكتري ها را به اين
آنتي بيوتيك ها مقاوم كنيد و در نتيجه ميكروب هايي شكل بگيرند كه بسيار
قوي هستند و هيچ دارويي بر آنها تاثير نمي گذارد و حتي مي توانند مرگبار هم
باشند.
تا دانه آخر قرص ها را بخوريد
اگر گلودرد باكتريايي داشته باشيد پزشك تان براي شما آنتي بيوتيك خوراكي
يا تزريقي، براي يك هفته تا ۱۰ روز تجويز مي كند. ممكن است يك تا ۲ روز پس
از شروع مصرف آنتي بيوتيك حس كنيد حال تان خوب شده است و بقيه داروها را
نخوريد اما اين كار بسيار اشتباه است زيرا خطر شديدتر شدن بيماري را در پي
دارد. در ضمن يادتان باشد كه حتماً پس از پايان گلودرد چركي تان مسواكي را
كه در آن روزها از آن استفاده كرده ايد، دور بيندازيد.
هيچ وقت به كودك آسپيرين ندهيد
در زمان گلودردهاي چركي يا ويروسي استفاده از مسكن هايي كه نياز به تجويز
پزشك ندارند (مثل استامينوفن)، ايبوپروفن يا ناپروكسن) در كاهش درد موثر
است. در اين مواقع به كودكان و نوجوانان داروي آسپيرين ندهيد چرا كه از
عوارض جانبي آسپيرين در كودكان و نوجوانان بيماري خطرناك و گاه مرگبار
«سندرم ري» است.
استفاده از داروهاي دكونژستان هم مي تواند در كاهش آبريزش بيني و شدت التهاب بيني و گلو موثر باشد.
گلودردهاي طولاني مدت را چه كنيم؟
حتي اگر گلودردتان شديد نبود اما يك هفته طول كشيد يا اگر گلودردتان شديد و
شديدتر شد، حتماً به پزشك مراجعه كنيد. ممكن است براي تشخيص قطعي نياز به
نمونه برداري از گلو و لوزه ها و گاه در موارد شديد نياز به انجام كشت خون
باشد. بيماري ريفلاكس يا برگشتن از معده به مري، بيماري مونون كلئوز عفوني و
چند بيماري ديگر مي توانند باعث گلودردهاي طولاني مدت شوند.