با دندان های فاصله دار چه کنیم؟

 فرم فك و دندان در رضايت شما از لبخندي كه مي‌زنيد تاثيري بسزا دارد. گاهي برخي از ما ايرادهايي را در فرم دندان‌هاي‌مان احساس مي‌كنيم اما نمي‌دانيم مشكل اصلي كجاست. 

آيا به اندازه كافي مرتب نيست؟ آيا آن‌طور كه بايد و شايد سفيد نيست؟ و آيا تناسب بين دندان‌ها رعايت شده است؟ اين سؤال‌ها و بسياري ديگر از پرسش‌ها هر كسي را ممكن است ساعت‌ها جلوي آينه ميخكوب كند، اما احتمال دارد مشكل شما هيچ‌كدام از اينها نباشد و فقط فاصله‌اي ريز بين دو دندان جلويي لبخند شما را متفاوت كرده باشد؛ همان چيزي كه شايد فكر كنيد ارثي است و نمي‌توان كاري براي آن انجام داد، اما دکتر محمدرضا زرگري‌نژاد، دندانپزشك درباره راه‌حل‌هاي رفع اين فاصله‌ها توضیح می‌دهد.

فاصله دنداني چيست؟

به‌طور طبيعي دندان‌ شما بايد به اندازه‌اي از هم فاصله داشته باشد كه بتوانيد يك نخ دندان از لاي آن رد كنيد. در برخي افراد اين فاصله بيشتر از يك نخ دندان و شايد به اندازه يك سانتي‌متر باشد. دلايل مختلفي براي بروز اين مشكل مي‌توان در نظر گرفت. اولين و مهم‌ترين علت آن ژنتيك است؛ يعني ممكن است، شما ژن فك بزرگ را از يكي از والدين و ژن داشتن دندان‌هاي ريز را از يكي ديگر از والدين به ارث برده باشيد و درنتيجه فاصله زيادي بين دندان‌هاي‌تان ايجاد شود. 

نداشتن برخي دندان‌هاي انتهايي، همچنين بيماري‌هاي لثه هم مي‌تواند علت ايجاد فاصله بين دندان‌ها شود. دکتر زرگری‌نژاد دو روش تهاجمي و غيرتهاجمي براي بستن فاصله بين دندان‌ها معرفی می‌کند. روش غيرتهاجمي استفاده از ارتودنسي است كه تقريبا مي‌توان گفت از ميان راه‌هاي موجود بهترين شيوه است. در روش تهاجمي نياز به تراش دندان است كه گاهي تمام دندان بايد تراش بخورد و گاهي تراش خوردن يك طرف از آن كفايت مي‌كند. 

مطمئن‌ترين راه ارتودنسي است

فضاي بيشتر از دو ميلي‌متر را نمي‌توان با كامپوزيت پر كرد چون دندان خيلي پهن مي‌شود و زيبايي كه مدنظر بيمار است برآورده نمي‌شود. به همين دليل اگر فضاي زيادي بين دندان‌ها وجود داشته باشد معمولا بايد افراد براي ارتودنسي مراجعه كنند چون با وجود زمان طولاني، نتيجه قابل پيش‌بيني است و بيمار هيچ بافتي از دندان را از دست نمي‌دهد.  يكي از ايمن‌ترين و بهترين‌ راه‌هاي از بين بردن فاصله بين دندان‌ها ارتودنسي از سنين پايين است. اين درمان كمك مي‌كند در بسياري از موارد فاصله بين دندان‌ها از بين برود. 

اگر پايه فك شما خوب باشد و فاصله دندان‌هاي‌تان هم زياد نباشد معمولا ارتودنسي بهترين درمان محسوب مي‌شود. حتي اگر در سنين كودكي نيز ارتودنسي انجام نشود، مي‌توان تا دوره ميانسالي از اين روش درماني بهره گرفت، بنابراين براي انجام اين كار بهانه نياوريد كه «از ما گذشته!» اگر در بزرگسالي بخواهيد درمان ارتودنسي را براي از بين بردن فاصله دندان‌هاي‌تان انتخاب كنيد، مي‌توانيد از دندانپزشك بخواهيد گيره‌ها يا براكت‌هاي سراميكي هم‌رنگ دندان براي‌تان استفاده كند تا از لحاظ ظاهري دچار مشكل نشويد. ارتودنسي كمك مي‌كند دندان‌ها به صورت رديف و متناسب كنار هم قرار گيرند. در اين حالت رعايت بهداشت دهان و دندان نيز آسان‌تر خواهد بود. 

لامينيت يا ونيرهاي كامپوزيتي

«ونير پوششي است كه مي‌تواند با كامپوزيت باشد و فقط يك سطح از دندان تراش مي‌خورد كه در مطب انجام مي‌شود يا مي‌توان از دندان تراش خورده قالب تهيه كرد و به لابراتوار داد تا پوششي چيني را به ما بدهد كه به سطح دندان چسبيده مي‌شود و اين روش كمتر تهاجمي است.»  در اين روش با مواد هم‌رنگ كه براي ترميم دندان‌هاي جلويي استفاده مي‌شود، مي‌توان فضاي بين دندان‌ها را پوشاند. اتفاقي كه در اين روش مي‌افتد اين است كه اگر از نتيجه راضي نباشيد به راحتي مي‌توان كامپوزيت را برداشت. در اين نوع ونير، بهداشت دهاني شما اهميت خاصي دارد چراكه يكي از مهم‌ترين موارد شكست لامينيت‌ها در كوتاه‌مدت خواهد بود كه منجر به ايجاد لكه تغيير رنگ و پوسيدگي ثانويه مي‌شود. 

به باندينگ فكر كنيد

گاهي اوقات به هر دليل ممكن است حوصله ارتودنسي طولاني‌‌مدت را نداشته باشيد و بخواهيد خيلي سريع به نتيجه برسيد، بنابراين به روش‌هاي سريع و بدون ‌معطلي فكر مي‌كنيد. يكي از روش‌هاي ساده‌ و سريعي كه مي‌توان به آن فكر كرد بستن فاصله بين دندان‌ها به روش باندينگ است چون هم سريع است هم ارزان. در اين روش دندان با خميرهاي مخصوص تميز مي‌شود. يك صمغ همرنگ دندان به قسمت‌هاي لازم اضافه شده و دندانپزشك آنها را فرم مي‌دهد. بعد از آن با كمك نور ماوراء بنفش اين صمغ سفت و محكم مي‌شود و درنهايت به دندان مي‌چسبد. 

مزيت اين روش آن است كه آن دندان‌ها تراش نمي‌خورند و زيبايي مناسب و منطبق با دندان‌هاي طبيعي را مي‌توان مشاهده كرد. دکتر زرگری‌نژاد می‌گوید: « اگر قرار باشد فرد از روش تهاجمي استفاده كند مي‌توان به‌طور مستقيم و در يك جلسه و با كامپوزيت‌هاي رنگ دندان آن را در مطب انجام داد. اما راه ديگري نيز وجود دارد و آن اينكه قالب از بيمار گرفته و به لابراتوار ارجاع داده مي‌شود تا ونيري تهيه كند كه بعد روي دندان چسبانده شود.» توجه داشته باشيد دوام اين روش به موادي كه استفاده مي‌شود، مهارت پزشك و البته مراقبت‌هاي خودتان بستگي دارد. 

روكش كنيد

 اگر بيمار تعدد فاصله دنداني و چند دندان نياز به روكش داشته باشد. در اين صورت روش روكش دندان براي فرد استفاده مي‌شود. يكي از قديمي‌ترين عناصر زمين زيركونيوم است.  اين ماده درجه يك در صنعت دندانسازي اهميت خاصي دارد. در استفاده از زيرکونیوم بايد دقت كرد كه رنگ آن با رنگ دندان كمي متفاوت است و بهتر است براي زير روكش استفاده شود. بعد روي آن را كامپوزيت يا لامينيت استفاده كنيم. البته اگر فاصله دندان‌ها مربوط به جلوي دندان نباشد مي‌توان فقط از زيركونيوم استفاده كرد اما براي جلوي دندان تنها پوشش چيني است كه مي‌تواند جلاي لازم را به دندان‌ها بدهد و آنها را به دندان طبيعي نزديك كند. به اين نكته هم توجه كنيد كه در روش روكش قسمت بيشتري از دندان برداشته مي‌شود.

سراميك يك گزينه است

براي زيبا خنديدن هزار و يك راه وجود دارد، يكي از آنها هم استفاده از قطعات نازك چيني به نام لامينيت است كه به جاي ميناي دندان قرار مي‌گيرد و به راحتي اين فاصله را پر مي‌كند. اگر دندان‌های جلوي‌تان از هم فاصله دارد، بايد بدانيد در اين روش همه دندان‌هاي جلويي‌تان درگير مي‌شود بنابراين اگر فقط بين دو دندان فاصله وجود داشته باشد منطقي نيست كه همه دندان‌ها را درگير كنيد. 

در اين روش سطح رويي دندان بين نيم تا 7/0 ميلي‌متر تراش مي‌خورد. اين روش نسبت به باندينگ هزينه بيشتري دارد. اين روش با اينكه يكي از مرسوم‌ترين روش‌هاي بستن فاصله بين دندان‌هاست اما براي حفظ نسبت دندان‌ها نياز به يك برنامه‌ريزي دقيق دارد.   نگران دورنگي دندان‌ها نباشيد چون رنگ دندان‌هاي مجاور توسط يك راهنماي رنگ گرفته مي‌شود تا اطمينان حاصل شود رنگ ونير ساخته شده كاملا طبيعي جلوه مي‌كند. 

سیب سبز